<br />سید مرتضی حسین نقوی
 | به نظر میرسد بخش عمدهٔ مشارکتهای این مقاله بدست فردی انجام شده است که رابطهٔ نزدیکی با موضوع مقاله داشته است. |
 | لحن یا سبک این مقاله بازتابدهندهٔ لحن دانشنامهای استفادهشده در ویکی‌پدیا نیست. (چگونگی و زمان حذف پیام این الگو را بدانید) |
| سید مرتضی حسین نقوی | |
| |
| Born | ۱ اوت ۱۹۲۳ in |
|---|---|
| 💀Died | لاهور، پنجاب، پاکستان ۲۳ اوت ۱۹۸۷ (۶۴ سال) |
| 🏡 Residence | لکهنو، لاهور |
| 🏫 Education | صدرالافاضل، اجتهاد |
| 💼 Occupation | |
| Title | علامه آیت‌الله |
| 👶 Children | سید حسین مرتضی نقوی، آیت‌الله دکتر سید جعفر مرتضی نقوی سیده نرجس مرتضی سید باقر مرتضی نقوی، دکتر سید عابد مرتضی نقوی سید کاظم مرتضی نقوی |
| 👴 👵 Parent | مولانا سید سردار حسین نقوی (والد) (father) |
| 🌐 Website : http://ml.com.pk/ | |
تولد و خانواده[ویرایش]
سید مرتضی حسین صدرالافاضل در ۱۸ ذی الحجه سال ۱۳۴۱ هجری (۱۹۲۳-۸-۱ م)، در شهر لکهنو چشم به جهان گشود. پدرش مولانا سید سردار حسین نقوی (م: ۱۹۴۷م/۱۳۶۶ه) و جدش مولانا میر اعجاز حسین نقوی ابن مولانا میر محمد عبدالله تحیر بودند، که هر سه از روحانیان شناخته شده و مورد احترام در لکهنو بودند. مولانا میر عبدالله تحیر از متمکنین لکهنو بود، وی در جنگ آزادی هند در سال ۱۸۵۷م، علیه انگلیس شرکت کرد. خانه، کاشانه و داراییش در آتش جنگ سوخت، خودش نیز به اسارت درآمد، گرچه پس از چند سال آزاد شد، ولی پس از آن زندگی سختی را گذراند. جنگ و اسارت باعث شد حافظه اش صدمه ببیند. با این وجود، مولانا میر اعجاز حسین در کنار تأمین مخارج خانواده به کسب علم و طی مدارج علمی پیراخت و فرزندش میر سردار حسین را نیز در این راه به پیش برد.[۱]
تحصیلات[ویرایش]
مرحوم فاضل لکهنوی، در سال ۱۹۳۳ پس از گذراندن مدرسهٔ ابتدایی محلهٔ ابوتراب خان، وارد سلطان المدارس لکهنو شد. پس از طی مراحل تحصیلی، سند صدرالافاضل را از سلطان المدارس دریافت نمود. وی همزمان، سند ممتازالافاضل را نیز از مدرسهٔ ناظمیه لکهنو دریافت نمود. این دو مدرسه، مهم‌ترین مدارس حوزهٔ علمیهٔ لکهنو بودند. دو سند صدرالافاضل و ممتازالافاضل، بالاترین اسناد علمی حوزهٔ علمیهٔ لکهنو بودند که برابر با سند اجتهاد در نجف دانسته می‌شدند. ایشان علاوه بر این اسناد، اسناد دانشگاهی و حوزوی دیگری نیز کسب کردند.
