دشمن خدا

دشمن خدا
کارگردان	عمادالدین رجبلو
تهیه‌کننده	عمادالدین رجبلو
نویسنده	عمادالدین رجبلو
کشور	ایران
زبان	فارسی

دشمن خدا نام تئاتری است به نویسندگی و کارگردانی عمادالدین رجبلو ، این تئاتر از تولیدات «گروه تئاتر دیو»است که در سال ۱۳۹۳ اپیزود اول آن به نام «دروغگو کیه؟» نگارش و در سال ۱۳۹۴ تولید شد و یک سال بعد نیز اپیزود دوم آن به نام «پینوکیو» نگارش و تولید شد که هر دو اپیزود در گام نخست در جشنواره ی تئاتر اَفتو حضور پیدا کرد و جوایز متعددی را دریافت کرد.مدتی بعد این دو اپیزود در امتداد هم قرارگرفت و یک نمایش ۴۵ دقیقه ای را تشکیل داد،دشمن خدا دو دوره اجرای عمومی را در تالار فخرالدین اسعد گرگانی استان گلستان پشت سر گذاشت و سپس در جشنواره تئاتر سراسری ایثار برگزیده و در نهایت جهت اجرای عموم در مجموعه‌ی تئاتر شهر تهران دعوت شد،این نمایش به مدت ۳۰ شب در پلاتو اجرای تئاتر شهر به روی صحنه رفت و همچنین در طی دو سال در چندین جشنواره‌ی استانی و سراسری و بین المللی حضور یافت و جوایز بسیاری را در حوزه‌های نویسندگی،کارگردانی،بازیگری و طراحی صحنه از آن خود کرد.‏ ‏

خلاصه داستان

ملیکا البرزی و مارال سینه سپهر در نمایی از تئاتر دشمن خداملیکا البرزی و مارال سینه سپهر در نمایی از تئاتر دشمن خدا

این نمایشنامه رئالیستی به نظام آموزشی جمهوری اسلامی ایران میپردازد و نگاه آسیب‌شناسانه به مسئله‌ی تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان در سنین حساس دارد.

• اپیزود اول این نمایش در دفتر مدیر مدرسه یک دبستان میگذرد که دو دانش آموز در برابر ناظم خود با توجه به کشمکش و درگیری که بر سر یک برگه انشاء دارند و هر دو خود را مالک آن می دانند بازجویی میشوند.

پورنیک کاوش ، حسین صفایی و امیرمحمد درویش در نمایی از نمایش«دشمن خدا»به نویسندگی و کارگردانی عمادالدین رجبلو در سی ‌و ششمین‌ جشنواره بین‌المللی تئاتر ‌فجر/تئاترشهر/شهریور ۱۳۹۶

• اپیزود دوم نمایش در دفتر فرماندهی پادگان نظامی میگذرد که دو سرباز آموزشی با یکدیگر درگیر شده اند و یکی از سرباز ها مدعی است که ارشد گروهان کتف او را در آن درگیری شکسته و حال فرمانده از آنها بازجویی می کند تا حقیقت را بیابد.هر دو ‌اپیزود به بر پایه‌ی دروغ و قضاوت بنا شده است.

شیوهٔ اجرایی

نمایی از تئاتر دشمن خدا در پنجمین جشنواره منطقه‌ای تئاتر سوره ماه

شیوه ی اجرایی این نمایش به گونه‌ای است که دو شخصیت ناظم و فرمانده که در جایگاه قضاوت قرار دارند، در مرکز تماشاچیان قرار داده شده اند و با شخصیت ها که رو به روی آنها ایستاده اند به گفتگو میپردازند.حضور فرمانده و ناظم در تماشاچیان این معنا را منتقل میکند که آنها نیز نماینده‌ایی از جامعه هستند و با این دیدگاه، ناخودآگاه مخاطب هم در جایگاه قضاوت قرار میگیرد.

طراحی صحنه

در طراحی صحنه نمایش، خاک، به نشانه‌ی بخشی از کره‌ی خاکی «زمین» که میتواند هر جغرافیایی را شامل شود زمین را پوشانده است،و کف صحنه دور تا دور سیب‌هایی قرارداده شده است.تابلوی پایانی نمایش تمثیلی از دروغی فراگیر است که همه مبتلایش هستند؛هر پنچ شخصیت نمایش درحال خوردن سیب های سرخی هستند که این تابلو را متصل می کند به اسطوره گناه نخستین که انسان را از بهشت راند؛درحالی که سایه سیب‌های کف صحنه هم شخصیت هارا احاطه کرده است؛انسان در محاصره‌ی گناه و دروغ.

