خانه علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان
 | این مقاله، خانه علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، اخیراً بهواسطهٔ فرایند ایجاد مقاله ایجاد شدهاست. بازبینیکننده در حال بستن درخواست است و این برچسب احتمالاً بهزودی برداشته می‌شود.
ابزارهای بازبینی: پیشبارگیری بحث اعلان به نگارنده |
خطای اسکریپتی: پودمان «AfC submission catcheck» وجود ندارد.
خانه علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان[ویرایش]
تاریخچه[ویرایش]
با توجه به اهمیت و شکل‌گیری مرکزی علمی-آموزشی-ترویجی، در مهرماه سال ۱۳۹۶ مسئولین محترم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان و در راس آنها ریاست محترم دانشگاه جناب آقای دکتر کریمی ساختمان مستقلی داخل محوطه دانشگاه علوم‌پایه برای شکل‌گیری چنین مرکزی اختصاص دادند. این مرکز خانه علم نامگذاری شد تا محیطی ایجاد شود که تمامی رشته‌های علوم پایه و ارتباطات بین آنها را در بر گرفته باشد. لازم به ذکر است این ساختمان پیشتر با عنوان خانه ریاضیات شناخته می‌شد و محل فعالیت اساتید بزرگ و دبیران دلسوز ریاضی استان زنجان بود که کارهای بزرگ و ارزشمندی در راستای ترویج علوم ریاضی در سطح استان توسط این بزرگان انجام گرفته است.
حمایت مالی و معنوی ریاست محترم دانشگاه در کنار چابکی شورای علمی در تصمیم‌گیری و اجرای اهداف، باعث شده است که در این مدت کوتاهی که از عمر خانه علم می‌گذرد کارهای بزرگ و قابل توجهی در تمامی عرصه‌های علوم پایه اعم از ریاضی، فیزیک، شیمی، علوم زمین، علوم زیستی و علوم کامپیوتر انجام گیرد.
با تصمیم ریاست محترم دانشگاه مبنی بر گسترش سایر علوم پایه در کنار ریاضی، این ساختمان به خانه علم تغییر نام پیدا کرد و بنا شد که تصمیمات کلان و اهداف آن تحت نظارت شورایی تحت نام شورای علمی خانه علم اجرایی شود. اعضای این شورا اکثرا از میان اعضای هیأت علمی جوان دانشگاه برگزیده شدند تا این شورا از چابکی لازم برای اجرایی کردن اهداف مدنظر این خانه برخوردار باشد. معیار انتخاب اعضا توسط ریاست محترم دانشگاه بر پایه خلاقیت، ایده‌پردازی و نوآوری در ارائه طرح‌های آموزشی-علمی نوین و در برگیرنده تمامی تخصص‌های مرتبط به حوزه دانش‌های بنیادی بوده است. بلافاصله پس از تشکیل خانه علم دانشگاه در تاریخ آبان ماه ۱۳۹۶، شورای علمی خانه علم اقدام به تشکیل شش کارگروه علمی متناسب با تمامی رشته‌های موجود در دانشگاه نمود.
اهداف[ویرایش]
- ایجاد انگیزه، علاقه‌مندی به علوم پایه و تفکر در مباحث علوم پایه
- برقراری ارتباط میان دانشگاه و جامعه از طریق ارایه مطالب و نتایج علمی به زبان ساده برای عموم
- رشد و پرورش استعدادهای درخشان در علوم پایه
- بررسی و پژوهش درباره مسائل و مشکلات عمومی، آموزشی و فرهنگی رشته‌های علوم پایه و ارایه راهکارهای مناسب
بنای خانه علم[ویرایش]
بنای خانه علم با معماری خاصی که دارد تلفیقی از عناصر معماری سنتی ایرانی و معماری مدرن است. این بنای آجری که در سال ۱۳۷۹ و مصادف با سال جهانی ریاضیات ساخت آن آغاز و در سال ۱۳۸۶ تکمیل شد، یک سازه هشت ضلعی است که این ویژگی آن وام‌گرفته از سبک معماری آذری و تداعی‌کننده شاهکار بزرگ معماری فضل‌الله همدانی، وزیر ایلخانی یعنی گنبد سلطانیه، اولین گنبد بزرگ آجری جهان است که به عنوان یکی از نمادها و جاذبه‌های توریستی استان زنجان شناخته می‌شود. بارزترین عنصر معماری مدرن بنای خانه علم، گنبد شیشه‌ای آن است که به شکل یک استوانه برش‌خورده علاوه بر زیبایی و جلوه منحصر به فرد، تداعی‌کننده دانش ریاضی و هندسه است و توجه هر بیننده‌ای را به این سازه جلب می‌کند.
