کشتار و جنایت علیه بشریت انجام شده توسط جمهوری اسلامی ایران
نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران از بدع انقلاب ۱۳۵۷ ایران تا کنون در جریان است. جمهوری اسلامی ایران از چند جهت متهم به ناقض حقوق بشر میباشد. این اتهامات در برخی موارد جنبه مذهبی دارد، و در برخی موارد جنبه سیاسی، و گاهی نیز هر دو. برخی از سیاستمداران همانند محمود احمدینژاد صرفاً متهم به جنایات جنگی هستند،[۱] در حالیکه برخی دیگر از مسئولین جمهوری اسلامی ایران برای اتهامات تروریستی تحت تعقیب مراجع قضایی بینالمللی همانند اینترپل قرار دارند.[۲][۳]
ایران قرارداد عضویت (به انگلیسی: ratification) در دیوان بینالمللی کیفری را رسماً نپذیرفتهاست. برخی این سیاست عدم پذیرش ایران را ناشی از ترس دولتمردان ایران از محاکمه در این دادگاه دانستهاند.[۴]
نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از حقوق بشر در ایران | |||||||||
| |||||||||
جنگندگان | |||||||||
احزاب موافق جمهوری اسلامی ایران :
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
بسیج مستضعفین
حزبالله لبنان
ارتش جمهوری اسلامی ایران
حشدالشعبی
حماس
دولتهای موافق جمهوری اسلامی ایران |
احزاب مخالف جمهوری اسلامی ایران :
سازمان مجاهدین خلق
حزب مشروطه ایران
جیشالعدل
جبهه ملی ایران
حزب کمونیست ایران
حزب دمکرات کردستان ایران
فرشگرد
داعش (دولت اسلامی عراق و شام)
حزب پانایرانیست
دولتهای مخالف جمهوری اسلامی ایران |
کشتار اقلیتهای مذهبی[ویرایش]
در ایران نه تنها اقلیتهای دینی، بلکه هرکس از آنها حمایت کند تحت تعقیب قرار میگیرد
مایک پمپئو ، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا [۵]
بهائیان[ویرایش]
اکثریت مسلمانان جهان، ادیان پسااسلامی را نمیپذیرند. بهائیت یک دین پسااسلامی است.
جمهوری اسلامی ایران متهم به کشتار و «نسلکشی سیستماتیک» اقلیتهای مذهبی همانند بهائیان میباشد.[۶][۷][۸][۹]
اهل تسنن[ویرایش]
با وجود اینکه جمهوری اسلامی ایران رسماً یک حکومت شیعه اثنیعشری میباشد، اقلیتهای قومی متعددی هستند که پیرو اهل تسنن بودهاند و تابع حکومت مرکزی نبودهاند. از کشتار کردهای ایران توسط حکومت مرکزی میتوان کشتار قارنا را نام برد. شکنجه و کشتار کردهای ایران تا به امروز توسط جمهوری اسلامی ادامه دارد.[۱۰][۱۱]
جمهوری اسلامی ایران همچنین متهم به ترور و کشتار مخالفین اقلیت کرد در خارج از ایران بودهاست. مهمترین نمونه از این اقدامات را میتوان ترور میکونوس دانست که در آن رهبران اقلیتهای کرد در آلمان کشته شدند.[۱۲]
یهودیان[ویرایش]
مسلمانان و یهودیان هیچگاه میانه خوبی با هم نداشتند. یهودستیزی در ایران از دوران صفویان، شدت بیشتری بهخود گرفت. علت دشمنی خونین مسلمانان و یهودیان را میتوان در عقاید محمد، پیامبر اسلام جستجو کرد.
انفجار مرکز همیاری یهودیان در آرژانتین، واقعهای تروریستی در ۱۸ ژوئیه ۱۹۹۴ برابر با ۲۷ تیر ۱۳۷۳[۱۳] بود که در جریان آن ۸۵ نفر از شهروندان یهودیتبار آرژانتینی جان خود را از دست دادند و بیش از دویست نفر زخمی شدند. برای رسیدگی به این پرونده، تاکنون بیش از یک هزار و دویست نفر برای ادای شهادت در مورد این پرونده به دادگاه احضار شدهاند. دولت آرژانتین تاکنون ۳ بار جمهوری اسلامی ایران را به دست داشتن در انفجار متهم کردهاست.[۱۴]
دولت آرژانتین مدعی است که دستور و نقشه ضربه زدن به بزرگترین مرکز اقلیت یهودی در آمریکای لاتین در تهران کشیده شد و مسئولیت اجرای طرح عملیات به ستاد ویژه عملیات حزبالله لبنان که به گروه شبه نظامی حزبالله لبنان وابستهاست سپرده شد.[۱۵] مقامات ایرانی مدعی هستند که تاکنون هیچ مدرکی علیه دخالت جمهوری اسلامی ایران در این خصوص ارائه نشده و با فاسد خواندن سیستم قضایی آرژانتین، موضوع را توطئهای سیاسی تلقی میکنند. از جمله مشکلات این پرونده این است که شخص انتحاری مورد ادعا تاکنون شناسایی نشدهاست.[۱۴][۱۶][۱۷] با اینحال برخی مقامات جمهوری اسلامی ایران مثل احمد وحیدی ، هاشمی رفسنجانی، سید علی خامنهای و دیگران به جرم «کشتار»[۱۸] و «جنایت علیه بشریت»[۱۹] هماکنون تحت تعقیب اینترپل قرار دارند.[۳][۲۰]
آرژانتین در ژوئیه ۲۰۱۹ که مصادف با بیستوپنجمین سالروز بمبگذاری آمیا میباشد، صریحا حزبالله لبنان را گروه تروریستی نامید. [۲۱][۲۲] مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا در ژوئیه ۲۰۱۹ میلادی، طی سفرش به آرژانتین، ضمن تقدیر از اقدام آرژانتین، جمهوری اسلامی را مقصر اصلی این انفجار دانست :
انفجار آمیا توسط حزبالله، با پشتیبانی کامل جمهوری اسلامی ایران انجام گرفت [۲۳]
در ایران که برپایه فقه شیعه بنا شدهاست اعدام همجنسگرایان و زناکاران که حتی دامنه آن به خارج از ایران میرسد انجام میشده [نیازمند منبع]و شود از آن جمله میتوان به اعدام محمود عسگری و عیاض مرهونی به اتهام لواط در مشهد[۲۴][۲۵][۲۶][۲۷] و سنگسار در تاکستان نیز اشاره کرد.