عوامل اجرایی

امیرمحمد درویش در نمایش دشمن خدا-سی و ششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر-تئاترشهر

• طراح،نویسنده و کارگردان: عمادالدین رجبلو
• دستیار کارگردان:سمیرا سرچاهی
• بازیگران: رضا وحیدی‌فر،پورنیک کاوش،محمدحسین صفایی،امیرمحمد درویش،محدثه شیرعلی،ملیکا البرزی،مارال سینه‌سپهر

نقد

نمایی از تئاتر دشمن خدا در بیست و پنجمین جشنواره تئاتر سوره ماه

• «بهزاد فراهانی» درباره نمایش «دشمن خدا»:در تئاتر دشمن خدا نویسنده بسیار متعهد عمل کرده است،نه به آن اخلاقی که همه آن را میشناسیم،بلکه به انسانیت متعهد است.در تمام تاریخ بشریت ثابت شده که هرگز زور برقرار نخواهد ماند و زور و فشار هیچگاه نمیتواند چیزی را تغییر دهد و بدی را به خوبی تبدیل کند.نمایش دشمن خدا به زیبایی معنا و مفهوم را به ما منتقل کرد.همراه با این نمایش بسیار خندیدم و لذت بردیم اما خنده ما نه ربطی به پورنوگرافی داشت و نه به هجوی که این روزها به جای طنز در این کشور مرسوم شده،بلکه خنده ما به موقعیت و «situation» وضعیت بود.موقعیت های این نمایش بسیار خوب و زیبا خلق شده بود.شاید گفته شود که تحرک این نمایش کم بوده است ولی من مخالفم چرا که ریتم و تمپوی درونی کار بسیار نیرومند بود.بنده به عنوان یک درام‌نویس کوچک این مرز و بوم و شاگرد مکتب بیضایی میگویم که عمادالدین رجبلو نمایشنامه بسیار زیبا،هوشمند و باشکوهی را نوشته است.
• نقد «هوشنگ گلمکانی» درباره‌ی نمایش «دشمن خدا»:عمادالدین رجبلو نویسنده و کارگردان این نمایش کوچک اما خلاقانه،دو موقعیت از مصاف مصلحت و دروغ،ایمان و ریا،و صداقت و ناراستی را در قالبی ساده خلق کرده است.پرده اول مربوط به درگیری دو دختر دانش آموز است در مدرسه برابر معلمشان،و دومی مشاجره دو سرباز در پادگان،در حالی که موقعیت اول هم فضایی پادگانی را القا می کند‌‌.دروغ محور اصلی این دو موقعیت است که همه معتقدند یک گناه است و دروغگو دشمن خداست،اما با اینکه دو دانش آموز در برابر معلمشان و دو سرباز در برابر فرمانده‌شان گویی در حال بازجویی و حتی شکنجه شدن هستند مدام در حال دروغ گفتن هستند و سرانجام هم معلوم نمی شود واقعیت چیست.تابلوی پایانی نمایش تمثیلی از دروغی فراگیر است که همه مبتلایش هستند؛هر پنچ شخصیت نمایش درحال خوردن سیب های سرخی هستند که این تابلو را متصل می کند به اسطوره گناه نخستین که انسان را از بهشت راند؛درحالی که سیب های کف صحنه هم شخصیت هارا احاطه کرده است؛انسان در محاصره‌ی گناه و دروغ.کارگردان روی بندی باریک،حرفش را با صراحت _درعین تأویل پذیری_ می زند‌. با متنی ظریف و زیرکانه،و میزانسن هایی ساده که شاید با نگاهی سخت‌گیرانه می توانست در اجرا به قوت بیش تر نمایش بینجامد. به هر حال اسم این جوان،«عمادالدین رجبلو»یادتان باشد.
• نقد امیر سجاد دبیریان درباره نمایش «دشمن خدا» :شب گذشته در بررسی بلیط نمایش‌هایی که در چنته موجود بود عنوان نمایشی به نام «دشمن خدا» به چشم خورد به نویسندگی و کارگردانی عمادالدین رجبلو از گرگان که براساس تقسیم‌بندی جشنواره در زمره «تئاتر معیار» جشنواره در پلاتوی اجرای مجموعه تئاتر شهر به روی صحنه می‌رفت.حضور در این سالن نمایشی برای تماشای این نمایش با بی‌رغبتی همراه بود با این توجیه که چرا باید وقت برای تماشای چنین کاری آن هم در قالب تئاتر شهرستان گذاشت در عین حالیکه کارهای شاخص نمایشی ایرانی و بین‌المللی همزمان در بسیاری از سالن‌های نمایشی در حال اجرا هستند و تو از شانس دیدن آنها به عنوان نمایش‌های مطرح بزرگترین رویداد تئاتری کشور محروم هستی.