فضای درونی خانه علم یک ساختمان سه طبقه (زیرزمین، طبقه همکف و طبقه فوقانی) است که با معماری مرکز‌گرا و شبه‌مدوری که دارد، به هر ببینده‌ای این باور را می‌دهد که این سازه یک هدف مرکزی دارد و آن هم «علم» و دانش است.
فضای درونی خانه علم شامل بخش‌های مختلفی همچون کلاس‌های درسی در طبقه همکف، آمفی‌تئاتر در طبقه زیرین و یک نمایشگاه در طبقه فوقانی به نام «نمایشگاه شگفتی‌های علم» است.
نمایشگاه شگفتی‌های علم، جایی است که تعداد قابل توجهی ابزارآلات علمی-نمایشی با هدف آموزش مفاهیم پیچیده علمی به شکل ساده، نمایشی و مهیج به مخاطبین در معرض دید آنها قرار دارد.
لوگو خانه علم[ویرایش]
تصویر رو به رو لوگوی خانه علم را نمایش می‌دهد.
این لوگوی ساده از ترکیب کتاب‌های ردیف شده با لوگوی دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان ایجاد شده که مجموع آنها، ساختمانی با یک معماری امروزی را شکل داده است. فرم کتاب‌ها به گونه‌ای است که شباهت زیادی با نماد کنونی میدان مرکزی شهر زنجان دارد.
بخش‌ها و فعالیت‌های خانه علم[ویرایش]
برگزاری کلاس‌های آموزشی برای دانش‌آموزان[ویرایش]
از ابتدای تأسیس، خانه علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، با هدف علاقه‌مند‌سازی دانش‌آموزان به علوم پایه و تقویت بنیه علمی دانش‌آموزان، اقدام به برگزاری کلاس‌های آموزشی برای درس‌های مختلف علوم پایه کرده است.
این کلاس‌ها در حال حاضر شامل ریاضی، فیزیک، شیمی و زیست‌شناسی است و پایه‌های تحصیلی مختلفی از ابتدایی تا متوسطه اول و دوم را شامل می‌شود.
مدرسین این کلاس‌ها از بین بهترین و مجرب‌ترین دبیران آموزش و پرورش زنجان (غالباً دبیران مدارس تیزهوشان) انتخاب می‌شوند.
سیاست کلی خانه علم در زمینه کلاس‌های آموزشی علوم پایه، آموزش عمیق و مفهومی دروس علوم پایه در فضایی جذاب و متفاوت از مؤسسات کنکوری است به نحوی که دانش‌آموزان به رشته‌های تحصیلی علوم پایه علاقمند شوند و اهمیت بی‌بدیل این رشته‌ها را در توسعه علم و فناوری درک نمایند.
برگزاری مسابقات متنوع علوم پایه[ویرایش]
ایلیمپیاد: مسابقه ایلیمپیاد در بیش از ۹۰ مدرسه در هلند و مدارس بیش از ۱۵ کشور دنیا به مرکزیت موسسه تحقیقاتی فرودنتال دانشگاه اوترخت کشور هلند به صورت دو مرحله‌ای برگزار می‌شود. در پی تفاهمنامه همکاری آن موسسه با خانه ریاضیات اصفهان، چند سالی است که مرحله اول این مسابقه با همکاری خانه‌های ریاضیات و خانه‌های علم در بیشتر شهرهای ایران همزمان برگزار می‌شود. در این مسابقه، دانش‌آموزان به صورت گروهی بایستی صورت دقیق یک مسئله بزرگ و واقعی را تفسیر کنند، راهکارهای مناسبی برای حل آن بیابند، نتایج به دست آمده را تحلیل کنند و نتایج نهایی را به شکل مناسبی ارایه دهند. در این رهگذر مهارت‌هایی چون خواندن موثر، تفکر پویا و خلاق، استفاده ازمدل‌سازی ریاضی مسایل، کارگروهی و نوشتن ساختار‌یافته و موثر در دانش‌آموزان رشد خواهد یافت. برای مرحله دوم این مسابقه در صورت به حد نصاب رسیدن امتیازها، یک یا دو تیم جهت اعزام به کشور هلند و شرکت در مرحله نهایی مسابقه انتخاب می‌شوند. این دانش‌آموزان ضمن درگیر شدن در یک مسابقه معتبر و مفید بین‌المللی، متناسب با امتیاز اخذ شده جوایزی از طرف آن موسسه دریافت خواهند نمود.