نقض حقوق کودکان[ویرایش]
حقوق کودکان در جمهوری اسلامی ایران با مسائلی درگیر است مانند کار کودکان، مجازات و اعدام کودکان (پایین بودن سن مسئولیت کیفری در قوانین ایران)، ازدواج قانونی کودکان، استفاده از کودکان در نظامیگری. از نکات مثبت حقوق کودکان در ایران این است که بر اساس قانون اساسی ایران، آموزش و پرورش برای همهٔ کودکان و نوجوانان ایرانی تا دورهٔ متوسطه رایگان است و دولت وظیفه دارد امکان تحصیل را برای همگان از طریق وزارت آموزش و پرورش فراهم سازد.
همچنین ایران از سال ۱۳۷۳ به پیماننامه حقوق کودک پیوستهاست[۲۸] اما تعدادی از قوانین ایران هنوز با این پیماننامه مغایرت دارند.[۲۹]
کار کودکان[ویرایش]
کار کودکان پیامدهای بدی برای این کودکان که به «کودکان کار» معروف هستند دارد. در ایران کودکان کار وجود دارند اما آمار دقیقی از تعداد آنها در دست نیست. با این حال تعداد این کودکان به دلایل گوناگون در حال افزایش است. تعداد کودکان کار در تهران بیش از ۲۰ هزار نفر است. سازمان جهانی کار در سال ۱۹۹۵ تخمین زد بیش از ۷۱/۴ درصد از کودکان ایرانی بین ۱۰تا ۱۴ سال از لحاظ اقتصادی فعال بودهاند. در سرشماری رسمی ایران سال ۱۳۷۵ اعلام شد بیش از ۴ درصد جمعیت شاغل ایران بین ۱۰ تا ۱۴ سال داشتند. در این آمار جمعیت شاغل ایران ۵/۱۴ میلیون نفر ذکر شدهاست بنابراین تعداد کودکان کار ۱۰ تا ۱۴ ساله، که ۴ درصد آن هستند در حدود ۶۰۰ هزار نفر است. در سال ۱۳۷۵ حدود ۳۸۰ هزار کودک در سن ۱۰ تا ۱۴ سال در ایران کار ثابت داشتهاست.
همچنین کودکان بسیاری در شهرها به دستفروشی مشغولند. والدین تعداد زیادی از این کودکان معتاد به مواد مخدر هستند. بسیاری از این کودکان مورد کودک آزاری و سوءاستفاده جنسی قرار میگیرند.[۳۰]
ازدواج کودکان[ویرایش]
ازدواج کودکان هم در سنت و هم در قانون ایران وجود دارد. ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی ایران میگوید «عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن ۱۳ سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن ۱۵ سال تمام شمسی منوط است به اذن ولی به شرط مصلحت با تشخیص دادگاه صالح». البته قبلاً حداقل سن ازدواج برای دختران ۱۵ سال و برای پسران ۱۸ سال بود و در شرایط خاص و با ارائه گواهی دادگاه، دختران از ۱۳ سالگی و پسران از ۱۵ سالگی میتوانستند ازدواج کنند؛ بنابراین ازدواج زیر ۱۳ سال کاملاً ممنوع بود.[۳۱] آمارهای سال ۱۳۸۹ نشان میدهد در این سال ۴۳٬۴۵۷ مورد ازدواج کودکان زیر ۱۵ سال بهطور رسمی به ثبت رسیدهاست.[۳۲] ۹۰ درصد این آمار مربوط به دختران است. اما تحقیقات نشان میدهد تعداد ازدواج کودکان محدود به آمار ثبت شده نیست زیرا در روستاها کودکان متعه (صیغه) میشوند و سالها بدون ثبت رسمیِ ازدواج زندگی میکنند.[۳۱]
همچنین بر اساس آمار سال ۱۳۸۹، تعداد ۳۷۰۰۰ کودک ۱۰ تا ۱۸ ساله طلاق گرفته یا بیوه بودهاند. در هر سال ۸۰۰ دختر ۱۰ تا ۱۴ سال و ۱۵ هزار دختر ۱۵ تا ۱۹ سال در ایران طلاق گرفتهاند. فقر مادی و باورهای سنتی علت این ازدواجهای زودهنگام است.[۳۲] در بیشتر موارد خانوادهٔ داماد به خانواده عروس که اغلب فقیر هستند پولی پرداخت میکنند. از پیامدهای ازدواج زودهنگام میتوان به افزایش بیسوادی و کمسوادی در میان زنان، چندزنی، پدیده فرار از خانه و همسرکشی اشاره کرد.[۳۱]
مجازات و اعدام کودکان[ویرایش]
.
