بیت کوین

بیت‌کوین (به انگلیسی: Bitcoin) (به اختصار: BTC؛ نماد: ₿) یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز، بدون بانک مرکزی یا مدیریت واحد است که می‌تواند بدون نیاز به واسطه، از طریق شبکه بیت‌کوین به صورتِ همتا به همتا ارسال شود. تراکنش‌ها توسط یک شبکه به صورت رمزنگاری‌شده تأیید می‌شود و در یک دفتر کل توزیع‌شده عمومی به نام بلاک‌چین ثبت و ضبط می‌شوند. این رمزارز در سال ۲۰۰۸ توسط شخص یا گروهی ناشناس با نام ساتوشی ناکاموتو اختراع شد. استفاده از این ارز در سال ۲۰۰۹ پس از انتشار نرم‌افزار متن‌باز آن آغاز شد.

در فرایند استخراج رمزارز، به فرد استخراج کننده (ماینر) پاداش بیت کوین می‌رسد که می‌توان با بیت کوین، ارزهای دیگر، محصولات و خدمات را خرید. به دلیل استفاده در تراکنش‌های غیرقانونی، مصرف مقدار زیادی برق در استخراج (و در نتیجه ردپای کربنی)، نوسان قیمت و دزدی از مبادلات، بیت کوین مورد انتقاد قرار گرفته‌است. در گذشته برخی از سرمایه گذاران و اقتصاددانان بیت کوین را به عنوان یک حباب سوداگرانه توصیف کرده‌اند ولی برخی از آن به عنوان سرمایه‌گذاری استفاده کرده‌اند. چندین آژانس نظارتی هشدارهایی برای سرمایه گذاران در مورد بیت کوین صادر کرده‌اند. در سپتامبر ۲۰۲۱، السالوادور رسماً بیت کوین را به عنوان ارز قانونی پذیرفت و نخستین کشوری بود که این کار را انجام داد.

کلمه بیت کوین در یک اوراق سفید منتشر شده در ۳۱ اکتبر ۲۰۰۸ تعریف شد. که ترکیبی از بیت و سکه است. هیچ استاندارد واحدی برای نوشتن کلمه بیت کوین وجود ندارد. برخی منابع از بیت کوین (Bitcoin) با حروف بزرگ برای اشاره به فناوری و شبکه رایانه‌ای و بیت کوین (bitcoin) با حروف کوچک برای واحد حساب استفاده می‌کنند. روزنامه وال‌استریت جورنال, و فرهنگ انگلیسی آکسفورد از نوشتن بیت کوین با حروف کوچک در همه موارد حمایت می‌کنند.

بیت کوین

واحدها و تقسیم پذیری

واحد محاسبه سیستم بیت کوین bitcoin است. کدهای ارز ایزو ۴۲۱۷ برای نمایش بیت کوین BTC و XBT هستند. کاراکتر یونی‌کد آن ₿ است. یک بیت کوین به هشت رقم اعشار قابل تقسیم است. واحدهای کوچکتر بیت کوین، میلی بیت کوین (mBTC) است که برابر با ¹⁄₁₀₀₀ bitcoin محسوب می‌شود و واحد ساتوشی (سات) که کوچک‌ترین تقسیم ممکن است و در ادای احترام به خالق بیت کوین نامگذاری شده‌است و برابر ¹⁄_{۱۰۰۰۰۰۰۰۰} (صد میلیونیوم) bitcoin است. به‌طور مثال ۱۰۰٬۰۰۰ ساتوشی معادل یک میلی بیت کوین (mBTC) است.

بلاک‌چین

ساختار داده بلوک‌ها در دفتر کل.

