آیات الاحکام
الگو:قرآن-ستونیآیات الاحکام که به فقه القرآن نیز مشهور است، به مجموعهای از آیات قرآن که در بیان احکام شرعی نازل شده یا فقیه از آن آیات، برای استنباط حکم شرعی استفاده میکند، گفته میشود.[۱]
اهمیت[ویرایش]
اصلیترین و مهمترین منبع به دست آوردن و استنباط احکام و قوانین شرعی که در اسلام به آن تأکید فراوان شده، قرآن است. در قرآن بیش از شش هزار آیه وجود دارد که تعداد کمی از آنها در بیان تکالیف شرعی مکلفین نازل شدهاست. در نتیجه این تعداد از آیات برای به دست یافتن احکام شرعی مورد اهمیت و توجه بالایی قرار دارد.[۲]
تعداد آیات[ویرایش]
تا کنون آمار دقیقی از تعداد آیات الاحکام که مورد اتفاق همه فقهیان و مفسران باشد، ارائه نشده. اما برخی آنها را محدود به عدد خاصی دانسته و برخی دیگر برای آنها عدد خاصی را درنظر نگرفتهاند.[۳][۴]
تعداد مشخصی دارد[ویرایش]
در میان کسانی که برای این آیات عدد خاصی را ذکر کردهاند اختلاف وجود دارد. مشهورترین آمار در این زمینه، ۵۰۰ آیه میباشد. تا جایی که فاضل تونی ادعا کرده که تا کنون آماری مخالف این عدد ندیدهاست[۵] و همچنین اسم بعضی از کتابهایی که در زمینه آیات الاحکام تألیف شده بر اساس همین عدد بوده، مثل کتاب «النهایة فی تفسیر خمسمائة» و کتاب «منهاج الهدایة فی تفسیر خمسمائة آیة».[۶]
تعداد مشخصی ندارد[ویرایش]
در طول تاریخ نیز کسانی بودند که برای این آیات، عدد خاصی را مطرح نکردند. مثلاً ابن دقیق معتقد است که هر شخص باتوجه به قریحه و ذهن خودش میتواند آیات الاحکام را شمارش کند، در نتیجه ممکن است شخصی به آمار ۵۰۰ آیه و شخص دیگر به آماری فراتر از آن برسد.[۷]
اولین کتاب آیات الاحکام[ویرایش]
آقابزرگ تهرانی در الذریعه از کتاب احکام القرآن که توسط یکی از از یاران محمد باقر و جعفر صادق به نام محمد بن السائب بن بشر الکلبی (پدر هشام کلبی) تألیف شده به عنوان اولین کتاب در این موضوع یاد میکند و برای تأیید این سخن مطالبی را از کتاب الفهرست ابن ندیم و کشف الظنون کاتب چلبی میآورد.[۸][۹]
منابع[ویرایش]
- ↑ «توسعهپذیری ظرفیت فقهی قرآن» (PDF). انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ باقریان ساروری، احمد (۱۳۸۹). آیات الاحکام در کتابهای شهید اول. قم: بوستان کتاب. ص. ۳۶ و ۳۷.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «فقه - دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۴-۱۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «آیینه پژوهش - دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۴-۱۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «الموسوعة الفقهیة - مؤسسه دائرةالمعارف الفقه الاسلامی - مکتبة مدرسة الفقاهة». ar.lib.eshia.ir (به العربية). دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۴-۱۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «الموسوعة الفقهیة - مؤسسه دائرةالمعارف الفقه الاسلامی - مکتبة مدرسة الفقاهة». ar.lib.eshia.ir (به العربية). دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۴-۱۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ لطفی، اسدالله (۱۳۹۰). آیات الاحکام خانواده. تهران: خرسندی. ص. ۴۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «الذّریعة إلی تصانیف الشّیعة ط دارالأضواء - الطهرانی، آقا بزرک - کتابخانه مدرسه فقاهت». lib.eshia.ir. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۴-۱۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «کتب آیات الاحکام از ابتدا تا عصر محقق اردبیلی». rasekhoon.net. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۴-۱۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
This article "آیات الاحکام" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:آیات الاحکام. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
![]() |
This page exists already on Wikipedia. |