ارزش زندگی آماری
مقدمه[ویرایش]
ارزش زندگی آماری یک مفهوم اقتصادی است که نشان میدهد چقدر افراد آماده هستند برای پرداخت هزینه برای کاهش احتمال مرگ یا آسیب در زندگی خود. به عبارت دیگر، ارزش زندگی آماری معادل هزینهای است که افراد برای افزایش یک واحد احتمال زنده ماندن میپذیرند. این مفهوم برای تصمیمگیری در مورد سیاستهای عمومی مانند بهداشت، ایمنی، محیط زیست و غیره کاربرد دارد. برای مثال، اگر ارزش زندگی آماری یک نفر در ایران 5 میلیون دلار باشد، این بدان معناست که او برای کاهش 0.01 درصد احتمال مرگ خود، 500 دلار هزینه میکند. برای محاسبه ارزش زندگی آماری میتوان از روشهای مختلفی استفاده کرد که برخی از آنها عبارتند از: روش تغییرات در حقوق، روش تغییرات در بودجه خانوار، روش انتخابات مشروط، روش انتخابات غیرمشروط و روش ارزش زمان. هر یک از این روشها مزایا و معایب خود را دارند و نتایج آنها ممکن است متفاوت باشند.[۱]
ارزش زندگی آماری(VSL)[۱][ویرایش]
یکی از چارچوبهایی که در محاسبه خسارتهای ناشی از مرگ افراد و همچنین سیاستگذاریهای مرتبط به آن کاربرد زیادی دارد، چارچوب ارزش زندگی آماری است. ارزش زندگی آماری با توجه به ویژگیهای جامعه و افراد و همچنین ویژگیهای خطر بررسی شده، تعیین میشود.[۲] اقتصاددانان عموما به ارزش مالی کاهش ریسک مرگومیر افراد، ارزش زندگی آماری میگویند.[۳] برخی دیگر، ارزش زندگی آماری را معادل هزینهای که یک جامعه حاضر است برای جلوگیری از مرگ زودرس یک فرد نامشخص ئرداخت کند میدانند. در تعریف دیگری، ارزش زندگی آماری را میزان خسارت وارده به جامعه در اثر مرگ زودهنگام یک فرد تلقی کرده اند.[۴]
ارزش زندگی آماری هر فرد متناسب با ویژگیهایش، نظیر: سن، درآمد، جنسیت و دیگر ویژگیهای مرتبط با وی محاسبه میشود.[۵] ویژگیای که بیشترین بررسی بر روی ارتباط آن با ارزش زندگی آماری صورت گرفته است، درآمد است. هم از لحاظ تئوری و هم تجربی، شواهدی مبتنی بر ارتباط مصبت ارزش زندگی آماری و درآمد وجود دارد. اما بررسیها نشان میدهد که میزان تاثیر آن و درآمد، تابع شرایط و ویژگیهای جامعه است.[۶]
ارزش زندگی آماری معیار مهمی در ارزیابی اقتصادی و تحلیل هزینه فایده سیاستهای ایمنی و سلامت است. هدف سیاستهای ایمنی و سلامت، حفظ زندگی شهروندان و کیفیت آن است. از ارزش زندگی آماری میتوان برای تخصیص منابع به راهکارهای ارتقا ایمنی و کاهش آسیبپذیری استفاده کرد. از موضوغ ارزش زندگی آماری برای سیاستهای کاهش حوادث رانندگی و جادهای و همچنین مسائل ایمنی مرتبط با مشاغل استفاده شده است. در چند سال اخیر با توجه به شیوع کرونا، پژوهشهایی درباره ارتباط ارزش زندگی آماری و سیاستهای حوزه سلامت و بهداشت صورت گرفته است.[۷]
روشهای محاسبه ارزش زندگی آماری[ویرایش]
روشهای مختلفی برای محاسبه ارزش زندگی آماری وجود دارد. مهمترین روشهای محاسبه معیار ارزش زندگی آماری، عبارتاند از: 1- روش سرمایههای انسانی 2- تمایل به پرداخت
روش سرمایههای انسانی[ویرایش]
قدیمیترین روش، روش موسوم به سرمایههای انسانی است که پیش از معرفی روش تمایل به پرداخت، کابرد فراوانی داشته است. دو زیر مجموعه اصلی این روش، روش درآمدر در طول زندگی و مورد دیگر، هزینه توسعه و حفظ سرمایه انسانی است
از دیدگاه روشهای سرمایه انسانی، افراد بخشی از سرمایههای کشور هستند. افزایش مهارت و دانش افراد از طریق آموزش و تمرین، باعث افزایش تاثیر آنها در روند تولید کشور و ایجاد ارزش افزوده اقتصادی میشود. بنابراین در روش سرمایههای انسانی، ارزش زندگی آماری به عنوان میانگین ارزش تولید افراد و سهم آنها در رفاه مادی جامعه محاسبه میشود، که در اثر مرگ زودرس آنها از بین میزود.