مهاجرت به پاکستان[ویرایش]
در سال ۱۹۵۱ میلادی به پاکستان هجرت نموده، و در لاهور ساکن گشت. همانگونه که پیش از این هجرت، در زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، علمی و دینی فعالیت و مشارکت داشت، در پاکستان نیز همچنان به این فعالیت‌ها مشغول بود. تأسیس مساجد، مدارس، موسسات خیریه، مجلات دینی، ادبی و علمی، سخنرانی و … اموری بود که وی به آن‌ها در کنار تدریس و امور علمی و تحقیقی خود می‌پرداخت. وی در نوجوانی قلم به دست برده و مقالات و کتب متعددی در موضوعات دینی، تاریخی و ادبی نوشت. تقریباً در سن شانزده سالگی، حواشی اجتهادی بر کتاب «ریاض المسائل» نوشت، و «عالم الاصول» را به اردو ترجمه و شرح نمود. پس از نگارش این دو کتاب علمی از جانب اساتید مورد تحسین و تشویق قرار گرفت. این سلسلهٔ تألیف و تحقیق تا واپسین ساعات حیات مبارکش ادامه داشت، تا جایی که حتی در آخرین ساعات حیات در بیمارستان، مشغول تحریر آخرین کار علمی خود، یعنی تفسیر مرتضوی بود، که با وفاتش در ۲۷ ذی الحجه ۱۴۰۷ (۲۳-۸-۱۹۸۷م) ناتمام ماند. خبر فوتش در تلویزیون، رادیو و مطبوعات پاکستان به شکل گسترده ابلاغ شد. شخصیت‌های علمی، دینی و سیاسی از علماء، دانشگاهیان پاکستان و دیگر ممالک و حتی رئیس‌جمهور و نخست وزیر پاکستان، طی پیام‌هایی، اظهار تاسف کردند. از آنجایی که وی یکی از شخصیت‌های فعال در زمینهٔ اتحاد بود، و در میان اهل سنت نیز به اندازهٔ شیعه مقبول بود؛ ابتدا مولانا میرزا یوسف حسین لکهنوی به روش شیعی و سپس قاضی ولی الرحمن به شیوهٔ اهل سنت نماز جنازهٔ وی را به جا آوردند. علماء شیعه و اهل سنت در هردو نماز شرکت کردند.
فرزندان[ویرایش]
وی دارای پنج پسر و یک دختر بود. آیت الله دکتر سید حسین مرتضی نقوی صدرالافاضل، که وارث علمی خاندان بوده، قدم در راه پدران گذاشت، مدارج حوزوی را نزد پدر، اساتید و علماء بزرگ حوزهٔ علمیهٔ لاهور، مشهد و قم تا درجهٔ اجتهاد طی نمود، او پیش از عزیمت به حوزهٔ علمیهٔ قم موفق به اخذ فوق لیسانس از دانشگاه پنجاب شده بود. هم‌اکنون نیز در حوزهٔ علمیهٔ قم مشغول به تدریس خارج و تحقیق بوده و در کشورهای مختلف نیز به تدریس، تحقیق و تبلیغ اشتغال دارد. مرحوم سید جعفر مرتضی نقوی، سیده نرجس مرتضی نقوی، دکتر سید باقر مرتضی نقوی، سید عابد مرتضی نقوی و سید کاظم مرتضی نقوی.
کتابخانه مرتضوی[ویرایش]
او عاشق کتاب بود و با کتاب می‌زیست. کتابخانه‌ای مشتمل بر حدود بیست هزار جلد کتاب که در خانهٔ کوچک خود داشت. از اسنادی که در کتابخانه محفوظ است، به دست می‌آید که وی این کتابخانهٔ شخصی را به عنوان کتابخانه‌ای عمومی با نام المکتبة المجلسیة در زمان سکونت در لکهنو تأسیس کرده بود. این کتابخانه تنها محلی برای مطالعه و امانت کتاب نبود، بلکه وی در این کتابخانه به صورت هفتگی و ماهانه جلسات و گفتگوهای علمی به زبان اردو، عربی و فارسی برگزار می‌کرد و اهل علم در آن جلسات شرکت می‌نمودند.[۲] این سلسله پس از مهاجرت نیز ادامه داشت. هنگام مهاجرت مرحوم تنها خانه‌ای که در آن زندگی می‌کرد را فروخت، و املاک دیگر را به ساکنانش هبه کرد، و به پاکستان آمد. کتابخانه را به صورت کامل از لکهنو با خود به لاهور آورد، و با نام کتابخانه مرتضوی بار دیگر آن را به شکل کتابخانه و مرکزی علمی پژوهشی در منزل محل سکونت، مستقر نمود. پس از فوت ایشان، این کتابخانه طبق وصیت مرحوم توسط وارث علمی ایشان با عنوان «کتابخانه و مرکز پژوهشی مرتضوی» به صورت عمومی دایر شد و هم‌اکنون این کتابخانه در شهر کراچی پاکستان[۳] در اختیار علما و محققان قرار دارد. این کتابخانه شامل حدود ۵۰۰ نسخهٔ خطی به زبان‌های اردو، عربی و فارسی، و تعداد زیادی کتب چاپ سنگی و نادر و همچنین کتاب‌های جدید می‌باشد.[۴]
تدریس[ویرایش]
مرحوم فاضل لکهنوی، در تمام طول حیات خود دائماً به تدریس مشغول بود. در لکهنو، در سلطان المدارس، ناظمیه، مدرسة الواعظین، شیعه کالج، و در لاهور در مدرسهٔ دولتی باغبان پوره، مدرسة الواعظین و تعدادی مدارس حوزوی دیگر به تدریس اشتغال داشت. علاوه بر این در منزل خود نیز به تدریس تفسیر، ادبیات، تاریخ، فقه، اصول، فلسفه، کلام و حدیث می‌پرداخت.