اما به محض حضور در سالن نمایش و مواجهه با واقعه صحنه، همه آن پیش‌زمینه‌های ذهنی در این مورد که ممکن است با کاری حتی نه‌چندان متوسط روبرو شوی از میان رفت و روند نمایش آن‌چنان تو را درگیر خود ساخت که جز زبان به تحسین، کار دیگری از عهده خارج بود.«دشمن خدا» نمایشی در مذمت دروغ است با دستمایه قرار دادن یک عبارت ساده که از بچگی همگی ما آن را بارها و بارها از زبان پدر و مادر خود شنیده‌ایم که «دروغگو دشمن خداست»؛ واو به واو نمایش «دشمن خدا» دینی است اما نه آنکه خواسته باشد با نگاهی شعاری و کلیشه‌ای به مخاطب چنین القا کند که باید از ارتکاب به دروغ به عنوان یک رذیله انسانی و اقدام مذموم برحذر بود بلکه برپایه روند ساده روایت نمایشی که مخاطب را در خوف و رجاء قرار می‌دهد به شکلی که اغلب از اعمال و رفتار اشخاص نمایش خنده بر لبها و در برخی اوقات نیز تحت تأثیر حس خوب بازیگران اشک بر چشمان جاری می‌شود، یک رویداد سرراست و بی‌غل و غش نمایشی در تو این حس و حال و مفاهمه را ته‌نشین می‌سازد.۴۵ دقیقه نمایش نفس‌گیر«دشمن خدا»، ریتم و ضرباهنگ معقول، تمرکز و تسلط خیره‌کننده بازیگران آن که شاید چنین حس و حالی را کمتر در جمیع بازیگران تئاتر و سینما که داعیه حرفه‌ای بودن را نیز دارند بتوان دید، تحسین همگان را برمی‌انگیزد، چه منتقد، چه مخاطب عام و چه کارشناسان تئاتری که در سالن حضور دارند…«دشمن خدا» نشان داد که می‌توان با دست خالی و در اختیار داشتن حداقل امکانات، نمایشی را تولید و بر روی صحنه آورد که در عین حالیکه دارای قابلیت‌های مطلوب فنی نمایش است، به واسطه پاساژ حسی خیره‌کننده بازیگران، قادر باشیم آن را حتی یک سر و گردن از بسیاری از نمایش‌های مطرح در حوزه تئاتر دینی مترقی‌تر، جای دهیم.
• نقد «سید جواد روشن» درباره‌ی نمایش«دشمن خدا»: نمایش «دشمن خدا» به نویسندگی و کارگردانی عمادالدین رجبلو نمایشی با موضوع مذمت دروغ است.در این نمایش بازیگران ، حضور خوب و موثر دارند و باید یکی از نقاط قوت این اثر را بازیگران آن دانست که به خوبی مسئولیت خود را انجام داده اند.از این رو در انتخاب و هدایت بازیگران،کارگردان نمایش امتیاز خوبی کسب میکند…در مجموع باید گفت نمایش «دشمن خدا» نمایشی ساده،صادق و زیباست که مخاطب را به خوبی با خود همراه می‌کند و به سادگی مسئله‌ای مهم در زندگی ما را که هر روز با آن طرف هستیم به تصویر می‌کشد.
• نقد «کامبیز جهانگیری بابادی» درباره‌ی نمایش «دشمن خدا»:نمایش «دشمن خدا» درباره نظام غلط آموزش‌و‌پرورش و زیر سوال بردن برخورد مسئولین با دانش‌آموزان در نظام آموزش‌و‌پرورش و نهادهای دیگر آموزشی ایران است که در این راستا چگونه با القاء ترس و فشارهایی که به بچه ها وارد می‌کنند باعث می‌شود دانش‌آموزان علی‌رغم باطن پاک و سرشت دست‌نخورده‌شان،واقعیت را آن‌طور که حقیقت ماجراست بیان کنند و تنها به خاطر مسائل بسیار ساده مانند نداشتن تکلیف و یا فقر و نداری و… حاضرند با دوست خود درگیر شوند و همدیگر را کتک بزنند و شروع به دروغ گفتن و تهمت زدن و دیگر صفات زشت و ناپسند کنند.قضاوت کردن و درست قضاوت کردن و قضاوت نکردن در کنار دروغ گفتن و دروغ نگفتن دست مایه نمایش «دشمن خدا» عمادالدین رجبلو است.