تعداد تراکنش‌های بیت کوین در ماه، نمودار نیمه لگاریتمی

تعداد خروجی تراکنش‌های خرج نشده

بلاک‌چین یک دفتر کل عمومی است که تراکنش‌های بیت کوین را ثبت و ضبط می‌کند. بلاک چین به صورت زنجیره ای از بلوک‌ها اجرا می‌شود که هر بلوک حاوی هش بلوک قبلی تا بلوک نخستین است. شبکه ای از گره‌های ارتباطی که نرم‌افزار بیت کوین را اجرا می‌کنند، شبکه بلاک چین را حفظ می‌کنند. به‌طور مثال فرد پرداخت‌کننده X، با استفاده از برنامه‌های نرم‌افزاری در دسترس در این شبکه، بیت‌کوین‌های Y را به گیرنده Z منتشر می‌دهد.

گره‌های شبکه می‌توانند تراکنش‌ها را اعتبارسنجی کنند، آن‌ها را به کپی دفتر خود اضافه کنند، و سپس برخی از تراکنش‌ها که اضافی هستند را به گره‌های دیگر پخش کنند. برای دستیابی به تأیید مستقل زنجیره مالکیت، هر گره شبکه کپی خود از بلاک چین را ذخیره می‌کند. در فواصل زمانی مختلف به‌طور متوسط هر ۱۰ دقیقه، گروه جدیدی از تراکنش‌های پذیرفته‌شده به نام بلوک ایجاد می‌شود، به زنجیره بلوکی اضافه می‌شود و به سرعت در همه گره‌ها منتشر می‌شود، تمام این فرایند بدون نیاز به نظارت مرکزی است. این به نرم‌افزار بیت کوین اجازه می‌دهد تا تعیین کند که یک بیت کوین خاص چه زمانی خرج شده، که برای جلوگیری از دوبار خرج کردن لازم است. یک دفتر کل معمولی، نقل و انتقالات واقعی صورت حساب‌ها یا سفته‌هایی را که جدا از آن وجود دارد، ثبت می‌کند، اما بلاک چین تنها جایی است که می‌توان گفت بیت کوین‌ها در قالب تراکنش‌های خرج نشده وجود دارند.

بلوک‌های فردی، آدرس‌های عمومی و تراکنش‌های درون بلوک‌ها را می‌توان با استفاده از کاوشگر بلاک چین بررسی کرد.[۱]

مالکیت

یک مثال از زنجیره مالکیت. در عمل، یک تراکنش می‌تواند بیش از یک ورودی و بیش از یک خروجی داشته باشد.

در بلاک چین، بیت کوین‌ها در آدرس‌های بیت کوین ثبت می‌شوند. برای ساخت یک آدرس بیت کوین، انتخاب یک کلید خصوصی معتبر تصادفی و محاسبه آدرس بیت کوین مرتبط نیاز است که می‌توان در یک ثانیه انجام داد. اما برعکس، محاسبه کلید خصوصی یک آدرس بیت کوین معین، عملاً غیرممکن است. کاربران می‌توانند به دیگران بگویند یا یک آدرس بیت کوین را بدون به خطر انداختن کلید خصوصی مرتبط آن، عمومی کنند. علاوه بر این، تعداد کلیدهای خصوصی معتبر به قدری زیاد است که بعید است کسی یک جفت کلید را محاسبه کند که از قبل در حال استفاده است و دارای بودجه است. برای اینکه فرد بتواند بیت کوین‌های خود را خرج کند، مالک باید رمزنگاری کلید عمومی مرتبط را بداند و تراکنش را به صورت دیجیتالی امضا کند. شبکه با استفاده از رمزنگاری کلید عمومی امضا را تأیید می‌کند. کلید خصوصی هرگز فاش نمی‌شود.

اگر کلید خصوصی گم شود، شبکه بیت‌کوین هیچ مدرک دیگری از مالکیت را تشخیص نخواهد داد؛ سپس سکه‌ها غیرقابل استفاده هستند و به‌طور مؤثر گم می‌شوند. به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۳ یکی از کاربران ادعا کرد که ۷۵۰۰ بیت کوین به ارزش ۷٫۵ میلیون دلار که داخل یک هارد دیسک حاوی کلید خصوصی بود، را به‌طور اتفاقی دور انداخته‌است. اعتقاد بر این است که حدود ۲۰ درصد از کل بیت‌کوین‌ها از بین می‌روند که ارزش بازار آن‌ها در ژوئیه ۲۰۱۸ حدود ۲۰ میلیارد دلار است.