در قوانین ایران «سن مسئولیت کیفری» تعریف نشدهاست و قاضیها با برداشت خود از فقه و مادهٔ ۱۲۱۰ قانون مدنی، دختران بالای ۹ سال قمری و پسران بالای ۱۵ سال قمری را بالغ دانسته و برایشان مانند بزرگسالان حکم صادر میکنند. بر اساس مادهٔ ۴۹ قانون مجازات اسلامی، طفل کسی است که به حد «بلوغ شرعی» نرسیده باشد. مواردی از اعدام کودکان یا اعدام افرادی که جرمی را پیش از ۱۸ سالگی مرتکب شدند دیده میشود، مانند دلارا دارابی و بهنود شجاعی.[۳۳][۳۴][۳۵] گفته میشود در «قانون جدید مجازات اسلامی» مبنای جدیدی برای تعیین سن مسئولیت کیفری برای مجازات قصاص و حد وجود خواهد داشت و دیگر سن مسئولیت کیفری سن مطلقی (دختران ۹ و پسران ۱۵ سالگی) نخواهد بود و در هر مورد از نظرات یک کارشناس برای تشخیص سن مسئولیت کیفری استفاده خواهد شد. همچنین پزشکی قانونی به تشخیص بلوغ واقعی متهم رسیدگی خواهد کرد.[۳۶]
استفاده نظامی از کودکان[ویرایش]
استفاده نظامی از کودکان به سه شکل میباشد: اولین شکل آن بهکارگیری کودکان به عنوان کودک-سرباز در جنگ است، دومین صورت آن استفاده در فعالیتهای حمایت از جنگ مانند نگهبانی، جاسوسی و بردگی جنسی میباشد. سومین شکل آن نیز استفاده از کودکان برای پروپاگاندا در جنگ میباشد. بر اساس ماده ۳۸ کنوانسیون حقوق کودک، گروههای سیاسی نباید از افراد زیر پانزده سال درجنگ استفاده کنند. ماده ۴ «پروتکل اختیاری شرکت کودکان در جنگ» از طرفین درگیریها میخواهد که به افراد زیر هیجده سال اجازه شرکت در جنگ داده نشود و سربازگیری اجباری در مورد این افراد نیز ممنوع میباشد.
به گزارش ائتلاف برای توقف سربازی کودکان، تعداد کودکان سرباز در ایران مشخص نیست اما نیروی مقاومت بسیج از افراد داوطلب زیر هیجده سال در طول جنگ ایران و عراق استفاده میکرد. این سازمان همچنان از افراد زیر هجده سال به صورت داوطلب استفاده میکند.[۳۷]
کشتار سال ۶۷[ویرایش]
اعدام زندانیان عقیدتی-سیاسی سال ۱۳۶۷ واقعهای بود که طی آن به فرمان سید روحالله خمینی، چندین هزار نفر از زندانیان سیاسی و عقیدتی در زندانهای نظام جمهوری اسلامی ایران در ماههای مرداد و شهریور ۱۳۶۷ به شکلی مخفیانه اعدام و در گورهای دستهجمعی دفن شدند.[۱] اکثریت کسانی که اعدام شدند از اعضای سازمان مجاهدین خلق بودند و گرچه حامیان دیگر گروههای چپگرا مانند سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت) و حزب توده نیز در میان آنها وجود داشت.[۲][۳] نهادها و سازمانهای مدافع حقوق بشر جرم زندانیان را همکاری با سازمانهای مخالف نظام به خصوص سازمان مجاهدین خلق ایران و همچنین طیفهای مختلفی از گروههای چپ، کمونیست و مارکسیست ذکر کردهاند.[۴][۵] اما مقامات جمهوری اسلامی اعدام آنها را به خاطر دلایلی همچون کشف تشکیلات مرتبط با سازمان مجاهدین خلق در زندان،[۶] نتیجه ادامه محاکمه[۷] بخاطر ترور مقامات جمهوری اسلامی[۸] توسط آنها ذکر کردهاند. تعداد قربانیان این واقعه نزد مراجع مختلف متفاوت و بین ۱٬۸۷۹[۹] نفر (گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد) تا ۳٬۰۰۰[۱۰] یا ۴٬۴۸۲[۱۱] نفر تخمین زده شدهاست.
مقامات ارشد نظام جمهوری اسلامی ایران انجام اعدامها را انکار نمیکنند، بلکه در قریب به اتفاق موارد از آن دفاع کردهاند و آن اعدامها را برای حفظ نظام، لازم و ضروری شمردهاند.[۱۲] حسینعلی منتظری، بلندپایهترین مخالف اعدامها بود و اعتراضهایش به قیمت برکناریاش از جانشینی سید روحالله خمینی و به حبس خانگی طولانی مدت وی انجامید.[۱۳]
در این میان کشتار زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ از همه شناختهشدهتر است. دیدبان حقوق بشر از این واقعه با نام «کشتار زندان سال ۶۷» یاد میکند.[۳۸]
قتلهای زنجیرهای[ویرایش]
کشتارهای دیگری نیز مانند ترور عبدالرحمن قاسملو رهبر حزب دموکرات ایران[۳۹] قتل شاپور بختیار،بیژن فاضلی فرزند رضا فاضلی، فریدون فرخزاد برادر فروغ فرخزاد به ولایت فقیه نسبت داده شدهاست.[۴۰] قتل نزدیک به بیست مخالف سیاسی (در بعضی روایتها و انتصابها تا ۸۰ نفر) در دهه هشتاد خورشیدی توسط وزارت اطلاعات که به نام قتلهای زنجیرهای معروف گردید نیز قابل ذکر است.
حمید حاجیزاده شاعر و دبیر ادبیات کرمانی، متخلص به «سحر» بود. یکی از منتقدان و مخالفان جمهوری اسلامی ایران بود که از قربانیانقتلهای زنجیرهای ایران میباشد. وی به همراه پسر ۹ سالهاش «کارون» با چندین ضربه چاقو بهقتل رسیدند. این فاجعه در آخرین روز شهریور ماه سال ۱۳۷۷ رخ داد. به هنگام وقوع این فاجعه، افراد خانواده در خواب بودند و متوجه آن نشدند. وی برادرفرخنده حاجیزاده است.