جشنواره ها و جوایز

ملیکا البرزی و مارال سینه‌سپهر برندگان جایزه بازیگری در اختتامیه بیست و پنجمین جشنواره سراسری تئاتر سوره ماه

سال	عنوان جشنواره	جوایز	منبع
۱۴۰۰	شانزدهمین جشنواره سراسری تئاتر مهر کاشان	اثر برگزیده
۱۳۹۷	بیست و نهمین جشنواره تئاتر -فجر-استانی استان گلستان	رتبه ی دوم کارگردانی -رتبه سوم نویسندگی-جایزه ویژه بازیگری برای دو بازیگر کودک نمایش «دشمن خدا» ملیکا البرزی و مارال سینه‌سپهر-جایزه اول بازیگری مرد مشترکا برای دو بازیگر نمایش «دشمن خدا» پورنیک کاوش و حسین صفایی-جایزه سوم بازیگری مرد برای امیر محمد درویش-تقدیر از پوستر و بروشور-اثر برگزیده جشنواره و راهیابی آن به سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر
۱۳۹۶	سی و ششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر	بخش صحنه‌ای مرور آثار تئاتر ایران/غیر رغابتی
۱۳۹۶	بیست و چهارمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان همدان	بخش تئاتر دانش آموزی/مهمان/غیر رقابتی
۱۳۹۶	بیست و پنجمین جشنواره سراسری تئاتر سوره ماه	رتبه سوم کارگردانی - جایزه بازیگری برای دو بازیگر کودک نمایش دشمن خدا ملیکا البرزی و مارال سینه سپهر
۱۳۹۶	پنجمین جشنواره منطقه ای تئاتر سوره ماه	رتبه اول نویسندگی برای عمادالدین رجبلو-رتبه دوم کارگردانی برای عمادالدین رجبلو- جایزه ویژه بازیگران برای گروه بازیگران نمایش دشمن خدا به همراه لوح سپاس به خانم‌ها، ملیکا البرزی و مارال سینه‌سپهر و آقایان، پورنیک کاوش، محمدحسین صفایی و امیرمحمد درویش-دشمن خدا اثر برگزیده جشنواره و راهیابی آن به بیست و پنجمین جشنواره سراسری تئاتر سوره ماه
۱۳۹۵	دومین جشنواره سراسری تئاتر کوتاه خلاق ایثار	تندیس و دیپلم افتخار نویسندگی برای عمادالدین رجبلو-تقدیر طراحی صحنه برای عمادالدین رجبلو-جایزه بهترین بازیگری زن برای مایکا البرزی و مارال سینه‌سپهر-تقدیر از کارگردانی نمایش دشمن خدا برای عمادالدین رجبلو-بهترین و تنها اثر برگزیده جشنواره و دعوت نمایش جهت اجرای عموم در مجموعه تئاتر شهر تهران.
۱۳۹۵	ششمین جشنواره تئاتر «اَفتو»	رتبه اول نویسندگی برای عمادالدین رجبلو-رتبه اول کارگردانی برای عمادالدین رجبلو-رتبه اول بازیگری مرد برای پورنیک کاوش-رتبه ی دوم بازیگری مرد برای حسین صفایی-رتبه ی سوم بازیگری مرد برای امیرمحمد درویش
۱۳۹۴	پنجمین جشنواره تئاتر «اَفتو»	رتبه اول کارگردانی برای عمادالدین رجبلو-رتبه اول طرح و ایده(نمایشنامه) برای عمادالدین رجبلو-جایزه ویژه بازیگری برای ملیکا البرزی و مارال سینه سپهر

پیوند به بیرون

• عکس های نمایش دشمن خدا در سی و ششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر

منابع

This article "دشمن خدا" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:دشمن خدا. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.

---

 Facebook Page

 Follow us on Twitter !

Read or create/edit this page in another language

• دشمن خدا in English