شاهلو
شاهلو یا شاهیلو و در زبان ترکی شاهین لو دودمانی است که بواسطه نسبت امیر قاضی قراقویونلو با شاه اسماعیل اول صفوی شکل گرفت .
ریشه شناسی[ویرایش]
امیر قاضی همسر الیل بیگم خواهر ملکه مادر شاه اسماعیل اول صفوی واز مریدان وی می باشد. نام شاهیلو یا شاه لو و یا در گویش ترکی شاهین لو به خاطر نسبت و خویشی امیر قاضی با شاه اسماعیل اول بوده است.
مذهب[ویرایش]
مذهب طائفه شاهلو شیعه اثنی عشری می باشد[۱] .
بنیانگذاری ایل قشقائی[ویرایش]
امیر قاضی شاهلو ائتلافی متشکل از گروههای متعددی از ترکان را تحت نام قشقائی جمع کرده[۲] و با فرمان شاه اسماعیل اول بعنوان اولین ایلخان قشقائی برآنها ریاست می نماید. وی درحقیقت اولین ایلخان قشقائی می باشد که نامش در تاریخ ثبت است . بعداز وی ریاست به پسرش قاضی آقا وپس از او به جانی آقا اول و در ادامه به جانی آقا دوم و پسرانش محمدحسن خان معتمدالسلطان و اسماعیل خان و در نهایت به جان محمد خان مشهور به جانی خان و تیره جانی خان می رسد.
ارکان طائفه[ویرایش]
ایلخان : رئیس ایل که منصوب حاکم و یا شاه است
ایل بیگی: جانشین احتمالی ایلخان و همچنین به فرزند ایلخان نیز اطلاق می شود.
نقش و جایگاه[ویرایش]
ایل قشقائی در طول سدههای متاخر، تاثیر عمدهای بر رویدادها و حوادث سیاسی و اجتماعی جنوب کشور داشته است. با توجه به نقش نخبگان سیاسی ایل (ایلخانیها وخاندان ایلخانی و کلانتران) در تحولات و حوادث تاریخی، جنبه سیاسی تاریخ قشقائیان بر جنبه های دیگر برتری دارد. قشقایی ها را شاه اسماعیل صفوی تحت فرمان امیر قاضی شاهلو در سال ۱۵۲۴ میلادی به فارس فرستاد تا در برابر تهاجم پرتغالی که در آن موقع در خلیج فارس فعال بودند از آن منطقه محافظت ودفاع نمایند. نقش و کمک عمده طائفه شاهلو به پادشاهان صفوی در رسمی کردن مذهب شعیه، بیرون راندن پرتغالیها از جزیره هرمز در زمان شاه عباس صفوی، مبارزه مردانه آنها در کنار لرها مقابل هجوم افغانها به فارس، پیوستن قشقائیها به سپاه نادرشاه در لشکرکشی به هندوستان، بلخ و بخارا، جایگا ویژه نظامی و سیاسی قشقاییها در دربار حکومت زندیه به گونهای که به خاطر حمایت بیچون و چرای این ایل از لطفعلی خان زند در قلعه بم کرمان در دوران قاجار تا مدتی از قدرت آنها کاسته و آقا محمدخان قاجار تعداد زیادی از آنها را به حومه ورامین، چهارلنگ بختیاری و مازندران تبعید کرد. تا اینکه با پیوستن اقوام لر و لک به آنها تا حدودی نسبت به قبل قدرتشان افزایش پیدا کرد.[۳]
شهرهای مهم طائفه[ویرایش]
شهرهای شیراز و گندمان و قمشه بعنون شهرهای مهم طائفه شاهلو که تعیین کننده حدود قشلاقات و ییلاقات ایل قشقائی نیز می باشند مطرح هستند.
نماد طائفه[ویرایش]
مذهب طائفه شاهلو شیعه دوازده امامی (اثنی عشری) می باشد از این رو نماد یا نشان و یا پرچم طائفه نیز برگرفته از مذهب یک توغ است. توغ، شعار یا نماد یا عَلَمی مخصوص تجمعات و تظاهرات آیینی مذهبی شیعیان ایران است.در دورۀ صفوی حمل توغ به صورت عَلَمی خاص در میان سپاهیان، به ویژه سپاهیان قزلباش، معمول بود. این علمها را کسانی که به آنها توغچی میگفتند، در پیشاپیش سپاه حمل میکردند. بر سر این علمها معمولاً ماهچهای نصب میکردند. در این دوره هر گاه کسی به منصب امیری مفتخر میشد، یک «طبل و علم» که نشانۀ امیری بود برای او میفرستادند. این طبل و علم را مرادف «توق و نقاره» گرفتهاند. توغ در سپاه نمادی از قدرت و شوکت و مقاومت بود. پس از رسمی شدن مذهب تشیع در زمان شاه اسماعیل در ایران ، نوعی توغ با این مفهوم نمادین نقش مذهبی آیینی یافت و به تجمعات مذهبی و طریقتهای عرفانی راه پیدا کرد و در زمرۀ شعارها و علمهای مقدس دینی قرار گرفت. کاشفی توغ مداحان را نوعی نیزۀ پرچمدار و از علامات مخصوص این گروه معرفی میکند و در معنای آن مینویسد توغ را در لشکرگاه میزدند تا هر کس بداند که جایش کجاست. در معرکهگیریها هر جا که مداحان توغ نصب میکردند، هر معرکهگیر به واسطۀ آن به حد و مقام خود پی میبرد.
پانویس[ویرایش]
منابع[ویرایش]
This article "شاهلو" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:شاهلو. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
- ↑ نقش قشقایی ها در تاریخ و فرهنگ ایران - منصور نصیری طیبی -ناشردفتر برنامه ریزی اجتماعی و مطالعات فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - چاپ اول ۱۳۸۸ - صفحهٔ ۷۲
- ↑ نقش قشقایی ها در تاریخ و فرهنگ ایران - منصور نصیری طیبی -ناشردفتر برنامه ریزی اجتماعی و مطالعات فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - چاپ اول ۱۳۸۸ - صفحهٔ ۳۹
- ↑ نقش قشقایی ها در تاریخ و فرهنگ ایران - منصور نصیری طیبی -ناشردفتر برنامه ریزی اجتماعی و مطالعات فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - چاپ اول ۱۳۸۸ - صفحهٔ ۷۲ و۷۲و ۳۹