شاگردان[ویرایش]
تعداد شاگردان او قابل شمارش نیست، زیرا تمام طول عمر خود را وقف تدریس نموده بود.
اساتید[ویرایش]
- آیت‌الله سید ابرار حسین پاروی ۱۳۳۰–۱۳۷۵ه
- آیت‌الله سید ابن حسن لکهنوی شمس العلما ء بن میر حسن رضا جائسی ۱۲۹۱–۱۳۶۸ه
- آیت‌الله سید ابن نونهروی، نادرة الزمن بن سید محمد جواد نونهروی ۱۳۱۸–۱۴۰۰ه
- آیت‌الله سید احمد، علامه هندی بن سید ابراهیم ۱۲۹۵–۱۳۶۶ه
- آیت‌الله سید احمد بن سید محمدهادی ۱۳۱۶–۱۳۹۲ه
- آیت‌الله مرزا سید احمد حسین صدرالافاضل بن سیدکاظم حسین، مقدس منطقی ۱۳۱۰–۱۳۸۵ه
- آیت‌الله مفتی سید احمد علی بن مفتی سیدمحمد عباس ۱۳۰۳–۱۳۸۸ه
- آیت‌الله دکتر جعفر حسین فدوی ۱۳۱۰–۱۳۸۴ه
- آیت‌الله سید حامد حسین لکهنوی بن سید حسین لکهنوی ۱۲۸۷–۱۳۶۰ه
- آیت‌الله سید راحت حسین بن سید طاهر حسین گوپال پوری ۱۲۹۷–۱۳۹۴ه
- آیت‌الله سید سبط حسن رضوی لکهنوی بن سید فیض الحسن رضوی لکهنوی ۱۲۹۶–۱۳۵۴ه
- آیت‌الله سید صغیر حسین بن سید ضمیر حسین ۱۳۱۰–۱۳۷۷ه
- آیت‌الله سید ضیاء الحسن بن سید نجم الحسن ۳۳۸ا-۱۳۸۹ه
- آیت‌الله سید ظهور حسین لکهنوی ظهور الملت بن سید زنده علی بارهوی ۱۲۸۲–۱۳۵۷ه
- آیت‌الله سید عالم حسین ۱۲۸۵–۱۳۵۳ه
- آیت‌الله سید عبدالحسن بن شاه منت حسین ۱۳۱۰–۱۳۸۱ه
- آیت‌الله سید عدیل اختر بن سید مبارک واسطی ۱۳۱۰–۱۳۸۱ه بن سید سخاوت حسین ۱۲۹۷–۱۳۷۳ه
- آیت‌الله سید کلب حسین، عمدة العلماء بن قدوة العلماء سید آقا حسین ۱۳۱۱–۱۳۸۳ه
- آیت‌الله سید محمد استاد الفقهاء بن سید محمد باقر رضوی ۱۳۱۶–۱۳۹۴ه
- آیت‌الله سید محمد عرف میرن صاحب بن سید محمدتقی ۱۳۱۳–۱۳۸۰ه
- آیت‌الله سید محمد حسن بن سید محمد هادی رضوی ۱۳۲۵–۱۴۰۰ه
- آیت‌الله سید محمد حسین بن سید محمد هادی رضوی ۱۳۲۸–۱۳۸۵ه
- آیت‌الله سید محمد سعید سعید الملت بن ناصر الملت سید ناصر حسین ۱۳۳۳–۱۳۷۸ه
- آیت‌الله سید محمد صادق بن سید محمد کاظم آل نجم العلماء
- آیت‌الله سید محمد عادل رضوی بن سیدسخاوت حسین رضوی ۱۳۱۹–۱۳۹۵ه
- آیت‌الله مفتی سید محمد علی بن مفتی سید محمدعباس ۱۲۹۸–۱۳۶۱ه
- آیت‌الله محمد نصیر نصیر الملت بن ناصرالملت سید ناصرحسین ۱۳۱۲–۱۳۸۶ه
