تکامل دایناسورها
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. (ژانویه ۲۰۲۰) |
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
دایناسورها در یک خاندان باستانی از آرکئوسورها یا شاه خزندگان، ۲۴۳–۲۳۳ میلیون سال پیش از آنیسین تا دوران کارنیا، اواسط نیمه دوم تریاس تکامل یافتند.
ریشه در میان آرکوها[ویرایش]
فرایند منتهی به دایناسورسانان و اولین دایناسورهای واقعی را میتوان از طریق فسیلهای شاه خزندگانهای اولیه مانند نخست سوسماران، سرخ سوسماران و ائوپارکریا دنبال کرد که دارای فسیلهایی هستند که قدمت آنها به ۲۵۰ میلیون سال، از طریق شاه خزندگان اواسط تریاس مانند Ticinosuchus 232 تا ۲۳۶ میلیون سال پیش. تمساحها نیز فرزندان باقی مانده شاه خزندگان از اواسط تریاس هستند.[۱]
اولین دایناسورها[ویرایش]
اولین دایناسورهای شناخته شده شکارچیان دوپا بودند که ۱ تا ۲ متر (۳/۶–۳/۵ فوت) طول داشتند.
سائریشیا[ویرایش]
با کنار گذاشتن سائریشیای ابتدایی، بقیه سائریشیاها به دو گروه خزنده پاریختان و ددپایان (تروپودها) تقسیم میشوند.[۲] خزنده پاریختان به دو گروه Prosauropoda و Sauropoda (سوسمارهای عظیمالجثه و گیاهخوار دوران ژوراسیک و کرتاسه) تقسیم میشود.
خزنده پاریختان[ویرایش]
اولیت خزنده پاریختان پروسائوروپوداها بودند. فسیلهای پروسائوروپوداها متعلق به اواخر دوران تریاس تا اوایل دوران ژوراسیک یعنی ۲۲۷ تا ۱۸۰ میلیون سال پیش است. آنها هم دوپا و هم چهارپا بودند و گردنها و دمهای بلندی داشتند و همچنین دارای سرهای کوچکی بودند. بلندی قامت آنها به از ۲٫۵ متر (۸٫۲ فوت) تا ۱۰ متر (۳۳ فوت) میرسید و در ابتدا گیاهخوار بودند.
ددپایان[ویرایش]
تا امروزه قدیمیترین فسیلهای ددپایان، تهی پیکرواران هستند که شامل تهی پیکر و بقیه است که از اواخر دوران تریاس و اوایل ژوراسیک یعنی ۲۲۷ تا ۱۸۰ میلیون سال پیش باقی ماندهاند.[۱]
پرنده کفلان[ویرایش]
همانطور که از نام پرنده کفلان میشود حدس زد، این نام برای این دسته از حیوانات به علت وجود گردال لگنی پرنده شکلشان به آنها داده شدهاست.
زره پوشان[ویرایش]
سطح بدن آرمورها بیشترین خصوصیات نزدیک به زره پوشان را دارند.[۳] اسکوتلسورئوس این خصوصیات را داشته اما از لسوتسارئوس کمی متفاوت است.
پرنده پایان[ویرایش]
پرنده پایان در کلادهای مجزای بلند تاج دندانان و ایگوآنا دندانان قرار میگیرند.
لبه دار سران[ویرایش]
لبه دار سران به دلیل وجود استخوانهایی درلبه پشتی جمجمهشان به این شکل نامگذاری شدهاند. آنها شامل ستبرسرخزندگان و شاخ چهره سانان هستند.
تاریخچههای فسیلها[ویرایش]
چند گونه اول از دایناسورهای ابتدایی به سرعت در دوره تریاس متنوع شدند. گونههای دایناسور به سرعت ویژگیهای خاص و طیف وسیعی از اندازههای مورد نیاز برای بهرهبرداری از هر کنام را تکامل یافت.
گرایشات تکاملی[ویرایش]
اندازه بدن[ویرایش]
اندازه بدن به دلیل همبستگی آن با متابولیسم، رژیم غذایی، تاریخ زندگی، دامنه جغرافیایی و سرعت انقراض از اهمیت زیادی برخوردار است. توده بدنی دایناسورها در طول دوره پرمیان، در تمام بخشهای مهم قارهها، بین ۱ تا ۱۰ تن بودهاست.
دامنه حرکت[ویرایش]
دایناسور اجدادی دوپا بودند.[۴] تکامل چهار پا شدن، چهار بار در بین اجداد پرنده پایان، زره پوشان، شاخ چهره سانان و خزنده پا ریختان رخ دادهاست. در هر چهار مورد این با افزایش اندازه بدن همراه بود و در هر چهار مورد روند، بدون وارونگی و یک طرفه است.
تأثیرات منابع غذایی[ویرایش]
اجداد دایناسورها گوشتخوار بودند. گیاهخواری در بین دایناسورها سه بار به وجود آمد، در خاستگاه کلادهای پرنده کفلان، خزنده پا ریختان و دروگر خزندگان. درو گرخزندگان گیاهخوار یا همه چیز خوار بودند. گیاهخواری در بین پرنده کفلان و خزنده پا ریختان هرگز دستخوش تغییر نشد.
زیست جغرافیایی[ویرایش]
دایناسورهای یک اقلیم که از لحاظ شخصیتی نسبتاً یک شکل و مشابه بودند، وقتی پانگه آ شروع به تجزیه کرد، با نزدیک شدن دوره کرتاسه به شکل قابل توجهی متمایز شد.
انقراض[ویرایش]
رویداد انقراض کرتاسه-پالئوژن، که در پایان دوره کرتاسه و در ۶۶ میلیون سال پیش اتفاق افتاد، باعث انقراض همه دایناسورها شد. تنها شاخه ای که در حال حاضر به ظهور اولین پرندگان منجر شدند، انقراض نشدند.
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Weishampel, Dodson & Osmolska, 2004, The Dinosauria
- ↑ Dave Smith. "The Saurischan Dinosaurs". UCMP. Retrieved 31 July 2011.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Senter, P. (2007). "A new look at the phylogeny of Coelurosauria (Dinosauria: Theropoda)." Journal of Systematic Palaeontology, (doi:10.1017/S1477201907002143)
- ↑ "Introduction," Sampson (2001); page 264.
This article "تکامل دایناسورها" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:تکامل دایناسورها. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.