برای اطمینان از امنیت بیت کوین، کلید خصوصی باید مخفی بماند. اگر کلید خصوصی برای شخص ثالث فاش شود، به عنوان مثال. از طریق نقض اطلاعات، شخص ثالث می‌تواند از آن برای سرقت هر بیت کوین مرتبط استفاده کند. تا دسامبر ۲۰۱۷، حدود ۹۸۰۰۰۰ بیت کوین از صرافی‌های ارزهای دیجیتال به سرقت رفته‌است.

استخراج

استخراج یا ماینینگ (به انگلیسی: Mining) یک سرویس ثبت سوابق است که از طریق استفاده از قدرت پردازش کامپیوتری انجام می‌شود. استخراج کنندگان با گروه‌بندی مکرر تراکنش‌ها در یک بلوک، شبکه بلاک چین را ثابت، کامل و غیرقابل تغییر نگه می‌دارند، که سپس تراکنش‌ها به شبکه پخش می‌شود و توسط گره‌های گیرنده تأیید می‌شود. هر بلوک حاوی یک تابع هش رمزی اس‌اچ‌ای-۲ از بلوک قبلی است، بنابراین هر بلوک به بلوک قبلی پیوند داده می‌شود و در مجموعه این شبکه بلاک چین نام دارد.

برای پذیرفته شدن توسط بقیه شبکه، یک بلوک جدید باید حاوی الگوریتم اثبات کار (PoW) باشد. الگوریتم اثبات کار استخراج کننده‌ها را ملزم می‌کند تا عددی به نام nonce (رمزنگاری نانس) را پیدا کنند (عددی که یک بار استفاده می‌شود)، به طوری که وقتی محتوای بلوک همراه با nonce هش می‌شود، نتیجه از نظر عددی کوچک‌تر از هدف دشواری شبکه باشد. تأیید این اثبات برای هر گره در شبکه آسان است، اما تولید آن بسیار زمان بر است، همان‌طور که برای یک هش رمزنگاری ایمن، استخراج کننده‌ها باید مقادیر غیر nonce مختلفی را امتحان کنند (معمولاً دنباله مقادیر آزمایش شده اعداد طبیعی صعودی است: ۰، ۱، ۲، ۳، ...). از آنجایی که هدف دشواری در مقایسه با هش معمولی بسیار کوچک است، هش‌های بلاک دارای صفرهای اصلی هستند.همان‌طور که در این مثال هش بلوک دیده می‌شود:

0000000000000000000590fc0f3eba193a278534220b2b37e9849e1a770ca959

با تنظیم این هدف دشواری، میزان کار مورد نیاز برای تولید یک بلوک را می‌توان تغییر داد. هر ۲۰۱۶ بلوک (تقریباً ۱۴ روز که تقریباً ۱۰ دقیقه در هر بلوک داده می‌شود)، گره‌ها با هدف حفظ میانگین زمان بین بلوک‌های جدید در ده دقیقه، به‌طور قطعی هدف دشواری را بر اساس نرخ اخیر تولید بلوک تنظیم می‌کنند. به این ترتیب سیستم به‌طور خودکار با مقدار کل توان استخراج در شبکه سازگار می‌شود. تا سپتامبر ۲۰۲۱، به‌طور متوسط ۷۹ سکستیلیون (۷۹ هزار میلیارد میلیارد) تلاش برای ایجاد هش بلاک کمتر از هدف دشواری نیاز است. محاسبات با این بزرگی بسیار گران هستند و از سخت‌افزارهای تخصصی استفاده می‌کنند.

