اعتیاد به ویکی‌پدیا
| اعتیاد به ویرایش و مشارکت در ویکی‌پدیا | |
|---|---|
| مترادف‌ها | مشارکت اعتیادآور در ویکی‌پدیا، ویکی‌هلاک، ویکی‌معتاد، ویکی‌مجنون |
 | |
| تخصص | {{#statements:P1995}} |
| علائم | عدم دل‌کندگی از ویکی‌پدیا، مبارزه مستمر با خرابکاری، افسردگی (حالت)، عزلت، ویرایش مقالات ویکی‌پدیا برای مدت زمان بسیار طولانی |
| عوارض | اختلال خلقی، افسردگی، اختلالات خواب، چاقی، اختلال اضطراب |
| علت | وابستگی شدید به مشارکت در ارتقای ویکی‌پدیا، تبدیل شدن از یک خواننده به یک نویسنده در وپ |
| عامل خطرات | بیماری روانی از پیش موجود (اختلال کم‌توجهی - بیش‌فعالی، اختلال وسواس فکری-عملی، اختلال سلوک، اختلال افسردگی عمده) |
| پیش‌گیری | حتی‌المقدور اجتناب از ویکی‌پدیا |
| درمان | قطع دسترسی به مدت طولانی |
| پیش‌آگهی | عدم ایجاد حساب کاربری |
| بسامد | تعداد کم اما دارای وابستگی شدید به وپ |
اعتیاد به ویکی‌پدیا یا ویکی‌هلاک[۱] (به انگلیسی: Wikiholic)، ویکی‌معتاد، ویکی‌مجنون یا ویکی‌طریقت (Wikiaddict, Wikimaniac, Wikipath) فردی‌است که از اعتیاد و وسواس فکری نسبت به ویکی‌پدیا یا سایر ویکی‌ها رنج می‌برد. این اصطلاح با نیم‌نگاهی به اصطلاح‌های معتاد به الکل (به انگلیسی: Alcoholic) و معتاد به کار (به انگلیسی: Workaholic) ساخته شده‌است. یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های این قربانی را می‌توان مشاهدهٔ پی‌درپیِ صفحهٔ تغییرات اخیر یا فشردن مداوم دکمه‌های رفرش و ریلود دانست. البته در بعضی از قربانی‌ها فشردن دکمهٔ صفحه تصادفی هم به‌کرات مشاهده گردیده‌است که خود ممکن باعث آسیب‌رسیدن به مچ دست بشود. سایر آسیب‌ها ممکن است منجر به اختلالاتی در زندگی روزمرهٔ قربانی بشود، مانند دیگر اعتیادها. چنین چیزی می‌تواند باعث پایین‌آمدن بهره‌وری و کارایی شخص (آمار ویکی‌پدیای فارسی) در زندگی شود یا گاه شیدایی و اعتیاد به‌همراه آورَد.
این مسئله پدیده‌ای به‌نسبت نوین است و به احتمال زیاد از گشایش ویکی‌پدیا در ژانویهٔ ۲۰۰۱ به‌بعد فراگیر شده (در میان پارسی‌زبانان پس از گشایش ویکی‌پدیای فارسی در دسامبر ۲۰۰۳) و باعث ابتلای برنامه‌نویسان، دانش‌جویان، معتادان به خبر، بازنشستگان، و در کل انسان‌هایی با علایق متعدد، حافظهٔ قدرتمند، و مثانهٔ قوی شده‌است.
علامت‌های ویکی‌اعتیاد[ویرایش]
- تبدیل‌شدن از یک خواننده به یک نویسنده در ویکی‌پدیا.
- تلاش می‌کنید تا تمام متن‌هایی را که در خارج از ویکی‌پدیا نیز می‌بینید ویکی‌سازی کنید.
- هنگامی که صفحهٔ مرورگرتان را می‌بندید احساس خلأ بزرگی می‌کنید.
- در کتاب‌هایی که می‌خوانید {{مدرک}} می‌نویسید.
- هنگامی که دارید متنی در خارج از ویکی‌پدیا می‌نویسید از [[]] استفاده می‌کنید.
- هنگامی که لینک آبی‌رنگ در متون مجلات نمی‌بینید گیج می‌شوید.
- شروع به اجرای بازیِ ویکی‌نردبان می‌کنید: دو مقاله از صفحهٔ تصادفی پیدا می‌کنید و سعی می‌کنید با کلیک بر پیوندهای مقالهٔ اول به مقالهٔ دوم برسید.
- … و هنگامی که موفق شدید، سعی کنید با تعداد پیوند کمتر به این هدف برسید.
- سعی می‌کنید مطالب کتاب‌ها و مجلات را ویرایش کنید.