امروزه به دلایل محتلفی از جکله پایین برآورد کردن ارزش زندگی آماری، روزش سزمایههای انسانی کابردد چندانی ندارد.
روش تمایل به پرداخت[ویرایش]
در سالهای اخیر، به روشهای ترجیحهای بیبانشده و ترجیحهای آشکارشده، که مشتقاتی از روش تمایل به پرداخت هستند، توجه گستردهای شده است. در روش ترجیحهای آشکار شده، اطلاعات و دادهها از بررسی انتخاب افراد بین ثروت و ریسک بدست میآید. یکی از زیرمجموعههای بررسی ارزش زندگی آماری به روش ترجیحهای آشکارشده، بررسی معملات بین ریسک و درآمد است.[۳]
روش دیگر، بعنی ترجیحهای بیانشده در زمانی که اطلاعات و دانش راجع به تصمیم افراد و انتحابها محدود است، کاربرد فراوانی دارد. روش ترجیحهای بیانشده، انعطاف بیشتری تسبت به روش ترجیحهای آشکار شده دارد و به تحلیلگران اجازه میدهد تا به جای بررسی رفتار واقعی افراد، انتخاب و تصمیم بیانشده آنها بررسی شود. بدین منظور اطلاعات مورد نیاز در حوزههای مختلف از طریق پرسشنامه و بررسی تصمیمات افراد تخت شرایط فرضی بدست میآیند.[۲]
هر دو روش ترجیحهای بیانشده و آشکارشده، مزایا و معایبی داردند. روش ترجیحهای آشکارشده، تمرکز بیشتری بر روی مبادله ریسک و درآمد دارد. در این روش، درک افراد از ریسک بسیار موثر است و نقش مهمی را در محاسبه ارزش زندگی آماری ایفا میکند. یک نکته مثبت روش ترجیحهای بیانشده، مزیت طراحی سناریو در رابطه با موضوع مورد بررسی و پرسش درباره میزان تمایل به چرداخت افراد است. البته به دلیل فرضی بودن سناریوها، ممکن است افراد تحت بررسی، رفتاری متفاوت با رفتارشان در شرایط واقعی زندگی به نمایش بگذارند، که سبب دور شدن نظرات اظهارشده و نتایج از واقعیت و در نهایت کاهش دقت محاسباتی میشود.[۳]
منابع[ویرایش]
This article "ارزش زندگی آماری" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:ارزش زندگی آماری. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
- ↑ حامد کاشانی، محمدامین عشقی (۱۴۰۱). «پیامدهای اجتماعی شکست زیرساختها: محاسبهی ارزش زندگی آماری برای تحلیل تابآوری جامعه در ایران».صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ "Estimating the Human Cost of Transportation Accidents" (به English). 2020.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ "The Value of a Statistical Life" (PDF) (به English). 2011.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Valuing mortality risk in the time of COVID-19" (به English). 2020.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Extrapolating the Value Per Statistical Life Between Populations: Theoretical Implications" (به English). 2017.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Valuing Mortality Risk in China: Comparing Stated-Preference Estimates From 2005 and 2016" (به English). 2019.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Valuing Mortality and Morbidity in the Context of Disaster Risks" (به English). 2009.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.