مسابقه تیمی ریاضی (متر): مسابقه متر، یک مسابقه تیمی ریاضی است که بین دانش‌آموزان پایه‌های چهارم تا یازدهم به صورت سالیانه و در سه مرحله برگزار می‌شود. تیم‌های شرکت‌کننده به صورت سه‌نفره هستند. این مسابقه به همت شورای خانه‌های ریاضیات ایران و برای ترویج علوم ریاضی در بین دانش‌آموزان، در گیر کردن معلمان و خانه‌های ریاضیات در طرح سؤال، تقویت کار گروهی در بین دانش‌آموزان و برگزاری کار مشترک بین خانه‌ها، در چارچوب یک آئین‌نامه مشخص برگزار می‌شود.
مسابقه کتابخانی تیمی ریاضی (کتر): در این مسابقه که توسط شورای خانه‌های ریاضیات کشور برگزار می‌شود، دانش‌آموزان در قالب گروه‌های دو یا سه نفره تا آخر آذر در مسابقه ثبت‌نام می‌کنند. سپس، خانه علم برای هر گروه یک معلم راهنما انتخاب می‌کند که تا آخر فرآیند مسابقه در ارتباط با هر گروه بوده و آنها را راهنمایی می‌کند. گروه به کمک معلم راهنما تا آخر دی فرصت دارند که یک کتاب با موضوع ریاضی و یا کتابی بین رشته‌ای که کاربرد ریاضی در موضوعی دیگر را نشان می‌دهد انتخاب کنند. این کتاب باید به تایید کارگروهی که برای مسابقه در خانه علم تشکیل می‌شود برسد. در نهایت، اعضای گروه تا اسفند ماه وقت دارند که کتاب را مطالعه کنند و در زمان مسابقه خلاصه‌ای از کتاب را در یک جلسه ارائه دهند. براساس نحوه ارائه کتاب و میزان تسلط آنها، تعدادی از گروه‌ها برای مرحله دوم مسابقه انتخاب می‌شوند.
مسابقه هفته: خانه علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان در تابستان هر سال، به منظور تقویت روحیه جستجوگری و نشاط علمی در بین جامعه دانش‌آموزی و همچنین، ترویج علوم پایه، مسابقاتی هفتگی را با عنوان «مسابقه هفته» برگزار می‌نماید. سوال این مسابقه از درس‌های مختلف علوم پایه، هر چهارشنبه بر روی سایت قرار می‌گیرد و شرکت‌کنندگان می‌توانند تا یک هفته پس از انتشار سوال بر روی سوال کار کنند و پاسخ را برای ما ارسال کنند. جزئیات بیشتر را از اینجا بخوانید.
نمایشگاه شگفتی‌های علم[ویرایش]
از ویژگی‌های خانه علم به‌عنوان یک مرکز علمی-آموزشی-ترویجی آن است که بخش‌ها و فعالیت‌های مختلف آن به گونه‌ای طراحی شده است که مفاهیم علمی شاخه‌های مختلف علوم پایه را با زبانی ساده (با انجام آزمایشات علمی جذاب یا استفاده از ابزارهای آموزشی ویژه) به مخاطب عرضه می‌کند. یکی از این بخش‌های خانه علم، «نمایشگاه شگفتی‌های علم» است که مخاطب آن دانش‌آموزان تمامی پایه‌های تحصیلی می‌باشد. در این مرکز تلاش می‌شود ضمن پرداختن به علوم پایه، کاربرد آنها را در محیط پیرامون به شکل محسوسی برای مخاطبین هویدا سازیم. این معرفی به گونه‌ای انجام می‌شود که گویی فرد در حال تماشای یک تئاتر جذاب بوده، دچار شگفتی می‌شود و در انتهای آن با شمار زیادی از پرسش‌ها و پاسخ‌های برآمده از ذهن خود رو به رو می‌گردد. سوالاتی که روزها و شاید هفته و سال‌ها ذهن کنکاشگر او را درگیر نماید. بنابراین، در نمایشگاه شگفتی‌های خانه علم سعی بر این است که بازدیدکنندگان با آزادی فکری کامل با پرسش‌های پیش آمده از سوی خودشان رو به رو شده و با به‌کارگیری قدرت تفکر و خلاقیت خود، به پاسخ آنها دست یابند. این روش نه تنها علاقه‌مندی افراد تحت آموزش را به مسائل بنیادی علوم پایه افزایش می‌دهد، بلکه نحوه کنش ذهن او را به مسائل واقعی دنیای پیرامون از کسانی که صرفا به محفوظات بسنده کرده‌اند، متفاوت می‌سازد. نمایشگاه شگفتی‌های علم از غرفه‌های زیر تشکیل می‌شود:
غرفه فیزیک[ویرایش]