- مسئولان کتابخانهٔ دانشگاه/استان/ملی کشور شما، شما را با نام کوچک بشناسند.
- شما صفحات بحث و پی‌گیری خود را بیشتر از میل‌باکستان چک می‌کنید.
- شما در زندگی روزمره هم راجع به ویکی‌پدیا صحبت می‌کنید.
- با زاپاستان در صفحهٔ بحثتان مباحثاتی خواهید داشت!
- بهترین دوستتان زاپاستان است!
- شما در بیشتر از یک ویکی حساب دارید.
- در پست‌های الکترونیکتان هم از ~~~~ استفاده می‌کنید.
- سعی می‌کنید ایمیل‌های ارسالیتان را هم پس از ارسال تغییر دهید.
- امروز سالگرد تولد شماست، اما شما به خاطر مشغولیت‌هایی در ویکی‌پدیا آن را فراموش کرده‌اید.
- ناگهان موضوعی یا کسی به یادتان می‌آید، به‌سرعت خود را به اولین رایانه می‌رسانید و بررسی می‌کنید که آیا ویکی‌پدیا راجع به آن مقاله دارد یا نه.
- خود این موضوع دو حالت می‌شود؛ زمانی که ویکی‌پدیا راجع به آن مقاله داشته و زمانی که راجع به آن مقاله ندارد. اگر داشت، آن را سریع تکمیل‌تر می‌کنید؛ اگر نداشت، بلافاصله تمام دائرةالمعارف‌های موجود در منزل را راجع به آن جستجو می‌کنید و از شش موتور جستجوگر برای کسب اطلاعات استفاده می‌کنید!
- شما ممکن است سعی کنید بر مقالات وبگاه‌های دیگر هم برچسب بزنید و دنبال دکمهٔ «این صفحه را ویرایش کنید» بگردید و پیدا نکنید.
- شما اگر همین وقت را روی درس خود گذاشته بودید می‌توانستید تابه‌حال چند مدرک دکترا کسب کنید!
- بعضی از معتادان از این دعا جهت شروع ویرایش‌هایشان استفاده می‌کنند:
سیاست‌ها و رهنمودها، فقط طالب آگاهی از خواست و ارادهٔ تو هستم. خواستت را به من نشان بده و اراده‌ات را بر من جاری کن. تا خواست، خواست تو باشد و اراده، ارادهٔ تو
راه‌های مداوا[ویرایش]
هر یک ساعتی را که در ویکی‌پدیا می‌گذرانید، این جملات را پیش خود تکرار کنید: ویکی‌پدیا پروژهٔ بزرگی است. بسیار پسندیده‌است که به آن کمک کنیم. بودن در فضای ویکی نوعی اوقات فراغت بسیار آموزنده و باحال است، با این وجود:
- هر ساعتی که در ویکی‌پدیا می‌گذرانید، یک ساعت از عمر شماست. آیا کارهای مهمتری برای انجام دارید؟ اول آنها را انجام دهید.
- ویکی‌پدیا ممکن است نتواند به شما در رسیدن به اهداف زندگی کمکی بکند.
- با وجود اینکه ویکی‌پدیا آموزنده است، در مورد شما، ممکن است راه‌های بهتری هم برای یادگیری وجود داشته باشد. ویکی‌پدیا الزاماً جایگزینی برای آنها نیست.
- وقت طلاست. آیا مطمئنید از پس پرداخت هزینهٔ آن جهت خدمت به ویکی‌پدیا برمی‌آیید؟ اگر می‌توانید بسیار خوب و پسندیده‌است؛ ولی این کار را هر دفعه فقط یک ساعت انجام دهید.
- بعضی مواقع که کارهای بسیار مهمتری برای انجام دادن دارید، لازم است به تعطیلات ویکی‌پدیایی بروید. به‌علاوه، این به شما کمک می‌کند که تجدید قوا کنید.
- بالاتر از همه، به یاد داشته باشید که ویکی‌پدیا دوست دارد شما بهترین فرد در نوع خودتان باشید. هدف پروژهٔ ویکی ربودن زمانی نیست که شما می‌توانستید صرف بهبود آیندهٔ شغلی، یادگیری مهارت‌های جدید، وقت‌گذرانی با دوستان و خانواده و استراحت کنید یا به هر شکل دیگری که دوست داشتید می‌توانستید آن را بگذرانید. این زمان متعلق به شماست و شما آن را به ویکی‌پدیا هدیه می‌دهید. معقول است به میزانی که توانایی دارید هدیه دهید و نه بیشتر.
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
This article "اعتیاد به ویکی‌پدیا" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:اعتیاد به ویکی‌پدیا. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
