سوخته‌نگاری
 | این مقاله، سوخته‌نگاری، اخیراً بهواسطهٔ فرایند ایجاد مقاله ایجاد شدهاست. بازبینیکننده در حال بستن درخواست است و این برچسب احتمالاً بهزودی برداشته می‌شود.
ابزارهای بازبینی: پیشبارگیری بحث اعلان به نگارنده |
خطای اسکریپتی: پودمان «AfC submission catcheck» وجود ندارد.
ابزار مورد نیاز سوخته نگاری با هزینه پایین قابل تهیه است و می‌توانید در کارگاه نجاری یا کارگاه خانگی خود، به انجام هنر سوخته نگاری بپردازید. به عبارتی سوخته کاری یا سوخته نگاری هنری کم هزینه است. فقط کافی است ابزار سوخته نگاری را تهیه کنید و آثار هنری زیبایی خلق کنید. ابزار سوخت نگاری شامل هویه، چوب، سنباده، کاربن، زغال طراحی و طرح است که در ادامه به شرح هر یک خواهیم پرداخت.
هویه سوخته کاری چیست و چگونه باید باشد؟
مهم‌ترین ابزار های مورد استفاده در هنر سوخته کاری چوب هویه است. هویه های سوخته کاری به دو صورت موجود است. هویه هایی که از المنت برای تولید حرارت استفاده می کنند و هویه هایی که با عبور جریان زیاد از سیم موجب ایجاد حرارت در آن می شود.
در صورتی که هزینه هویه‌های جرداک برای شما زیاد است می‌توانید از هویه ۴۰ یا ۶۰ وات استفاده کنید. این هویه‌ها قابلیت تنظیم دما را ندارند. می‌توانید با اتصال یک دیمر به ورودی برق هویه تا حدودی حرارت آن را کم یا زیاد کنید اگر به این هنر علاقه‌مند هستید، در خرید هویه دست و دل باز باشید و هویه مناسبی تهیه کنید.
سنباده:[ویرایش]
سنباده‌های مورد نیاز بستگی به چوب شما دارد. اگر چوب شما خوب برش خورده باشد و سطح نسبتاً صافی داشته باشد می‌توانید سطح آن را با سنباده ای نرم تر (با دانه بندی های بیشتر) برای سوخت نگاری آماده کنید. سنباده های موسوم به پوستاب گزینه مناسبی برای پرداخت سطوح مورد نظر شما برای سوخته کاری هستند. سنباده ها در شماره های مختلفی تولید می شوند. هر چه شماره روی سنباده عدد بزرگ‌تری را نشان دهد آن سنباده نرم تر خواهد بود.
برای سنباده زدن چوب باید حداقل سه مرحله سنباده کاری کنید. ابتدا با سنباده زبر به‌عنوان مثال پوسته آب شماره ۱۲۰ چوب را سنباده بزنید. وقتی سطح چوب کاملاً صاف شد با سنباده نرم‌تری به‌عنوان مثال پوستاب شماره ۴۰۰ کار را ادامه بدهید و در نهایت هم با سنباده نرم‌تری از شماره ۸۰۰ به بالا سطح چوب را کاملاً صیقلی کنید.با توجه به این که چوب برای کار سوخت نگاری باید کاملاً صاف و صیقلی شود، سنباده زدن برای هنرجویان به‌خصوص بانوان کار دشواری است. می‌توانید برای این منظور از سنباده‌های برقی استفاده کنید. بنا به تجربه بهتر از سنباده لرزان گرد که حرکت لرزشی و دورانی را باهم دارند برای سنباده زدن چوب استفاده کنید.
انتقال طرح روی چوب برای سوخته کاری[ویرایش]
برای انتقال طرح روی چوب روش‌های گوناگونی وجود دارد. مرسوم ترین و ساده ترین روش ممکن استفاده از کاغذ های کاربنی است.
باید حتماً از کاربن‌های مشکی یا زرد استفاده کنید. کاربن‌های زرد بسیار مناسب هستند به این دلیل که اثری که از آن بر روی چوب می‌ماند مشکلی برای سایه‌های ایجاد شده توسط هویه ایجاد نمی‌کند ولی اثر کاربن‌های آبی و سیاه بعد از رسیدن حرارت هویه کمی پخش شده و اثر خوبی بر جا نخواهند گذاشت.
