امیل بنونیست

امیل بنونیست (به فرانسوی: Émile Benveniste) (زادهٔ ۱۹۰۲ در حلب - درگذشتهٔ ۱۹۷۶) خاورشناس، زبان‌شناس و ایران‌شناس فرانسوی بود. او شاگرد آنتوان مِیّه بود. نام‌آوری او بیشتر از برای کار بر روی زبان‌های هندواروپایی بود.

او کتاب دستور زبان فارسی میانه را بازنگری کرد و در ۱۹۳۱ به چاپ رساند. وی در ۱۹۳۷ جانشین مِیّه در کولِژ دو فرانس گردید. آثار او دربرگیرندهٔ ۱۸ کتاب و ۵۹۱ مقاله بود.

بیشتر پژوهش‌های بنونیست دربارهٔ اثرهای به‌جامانده از پارسی میانه، دستور زبان اوستایی، بررسی واژه‌ها و اصطلاحات پارسی باستان و اوستایی، پژوهش‌های ریشه‌شناسانه دربارهٔ زبان‌های ایرانی، زرتشتی‌گری، مانوی‌گری، زروان‌باوری، جامعه‌شناسی و نظام طبقاتی ایران باستان، پزشکی در ایران باستان، وام‌واژههای ایرانی در زبان ارمنی، متن‌های سغدی و موضوعاتی از این دست است.

آثار بنونیست

مهمترین تألیفات او دربارهٔ زبان‌های ایرانی (شامل زبان‌های ایرانی باستان و میانه و نیز زبان‌ها و گویش‌های ایرانی نو) و مسائل مختلف ایرانشناسی عبارت است از:

طرح دستور زبان سُغدی (۱۳۰۸ ش /۱۹۲۹) با مشارکت گوتیو؛

دین ایرانی بر پایه متن‌های یونانی (۱۳۱۳ ش /۱۹۲۹، به فارسی ترجمه شده است)؛

ورتره و ورثرغنه  (۱۳۱۳ ش /۱۹۳۴) که تحقیقی است دربارهٔ اسطوره‌شناسی هندوایرانی، با مشارکت رنو؛

مصادر اوستایی  (۱۳۱۴ ش /۱۹۳۵)؛

مُغها در ایران باستان  (۱۳۱۷ ش / ۱۹۳۸)؛

متون سغدی  (۱۳۱۹ش /۱۹۴۰)؛

تحقیقاتی درباره زبان آسی  (۱۳۳۸ش / ۱۹۵۹)؛

عناوین و اسامی خاص در زبان‌های ایرانی باستان  (۱۳۴۵ ش / ۱۹۶۶).

موضوع اغلب مقالات بنونیست، جنبه‌های مختلف فرهنگ، تمدّن، ادیان و زبانهای ایرانی و شامل تحقیقاتی است دربارهٔ آثار بازمانده فارسی میانه، وزن اشعار پهلوی، مباحث دستور زبان اوستایی، بررسی اصطلاحات و واژه‌های فارسی باستان و اوستایی، تحقیقات ریشه شناختی در زبان‌های مختلف ایرانی، پژوهش دربارهٔ ادیان ایرانی (زردشتی ، مانوی ، زروانی )، مسائل جامعه‌شناسی و طبقات اجتماعی در ایران باستان، پزشکی در ایران باستان، واژه ها و اصطلاحات دخیلِ ایرانی در زبان ارمنی، تحقیق دربارهٔ متون سغدی، واج شناسی زبان‌های ایرانی باستان و جز این‌ها.

برخی از آثار مهم بنونیست دربارهٔ فقه‌اللّغه هندواروپایی عبارت است از:

مبانی ساخت‌نام‌ها در زبان‌های هندواروپایی  (۱۳۱۴ ش /۱۹۳۵)؛

اسم عامل و اسم مصدر در زبان‌های هندواروپایی  (۱۳۲۷ ش /۱۹۴۸)؛

زبان هیتی و زبان‌های هندواروپایی  (۱۳۴۱ ش /۱۹۶۲)؛

واژگان نهادهای هندواروپایی  (۱۳۴۸ ش /۱۹۶۹).

همهٔ آثار بنونیست از لحاظ روش تحقیق، عرضهٔ مطالب دست اول، استنتاجات منطقی، پرهیز از اطناب و فضل‌نمایی و مشکل‌نویسی، آنچنان محقّقانه و شیوا نوشته شده که اغلب آن‌ها امروزه به‌صورت مراجع برجسته و معتبر درآمده اند.

منابع

• روزنامهٔ اطلاعات، شمارهٔ ۲۳۶۵۷، تاریخ ۱۳۸۵/۰۳/۳۱، ص۶

Wikipedia contributors, "Émile Benveniste," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Émile_Benveniste&oldid=275585563 (accessed May 1, 2009).

پیوند به بیرون

الگو:باستان‌شناسان و تاریخ‌نگاران معاصر

This article "امیل بنونیست" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:امیل بنونیست. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.

This page exists already on Wikipedia.

---

 Facebook Page

 Follow us on Twitter !

Read or create/edit this page in another language

• امیل بنونیست in English