علم فیزیک بر دو پایه‌ی بررسی‌های نظری و آزمایش‌های تجربی استوار است. در غرفه‌ی فیزیک نمایشگاه شگفتی‌های علم برآنیم تا با انجام آزمایش‌های مختلف فیزیکی، برخی قوانین و اصول حاکم بر آن را به صورت شهودی به دانش آموزان بنمایانیم. در این فرآیند، دانش‌آموزان اصولی را که با معادلات آموخته‌اند به صورت شهودی لمس کرده و به خاطر می‌‌سپارند. در نتیجه، دست و ذهن آنها همگام شده و به تبع آن خلاقیت آنان شکوفا می‌گردد. دانش آموزان، همچنین، با آزمایش‌های جذاب و منحصر به فردی مواجه خواهند شد و مفاهیمی را خواهند آموخت که در کتب درسی به آن پرداخته نشده است. در نتیجه ترغیب خواهند شد که به صورت خودجوش به مطالعات فرادرسی روی آورند. تمامی این موارد در کنار پرسش و پاسخی که در حین انجام آزمایش‌ها شکل می‌گیرد، سبب می‌گردد که دانش آموزان نه تنها از محیط علمی لذت ببرند، بلکه بتوانند خود را برای تبدیل شدن به یک دانشمند آماده کنند.
غرفه شیمی[ویرایش]
شیمی یعنی جریان صفت خالق بودن خداوند در زمین و به دنیا آوردن مواد جدید و تربیت رفتار و روابط و شخصیت (خواص) آنها برای مشاهده زیبایی‌های دنیا با چشم مولکول‌ها.
غرفه ریاضی[ویرایش]
به بی‌نهایت فکر کنید. به ذهن‌های بزرگی که شروع به شمارش بی‌نهایت کردند. به دنیای تخیلی فکر کنید که در آن تمام بازی‌های ممکن و ناممکن وجود دارند، این دنیا، دنیای ریاضیات است؛ دنیایی بین هنر و علم. دنیایی که اگر نباشد، علوم دیگر نیز نمی‌توانند پیش بروند. شما را دعوت می‌کنیم به دیدن زیبایی‌های این دنیای خارق‌العاده در خانه علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان.
غرفه زیست[ویرایش]
یکی از غرفه‌های جذاب خانه علم، غرفه زیست‌شناسی است. در اینجا علوم زیستی و گرایش‌های مختلف آن به بازدیدکنندگان معرفی می‌شود. آزمایش‌های زیستی، اعم از مشاهده سلول خونی، گلبول سفید، تشریح، اثر انگشت، تست آلزایمر، کوررنگی در کنار آزمایشات موجود در کتاب درسی دانش آموزان مورد انجام قرار می‌گیرد، ماکت‌ها و مولاژهایی از مفاهیم اصلی زیست‌شناسی برای بازدید موجود است. دنیای زیست شناسی، برای دانش آموزان، در زیر میکروسکوپ نیز جالب خواهد بود. غرفه زیست‌شناسی نه تنها برای معرفی به رده سنی دانش‌آموزان تمام مقاطع برنامه‌های جامعی دارد بلکه برای دانشجویان رشته‌های غیر مرتبط در رده کارشناسی نیز جالب خواهد بود و معرفی جامعی از این رشته خواهد داشت.
غرفه زمین[ویرایش]
علوم زمین به همه‌ی دانش‌هایی که به سیاره‌ی زمین مربوط هستند، گفته می‌شود. هدف علوم زمین کمک به شناخت طبقات زمین، شناخت نواحی دارای پتانسیل مواد نفتی و معدنی، و همچنین پی‌بردن به گذشته و سرگذشت تاریخی و تکامل اجزای زمین نظیر قارّه‌ها، اقیانوس‌ها، کوه‌ها و جانداران آنها از میلیون‌ها سال پیش تا کنون است. هدف ما در غرفه‌ی علوم زمین آشنا نمودن دانش‌آموزان با گروه‌های اصلی سنگ‌ها و معرفی اجزای اصلی سازنده سنگ‌ها یعنی کانی‌ها، نحوه‌ی شناسایی و کاربرد‌های آنها می‌باشد. علاوه بر این، دانش‌آموزان با نحوه‌ی مطالعه‌ی سنگ‌ها با استفاده از میکروسکوپ نیز آشنا می‌شوند. همچنین بازدیدکنندگان از غرفه‌ی علوم زمین با گروه‌های مختلف فسیلی (شامل فسیل‌های جانوری و گیاهی) و شرایط لازم برای تشکیل فسیل‌ها و کاربرد‌هایی که در بازسازی تاریخ دیرینه زمین دارند، آشنا می‌شوند و می‌توانند تجربه‌ی ساخت فسیل را نیز در کنار یکدیگر داشته باشند. محتوای غرفه‌ی علوم زمین برای رده‌ی سنی ۱۰ تا ۱۵ سال (دانش‌آموزان پایه‌های چهارم دبستان تا نهم) مناسب می‌باشد.