سیستم اثبات کار، در کنار زنجیره‌بندی بلوک‌ها، تغییرات بلاک چین را بسیار سخت می‌کند، زیرا مهاجم باید تمام بلوک‌های بعدی را اصلاح کند تا تغییرات یک بلوک پذیرفته شود.. همان‌طور که بلوک‌های جدید همیشه استخراج می‌شوند، دشواری اصلاح یک بلوک با گذشت زمان افزایش می‌یابد و تعداد بلوک‌های بعدی (که تأیید بلوک داده‌شده نیز نامیده می‌شود) افزایش می‌یابد.

تاریخچه

پیدایش

در ۱۸ اوت سال ۲۰۰۸ دامنه اینترنتی به نشانی bitcoin.org ثبت گردید. در ۳۱ اکتبر همان سال، ایمیلی حاوی یک لینک به مقاله ای به نام «بیت‌کوین: سامانه پولی همتا به همتا» که توسط شخصی به نام ساتوشی ناکاموتو نوشته شده بود، در فهرست ایمیل رمزنگاری شده منتشر گردید. ناکاموتو بیت‌کوین را در قالب نرم‌افزار متن‌باز طراحی و در ژانویه ۲۰۰۹ به صورت عمومی منتشر نمود. هویت ناکاموتو همچنان ناشناس باقی مانده‌است.

در سوم ژانویه ۲۰۰۹، زمانی که ناکاموتو نخستین بلوک زنجیره (که به نام «بلوک آفرینش» شناخته می‌شود) را استخراج نمود، شبکه بیت‌کوین ایجاد شد. دریافت‌کننده نخستین مبادله بیت‌کوین، هال فینی بود، شخصی که نخستین سامانه اثبات مفهوم قابل استفاده مکرر (RPoW) را در سال ۲۰۰۴ طراحی کرده بود.

سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲

ارزش بیت کوین از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱. ارزش یک بیت کوین از مقدار ۷۸۹ دلار در ماه دسامبر سال ۲۰۱۶ به حدود ۵۷هزار دلار در فوریه ۲۰۲۱ رسیده‌است.

پس از نخستین مبادلات برای اثبات مفهوم، نخستین گروه بزرگ از کاربران بیت‌کوین، اعضای بازار سیاه مانند راه ابریشم بودند. در طول مدت سی ماه پس از پیدایش بیت‌کوین، در اوائل سال ۲۰۱۱ میلادی، راه ابریشم تنها بیت‌کوین را به عنوان وسیله پرداخت قبول نمود و نزدیک به ۹٫۹ میلیون بیت‌کوین با ارزشی بالغ بر ۲۱۴ میلیون دلار از این طریق مورد مبادله قرار گرفت.

پدیدآورنده

هویت پدیدآورنده بیت‌کوین مشخص نیست. گفته می‌شود «ساتوشی ناکاموتو» مخترع بیت‌کوین است. هویت واقعی او هنوز مجهول است؛ اما در سال ۲۰۱۶ یک دانشمند استرالیایی به نام کریگ رایت ادعا کرد که او مخترع بیت‌کوین است. البته بسیاری باور دارند که او یک شخص نیست و بیت‌کوین محصولی از یک گروه برنامه‌نویسی بزرگ است.

مشخصات نخستین بیت‌کوین در سال ۲۰۰۹ توسط ساتوشی ناکاموتو در یک فهرست ایمیل رمزنگاری شده منتشر شد. ناکاموتو پروژه را به اواخر سال ۲۰۱۰ موکول کرد و در سال ۲۰۱۱ هم ایمیلی از سوی ناکاموتو ارسال شد که می‌گفت او دیگر از بیت‌کوین دست کشیده و به سوی پروژه‌های دیگر متمایل شده‌است.

تا به حال افراد بسیاری به عنوان ناکاموتو مطرح شده‌اند که همگی به‌طور رسمی این امر را انکار کرده‌اند. یکی از معروف‌ترین موارد پیرمرد ۶۴ ساله آمریکایی به نام دوریان بود که از سوی هفته‌نامه نیوزویک به عنوان ناکاموتوی اصلی معرفی شد؛ دوریان همه این گزارش‌ها را انکار کرد و گفت هیچ ارتباطی با بیت‌کوین ندارد. دوریان از نیوزویک به علت زیر و رو شدن زندگیش شکایت کرد.

