شبکه اجتماعی
شبکهٔ اجتماعی (به انگلیسی: Social network) ساختاری اجتماعی است که از گروههایی (عموماً فردی یا سازمانی) تشکیل شدهاست که توسط یک یا چند نوع خاص از وابستگی مانند ایدهها و تبادلات مالی، دوستان، خویشاوندان، لینکهای وب، و سرایت بیماریها (اپیدمولوژی) به هم وصل هستند.
تحلیل شبکههای اجتماعی روابط اجتماعی را با اصطلاحات رأس و یال مینگرد. به بیان دیگر، در سادهترین شکل، یک شبکهٔ اجتماعی نگاشتی از تمام یالهای مربوط، میان رأسهای مورد مطالعه است. رأسها، بازیگران فردی درون شبکهها و یالها، روابط میان این بازیگران هستند. انواع زیادی از یالها میتواند میان رأسها وجود داشته باشد.
تحلیل[ویرایش]
اهمیت[ویرایش]
تحلیل شبکههای اجتماعی (مرتبط با نظریه شبکهها) به عنوان یک تکنیک کلیدی و مهم در جامعهشناسی، انسانشناسی، جغرافیا، روانشناسی اجتماعی، جامعهشناسی زبان، علوم ارتباطات اجتماعی، دانش اطلاعات، مطالعات سازمانی، اقتصاد و زیستشناسی مدرن همانند یک موضوع محبوب در زمینه تفکر و مطالعه پدیدار شدهاست.
ریشهشناسی[ویرایش]
بیش از یک سده است که در جوامع، از واژه «شبکهٔ اجتماعی» برای اشاره ضمنی به مجموعه روابط پیچیده میان افراد در سیستمهای اجتماعی در تمامی مقیاسها از روابط بین فردی گرفته تا بینالمللی مورد استفاده میگیرد. جان آروندل بارنس در سال ۱۹۴۵ برای نخستین بار از اصطلاح قاعدهمند برای مشخص کردن الگوهایی از رشتهها استفاده کرد که مفاهیم را مشخص میکنند و به صورت رایج از سوی عموم و دانشمندان علوم اجتماعی مورد استفاده قرار میگیرد: گروه اجتماعی محدود (مانند: قبیله و خانواده) و طبقات اجتماعی (مانند: جنسیّت و قومیت)
مدلهای انتشار اطلاعات[ویرایش]
مدل انتشار مستقل[ویرایش]
در این مدل کل شبکه اجتماعی به صورت یک گراف نمایش داده میشود که در آن رئوس نشان دهنده افراد و یالها نشان دهنده ارتباط میان آنها هستند. برخی از رأسها به صورت پیشفرض فعال و بقیه غیرفعال هستند. وزن یالها عددی میان صفر و یک است که نشان دهنده احتمال فعال شدن آنها است. هرگاه رأسی مانند فعال میشود با احتمالی میتواند رأسهای همسایه خود را فعال کند. این احتمال برابر وزن یال ارتباطی میان رأس و راس (رأسی که شاید بتواند آن را فعال کند است. این فعالسازی با احتمالی که گفته شد تنها یه بار صورت میگیرد، به این معنی که اگر با احتمال مربوط رأس نتوانست رأس را فعال کند دیگر رأس شانسی برای اثرگذاری بر رأس نخواهد داشت.
مدل حد آستانه خطی[ویرایش]
در این مدل نیز مانند مدل انتشار مستقل، شبکه اجتماعی با یک گراف مدل میشود که افراد به صورت رأس و ارتباط میان افراد به صورت یال نمایش داده میشود. از طرفی هر رأس دارای دو وضعیت فعال و غیرفعال است. احتمال اثرگذاری فرد بر فرد را با وزن بین دو یال، که با نمایش میدهیم، بیان میشود. این وزن یا همان احتمال به گونهای است که باید مجموع جمع همسایهها کمتر از ۱ باشد: هر رأس دارای یک حد آستانه است که بین بازه [۰٬۱] به صورت تصادفی انتخاب میشود، این مقدار نسبت وزنی همسایگانی از ات که باید فعال شوند تا منجر به فعال شدن شوند. با داشتن انتخابهای تصادفی برای آستانهها و یک مجموعه از رئوس فعال اولیه (که در این حالت بقیه رئوس کاملاً غیرفعال هستند)، مراحل انتشار بهطور قطعی در قدمهای مجزای زیر خواهد بود:
۱- در قدم t کل رئوسی که در قدم t-1 فعال بودند، به صورت فعال باقی خواهند ماند. ۲- رأس را در صورتی فعال میکنیم که جمع وز نهای همسایگان فعال آن حداقل باشد .
اثرگذاری[ویرایش]
شبکههای اجتماعی برای بررسی چگونگی تأثیرات متقابل میان تشکیلات، توصیف بسیاری از اتصالات غیررسمی که مجریان را به یکدیگر متصل میکنند، نیز مورد استفاده قرار گرفتهاند و در این زمینهها نیز به خوبی برقراری ارتباطات فردی میان کارمندان در سازمانهای مختلف عمل میکنند. شبکههای اجتماعی نقش کلیدی در موفقیتهای تجاری و پیشرفتهای کاری ایفا میکنند. شبکهها راههایی را برای شرکتها فراهم میکنند که اطلاعات جمعآوری کنند، از رقابت بپرهیزند و حتی برای تنظیم قیمتها و سیاستها با هم تبانی کنند.