خشم خدا

عام الفیل؛ سال حمله ابرهه به مکه جهت تخریب کعبه

با ملاحظه آیات قران کریم به خوبی در­میابیم که تعداد زیادی از آیات به وقایع تاریخی مربوط است. بعضی از این رخداد­ها به لحاظ زمانی و مکانی فاصله چندانی با بعثت پیامبر اکرم صلی­الله­علیه و­ آله نداشتند. حادثه سیل عرم، قتل اصحاب اخدود و ماجرای اصحاب فیل در شمار این حوادثند. آنچه در این مقاله به آن پرداخته می­شود، ماجرای اصحاب فیل است.

فرمانروایی ابرهه

ابرههجزیی از لشکریان حبشی بود که در حمله به یمن با فرماندهی اریاط، شرکت کرد؛ بعد از گذشت چندی، ابرهه به مخالفت با اریاط پرداخت و به او پیشنهاد جنگ تن به تن داد و در این نبرد که با هدف دست گیری قدرت بود، او را کشت و خود بر مسند قدرت نشست. در روایت محمد بن اسحاق، ابرهه در این نبرد او را بفریفت و به دست غلامش او را کشت و سپاه اریاط به ابرهه پیوستند. رسیدن این خبر به نجاشی-امپراطوری حبشه- او را عصبانی و قسم یاد کرد که خاک یمن را پایمال و موهای ابرهه را بکند که با کرنش و زیرکی ابرهه این قسم محقق نشد. ابرهه بعد از شنیدن خبر عصبانی شدن نجاشی، صندوقی از خاک یمن به همراه موهای تراشیده خود و با مقدار زیادی هدایا، در پیغامی به امپراطوری می نویسد: «من شنیده­ام امپراطور بر من خشمگین شده و چنین قسمی یاد کرده است، در حالی که من مطیع امپراطور هستم و به حریم شما تجاوزی نشده است.» امپراطور از زیرکی ابرهه خوشش آمد و او را در جای خودش تثبیت کرد.

دین رایج در حبشه مسیحیت بود و ابرهه هم مامور به ترویج مسیحیت شد او تصمیم گرفت مسیحیت را در یمن به هر صورتی؛ با شمشیر، ساخت کلیسای بسیار زیبا و...نفوذ دهد. تا اینکه به ابرهه خبر رساندند که اعراب جزیره دلهایشان متوجه خانه دیگری به نام کعبه است. ابرهه تصمیم گرفت هر طوری شده از نفوذ کعبه بکاهد.

حمله ابرهه به مکه و عاقبت آن

در پی شایعه تخریب کعبه توسط ابرهه، بعضی از اعراب به هیجان آمده و به کلیسا اهانت کردند این عمل باعث خشم ابرهه و مسیحیان شد و با سپاهی عظیم و مجهز به سمت مکه به قصد تخریب کعبه به راه افتادند در نزدیکی مکه، ابرهه فرماندار مکه را که عبدالمطلب نام داشت، احضار کرد و او را از هدف خود مطلع ساخت عبدالمطلب به نصیحت او پرداخت اما فایده نداشت و در آخر شترهای خود را که توسط سپاه ابرهه غارت شده بود را درخواست کرد، ابرهه از این درخواست تعجب کرد و به او گفت ما تو را بسی بزرگ شمردیم حال آنکه با این درخواست، خود را در نظر ما کوچک کردی! عبد المطلب گفت: «این خانه خود خدایی دارد و ما می دانیم که قدرت مقاومت در برابر تو را نداریم و خدای خانه باید آن را نگهداری کند من صاحب این شتر­ها هستم» ابرهه دستور داد شترانش را به او بدهند. این جمله عبدالمطلب در تاریخ اسلام باقی ماند.

عبدالمطلب به مکه بازگشت و به مردم مکه اخطار داد که از شهر خارج بشوند و به کوه های اطراف پناه ببرند. فردای آن روز سپاه ابرهه با فیل عازم حمله به کعبه بود که به نقل از قران کریم و قبل از نزول قران، به نقل از اعرابی که حادثه را به چشم دیدند؛ پرندگانی کوچک، آسمان را فراگرفته، سیاه کردند و با سنگ­ریزه­های که بر روی سپاه می­باریدند، سپاه را از پای درآورند.

مورخین اروپایی به تبع ماخذ یونانی و مورخین اعراب اینگونه نقل کرده­اند که در سال حمله ابرهه به مکه جهت خراب کردن کعبه، در اطراف مکه برای نخستین بار بیماری آبله و حصبه آمده و این بیماری سپاهیان ابرهه را یکجا از پای در­آورد، به طوری که قادر بر ادامه حمله نبودند. مورخین اسلام هر دو را نقل می­کنند.

در برخی روایات در توضیح جزئیات واقعه آمده است: این سنگ­ها به هر عضوی از بدن که اصابت می­کرد موجب دریده شدن و درهم شکستن آن می­شد یا موجب بروز تاول­های شدیدی می­گردیدو سپس آن زخم های تاول­زا منجر به مرگ مجروحین می­شدنیز در برخی نقل­ها آمده است: آنان پس از آنکه در اثر سنگ باران از پای درآمدن خداوند سیلی توفنده فرستاد و اجسادشان را به دریا افکند یا اینکه در مسیر راه به سیل گرفتار آمدند و از بین رفتند ابرهه نیز مورد اصابت قرارگرفت اما او را از صحنه مهلکه بدر بردند او با وضع فجیعی به صنعا رسید و انجا هلاک شد.

علامه شعرانی، واقعه اصحاب فیل در سال ولادت پیامبر اکرم صلی­الله­ علیه و آله را نشانی از نوعی آمادگی برای قبول دین اسلام می­دانند و بیان می­دارند هنوز کسانی که آن واقعه را دیده بودند از دنیا نرفته و آن را به خاطر داشتند و وقوع این امر قریب پیش از نبوت موجب آمادگی مردم برای دیدن خوارق عادت و اعتقاد به قدرت پروردگار و عنایت او به تعظیم کعبه است.

منابع

1-    قران کریم

2-     بهشتی، محمد، محیط پیدایش اسلام، تهران، بقعه، چاپ اول،1387ش

3-    شعرانی، ابوالحسن، ترجمه و شرح تجرید الاعتقاد، تهران، کتابفروشی اسلامی، چاپ چهارم، 1366ش

4-    جفری، آرتور، واژه های دخیل در قران کریم، ترجمه فریدون بدره ای، چاپ اول، انتشارات توس،1372ش

5-    طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، بیروت، موسسه الاعلمی، چاپ پنجم، 1409ق

6-    کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1365ق

This article "خشم خدا" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:خشم خدا. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.

---

 Facebook Page

 Follow us on Twitter !

Read or create/edit this page in another language

• خشم خدا in English