- آیت‌الله سید محسن نواب بن سید احمد نواب ۱۳۲۲–۱۳۸۹ه
- آیت‌الله سید ناصر حسین ناصر الملت بن سید حامد حسین ۱۲۸۴–۱۳۶۱ه بن سیداکبر حسین رضوی ۱۲۷۹–۱۳۵۷ه
- پروفیسر مسعود الحسن رضوی
اسناد[ویرایش]
- مولوی (عربی) اله آباد بورڈ، ۱۹۴۱ء مطابق ۱۳۶۰ه
- عالم (عربی) اله آباد بورڈ، ۱۹۴۲ء مطابق ۱۳۶۱ه
- فاضل ادب (عربی) دانشگاه لکهنؤ، ۱۹۴۴ء مطابق ۱۳۶۳ه
- سند الافاضل (عربی) سلطان المدارس، لکهنؤ ۱۹۴۵ء مطابق ۱۳۶۴ه
- عمادالادب (عربی) شیعه کالج، لکهنؤ، ۱۹۴۶ء مطابق ۱۳۶۵ه
- دبیر کامل (عربی) دانشگاه لکهنؤ، ۱۹۴۶ء مطابق ۱۳۶۵ه
- صدر الافاضل (عربی) سلطان المدارس، لکهنؤ، ۱۹۴۷ء مطابق ۱۳۶۶ه
- ممتاز الافاضل (عربی) سلطان المدارس، لکهنؤ، ۱۹۴۷ء مطابق ۱۳۶۶ه
- عمادالکلام (عربی) شیعه کالج، لکهنؤ، ۱۹۴۸ء مطابق ۱۳۶۸ه
- مولوی فاضل (عربی) دانشگاه پنجاب، لاهور، ۱۹۵۲ء مطابق ۱۳۷۱ه
- منشی فاضل (فارسی) دانشگاه پنجاب، لاهور، ۱۹۵۳ء مطابق ۱۳۷۲ه
- فاضل اُردو (اُردو) دانشگاه پنجاب، لاهور، ۱۹۵۹ء مطابق ۱۳۷۸ه
اجازات روایت حدیث[ویرایش]
- شیخ الحدیث شیخ محمد محسن المعروف به آغا بزرگ تهرانی ۱۲۹۳–۱۳۸۹ه
- آیت‌الله العظمی سید شهاب الدین نجفی مرعشی ۱۳۱۵–۱۴۱۱ه
- آیت‌الله العظمی عمدة العلماء مولانا سید کلب حسین نقوی ۱۳۱۱–۱۳۸۳ه
- آیت‌الله العظمی عمدة الفقها سید محمد حسن رضوی لکهنوی کربلائی ۱۳۲۵–۱۴۰۰ه
- آیت‌الله سیدمحمد جعفر الموسوی المروج ۱۳۲۸–۱۴۰۰ه
- آیت‌الله سیدمحمد رضی بن سیدمحمد، آل نجم العلماء
- آیت‌الله سیدطیب آغا جزائری
سفر[ویرایش]
- کویت، عراق، شام، لبنان، ایران: ۱۹۶۹ء (=۱۳۸۹ه)
- حج بیت الله وکویت: ۱۹۷۰ء (=۱۳۸۹ه-۱۳۹۰ه)
- حج بیت الله: ۱۹۷۶ء (=۱۳۹۶ه)
- ایران: ۱۹۷۹ء (=۱۳۹۹ه)
- ایران: ۱۹۸۲ء-۱۹۸۴ء (=۱۳۹۹ه-۱۴۰۲ه)
- ایران: ۱۹۸۴ء-۱۹۸۵ء (=۱۴۰۴ه-۱۴۰۶ه)
- آمریکا: ۱۹۸۶ء (=۱۴۰۸ه-۱۴۰۷ه)
- هندوستان: ۱۹۸۷ء (=۱۴۰۷ه)
تالیفات[ویرایش]
تعداد تألیفات او بیش از ۳۰۰ عنوان است، در اینجا به تعدادی از این‌ها اشاره می‌کنیم. در فهرست زیر کتاب‌هایی که زبانشان نوشته نشده، به زبان اردو می‌باشند.
