سینمای سفارتی
ممکن است مثالها و چشماندازهایی که در این مقاله وجود دارند، توانایی بسط دادن یک موضوع را به کل جهان و آن هم از دید جهانی نداشته باشند. لطفا این مقاله را بهبود دهید و در این رابطه بحث کنید، مباحث پیشآمده را در صفحه بحث بازگو کنید. |
در بیطرفی این مقاله اختلافنظر وجود دارد. (چگونگی و زمان حذف پیام این الگو را بدانید) |
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
این بخش به هیچ منبع و مرجعی استناد نمیکند. |
سینمای سفارتی اصطلاحی است که مهر و آبان و آذر سال ۹۱ و در اوج ماجراهای فیلم یک خانواده محترم وارد ادبیات سینمایی جمهوری اسلامی ایران شد. این واژه در مقابل مفهوم سینمای سفارشی مطرح شد.
پیش از مطرح شدن این واژه تحلیل اینکه چطور به یکباره در یک سال تخریب حکم اسلامی قصاص میشود محور اصلی بسیاری از فیلمهای اجتماعی و سال بعد خیانت میشود دغدغهٔ اصلی اکثر کارگردانان کمی سخت بود. اینکه چطور با بالاگرفتن حملههای حقوق بشری به جمهوری اسلامی به یکباره تصویر زنان در آثار سینمایی به سمت خاصی[مبهم] تغییر مسیر میدهد[نیازمند شفافسازی] و بعد از آن همزمان با غرب ساخت فیلمهای حامی فتنه در دستور کار قرار میگیرد.
سینمای سفارتی و خاستگاه اقتصادیاش در واقع پاسخی به این پرسشها هم بود. واضح بود که آن مناسبات اقتصادی جهتگیریهای محتوایی مطلوب غرب را هم به سینمای ایران تزریق خواهد کرد و واضح بود که شبهروشنفکران غربزدهٔ ایرانی برای بدست آوردن دلارهای سفارتخانههای اروپایی تبدیل شدهاند به سفارشیسازهای اتحادیه اروپا و تنها فرقشان با کسانی که سالها در ایران با برچسب سفارشیساز و فیلمساز نفتی مورد انتقاد قرار میدادند این بود که اینها متصل به پول نفت جمهوری اسلامی بودند و آنها روزیخوران سفرهٔ مالیاتدهندگان اروپائی.
درواقع سینمای سفارتی سالها ابزار مدیریتی غرب در سینمای ایران بود و شبهروشنفکران همواره سعی داشتند با پنهان کردن این موضوع مدیران دولتی جمهوری اسلامی را تنها سیاستگذاران سینمای ایران بنامند و در مقابل اتهامات پشت آنها پنهان شوند. اما پیدایش مفهوم سینمای سفارتی و کشف ابعاد پنهانشدهٔ رابطهٔ ارگانیک و اقتصادی بسیاری از سینماگران و حتی مدیران با غرب نشان داد که در طول سالهای گذشته دو گروه در حال مدیریت سینمای ایران بودهاند. یکی مدیران دولتی که با پول بیتالمال عموماً فیلمهایی خلاف منافع ملی کشور میساختند و حتی گاهی خودشان ابزار بسط سینمای سفارتی بودند و دیگری سیاستگذاران فرهنگی غرب که خود را حتی به ابزار جشنوارهها هم محدود نکردهاند و با کمکهای مالی مستقیم از طریق سفارتخانهها در حال تغذیهٔ سینمای ایران بودند و در داخل کشور مطابق منافع خودشان اثر هنری تولید میکردند.
فیلمهای محصول این سینما عمدتاً موفقیتی در ایران ندارند و فقط در جشنوارههای خارج از ایران مورد توجه واقع میشوند.