اتاق فکر[ویرایش]
یکی از راه‌های تأمین سلامت ذهن، انجام بازی‌های فکری است، زیرا شما را مجبور به فکر کردن و یافتن راه حل می‌کند. بازی‌هایی که منجر به کسب دانش شناختی، و بطور همزمان، پرورش تفکرتان می‌شود. این نوع بازی‌ها به عنوان ورزشی برای ذهن شناخته می‌شوند. در اتاق تفکر خانه علم، بازی‌هایی طراحی شده‌اند که علاوه بر ایجاد فضایی مفرح برای سرگرمی، باعث ارتقا ساختار حافظه و بهبود عملکرد مغز شما خواهد شد. این بازی‌ها به پرورش مهارت‌های فردی، ایجاد روحیه همکاری و مشورت و افزایش تمرکز در افراد کمک می‌کند.
برنامه‌های اتاق تفکر، بر خلاف دیگر بخش‌های خانه علم، در سکوت اجرا می‌شود، چرا که همه دانش‌آموزان یا مخاطبان حاضر در اتاق فکر، مشغول حل معماهایی در قالب بازی‌های فکری هستند. هر یک از بازی‌های اتاق تفکر متناسب با یکی از هوش‌های چندگانه گاردنر طراحی شده است و قرار است دانش‌آموزان در این بخش، این معماها را حل کنند. بازی‌های فکری خانه علم در همه ایام سال در اختیار مراجعان خانه علم اعم از دانش‌آموزان، دانشجویان و خانواده‌های آن ها قرار دارند و افراد می‌توانند با حضور در خانه علم از مجموعه منحصر به فرد بازی‌های فکری خانه علم استفاده نمایند، بازی‌هایی که مطمئنیم در جایی دیگر یافت نخواهید کرد!
غرفه اتاق تاریک[ویرایش]
این بخش نیز با دیگر بخش‌های خانه علم متفاوت است و جایی است که دانش‌آموزان با علم اپتیک و فیزیک نور آشنا می‌شوند. در اتاق تاریک، آزمایش‌های نوری جذاب و خیره‌کننده‌ای را به دانش‌آموزان نمایش می‌دهیم و درباره‌ی دلیل علمی هر یک از آنها گفت‌وگو می‌کنیم.
برگزاری مدرسه‌های چندروزه دانش‌آموزی و دانشجویی[ویرایش]
مدرسه‌های خانه علم، گردهمایی‌هایی است که در آنها جمعی از داوطلبان (دانشجو یا دانش‌آموز) به مدت چند روز به خانه علم می‌آیند و از تدریس اساتید یا مدرسان آن مدرسه بهره‌مند می‌شوند. مدرسه‌های خانه علم معمولاً یک موضوع اساسی در یک رشته یا درس را به عنوان محور مدرسه برمی‌گزینند و شرکت‌کنندگان در طول مدرسه، مطالبی حول آن محور اساسی می‌آموزند.
مدرسه تابستانی ریاضی برای دانشجویان کارشناسی ریاضی، مدرسه علوم زمین برای دانشجویان کارشناسی علوم زمین و مدرسه دانش‌آموزی ریاضی از مهم‌ترین مدرسه‌هایی است که تاکنون توسط خانه علم برگزار شده است.
مدرسه تابستانی ریاضی: این مدرسه، سالانه در فصل تابستان به مدت ۲ هفته با همکاری و هماهنگی دانشکده ریاضی با برخی از برجسته‌ترین مدرسین رشته ریاضی در دانشگاه‌های سراسر کشور در محل خانه علم برگزار می‌شود. هدف از برگزاری این مدرسه تابستانی، آشنایی دانشجویان مقطع کارشناسی رشته ریاضی با خصوصیات ویژه دانشگاه علوم پایه زنجان، و نیز پرورش مهارت حل مسئله و کار تیمی در بین شرکت‌کنندگان است. در این مدرسه حدود ۴۰ تا ۶۰ نفر از دانشجویان سراسر کشور به‌ویژه از دانشگاه‌هایی چون دانشگاه تهران، امیرکبیر و صنعتی شریف شرکت دارند. در این ۲ هفته، دانشجویان با مفاهیم نوین ریاضی و حل مسائل ریاضی آشنا می‌شوند.