ردیف | پرتره | نام | تاریخ قتل |
---|---|---|---|
۱ | بیژن فاضلی | ۲۸ مرداد ۱۳۶۵ | |
۲ | مظفر بقایی | ۲۷ آبان ۱۳۶۶ | |
۳ | عبدالرحمان قاسملو | ۲۲ تیر ۱۳۶۸ | |
۴ | کاظم رجوی | ۱۳۶۹ | |
۵ | حسین سودمند | ۲۲ آذر ۱۳۶۹ | |
شاپور بختیار | ۱۵ مرداد ۱۳۷۰ | ||
۶ | فریدون فرخزاد | ۱۶ مرداد۱۳۷۱ | |
۷ | علیاکبر سعیدی سیرجانی | ۶ آذر ۱۳۷۷ | |
۸ | احمد میرعلایی | ۲ آبان ۱۳۷۴ | |
۹ | سیامک سنجری | ۱۳ آبان ۱۳۷۵ | |
۱۱۰ | غفار حسینی | ۲۰ آبان ۱۳۷۵ | |
۱۲ | احمد تفضلی | ۲۴ دی ۱۳۷۵ | |
۱۳ | رضا مظلومان | ۷ خرداد ۱۳۷۵ | |
۱۴ | فاطمه قائممقامی | دی ۱۳۷۶ | |
۱۵ | معصومه مصدق | ۴ اردیبهشت ۱۳۷۷ | |
۱۶ | پیروز دوانی | ۳ شهریور ۱۳۷۷ | |
۱۷ | حمید حاجیزاده | ۳۱ شهریور ۱۳۷۷ | |
۱۸ | کارون حاجیزاده | ۳۱ شهریور ۱۳۷۷ | |
۱۹ | داریوش فروهر | ۱ آذر ۱۳۷۷ | |
۲۰ | پروانه اسکندری | ۱ آذر ۱۳۷۷ | |
۲۱ | محمدجعفر پوینده | ۱۸ آذر ۱۳۷۷ | |
۲۲ | محمد مختاری | ۲۲ آذر ۱۳۷۷ |
سرکوب و شکنجه معترضان سال ۸۸[ویرایش]
تجاوز جنسی به زندانیان در جمهوری اسلامی ایران یکی از اقسام شکنجه دولتی در ایران عنوان گردیده. حوادثی چون شکنجه معترضان به نتایج اعلام شده انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸) همواره مورد اعتراض شدید سازمانهای حقوق بشر بودهاست.[۴۱][۴۲]
در این زمینه، پیام اخوان، کارشناس جنایات جنگی سازمان ملل متحد، در سال ۲۰۰۹ محاکمه جمهوری اسلامی ایران بخاطر نقض حقوق بشر و جنایت علیه بشریت در دادگاه بینالمللی دیوان عدالت در هلند را خواستار شد.[۴۳]
تروریسم دولتی[ویرایش]
تروریسم دولتی نوعی جنایت جنگی محسوب میگردد،[۴۴] و ایران همواره به عنوان یکی از بزرگترین حامیان تروریسم در جهان مطرح بودهاست، و متهم است که از فعالیتهای تروریستی در لبنان، فیلیپین، بوسنی هرزگوین، منطقه خلیج فارس و اسرائیل حمایت میکردهاست.[۴۵] برخی کارشناسان تروریسم دولتی ایران را «مصداق کامل جنایت جنگی» دانستهاند.[۴۶]
از بخشهای رسمی نظامی ایران برای مسائل برونمرزی میتوان به نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اشاره کرد.[۴۷] وزارت اطلاعات ایران از نظر قاچاق اسلحه و ترورهای خارجی مورد اتهام است.[۴۸]
ترور میکونوس[ویرایش]
در ماجرای ترور میکونوس که در رستورانی به همین نام واقع در برلین، آلمان و در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۱۹۹۲ رخ داد، تعدادی از سران اپوزیسون کرد به قتل رسیدند. دادگاه میکونوس بعد از دادگاه معروف نورنبرگ پراهمیتترین دادگاهی بود که در آلمان تشکیل شد؛ و نهایتاً مقامات عالی نظام جمهوری اسلامی را به دست داشتن به قتل مخالفین خود در خارج از ایران متهم کرد و برای اولین بار رژیم به خاطر تروریسم دولتی محکوم شد. همچنین چند ماه بعد، «رونالد جورج» دادستان کل آلمان رهبر ایران، علی خامنهای، رئیسجمهور علی اکبر هاشمی رفسنجانی، وزیر امور خارجه (علی اکبر ولایتی)، و وزیر اطلاعات (علی فلاحیان) وقت ایران را نیز به دخالت در این ماجرا متهم کرد.[۴۹]
اقدام تروریستی در کنیا ۲۰۱۲[ویرایش]
پلیس کنیا در سال۲۰۱۲ میلادی دو نفر ایرانی تروریست به نامهای احمد ابوالفتحی و سید منصور موسوی را به اتهام تروریسم دستگیر کرد. این افراد عضو نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی معرفی شده و اتهام آنها انتقال تا ۱۰۰ کیلوگرم مواد منفجره اعلام شد. در آن زمان، سفیر ایران در کنیا قصد فراریدادن ایندونفر را داشت، ولی با شکست روبرو شدند.[۵۰]
بمبگذاری در بانکوک ۲۰۱۲[ویرایش]
مجموعهای از بمبگذاریها در سال ۲۰۱۲ در بانکوک اتفاق افتاد. مقامات تایلند ایران را به بمبگذاری برای ترور دیپلماتهای اسراییلی متهم کردند. دو شهروند ایرانی تروریست به نامهای سعید مرادی (۲۹ ساله) و محمد خزایی (۴۹ ساله) محکوم به دست داشتن در عملیات تروریستی بمبگذاری شده و به ترتیب به حبس ابد و حبس درازمدت محکوم شدند. سعید مرادی که بر اثر انفجار بمب دو پای خود را از دست دادهاست در جریان بازداشت به طرف مأموران پلیس بمبی را پرتاب کرده بود.[۵۱]
