دهق شهر درهای سنگی
کتاب دهق شهر درهای سنگی از رضا میرزارضی )شاپور( منابع[ویرایش]
دهق شهر درهای سنگی
کتاب دهق شهر درهای سنگی گزارشی کامل از تاریخ شهر دهق وچکیده از رویدادهای مهم ودادههای باارزشی از شهرهای علویجه وتیران وکرون ونجف آباد وروستاهای اشن وگلدره وخیر آباد ودماب وعلی آباد وهسنیجه است دهق دارای دودر وازه بسیار قدیمی است که همانند ان در هیج جای ایران به چشم نمیخورد البته تا چند سال پیش تا چهارده دروازه سنگی داشته وبیش از دوهزار در باغ سنگی دارد این شهر در گذشته مرج وزهر نامیده میشده که مرج ویران وزهر به گذشت روزها به دهر ودهه ودهق دگر گون گشتهاست
دهق دارای دیوار وحصار بوده که تا سال ۱۳۱۶خورشیدی به چشم میخورد وکسانی مانند موسیو چریکف روس ومهندس عبدالغفار درزمان ناصرالدین شاه که از دهق عبور میکردند در سفر نامه خوزستان یاد نموذه اند
از کسانی که در دهق گذر کردهاند میتوان شوالیه پیترو دلاواله ایتالیایی در زمان شاه عباس یاد نمود که دهق را شهری نسبتاً آباد وبزرگتر ازهمه روستاهای دیگر دانسته ودیگر اوتر پزشک نادر شاه که دهق را ویران شده وخراب در رویدادهای حمله افغان وجنگهای نادر شاه یاد کردهاست
قدیمیترین شخصیت دهجی نام از روحانیونی است که یاقوت حموی ازو یاد نمودهاست دهق در پایان قاجار رشد خوبی داشته وهمیه بخش امروزی مهر دشت را بلوک دهق یا کرون بالا مینامیدند ونایب الحکومه داشته واز اصفهان برایش حاکم تعیین میشدهاست که فهرست هفت هشت نفر ازانهارادر کتاب دهق میتوانید مشاهده نمایید کسانی مانند نجف قلی ومحمد عبدالکریم گزی و…
ولی با تغییر راههای بازرگانی دهق از جاده اصلی دورافتاد وبه پس گرایی افتاد در گذشته راه زمستانی اصفهان به گلپایگان وهمدان وکرمانشاه وبغداد وکربلا از دهق میگذشت وسه کروانسرای چاله سیاه وهسنیجه وجلوگیر دهق در این مسیر بود البته در دهق چها ر پنج کاوانسرای خشتی مانند کاروانسرای حاج حاتم در لاچی وکاروانسرای احمد خان که امروزه مدرسه راهنمایی شده در کنار رودخانه لار فولاد درکنار پل گورستان وکاروانسرای حاج زین العابدین درمیانده دهق و… از مسافران پذیرایی میشدهاست ولی قبل ازصفویه وجود دوکاروان سرای سنگی قامیشلو یا علویجه در زیستبوم قامیشلو وکاروانسرای سنگی دهق در دماب پذیرای مسافران بودهاست
ماندههای (آثار) تاریخی دهق دروازه ومسجد دواشکوبه آدینه وخانه ودروازه سنگی سلطانی وچند خانه قذیمی مانند خانه احمد خان وحاجی خان وسرای حاج قاسم وخانه حاج عبدالستار معصومی وخانه شمس وخانه حاج اقاباقر میرزارضی وخانه حاج امین در پامنبر وگورستان قدیمی دهق وکاروانسرای وگرمابه گزستان دهق وقلعه سنگی دهق در دماب وکاروانسرای جلوگیر وویرانهها یباستانی کوه کافر واق واق و… ودرهای باغهای سنگی رامشاهده کرد
جالب است ژان اوبن فرانسوی از دهقق گذشته وداستان درویش دهقی را نگاشتهاست
خوراکهای نوشیری وچرپ وشیرین وبرشتوک واش ریواس واش چغندر وبه ویزه شیره دهق نامی بودهاست وبازیهای گوگ زیرش کنی بهترین بازی دهق بودهاست روزگاری هلوهای خوبی در علویجه ودهق کاشته میشد ولی کم ابی وافت انهارا خشک کرد
کهریزهای دهق وعلویجه بزرگترین کهریزهای بلوک بودهاست
نکته دیگر اشتباه نام گذاری بلوک عربستان به شهرها وروستاهای دهق وعلویجه است در زمان نادر شاه تعدای اسیر عرب از خراسان به روستاهای گلپایگان وخونسار دور اندازی مینمایند (تبعید) وروستاهای شورچه وتیکن ودر وتجره ورحمت آباد وخم پیچ را شش ده عرب مینامیدند واصلا در هیچ کتاب جغرافیاییی مانند جابری اصفهانی وانصاری و… این نام نیامده است بلکه به این بخش کرون بالا ویا بلوک دهق مینامیدند که درچندین کتاب نوشته شدهاست ودر کتاب دهق گزارش جستار ان نوشته شدهاست۱
۴منابع :میرزارضی رضا -کتاب دهق شهر درهای سنگی انتشارات فرهنگ مردم ۱۳۹۷
منوی ناوبری[ویرایش]
منابع رضا میرزارضی کتاب دهق شهر درهای سنگی انتشارات فرهنگ مردم ۱۳۹۷ مسیو چریکف روس سیاحت نامه موسیو چریکف روس
This article "دهق شهر درهای سنگی" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:دهق شهر درهای سنگی. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.