مدرسه علوم زمین: هدف از اجرای این مدرسه، آشنایی دانشجویان سال‌های سوم و چهارم کارشناسی با مفاهیم و گرایش‌های نوپای علوم زمین و ایجاد انگیزه و امید برای ادامه تحصیل در مقاطع تحصیلات تکمیلی علوم زمین است. همچنین، آشنایی با روش‌های کاربردی علم زمین‌شناسی و اهمیت آنها در مباحث اجتماعی، کارآفرینی و اقتصاد از اهداف دیگر این مدرسه است. در طول چهار روز برگزاری مدرسه، سخنرانانی از اعضای هیئت علمی دانشکده علوم زمین و نیز اساتید مدعوی از دیگر دانشگاه‌ها به ارائه مطالبی در راستای محور مدرسه می پردازند.
مدرسه دانش‌آموزی ریاضی: این مدرسه ویژه دانش‌آموزان علاقمند به ریاضی است و در سه شبانه روز در تابستان، با حضور چند ده دانش‌آموز از زنجان و گاهی از سایر شهرها برگزار می‌شود. در طول سه روز مدرسه، دانش‌آموزان ضمن اقامت در دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، از تدریس جمعی از دبیران و اساتید برجسته بهره‌مند می‌شوند و خاطره‌ای ماندگار همراه با دانشی عمیق در ذهن آنها شکل می‌گیرد.
طرح سفیران علم[ویرایش]
این طرح خدمت‌رسانی رایگان که از ابتکارات رئیس محترم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، آقای دکتر بابک کریمی است، از مهرماه سال ۱۴۰۱ در دستور کار خانه علم دانشگاه قرار گرفته است. هدف از این طرح، انتقال یک نسخه کوچک شده از نمایشگاه شگفتی‌های علم خانه علم، به مدارس روستایی و حاشیه‌ای استان زنجان و اجرای برنامه در این مدارس است؛ مدارسی که طبیعتاً امکان کمتری برای سفر به مرکز استان و حضور در خانه علم دانشگاه دارند ولی استعدادهای کشف‌نشده بسیاری در آنها وجود دارند که شاید کمتر مجالی برای شکوفائی و بهره‌وری پیدا کنند. خانه علم در راستای ایفای رسالت اجتماعی خود، مأمور خدمت‌رسانی به دانش‌آموزان این مدارس شده است و تلاش دارد سالانه خدمات سیار خود را در قالب طرح سفیران علم، به تعدادی از مدارس غیرشهری یا شهری کمتر برخوردار استان زنجان ارائه دهد. در این طرح، اعضایی از کادر اجرائی خانه علم به مدارس هدف مراجعه می‌کنند و برای دقایقی با استفاده از امکانات، ابزارآلات، دستگاه‌ها و وسایل آموزشی-نمایشی خانه علم به اجرای برنامه علمی برای دانش‌آموزان این مدارس می‌پردازند.
دوره‌های آموزش نجوم[ویرایش]
خانه علم در ایام مختلف سال اقدام به برگزاری دوره‌های آموزش نجوم می‌کند. این دوره‌ها در دو قالب به مخاطبان ارائه می‌شود: ۱. دوره نجوم رصدی و ۲. دوره نجوم مفهومی.
دوره نجوم رصدی: دوره‌های نجوم رصدی خانه علم با تدریس جمعی از بهترین دانشجویان دکتری و تحصیلات تکمیلی دانشگاه علوم پایه زنجان برگزار می‌شود و در این دوره‌ها، تلاش می شود، دانش‌آموزان پس از شرکت در دوره، آمادگی ورود به دوره‌های بالاتر آموزش نجوم را کسب نمایند. دانش‌آموزان پایه‌های اول تا دوازدهم می‌توانند در این دوره های آموزشی ثبت‌نام کنند. هر کدام از این دوره‌ها شامل ۶ جلسه خواهد بود که در هر جلسه، پس از برگزاری یک کلاس آموزش تئوری مفاهیم نجوم، دانش‌آموزان با حضور در محوطه پیرامون خانه علم به رصد اجرام آسمانی می‌پردازند.