از کاربن‌های آبی به هیچ عنوان استفاده نکنید و برای طرح‌های مشکل‌تر از کاربن مشکی استفاده کنید. سعی کنید کاربن مارک pelican تهیه کنید. قبل از استفاده از آن با دستمال کاغذی کمی جوهر کاربن را بگیرید تا سطح چوب را سیاه نکند و اثری که روی چوب می‌گذارد تا حد امکان کمرنگ باشد.
آموزش سوخته کاری:[ویرایش]
.
سوخته نگاری، هنری با تاریخی به درازای قدمت احساس، به زمانی که بشر حسی درون خود یافت برای زیباتر دیدن و زیباتر کردن آنچه می‌دید.
اولین بار بشر با داغ گذاری روی چوب دست به ایجاد نقوشی روی آن زد و بدین گونه اولین آثار هنری سوخته نگاری را خلق نمود.
کم‌کم این هنر شکل گرفت و فلزات مهر مانندی برای این منظور ساخته شد تا نقش‌هایی مشخص را روی چوب ایجاد کنند. درب‌های چوبی و سرستون‌ها و … را بدین وسیله آذین بندی می‌کردند تا نشان‌های مهم را ماندگار کنند.
در عهد ملکه ویکتوریا در انگلستان وسیله‌ای ساخته شد که شباهت‌های زیادی به هویه‌های امروزی داشت. در کوره زغال‌ها گداخته می‌شدند و حرارت آن به وسیله‌ای هویه مانند منتقل می‌شد و با این ابزار چوب را نقش می‌زدند. این ابزار انقلابی در هنر سوخته نگاری به وجود آورد و نام pyrography بر این هنر نهاده شد و در کلیساها و کاخ‌های ثروتمندان برای ایجاد نقوش روی چوب استفاده می‌شد.
متأسفانه ظاهراً این ابزار به ایران نرسید و سوخته نگاری ایران در عهد صفویه که به اوج خود رسیده بود همچنان به روش داغ گذاری روی جلد چرمی کتب، به خصوص قرآن به‌وفور کاربرد داشت. در دوره قاجار این هنر به فراموشی سپرده شد و سپس با پدید آمدن تکنولوژی‌های جدیدی مانند هویه مجدداً هنرمندانی این هنر را احیا کرده و به سوخته نگاری روی نی و چوب پرداختند.
سوخته نگاری را می‌توان هنر ایجاد نقوش بر روی اجسام به وسیله حرارت دانست. اجسامی که بر سطح خود بافتی سلولزی دارند قابلیت سوزانده شدن با هویه و ایجاد نقوش را دارند. سوخته نگاری بر روی چوب، انواع ساز، چرم، مقوا و حتی کاغذ قابل اجراست. در مطالب بعدی به صورت قدم به قدم آموزش‌های مربوط به سوخته نگاری را ارائه خواهیم کرد.
در مباحث پیشین به لوازم مورد نیاز این هنر پرداختیم. ادامه آموزش سوخت نگاری را به‌دقت مطالعه کنید و این هنر دوست داشتنی را با انرژی شروع کنید.
پس از اینکه سطح چوب را با سنباده‌هایی که گفته شد کاملاً صیقل دادید به‌طوری که وقتی روی چوب دست می‌کشید احساس کنید روی کاغذ گلاسه دست کشیده‌اید، نوبت به انتقال طرح روی چوب است. برای انتقال طرح کاربن را روی چوب گذاشته و طرح مورد نظر را روی آن قرار دهید و کاغذ و کاربن را با چسب به چوب ثابت کنید تا هنگام کپی کردن جا به جا نشود. هنگام کپی سعی کنید از کشیدن دست روی طرح خودداری کنید چون فشار دست روی کاربن باعث ایجاد سیاهی‌هایی روی چوب خواهد شد که پاک کردن آن مشکل است.
سعی کنید با مداد نرم کپی را انجام دهید و از فشار بیش از اندازه مداد خودداری کنید. در صورت فشار زیاد به مداد فرورفتگی‌های کمی روی چوب ایجاد خواهد شد که در حرکت روان هویه اختلال ایجاد کرده و همچنین موجب ایجاد خطوط بسیار پررنگی روی چوب می‌شود که به محض رسیدن حرارت به آن، جوهر کاربن پخش شده و اطراف کار را سیاه می‌کند. پس سعی کنید فشار بسیار کمی به مداد وارد کنید فقط در همین حد که اثری بسیار کمرنگ از خطوط روی چوب نمایان شود.