چند روز بعد در پی انفجاری در خانهای که به محل ساخت بمب برای گروه ۵ نفره ایرانی تبدیل شده بود، تعقیب پلیس بانکوک افزایش یافت و سه ایرانی دیگر به ظن مشارکت احتمالی در این بمبگذاریهای اخیر تایلند بازداشت و بازجویی شدهاند. این افراد سید مهرداد مدنی، ایرج رحیمیراد و محبوبه تسبیحی نام دارند اما هنوز اتهامی متوجه آنها نشدهاست.[۵۲][۵۳]
بمبگذاری در دهلی ۲۰۱۲[ویرایش]
در سال ۲۰۱۲ پلیس هند رسماً اعلام کرد که ایران مسوول بمبگذاری در دهلی برای کشتن دیپلماتهای اسراییلی بودهاست. بر طبق گزارش سپاه پاسداران جمهوری اسلامی این عملیات تروریستی را طراحی و اجرا کردهاست که در آن یک کارمند سفارت اسراییل در دهلی، یک کارمند محلی و دو نفر عابر مجروح شدند.[۵۴][۵۵]
اقدام تروریستی در بحرین ۲۰۱۵[ویرایش]
در سپتامبر ۲۰۱۵ نیروهای امنیتی بحرین یک کارخانه بزرگ بمبسازی را کشف کردند و تعدادی مظنون را که مرتبط با سپاه پاسداران ایران بودند دستگیر کردند. در پی این ماجرا بحرین سفیر خود را از ایران فراخواند و دستور خروج سفیر ایران از بحرین در مدت ۷۲ ساعت را صادر کرد. البته ایران بارها این موضوع را رد کردهاست[۵۶][۵۷]
اقدامات تروریستی در عراق[ویرایش]
تخمین زده شدهاست که شبه نظامیان وابسته به ایران در مجموع ۱۱۰۰ نفر سرباز آمریکایی را در عراق کشتهاند.[۵۸] علاوه بر این بارها گزارش شده که نیروهای وابسته به ایران دست به اقدامات تروریستی در عراق زدهاند.[۵۹]
همکاری با دولت سوریه و کشتار مردم سوریه[ویرایش]
ایران و سوریه دو متحد استراتژیک هستند. در ادبیات سیاسی نظام ایران، سوریه عضو محور مقاومت ضدصهیونیسم و پل ارتباطی با حزبالله لبنان است.جمهوری اسلامی ایران با هدف اینکه دولت بشار اسد رئیسجمهور سوریه استقامت خود را حفظ کند، با ارتش سوریه همکاری میکند و مخالفان بشار اسد را بهصورت پنهانی از طریق سپاه قدس که فرمانده آن قاسم سلیمانی میباشد، سرکوب و به قتل میرساند. جمهوری اسلامی ایران و روسیه دو تا از بزرگترین حامیان حکومت بشار اسد هستند. در جنگ داخلی سوریه بیش از 570,000 نفر کشته شدند و یا زخمی شدند. ایالات متحده آمریکا برای توقف این جنگ از بشار اسد خواسته تا از ریاست جمهوری انصراف دهد ولی بشار اسد همچنان مقاومت میکند و جمهوری اسلامی ایران هم از بشار اسد به شدت حمایت میکند. حمایت جمهوری اسلامی ایران از دولت سوریه را میتوان بزرگترین جنایت در تاریخ جمهوری اسلامی ایران دانست. [۶۰]
جنایات جنگی مدافعان حرم[ویرایش]
برخی ادعاها مبنی بر اعزام این نیروها تحت اسم «مدافع حرم» به سوریه در راستای حمایت نظامی، سیاسی، و اقتصادی جمهوری اسلامی از حکومت بشار اسد و سرکوب مردم سوریه میباشد.[۶۱] شورای ملی سوریه، معترضین سوری، و بعضی کشورها شامل آمریکا، اروپا، و انگلستان با ارائه مستنداتی نیروهای ایرانی در سوریه را به همدستی در جنایات علیه مردم سوریه و کشتار غیر نظامیان متهم میکنند.[۶۲][۶۳][۶۴][۶۵][۶۶][۶۷]
درواقه برخی کارشناسان معتقدند که مدافعان حرم، درواقه مدافعان دولتبشار اسد هستند و در جنایات جنگی علیه مخالفان بشار اسد شریک نیروهای اسد میباشند. بنابر اعتقاد کارشناسان، مدافعان حرم در کشتن غیرنظامیان بیدفاع و کودککشی دست دارند. نظریهٔ منتقدان این است که جمهوری اسلامی ایران از طریق مدافعان حرم قصد اینرا ندارد که از حرم دفاع کند بلکه قصد دارد مخالفان دولت سوریه را سرکوب کند و درواقه عبارت «مدافعان حرم» یک عبارت پرواپاگاندایی و عوامفریبانهای میباشد که ولایت فقیه صرفاً میخواهد از آن سوءاستفاده تبلیغاتی کند.[۶۸][۶۹]
حملات شیمیایی غوطه[ویرایش]