تفسیر[ویرایش]
- انوار الآیات
- دستور اخلاق
- تفسیر مرتضوی
حدیث[ویرایش]
- تاریخ تدوین حدیث و تذکره محدثین شعیه
- نهج البلاغه، ترجمه و شرح
- نهج من بلاغة الامام الصادق
- ترجمان حقائق- ترجمه نهج من البلاغة امام صادق
- صحیفه علویه، ترجمه وشرح
- صحیفه کامله، انتخاب، ترجمه وشرح
- چهل حدیث
- کتاب المقتبس (النخبة من احادیث النبی الخاتم و الائمة)
- اوصاف حدیث
- عزیزه فی شرح الوجیزه
سیرت[ویرایش]
- خطیب قرآن
- رسول ﷺ واهلبیت رسول
- آخری تاجدار اُمت
تاریخ و تذکره[ویرایش]
- مطلع انوار
- ترجمه مقدمه ابن خلدون
- آیت‌الله خمینی قم سی قم تک
کتب چاپ شده در موضوعات دیگر[ویرایش]
- احوال آتش و تعارف کلیات
- احوال الرجال الکتاب المومن (عربی)
- احوال و رباعیات خیام (فارسی)
- اذکار
- اسماءالله سبحانه و تعالی
- اُردو، قواعد وانشاء
- اُردو ادب میں شیعوں کا تعمیری و تخلیقی حصه
- اردوی معلیٰ (صدی ایڈیشن) ۳ جلد
- اسرار الصلوة
- اسلام میں خواتین کی حقوق
- اسلامیات لازمی برائی جماعت نهم دهم
- اسلامی معاشره
- اُصول اسلام اور هم
- اقبال کی کهانیاں
- امام حسین کی تعلیمات
- انتخاب آتش
- انتخاب ذوق
- انتخاب ناسخ
- انقلاب اسلامی معرکه مشهد و آیت‌الله شیرازی، خطوط و سوانح
- انقلاب اسلامی کی تحریک
- انیس اورمرثیه، زندگی اور پیام
- اوصاف الحدیث
- برمحل اشعار
- بیان معانی
- هشت مقاله قزوینی
- تاریخ ادب اُردو
- تاریخ عزاداری
- تذکره ریاض الفردوس
- تذکره مجید
- تذکره مرثیه گویاں
- تذکره مولانا باقر العلوم
- تشیع اور رهبری
- تفاسیر قرآن کریم درهند و پاکستان (فارسی، این کتاب توسط دکتر محمد هاشم به فارسی ترجمه شده و در مشکوة به چاپ رسیده)
- جدید نسیم اللغات اُردو
- جناح الادب (عربی)
- کتاب‌های درسی کلاس‌های ابتدایی مدارس دولتی
- جناح القواعد (عربی)
- جواهر دبیر
- جهادِ حسینی
- حجة قاطعه
- حسین وغم حسین
- حسین بن سعید اهوازی
- حضرت ابن‌عباس کا یادگار خط
- حقوقِ اموات
- حقوق و فرائض، اولاد اور ماں باپ
- الحکومة الاسلامیه (عربی)
- حیات حکیم
- حیات و افکار جمال الدین افغانی
- خواتین اور عاشورا
- دروس القواعد (عربی)
- رهنمای اساتذه
- زیارت جامعه عاشوره
- سبد چین غالب پر ایک نظر
- سرودِ غالب
- سفرنامه حج و زیارت
- سفیر سید الشهداء
- شرح انتخاب قصائد خاقانی
- شرح غزلیات نظیری
- شرح قصائد عرفی
- صلحِ امام حسن
- عود هندی
- فضائل حضرت امیرالمؤمنین
- فضائل علی
- الفضل الجلی فی حیاة محمدقلی (عربی)
- قرآنی قاعده و دینیات
- کتاب المومن (عربی - اُردو)
- کربلا، تاریخ و تعمیر
- کلیاتِ آتش
- کلیاتِ غالب (۳ جلد) (فارسی)
- گلستانِ ادب (برای کلاس هفتم)
- گلدسته افکار
- گلستان حکمت
- متعه اور قرآن
- مثنوی ابر گهربار (فارسی)
- مثنویات حالی
- محرم و آداب عزا
- مرثیه، تاریخ سی تجربه کی طرف
- مستند دعائیں
- مستند نماز باتصویر