کارگردانهای سینمای سفارتی را عمدتاً شبه روشنفکران سینمای ایران تشکیل میدهد که معمولاً حملات تندی را علیه فیلمهای فاخر و فیلمهای دارای مخاطب در ایران انجام میدهند. در فرهنگ رسمی ایران به این فیلمسازان فیلمساز سفارتی میگویند.[در متن مقاله تأیید نشده است]
دبدگاهها دربارهٔ فیلمهای سفارتی[ویرایش]
- ابراهیم حاتمی کیا یکی از تندترین موضعگیریها را علیه این فیلمها داشت. وی در مصاحبهای میگوید: "فیلم فاخر باید ساخته شود اما باید به اهلش سپرده شود. حمله کردن به فیلم فاخر یک نوع کینه و نادانی است انگار مثلاً کار زشتی است که فیلم میلیاردی ساخته شود. واقعیتش را بخواهید، پول فیلم من را سفارت هلند و جشنواره برلین نمیدهد. این کار را باید نظام جمهوری اسلامی انجام دهد و ریال به ریالش را خرج کند."[۱]
- ابوالفضل جلیلی در نشست نقد و بررسی دلایل معرفی فیلم گذشته برای اسکار میگوید: "من هم فیلم «ابجد» را به سفارش فرانسه ساختم و نگاتیو آن هم دست فرانسه است و با وجود اینکه بازیگران ایرانی بودند و فیلم هم در ایران فیلمبرداری شده اما به آنها حق میدهم که آن را به عنوان فیلم فرانسوی به هر جایی بفرستند."[۲]
- احمدرضا معتمدی کارگردن ایرانی دربارهٔ فیلمهای سفارتی میگوید: "در مملکت ما چند جریان آزادند که فیلم بسازند؛ یکی مبتذل سازان که با ترفند سود در گیشهها همیشه فضا را برای خود فراهم میکنند. دوم آنها که پول تولیداتشان از آن طرف میرسد و سوم آنها که فیلم نفاقآمیز میسازند یعنی با سوءاستفاده از اسامی بزرگان شرایط تخصیص بودجهها را فراهم میآورند."[۳]
- محمدرضا رضاپور، دبیر تحریریه نشریه نقد سینما در مورد فیلم سفارتی میگوید:"ورود منابع مالی بیرویه از منابع مشکوک غیروطنی که با هدایت فیلمساز به مسیر تولید آثار سفارشی خارج از عرف ملی و مذهبی کشورش، زمینه تولید فیلمهای سیاه، تلخ، افسرده و توهینآمیز را فراهم میآورد و در خوشبینانهترین حالت ممکن، ظرفیت نیروی جوان و خلاق داخلی را از نزدیکشدن به موضوعات راهبردی و آرمانهای حداکثری کشور دور میسازد"[۴]
- محمد حسین نیرومند، مدرس و منتقد سینما به موضوع سرمایهگذاری مستقیم غربیان در سینمای ایران اشاره میکند و میگوید: "خطری که در این چند سال اخیروجود داشته بودجهای است که تهیهکنندگان و سرمایهگذاران غرب به سینمای ایران تزریق کردهاند. به یاد میآورم حتی یکی از دوستان در فرانسه شاهد این بود که وزارت خارجه فرانسه لیستی از فیلمهایی که این وزارت خانه بودجه آن را داده بود؛ منتشر کرده بودند."[۴]
فیلمهای سفارتی مهم[ویرایش]
- گبه (فیلم) - محسن مخملباف (۱۳۷۵) - با همیاری فرانسه
- فصل پنجم - رفیع پیتز (۱۳۷۵) - با همیاری فرانسه
- طعم گیلاس - عباس کیارستمی (۱۳۷۶) - با همیاری فرانسه
- دایره - جعفر پناهی (۱۳۷۸) - با همیاری سوئیس
- ایستگاه متروک - علیرضا رئیسیان (۱۳۸۰) - با همیاری فرانسه
- ابجد - ابوالفضل جلیلی (۱۳۸۱) - با همیاری فرانسه
- خواب خاک - سپیده فارسی (۱۳۸۲) - با همیاری فرانسه
- کافه ترانزیت - کامبوزیا پرتوی (۱۳۸۳) - با همیاری فرانسه
- نیلوفر - سابین ژمایل (۱۳۸۵) - با همیاری فرانسه
- نیوه مانگ - بهمن قبادی (۱۳۸۵) - با همیاری فرانسه
- ژانی گل - جمیل رستمی (۱۳۸۵) - با همیاری کردستان
- آن جا - عبدالرضا کاهانی (۱۳۸۷) - با همیاری ایالات متحده آمریکا
- ازدواح موقت - رضا سرکانیان (۱۳۸۸) - با همیاری فرانسه
- دونده زمین - کمال تبریزی (۱۳۸۸) - با همیاری ژاپن
- یک خانواده محترم - مسعود بخشی (۱۳۹۰) - با همیاری فرانسه
- کذشته - اصغر فرهادی (۱۳۹۱) - با همیاری فرانسه
- برلین -۷ - رامتین لوافی پور (۱۳۹۱) - با همیاری آلمان
- یک شهروند کاملاً معمولی - مجید برزگر (۱۳۹۳) - با همیاری هلند
- فروشنده - اصغر فرهادی (۱۳۹۴) - با همیاری قطر[۵]
منابع[ویرایش]
- ماهنامه نقد سینما - بهمن ۱۳۹۳[یادکرد ناکامل]
پانویس[ویرایش]
- ↑ «روح خمینی در سرتاسر «چ» جاری است/ پول فیلم من را سفارت هلند و جشنواره برلین نمیدهد». Tasnim News Agency. ۲۰۱۴-۰۲-۰۳. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۵-۲۶. صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ فیلم، سایت خبری تحلیلی بانی. «ابوالفضل جلیلی: همسرم گفت «گذشته» را ببین و کارگردانی یاد بگیر!». سایت خبری تحلیلی بانی فیلم. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۵-۲۶.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «انتقاد احمدرضا معتمدی از فیلمسازان سفارتی». rajanews.com. ۲۰۱۴-۱۰-۰۷. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۵-۲۶. صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ «جشنوارههای زیرپلهای (گزارش روز)». kayhan.ir. ۲۰۱۵-۰۲-۰۴. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۵-۲۶. صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ http://tabnak.ir/fa/news/589094/این-شاهزاده-قطری-سرمایه-گذار-فیلم-فروشنده-اصغر-فرهادی-است
این نوشتار نیازمند پیوند میانزبانی است. در صورت وجود، با توجه به خودآموز ترجمه، میانویکی مناسب را به مقاله بیفزایید . |
This article "سینمای سفارتی" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:سینمای سفارتی. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.