حملات شیمیایی غوطه یکسری از حملات شیمیایی بود که در تاریخ ۲۱ اوت ۲۰۱۳ از سوی دولت بشار اسد در منطقه غوطه در استان ریف دمشق در سوریه برای سرکوب مخالفان خود با پشتیبانی جمهوری اسلامی ایران و روسیه و حزبالله لبنان رخ داد. منابع مخالفین حکومت سوریه آمار تلفات این حملات را بین ۳۲۲[۷۰] تا ۱۷۲۹ نفر اعلام کردند.[۷۱] سازمان دیدهبان حقوق بشر سوریه در کمترین برآورد، میزان تلفات را ۳۲۲ کشته تخمین زد[۷۰] و اعلام کرد که ۴۶ جنگجوی شورشی نیز در جمع کشته شدگان این حملات بودهاند.[۷۲] این حملات در مناطق تحت کنترل مخالفان بشار اسد و ایران رخ داد، پس نتیجتاً دولت سوریه و ایران را مقصر و عامل حملات میدانستند.[۷۳] دولت سوریه در ابتدا وقوع حملات شیمیایی را انکار کرد، اما بعد مخالفان را مسئول این حملات دانست.[۷۴]
حمله شیمیایی خان شیخون[ویرایش]
در تاریخ ۴ آوریل سال ۲۰۱۷، شهر خان شیخون در استان ادلب، که تحت کنترل گروه تحریر الشام (گروه مخالفان بشار اسد) قرار داشت، هدف حمله و بمباران سنگین هوایی قرار گرفت[۷۵] که به دنبال این حمله، مسمومیت شیمیایی گستردهای در بین غیرنظامیان به وقوع پیوست. در واقه گفته میشود این فاجعه توسط نیروهای بشار اسد رئیسجمهور سوریه با پشتیبانی جمهوری اسلامی ایران و روسیه انجام گرفت. بشار اسد برای سرکوب مخالفان خود با پشتیبانی روسیه و ایران ، قصد سرکوبی مردم معترض و تحریرالشام را داشت. انتشار گاز سمی، به احتمال زیاد سارین، منجر به تلفات گسترده در بین غیرنظامیان گردید. اداره بهداشت ادلب گزارش داد در این حمله ۵۸ تن کشته و بیش از ۳۰۰ تن زخمی شدهاند.[۷۶] در صورت تأیید، این واقعه مرگبارترین حمله با استفاده از سلاحهای شیمیایی پس از حملات غوطه در سال ۲۰۱۳ بودهاست.[۷۷]پیشنویس قطعنامهای درباره تحقیق بیشتر پیرامون حمله شیمیایی با رای وتوی روسیه به تصویب نرسید؛ روسیه با وتوی خود حتی اجازه نداد که شورای امنیت سازمان ملل متحد عاملان و مرتکبان این حملات را پیگیری کند و از طرفی دیگر ایران هیچگونه واکنش منفی به این حملات نشان نداده است. ایران و روسیه، بزرگترین مخالفان آتشبس و توقف جنگ در استان ادلب بودند، به همیندلیل، ایران و روسیه را بزرگترین حامیان ترویسم در جهان میدانند.[۷۸][۷۹][۸۰][۸۱]
قرارگرفتن سپاه پاسداران در لیست گروههای تروریستی[ویرایش]
قاسم سلیمانی خطرناکترین انسان جهان است، او و سپاه پاسداران را دستکم نگیرید.
جان بولتون، مشاور امنیت ملی ایالات متحده آمریکا در یک مصاحبه رادیویی.
۲۱ فروردین ۱۳۹۸ [۸۲]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ The Case Against Israel's Enemies. Alan M. Dershowitz. John Wiley and Sons, 2009 ISBN 0-470-49005-5 pp.187
- ↑ Terror suspect Ahmad Vahidi set to become Ahmadinejad's Defence Minister - Times Online
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Vahidi, Ahmad
- ↑ Harvard International Review
- ↑ «گفتوگوی پمپئو درباب اقلیتهای مذهبی در ایران». صدای آمریکا. ۱۸ ژوئیه ۲۰۱۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ The Specter of Ideological Genocide: The Bahá’ís of Iran. Friedrich W. Affolter. War Crimes, Genocide, & Crimes against Humanity. Volume 1, no. 1 (Jan, 2005): 75‐114. [۱]
- ↑ Stockman, R. H. (1999). The American defense of Iran’s Bahá’í Institute for Higher Education. World Order, Summer, 7‐28.
- ↑ United Nations Economic and Social Council (1993). Report on the human rights situation in the Islamic Republic of Iran. (28 January 1993). (Report submitted by Mr. Galindo Pohl, E/CN 4/1993/41).
- ↑ Roohizadegan, O. (1994). Olya’s story. A survivor’s dramatic account of the persecution of Bahá’ís in revolutionary Iran. Oxford, UK: Oneworld Publications.