- مشاعره
- مفید تشریحات اسلامیات
- مکاتیب آزاد
- منتخب مراثی انیس (صدی ایڈیشن)
- نواسه رسول ﷺ، امام حسین
- نهج البلاغه، ترجمه وشرح ومقدمه
- نهج البلاغه کاادبی مطالعه
- هدیة النساء
- هدیه علویه
- هدیه نیاز، صحیفه علویه (متن و ترجمه)
- همارا پیام
کتب چاپ نشده[ویرایش]
- آتش گل
- آزاد پر چند مقالات
- آنحضرت ﷺ کی پهلی سیاسی فتح
- احادیث متفرقه (عربی)
- الاخبار الحسان (عربی)
- الاربعین من احادیث سید المرسلین ﷺ (عربی)
- افکار و آبکار
- اقبال، اهلبیت کی بارگاه میں
- الفاظ العربیة (عربی)
- امیرالمؤمنین علی ابن ابی طالب فی الطبقات والاصابه (عربی)
- انتخاب، ازشجره مبارکه یعنی تذکره علمائی مبارک پور
- انتخاب بدائع: غزلیات سعدی شیرازی (فارسی)
- انتخاب دیوان امیرشاهی سبزواری (فارسی)
- انتخاب دیوان فیضی (فارسی)
- انتخاب صحیفة الغزال صفی لکهنوی
- انتخاب کلیات میر
- انتخاب مظهر عشق
- انیس کی پانچ قدیم قلمی مرثیی
- ایام العرب (عربی)
- باقیات فانی سی انتخاب
- بعض العقائد من دیوان المتنبی (عربی)
- بیاض مراثی گدا، مسکین، آشفقه
- پرانی منزلیں، نئی راهیں
- تاریخ تاجدارانِ اوده
- تاریخ‌ساز واقعه
- تاریخ عتبات عالیات
- تاریخ کهمبایت
- تاریخ موجز للغته الاردویة (عربی)
- تجربه اُصول الکافی المسمی بالصافی (عربی)
- تحقیق مطالب تذکره امیر المومین علی ابن ابی طالب
- تخریج الاحادیث من التاریخ الکبیر لحمد بن اسمعیٰل البخاری (عربی)
- تذکره علماء (غیر مرتب)
- ترجمه حسب نامه خاندان مؤمن خان ثانی بهادر
- ترجمه و حاشیه مکاسب
- ترجمه قرآن مجید
- ترجمه مقدمه ابن خلدون
- تشفیع المسائل فی غوامض ریاض المسائل (عربی)
- تفسیر سوره روم
- تفسیر سوره کوثر
- التوضیح (عربی)
- توضیح المکتوم (عربی)
- حاشیه علی فرائد الاصول (عربی)
- حامی الثقلین، تاریخ میر حامد حسین
- حدیث النهضة، بروایت کلینی (عربی)
- حکومت اسلامی، کتاب و سنت میں
- حل لغات المحتف العربی (عربی)
- خلاصه الاصول (عربی)
- خلیقؔ اور ان کی دو قدیم مرثیی
- دبیرؔ کی چند قلمی مرثیی
- درر منظم ج: ۳٬۴،(عربی)
- دعائم الاسلام کا مطالعه
- دیوان شاهی پر ایک نظر
- دیوان غالب پر نقد و نظر
- رسالة احوال ملااحمد التتوی (عربی)
- سچی دین کی سچی باتیں
- سرپرست سید سجاد
- سفرِ ایران
- سیرت النبیﷺ
- الشذرات
- شرح و ترجمه نهج البلاغه مکمل
- شعله و شبنم کا انتخاب
- شیعه، تعارف و تاریخ
- عزیزه فی شرح وجیزه (عربی)
- علوم شیعه
- علی ابن ابی طالب
- عیون الحکم واُصول معاجز الکلم (عربی)
- غالبؔ اور ان کی فن
- الفصول المختاره
- فهرست کتابخانه ابن طاؤوس
- فهرست کتب خطی
- قادیانی، اوران کی حقیقت
- قصائد رنات الطرب من اغانی العرب مع حواشی (عربی)
- قصیده بانت سعاد (عربی)
- قصیده کا ارتقاء
- کتاب الاجازات (عربی)
- کتاب الممقتبس، النخبة من احادیث البنی الخاتم والا ئمة (عربی)