دوره نجوم مفهومی (ویژه متقاضیان المپیاد): دوره‌های نجومی مفهومی خانه علم با برنامه‌ریزی و تدریس جناب آقای دکتر حسین حقی، سرپرست تیم ملی المپیاد نجوم ایران و نیز عضو هیئت علمی دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان برگزار می‌شود و تاکنون نتایج بسیار خوبی از این دوره‌ها بدست آمده است به نحوی که برخی از شرکت‌کنندگان دوره‌های سال گذشته، موفق به حضور در مرحله سوم المپیاد کشوری نجوم شده‌اند. لازم به توضیح است که دوره نجوم مفهومی خانه علم ویژه دانش‌آموزانی است که قصد شرکت در المپیاد کشوری نجوم و اخترفیزیک را دارند.
بخش محیط زیست و اقلیم[ویرایش]
با توجه به اهمیت آموزش و آگاه‌سازی نسل‌های نوجوان و جوان جامعه نسبت به مسائل، چالش‌ها و راهبردهای محیط زیستی و اقلیمی، با دستور ریاست دانشگاه، از ابتدای پاییز سال ۱۴۰۲ خورشیدی، کارگروه «محیط زیست و اقلیم» به خانه علم افزوده گردید.
این کارگروه، دو محور ذیل را مورد توجه جدی قرار داده است:
- آشنا‌سازی مخاطبین به اهمیت مسائل زیست‌محیطی و اقلیمی از منظر امنیت سرزمینی و ملّی، و آموزش راهکارها و راهبردهای مناسب برای رفع یا تعدیل بحران‌های موجود و آینده،
- تولید محتوای مناسب برای ایجاد حس مسئولیت‌پذیری نسبت به مسائل اقلیمی و محیط‌زیستی در بین مخاطبین خانه علم (عموم مردم و به ویژه دانش‌آموزان).
سایر دوره‌های آموزشی[ویرایش]
علاوه بر برگزاری کلاس‌های آموزشی علوم پایه (ریاضی، فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی) و دوره‌های آموزش نجوم، خانه علم در طول سال و بنا به ضرورت یا درخواست دانش‌آموزان، اقدام به برگزاری دوره‌های آموزشی دیگری نیز می‌کند. دوره آموزش زبان برنامه‌نویسی پایتون، دوره‌های آموزش مدلسازی با اکسل و مانند این‌ها، از جمله دوره‌های آموزشی برگزاری‌شده توسط خانه علم است.
سینمای علم[ویرایش]
یکی از فعالیت‌های ترویجی خانه علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان است که هدف آن ارائه آثار نمایشی علمی به مخاطبان دانشجویی و دانش‌آموزی است؛ آثاری که تماشای آن منجر به ارتقاء سطح دانش ما درباره علوم پایه خواهد شد.
در سینمای علم، خانه علم تلاش می‌کند به صورت منظم و هر دو هفته یکبار، برخی از بهترین آثار نمایشی علمی، شامل مستند، سخنرانی‌های برجسته و فیلم‌های سینمایی، را در محل آمفی‌تئاتر خانه علم به معرض نمایش مخاطبان دانشجویی و دانش‌آموزان بگذارد.
همچنین، خانه علم تلاش خواهد نمود که این اکران‌ها در انتهای پخش، با یک جلسه نقد و تحلیل علمی توسط صاحب‌نظران مربوطه همراه شود.
سینمای علم، محیطی علمی و در عین حال شاداب برای بحث و تبادل نظر دانشجویان، دانش‌آموزان و اساتید دانشگاه درباره جنبه‌های علمی آثار نمایشی است؛ بحث‌هایی که گاهی دقایقی طولانی به درازا می‌کشد.
تالار علم[ویرایش]
تالار علم بخش مجازی خانه علم است. در این بخش، محتوای علمی-ترویجی خانه علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان به مخاطبان عرضه می‌شود. این محتوا متنوع و شامل فایل‌های چند رسانه‌ای، کتاب، مطالب و اخبار علمی است.
تالار علم از بخش‌های زیر تشکیل شده است:
عِلْمخانه: در عِلْمخانه شما می‌توانید به مطالعه برخی از مطلب جذاب و جالب علمی بپردازید. مطالب عِلْمخانه توسط کادر اجرایی خانه علم و از سرتاسر دنیای علم انتخاب و ترجمه می‌شوند. شما نیز می‌توانید مطالب علمی ترجمه شده توسط خودتان را برای ما بفرستید تا با نام خودتان در علمخانه قرار گیرد. استفاده از مطالب علمخانه با ذکر منبع مجاز می‌باشد.