- ↑ Iran: Death penalty/ torture and ill-treatment | Amnesty International
- ↑ Iran: Halt executions of Kurdish and other political prisoners | Street Journalist
- ↑ The Kurds and Kurdistan: a selective and annotated bibliography. Issue 46 of Bibliographies and indexes in world history. Lokman I. Meho. ABC-CLIO, 1997. ISBN 0-313-30397-5 pp.13
- ↑ «بررسی اجمالی پرونده آمیا (خبرگزاری ایرنا)». دریافتشده در ۲۷ سپتامبر ۲۰۰۷.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ «روزنامه همشهری - ایران - سیاستخارجی - واکنش وزارت امور خارجه به حکم قاضی آرژانتینی». ۲۰ آبان ۱۳۸۶. دریافتشده در ۱۳۸۶/۰۲/۱۶. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=
را بررسی کنید (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. خطای یادکرد: برچسب<ref>
نامعتبر؛ نام «a» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است - ↑ [۲]
- ↑ «روزنامه همشهری - ایران - سیاستخارجی - واکنش ایران به اتهامات مجدد آرژانتین». ۵ آبان ۱۳۸۶. دریافتشده در ۱۳۸۶/۰۲/۱۶. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=
را بررسی کنید (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ «روزنامه همشهری - ایران - سیاستخارجی - دادگاه آرژانتین و سلطه صهیونیستها». ۲۰ آبان ۱۳۸۶. دریافتشده در ۱۳۸۶/۰۲/۱۶. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=
را بررسی کنید (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ Iran Defence Minister wanted by Interpol for massacre of Jews
- ↑ Payam Akhavan: Ban Iranian leaders from Canada - Full Comment
- ↑ Washیington Times - Iran defense minister a terror suspect
- ↑ «آرژانتین، حزبالله لبنان را یک گروه تروریستی نامید». صدای آمریکا. ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «آرژانتین در بیستوپنجمین صالروز بمبگذاری آمیا، حزبالله را گروه تروریستی نامید». TRT. ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «مایک پمپئو از اینکه آرژانتین، حزبالله را تروریست خواند، تقدیر کرد و ایران را پشتیبان او در انفجار آمیا دانست». صدای آمریکا. ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Wikipedia contributors, "Mahmoud Asgari and Ayaz Marhoni," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Mahmoud_Asgari_and_Ayaz_Marhoni&oldid=352491786" class="smarterwiki-linkify">http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Mahmoud_Asgari_and_Ayaz_Marhoni&oldid=352491786 (accessed April 13, 2010).
- ↑ «محمود عسگری و ایاز مرهونی».صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «حقوق بشر و دموکراسی برای ایران :: محمود عسگری: یک سرگذشت».صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «نماینده پارلمان سوئد: دستهای دیکتاتوری ایران به خون آغشته است و تنها یک تغییر رژیم و برقراری دمکراسی قادر به تغییر اوضاع در ایران خواهد بود».صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «پرسشهای متداول». یونیسف ایران. بایگانیشده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۹۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ مریم زهدی (۵ فوریه ۲۰۰۵). «طرحهای حمایت از کودکان، همچنان پشت درهای مجلس ایران». بایگانیشده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۹۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «فروش و استفاده جنسی از کودکان کار دروازه غار!». آفتاب. بایگانیشده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۹۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ ۳۱٫۰ ۳۱٫۱ ۳۱٫۲ میترا شجاعی (۲۸ فوریه ۲۰۱۲). «ازدواج زودرس نتیجه ضعف قانون و فقر فرهنگی و اقتصادی». دویچهوله فارسی. بایگانیشده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۹۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ ۳۲٫۰ ۳۲٫۱ «افزایش نگرانکننده ازدواج و طلاق کودکان در ایران». دویچهوله فارسی. ۲۲ اوت ۲۰۱۲. بایگانیشده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۹۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ بهنام داراییزاده (۱۳۸۹/20/۱۲). «اعدام کودکان در ایران - در گفتگو با محمد مصطفایی». رادیو زمانه. بایگانیشده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۹۱. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ علی نجفی توانا. «سن مسئولیت کیفری اطفال در مقررات حقوق داخلی و بینالمللی». پرتال علوم انسانی. بایگانیشده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۹۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. دارای پرونده PDF
- ↑ گلناز اسفندیاری (۱ بهمن ۱۳۸۶). «ایران: کودکان مجرم در انتظار اعدام». دویچهوله فارسی. بایگانیشده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۹۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «مبنای جدید برای تعیین سن مسئولیت کیفری/ صدور حکم اعدام بر اساس بلوغ». خبرگزاری مهر. ۶ اسفند ۱۳۹۰. بایگانیشده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۹۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «Iran». Coalition to Stop the Use of Child Soldiers. بایگانیشده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۷ دی ۱۳۹۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Iran: The 20th anniversary of 1988 "prison massacre" | Amnesty International
- ↑ هاوارد, راجر (2004 (میلادی)). Iran in Crisis. pp. ۴۶. ISBN [[ویژه:منابع کتاب/ISBN 1-84277-474-3|[[شماره استاندارد بینالمللی کتاب|ISBN]] [[ویژه:منابع کتاب/1-84277-474-3|1-84277-474-3]]]] Check
|isbn=
value: invalid character (help). Check date values in:|date=
(help) صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ (in فارسی) جنایت مقدس. ژانویه ۲۰۱۰.
- ↑ Human Rights Watch - Torture, Detention, and the Crushing of Dissent in Iran
- ↑ Iran: Torture Used to Suppress Dissent (Human Rights Watch, 7-6-2004)
- ↑ Iran's Postelection Crackdown Scrutinized For Crimes Against Humanity - Radio Free Europe / Radio Liberty © 2010
- ↑ The Legal Debate is Over: Terrorism is a War Crime | NewAmerica.net
- ↑ Human Killing Machines: Systematic Indoctrination in Iran, Nazi Germany, Al Qaeda, and Abu Ghraib. Adam Lankford. Publisher Rowman & Littlefield, 2009. ISBN 0-7391-3415-9 pp.88
- ↑ Put Iran on dock for "War Crimes" - Reader comments at Daniel Pipes
- ↑ " >https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ir.html "[[کتاب حقایق سیا]]" Check
|url=
value (help). Retrieved 2010-04-13. URL–wikilink conflict (help)صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ گنجی, اکبر. عالیجناب سرخپوش و عالیجنابان خاکستری.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی ۲۳/۰۱/۱۳۸۴ صفحه سیاسی
- ↑ «تایید محکومیت دو ایرانی متهم به عملیات تروریستی به ۱۵ سال زندان در کنیا». بیبیسی فارسی. ۲۶ اسفند ۱۳۹۷.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ http://www.dw.com/fa-ir/صدور-احکام-سنگین-برای-دو-ایرانی-متهم-به-بمبگذاری-در-تایلند/a-17038117
- ↑ http://www.dw.com/fa-ir/سه-ایرانی-دیگر-در-مظان-اتهام-بمبگذاری-در-تایلند/a-15771395
- ↑ http://www.dw.com/fa-ir/انتشار-جزئیات-بیشتر-از-ارتباط-ایران-با-ترورهای-تایلند/a-15808323
- ↑ Chauhan, Neeraj (July 29, 2012). "Cops name Iran military arm for attack on Israeli diplomat". The Times of India. Retrieved July 29, 2012.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Davidovich, Joshua (July 29, 2012). "Indian police say Revolutionary Guards behind Delhi attack". The Times of Israel. Retrieved July 29, 2012.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Bahrain withdraws ambassador from Iran. The Daily Star. Retrieved 2015-10-03.