نخستین تراکنش بیت‌کوین از کیف پول ساتوشی برای یک مهندس رمزنگاری آمریکایی به نام هال فینی فرستاده شد که شائبه بسیاری را به وجود آورد. سپس هال فینی با انکار شائبه‌ها اعتراف کرد که با ساتوشی از طریق ایمیل در ارتباط بوده و آن تراکنش را صرفاً برای آزمایش و رفع خطا انجام داده‌اند.

در دسامبر ۲۰۱۵ در تحقیقات مشترک توسط وایرد و گیزمودو گفته شد که ممکن است کریگ رایت مهندس رایانه و بازرگان استرالیایی، مخترع واقعی بیت‌کوین باشد. در تاریخ ۲ مه سال ۲۰۱۶ کریگ رایت ادعا کرد که همان ساتوشی ناکاموتو است. بی‌بی‌سی طبق مقالات منتشر شده توسط وی، توانسته یک پیام را توسط کلید خصوصی مربوط به نخستین تراکنش بیت‌کوین امضا کند. برخی از اعضای برجسته انجمن بیت‌کوین هم ادعای او را تأیید کردند. رایت دلیل افشای هویت واقعی خود را برای حفاظت از حریم شخصی اطرافیانش بیان کرد.

او سپس از اعلام مدارک بیشتر برای اثبات ادعای خود انصراف داد. سه روز پس از این که کریگ رایت ادعا کرد که همان ساتوشی ناکاموتو است، از انظار عمومی پنهان شد. او در وبلاگ خود اعلام کرد که مدرک دیگری برای اثبات ادعای خود نخواهد آورد. رایت با بیان این که ادعاهای خارق‌العاده اثبات‌های خارق‌العاده می‌طلبند، وعده داده بود که دلایل محکمی برای اثبات ادعای خود خواهد آورد؛ اما به جای آن، او همهٔ پست‌های پیشین بلاگ خود را پاک کرد و مطلبی با عنوان «متاسفم» نوشت. او در این پست بیان کرد که اندازه‌ای توانمند نیست که بتواند ادعای خود را اثبات کند. هم چنین از اعضای برجسته انجمن بیت‌کوین که از او حمایت کرده بودند عذرخواهی کرد. او نوشت: «امیدوارم اعتبارشان با کار وی خدشه دار نشود». اظهارات عمومی او در نگاه اول ثابت‌کننده به نظر می‌رسیدند؛ اما بررسی دقیق مدارک او نشان داد امضایی که او به عنوان امضای ساتوشی ارائه داده بود از یک صفحه وِب کپی شده بود. رایت هم‌اکنون ناپدید شده‌است. بدون اینکه تلاش ساده‌ای برای اثبات ادعای خود کند. درحالی که اقدامات ساده‌ای وجود داشت که رایت از راه آن‌ها می‌توانست ثابت کند ناکاموتو است. در این میان، تنها دستاورد رایت این بود که توجه بسیاری را به خود جلب کرد.

هویت ناشناخته ناکاموتو باعث نگرانی‌هایی می‌شود. از جمله، برداشت نادرست از متن‌بازبودن بیت‌کوین بر می‌گردد. این که هر توسعه‌دهنده‌ای می‌تواند کد آن را بازبینی کرده یا تغییراتی در آن ایجاد کرده یا نرم‌افزار بیت‌کوین مخصوص خود را بسازد. امنیت، از ویژگی‌های مهم نرم‌افزار متن باز است.

منابع

• ویکیپدیا

• بیت ارز www.Bitarz.net
• نیپوتو Nipoto

---

 Facebook Page

 Follow us on Twitter !

Read or create/edit this page in another language

• بیت کوین in English