تصویر نجومی روز ناسا: هر روز یک تصویر یا عکس متفاوت از جهان شگفت‌انگیز ما همراه با توضیح مختصری که توسط یک ستاره‌شناس حرفه ای نوشته شده است، توسط ناسا و با عنوان «تصویر نجومی روز» منتشر می‌شود. ما در خانه علم سعی می‌کنیم، از بین این تصاویر، برخی از بهترین‌ها را برای شما در این بخش بیاوریم. ترجمه متن انگلیسی توسط کادر اجرایی خانه علم صورت می‌گیرد. در صورت استفاده از متن فارسی تصویر نجومی روز در وبسایت یا فضای شخصی خود، به وبسایت خانه علم ارجاع دهید.
نگارخانه علم: در نگارخانه علم، منتخبی از برترین آلبوم‌های تصویری علمی که توسط رسانه‌های معتبر دنیا منتشر شده است با انتخاب و ترجمه کادر اجرایی خانه علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان در معرض نمایش گذاشته شده است. در صورت استفاده از این مطالب، در وبسایت یا فضای شخصی خود، به وبسایت خانه علم ارجاع دهید.
علمآموز: در علمآموز، هر ماه شما با یکی از مسائل اساسی که جامعه با آن سر و کار دارد آشنا می‌شوید و به اقتضای برداشت شخصی خود و مسئولیت اجتماعی‌تان می‌توانید درباره آن تأمل کنید و برای آن چاره‌ای بیاندیشید. در این بخش سعی می‌کنیم چالش‌های محیط‌زیستی، اقلیمی، علمی، ملّی و بین‌المللی که همه با آن دست به گریبان هستیم را مطرح کنیم و از ما و شما بخواهیم برای حل آن اندیشه و عمل کنیم.
ارکان خانه علم[ویرایش]
خانه علم زیرمجموعه دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان است و ارکان آن عبارتند از:
- رئیس دانشگاه: رئیس دانشگاه (شخصیت حقوقی) در رأس خانه علم و نیز رئیس شورای علمی خانه علم است. در حال حاضر دکتر بابک کریمی رئیس دانشگاه و رئیس شورای علمی خانه علم هستند.
- رئیس خانه علم: از اعضای هیئت علمی دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان است که با حکم رئیس دانشگاه و با توجه به صلاحیت‌ها و سوابق برای مدت ۲ سال به عنوان رئیس خانه علم منصوب می‌شود. در حال حاضر به عهده دکتر مهدی دارائی عضو هیئت علمی دانشکده علوم زمین است.
- دبیر: رئیس خانه علم، دبیر شورای علمی خانه علم است. دبیر خانه علم مسئول تنظیم و اداره جلسات، تعیین دستور جلسات، تدوین صورت جلسات، اعلان مصوبات شورای علمی و نیز مسئول امور مکاتبات درون‌سازمانی یا برون‌سازمانی خانه علم است.
- شورای علمی: متشکل از هفت یا هشت عضو هیئت علمی دانشگاه تحصیلات تکمیلی از همه رشته‌های علوم پایه است که با حکم رئیس دانشگاه و برای مدت ۲ سال به عضویت این شورا درمی‌آیند. رئیس دانشگاه، رئیس شورای علمی نیز می‌باشد. وظایف این شورا در ماده ۱۱ ذکر شده است.
- کارگروه‌های علمی: هر یک از اعضای شورای علمی خانه علم در رشته خود (ریاضی، فیزیک، شیمی، علوم زمین، علوم زیستی، علوم کامپیوتر)، بنا به ضرورت، یک کارگروه علمی (۳-۵ نفر) تشکیل می‌دهد و مسئولیت کارگروه به عهده آن عضو هیئت علمی است. اعضای کارگروه می‌توانند از میان اعضای هیئت علمی، دانشجویان، دبیران و یا فارغ‌التحصیلان انتخاب شوند.
- کادر دانشجویی خانه علم: دانشجویان یا فارغ‌التحصیلان دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان هستند که با دعوت رئیس خانه علم برای مدت مشخص مسئول یا همیار امور اجرایی خانه علم (مجری‌گری، امور دفتری و سایر موارد مشابه) می‌شوند.
- شورای آموزشی خانه علم: از آموزگاران و دبیران خوش‌نام و صاحب ایده آموزش و پرورش هستند که با پیشنهاد رئیس خانه علم و با حکم رئیس دانشگاه به مدت ۲ سال به عضویت شورای آموزشی خانه علم درمی‌آیند. وظیفه این شورا اعلام نظر مشورتی درباره سیاست‌های آموزشی خانه علم به‌ویژه شیوه برگزاری کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی علوم پایه برای دانش‌آموزان است. اعضای این شورا می‌توانند به عنوان مدرس دوره‌ها یا کلاس‌های آموزشی خانه علم نیز فعالیت داشته باشند.
This article "خانه علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:خانه علم دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