- ↑ Bahrain withdraws ambassador from Tehran. Gulf News. Retrieved 2015-10-03.
- ↑ Chulov, Martin (2011-07-28). "Qassem Suleimani: the Iranian general 'secretly running' Iraq". The Guardian. Retrieved 2014-10-11.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ McCarthy, Andrew C. , Obama Frees Iranian Terror Masters, National Review Online, July 11, 2009.
- ↑ «"ایران به سوریه در سرکوب اعتراضها کمک میکند"». BBC Persian. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۲-۲۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «هلاکت یک تکاور ارتش رژیم و شماری از پاسداران تروریست در سوریه - اتحاد انجمنها برای ایران ازاد». اتحاد انجمنها برای ایران ازاد. ۱۳۹۵-۰۱-۲۳T۱۷:۰۷:۱۸+۰۰:۰۰. دریافتشده در 2018-02-25. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ «پیامی به ارتشیان ایران، هشداری در باب دخالت در جنگ سوریه». تایمز اسرائیل. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۲-۲۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «"ایران به سوریه در سرکوب اعتراضها کمک میکند"». BBC Persian. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۲-۲۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ (www.dw.com)، Deutsche Welle. «آمریکا: ایران در سرکوب اعتراضات به سوریه کمک میکند | ایران | DW | 15.04.2011». DW.COM. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۲-۲۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «سیاست بدکاره کردن/عکس». iroon.com. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۲-۲۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «چرا باید جوانان ایرانی در جنگ داخلی سوریه، فدای آتشافروزی سران تهران و دمشق شوند؟». تایمز اسرائیل. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۲-۲۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «جنبش راه سبز - اپوزیسیون سوریه حکومت ایران را با اسد شریک جرم دانست». www.rahesabz.net. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۲-۲۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «جنبش راه سبز - اپوزیسیون سوریه حکومت ایران را با اسد شریک جرم دانست». www.rahesabz.net. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۲-۲۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ (www.dw.com)، Deutsche Welle. «آمریکا: ایران در سرکوب اعتراضات به سوریه کمک میکند | ایران | DW | 15.04.2011». DW.COM. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۲-۲۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ ۷۰٫۰ ۷۰٫۱ خطای یادکرد: برچسب
<ref>
نامعتبر؛ متنی برای ارجاعهای با نامNGO
وارد نشده است - ↑ خطای یادکرد: برچسب
<ref>
نامعتبر؛ متنی برای ارجاعهای با نامopposition
وارد نشده است - ↑ "Final death toll for Wednesday 21/8/2013: Approximately 300 people were documented as killed yesterday". Facebook.com. 22 August 2012. Retrieved 2013-08-24.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Syrian activists: Videos show chemical weapons used". Edition.cnn.com. Retrieved 26 August 2013.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ McDonnell, Patrick J. (21 August 2013). "Syrian rebels allege new gas attack by government". Los Angeles Times. Retrieved 24 August 2013.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ خطای یادکرد: برچسب
<ref>
نامعتبر؛ متنی برای ارجاعهای با نامbbc1
وارد نشده است - ↑ Francis, Ellen (4 April 2017). "Scores reported killed in gas attack on Syrian rebel area". Reuters. Beirut. Retrieved 4 April 2017.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Syria 'toxic gas' attack kills 100 in Idlib province". Al-Arabiya & AFP. 4 April 2017.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ (www.dw.com)، Deutsche Welle. «روسیه مانع از تصویب قطعنامه شورای امنیت علیه سوریه شد | جهان | DW | 13.04.2017». DW.COM. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۲-۱۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «روسیه قطعنامه شورای امنیت برای تمدید مأموریت بازرسان شیمیایی در سوریه را وتو کرد - اخبار تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۲-۱۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «شورای امنیت درباره ادامه تحقیق در باره سلاحهای شیمیایی سوریه تصمیم گیری خواهد کرد». farsi.alarabiya.net. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۲-۱۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «روسیه برای دهمین بار قطعنامه شورای امنیت در مورد سوریه را وتو کرد». farsi.alarabiya.net. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۲-۱۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «نظر جان بولتون درباره قاسم سلیمانی : از خطرناکترین انسانهای جهان است!». صدای آمریکا. ۲۲ فروردین ۱۳۹۸.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
This article "کشتار و جنایت علیه بشریت انجام شده توسط جمهوری اسلامی ایران" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:کشتار و جنایت علیه بشریت انجام شده توسط جمهوری اسلامی ایران. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
- آدمرباییها
- اعدامشدگان اهل ایران
- اعدامشدگان با طناب دار
- اعدامشدگان با طناب دار اهل ایران
- اعدامشدگان به اتهام تجاوز
- اعدامشدگان به اتهام لواط
- ایرانیهای اعدامشده با طناب دار
- بچهخواهی
- حقوق بشر در ایران
- حقوق دگرباشان جنسی در ایران
- درگذشتگان ۲۰۰۵ (میلادی)
- زادگان دهه ۱۹۸۰ (میلادی)
- زوجها
- متخلفان خردسال اعدامشده
- مقالههای مربوط به چندین نفر