- کشکولِ مرتضوی
- گلدسته اشعار
- گلستان سخن
- مطالعه دیوان ابی تمام (عربی)
- مفسرین و تفاسیر
- مقامات الحریری (عربی)
- الملتقط (عربی)
- منتخب آیات و نغمات
- منتخب اشعار
- منتهی الامانی (عربی)
- المنطق (عربی)
- المنظومات من سلم الادب (عربی)
- میزان الشعر اعنی سلم العروض
- النائره فی حل محیط الدائره (عربی)
- نخبة النظم (عربی)
- نقد الشعر--- لابی فرج قدامه من جعفر
- نهج البلاغه: کتاب الحرکه والحرارۃ
کتاب‌های مفقود[ویرایش]
- ابوطالب
- اعیان الشعیه (ترجمهٔ جلد اول به زبان اُردو)
- انتخاب دیوان فرزدق (عربی)
- هدایة الهدایه، ترجمه و شرح
- تاریخ و وقائع امام زمانه (عج)
- تبصره کتب
- تلخیص التاریخ الکبیر للبیهاوی (عربی)
- تلخص و اضافه، گنجینه دانشواران (فارسی)
- جوهریان سخن (فارسی)
- حاشیه شرح کبیر (عربی)
- حاشیه شرح المعه (عربی)
- دفتر خطوط غالب
- سراج المنیر (فارسی)
- سوانح و نقد آتش
- شکرستان
- علوم اسلام اور علماء
- فواخر العصوص و جواهر الفصوص (اُردو ترجمه) (مولفه ۱۵- اکتوبر ۱۹۴۹)
- غالب، روشنی میں
- غالب، نقد و سوانح
- مجموعه بی‌رنگ
- مشاهیر شعرائی عهد بنی عباس
- معدن الجواهر، ملاطرزی
- مقالات آزاد
مقالات[ویرایش]
- چندین مقالهٔ چاپ شده در دائره معارف اسلامی اردو، دانشگاه پنجاب، لاهور
- مقالات چاپ شده در دائرةالمعارف الشیعه، حسن الامین، به عربی
- صدها مقاله در موضوعات مختلف، ادبی، تاریخی، دینی، علمی، تحقیقی و تنقیدی که در کتب، مجلات و روزنامه‌های مختلف چاپ شده‌است.
منابع[ویرایش]
- ↑ نقوی، سیدحسین عارف، فاضل لکهنوی احوال و آثار، ص۱۷
- ↑ اسنار موجور در کتابخانه
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ مارس ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۳۱ ژانویه ۲۰۱۷.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ نقوی، سید عارف حسین، فاضل لکهنوی احوال و آثار، ص۲۲
- صدرالافاضل، سید مرتضی حسین؛ مطلع انوار
- الامین، حسن؛ مستدرکات اعیان الشیعة
- نقوی، سید حسین عارف؛ تذکرهٔ علماء امامیهٔ پاکستان
- رضوی، سید سعید اختر؛ خورشید خاور
- جعفری، سید عقیل عباس؛ پاکستان کرونیکل
- سلیچ، محمد منیر احمد؛ وفیات ناموران پاکستان
- سلیچ، محمد منیر احمد؛ وفیات اهل قلم
- مهاجر، شیخ جعفر؛ اعلام الشیعة
- نقوی، سید حسین عارف؛ فاضل لکهنوی، احوال و آثار
- ماهنامه پیام عمل لاهور، اگست ۱۹۹۸، فاضل لکهنوی نمبر
- مرتضی، سید حسین؛ صدرالافاضل، علامه الحاج سید مرتضی حسین صدرالافاضل فاضل لکهنوی کا مختصر تعارف
- فاضل؛ تعارف، مولانا سید مرتضی حسین فاضل لکهنوی
- وبسایت کتابخانه مرتضوی
- فاضل لکهنوی، ویکی‌پدیا اردو
This article "سید مرتضی حسین صدرالافاضل" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:سید مرتضی حسین صدرالافاضل. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
