حساب تولید شهرستان
حساب تولید شهرستان(County Production Account) زیرمجموعه حساب منطقه ای(Regional Accoutns) محسوب می شود.حسابهاي منطقهاي(استانی و یا شهرستانی) محاسبهي متغيرهاي كلان اقتصادي يك يا چند منطقه از كشور در دورهي معيني از زمان است كه به وسيلهِ آن ميتوان وضعيت اقتصادي منطقه يا مناطق مورد بررسي را در آن دوره يا مقطع زماني خاص به تصويركشيد. نتايج حسابهاي منطقهاي در سطح شهرستان نیز در قالب كميتهاي اقتصادي كه بيان كنندهي توان اقتصادي مناطق در ابعاد گوناگون است، نشان داده ميشود.
'''مرکز آمار ایران''' به عنوان متولی اصلی تهیه و انتشار آمارهای حساب ملی و منطقهای[۱]، از سال 1379 به طور رسمی محاسبات حساب منطقهای را آغاز کرد و به مرور زمان ضمن افزایش کیفیت آمارهای گردآوری شده[۲]، برش شهرستانی را از سال 1395 در دستور کار خود قرار داد و به منظور بررسی و آسیب شناسی، طرح تک شهرستانی(شهرستان قشم)[۳] و یک طرح چند شهرستانی(حساب تولید شهرستانهای استان هرمزگان) به صورت پایلوت در دستور کار خود قرار داد[۴] به نحوی که بدنه نظام آماری کشور بیش از پیش آماده اجرای رسمی طرح حساب شهرستان شد و در سال 1400 اين طرح براي اولين بار در سطح كشوربرای 457 شهرستان اجرا گرديد[۵] .شایان ذکر است در تهیه حساب شهرستان از آخرین تقسیمات سیاسی کشور جهت شناسایی شهرستانها استفاده شده است.
سابقه حساب تولید در سطح شهرستان[ویرایش]
آمریکا مهمترین کشوری است که حساب تولید در سطح شهرستان را تهیه و منتشر می کند[۶].کشور ایرلند[۷] و مجارستان[۸] از دیگر کشورهایی است که حساب تولید در سطح شهرستان تهیه و منتشر می کنند.
حتی در کشورهای مختلف اقتصاد کلانشهرها را نیز مورد توجه قرار گرفته است به عنوان مثال در ایالات متحده آمریکا محصول ناخالص داخلی 50 کلان شهر محاسبه شده است[[۱]]. سازمان همکاریهای اقتصادی OECD نیز محصول ناخالص داخلی کلانشهرهای اعضای این سازمان را محاسبه و منتشر کرده است[۹]. (برای دسترسی به بانک اطلاعات اقتصاد کلان شهرها به https://ec.europa.eu/eurostat/web/metropolitan-regions/data/database مراجعه شود)
اهداف، کاربردها و مزیتها[ویرایش]
دیوید هاروی با انتشار کتاب عدالت اجتماعی و شهر و بررسی مفهوم عدالت اجتماعی از دیدگاه جغرافیایی، مطرح میکند که توزیع عادلانه امکانات در سطح مناطق، توزیع عادلانه بین افراد را به دنبال خواهد داشت. بر اساس نظرات وی، عدالت منطقهای بر مبنای سه معیار کلی نیاز، منفعت عمومی و بهرهمندی کلیه آحاد جامعه از امکانات شکل میگیرد. به عبارت دیگر عدالت منطقهای عبارت است از: توزیع درآمد و منابع بالقوه با توجه به براورد نیازهای جمعیت هر منطقه ، به حداکثر رسیدن ضریب فزایندگی بین منطقهای و مرتفع شدن مشکلات محیطی، اجتماعی و فیزیکی . همچنین سازوکارهای سازمانی، اقتصادی و سیاسی به طریقي سازماندهی شود که چشم انداز زندگی در محرومترین مناطق نیز تا حد امکان بهبود یابد[۱۰] .
منظور اصلي از تهيه حساب تولید شهرستان، ارائه تصويري به هنگامتر از وضعيت توسعه اقتصادي استان در مقايسه با تصوير حاصل از حسابهاي منطقهای است. بهنگام بودن، يكپارچگي، سازگاري، جامع بودن و در حد منطقي تفصيلي بودن از ويژگيهاي عمده اين حسابها میباشد. در صورت دارا بودن خصوصيات فوق، حساب شهرستان میتواند چارچوب مناسبي را براي ارزيابي، تحليل و نمايش وضعيت بهنگام توسعه اقتصادي مناطق و استانها فراهم آورد. علاوه براين، با تهيه سري زماني دادههاي شهرستانی در زمينه كميتهاي كلان اقتصادي در چارچوب حسابداري منسجم، حساب تولید شهرستانها امكان تحليل پويا از روابط بين اين كميتها را فراهم ميكند.