دقت کنید هنگام کپی هر چه دقیق‌تر کار کنید اثر نهایی زیباتر خواهد شد. بسیاری از هنرجویان مرحله کپی طرح را ساده گرفته و بی‌دقت طرح را روی چوب می‌اندازند با این تفکر که هنگام کار خطوط را اصلاح خواهند کرد؛ اما این نکته را در نظر بگیرید که خطوط را به هر شکلی که کپی کرده باشید خواهید سوزاند. پس با دقت مضاعف کار انتقال طرح را دنبال کنید.
در مرحله بعدی باید هویه خود را آماده کار کنید. بسته به طرحی که قرار است روی چوب پیاده کنید با نوک هویه با اندازه‌های مختلفی نیاز خواهید داشت.
برای تراشیدن نوک هویه می‌توانید از سوهان یا سنباده استفاده کنید. اگر از هویه جرداک یا هویه‌های معمولی استفاده می‌کنید، اما نوک هویه‌های سیمی قابل تراشیدن نیستند.
هر یک از قسمت‌های مشخص شده در عکس شماره ۴ کار مشخصی انجام می‌دهد. سطح شماره یک مهم‌ترین بخش نوک هویه است. ایجاد سایه روی چوب بر عهده این قسمت است. از سطح شماره سه که در واقع سطحی است که بعد از تراشیدن سطح شماره دو و یک ایجاد می‌شود برای کشیدن خطوط استفاده می‌شود. سطح شماره دو مانند سطح شماره یک است با این تفاوت که زاویه آن کمی کمتر از سطح شماره یک است و کوچک‌تر از آن سطح بوده، لذا برای قسمت‌هایی که سطح شماره یک برای آن بزرگ است استفاده می‌شود.
در صورتی که نیاز به نوک هویه کوچک‌تر یا بزرگ‌تری دارید، دقیقاً همین زاویه را برای سطح یک و دو و سه حفظ کنید و اگر نوک هویه را بیشتر بتراشید نوک هویه بزرگ‌تر و اگر کمتر بتراشید نوک هویه کوچک‌تر خواهد شد.
شیب آن زیاد شده و هنرمند مجبور است دست خود را خیلی زیاد بخواباند تا سطح یک کاملاً در تماس با چوب باشد. سعی کنید با این زاویه و به این شکل نوک هویه را نتراشید. (سوخت نگاری)
زاویه تراش بسیار مهم است و حتی یک میلی‌متر کم یا بیشتر بودن آن در سایه زدن تأثیر منفی خواهد گذاشت.
لازم به ذکر است هر یک از اساتید نوک هویه را به شکل منحصر به خود می‌تراشند. این شیوه تراش، شیوه‌ای است که بنده طی دوازده سال تجربه به آن دست یافته‌ام و مزیت آن این است که از نوک در آن واحد می‌توانید برای سایه زدن، خط کشیدن و هر کاری که نیاز است با هویه روی چوب انجام دهید استفاده کنید. همچنین سایه‌هایی که با این روش تراش روی چوب زده می‌شود بسیار رنگ دلنشینی داشته و به قولی روی چوب می‌نشیند.
بعد از اینکه حالت کلی نوک هویه را ایجاد کردید باید با یک پوسته آب بسیار نرم (مثلاً پوسته آب ۱۰۰۰) نوک هویه را کاملاً صیقل دهید تا هنگام حرکت روی چوب روان حرکت کند.
حال نوبت به شروع سوخت نگاری است. ابتدا باید روی چوب تمرین کنید. برای تمرین می‌توانید عکس شماره ۸ را پرینت گرفته و روی چوب کپی کنید. ابتدا با سطح شماره ۳ شروع کنید به کشیدن خطوطی که در طرح مشخص است. دقت کنید برای کشیدن خط با سطح شماره سه باید هویه را تقریباً عمود روی چوب بگیرید. حرکت هویه همیشه باید از بیرون به طرف بدن شما باشد.
This article "سوخته‌نگاری" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:سوخته‌نگاری. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