كاربرد حساب تولید در سطح شهرستان، براي بررسي تغييرات ايجاد شده در كميتهاي اقتصادي بويژه در شرايط تورمي بالا وسيله مناسبتري نسبت به حسابهاي منطقهای است. در مقايسه با حسابهاي منطقهای كه تهيه آنها در زماني به فاصله شش ماه تا يك سال پس از خاتمه سال موردنظر امكان پذير ميشود، حساب تولید شهرستان با استفاده از شاخصهای مناسب موجود، همزمان با گرداوری دادهها، قابل محاسبه و انتشار میباشد. بدين ترتيب با مقايسه دو نوع حساب ميتوان گفت برآورد حساب تولید شهرستان، براي فراهم كردن اطلاعات بهنگامتر، جهت ارائه تصويـــر شرايط جاري اقتصادي شهرستانها و انجام سياستگذاريهاي اقتصادي مؤثرتر برنوسانات اقتصادي موجود، از امتيازات بالاتري برخوردار است، درحاليكه حسابهاي منطقهای براي نشان دادن ساختار اقتصادي استان و روند تغييرات بلند مدت توانائيهاي بالاتري دارند. ليكن براي نمايش چگونگي نوسانات و پیش بینیهای اقتصادي، استفاده از حساب تولید در سطح شهرستانها مناسبتر است. زيرا پيش بينيهايي كه براساس اطلاعات بهنگام و در سطح نواحی کوچکتر از شرايط اقتصادي موجود بعمل آید کاراتر و عملیاتیتر خواهد بود. از طرفی امکان در اختیار داشتن اطلاعات بهنگام و به موقع ناشی از نتایج حساب شهرستان، انگیزه استفاده کنندگان را در همکاری جهت گرداوری دادهها و شاخصهای مورد نیاز را دوچندان خواهد کرد.
فرایند محاسبه[ویرایش]
به طور کلی در محاسبه حساب تولید شهرستان از بیش از 850 شاخص اقتصادی که از 457 شهرستان گردآوری شده استفاده گردید.در مرحله اول حساب منطقه ای به قیمت ثابت استان[۱۱] بر اساس شاخصهای مقداری شهرستانی، حساب تولید شهرستان به قیمت ثابت محاسبه گردید و سپس براساس شاخصهای قیمت شهرستانی، حساب تولید به قیمت جاری شهرستانی محاسبه شد. به عبارت دیگر حساب تولید شهرستان در بستر حساب تولید استان که سابقه آن به نیمه دوم دهه 1370 خورشیدی بر میگردد محاسبه شده است.
فرایند گردآوری اطلاعات[ویرایش]
اطلاعات حساب شهرستان(بیش از 850 شاخص اقتصادی) از طریق سامانه حساب ملی و منطقه ای گردآوری شد. همه سازمانهای دولتی و خصوصی(استانی و شهرستانی و حتی سازمانهای ستادی مستقر در تهران) در ارائه اطلاعات حساب شهرستان مشارکت داشته اند که مهمترین آنهاعبارتند از:
- -نتایج طرح هزینه درآمد خانوار مرکز آمار ایران
- -نتایج طرح صنعت مرکز آمار ایران
- -نتایج طرح نیروی کار مرکز آمار ایران
- -سازمان اداری و استخدامی کشور
- -دانشگاه آزاد اسلامی
- -بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران
- -سازمان جهاد و کشاورزی استانهای مختف
- -وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
- -سامانه ایرانیان اصناف
همچنین اطلاعات یاد شده توسط معاونت آمار و اطلاعات سازمانهای مدیریت و برنامه ریزی استانها ضمن گردآوری به تایید آن معاونت نیز رسیده است.
نتایج حساب تولید شهرستان[ویرایش]
برای دسترسی به گزارش نموداری نتایج حساب شهرستان اینجا کلید کنید
منابع و ماخذ[ویرایش]
- ↑ قانون مرکز آمار ایران. مرکز پژوهشهای مرکز.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «چارچوب مديريت كيفيت آمارهاي رسمي نظام آماري ايران» (PDF). مرکز آمار ایران.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «حساب تولید شهرستان قشم». پژوهشکده آمار.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ عزیزاله فرهادی(مجری). «حساب تولید شهرستانهای استان هرمزگان». سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان هرمزگان.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «اثرگذاری و رشد بخشهای اقتصادی در شهرستانهای خراسان جنوبی بررسی میشود». ایسنا. آبان ۱۴۰۰.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «حساب تولید شهرستانهای(ایالات متحده آمریکا)». دفتر حسابهای اقتصادی ایالات متحده آمریکا.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «County Incomes and Regional GDP».صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «Gross domestic product per capita by county and region».صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ “GDP by metropolitan area”, in OECD Factbook 2015-2016: Economic, Environmental and Social Statistics. Paris: OECD Publishing.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Harvey، David (اکتبر ۲۰۱۰). «Social Justice and the City». University of Georgia press.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «برای نخستین بار رشد اقتصادی استانها برآورد شد». فارس. مرداد ۱۴۰۰.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
This article "حساب تولید شهرستان" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:حساب تولید شهرستان. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
