شرف شمس
شرف الشمس اصطلاحی است که در قرون اخیر در ایران رواج یافته و برخی انرا سنگ انگشتری زرد رنگ و برخی دیگر دعایی منسوب به امام اول شیعیان می‌دانند. مروجان آن معتقد اند که در روز ۱۹ فروردین و در ساعتی خاص و با آدابی خاص حروف و نشانهایی را بر روی سنگ حکاکی می‌کنند که که مدعی اند آثاری دارد. اما به اتفاق همه علما تا قرن هفتم هیچ اثری از این روایات نیست و از ان پس نیز بدون سند و مدرک نقل شده و با سیره پیامبر و امامان نیز در تضاد است.[۱][۲]
سابقه تاریخی[ویرایش]
در روایات شیعه از صدر اسلام تا قرن هفتم هیچ اشاره ای به شرف الشمس نیست اما از ان هنگام در برخی کتب و بدون هیچ سندی روایاتی به امام اول شیعیان نسبت داده شده که در قرون اخیر رواج بیشتری میابد. از سویی در دوران صفوی گرایش گسترده‌ای به پیدا کردن "سعد و نحس ایام " با استفاده از ستارگان و نجوم در جامعه ایجاد می‌شود که با استقبال سلاطین وقت نیز روبرو می‌شود. داماد مجلسی (خاتون آبادی) کتابی تحت عنوان «الانوار المشرقه» برای یافتن سعد و نحس ایام می‌نویسد[۳] خود مجلسی نیز می‌نویسد در برخی احادیث شرف (بهترین مکان) شمس (خورشید) را برج حمل دانسته‌است.[۴][نیازمند منبع] اصطلاحی است که منجمان با استفاده سعادت و نحوستی که از قرار گرفتن ستاره‌ها در برج‌های فلکی به دست می‌آورند آن را وضع کرده‌اند (مانند هبوط و شرف و …) و گفته‌اند شرف آفتاب وقتی است که در درجه ۱۹ حمل (فروردین) باشد.[۵]
مبشر کاشانی شرف الشمس را جزء علوم غریبه می‌داند که در کتب متقدمین اعم از روایی و ادعیه و اذکار اثری از آن یافت نشده‌است، و اعتبار آن را متاخرین در چند قرن اخیر بیان کرده‌اند و در کتب جواهر مکنونه و السحاب اللئالی و کتب دیگر و اثر از بین بردن فقر و بیماری‌ها و حفاظت از گزند جانوران و ایمنی از بلایا و کسب عزت و بزرگی برای آن ذکر کرده‌اند.»[۶] سید محمد صادق روحانی گفته‌است اهل این گونه فنون (اهل علوم غریبه) می‌گویند که اگر یک بار شرف الشمس به طریق مخصوص نوشته شود، دیگر احتیاجی به تکرار در سال بعد ندارد و اثرش باقی است.[۷] دربارهٔ شرف الشمس و حروف آن و اشعاری که به علی بن ابی طالب در مورد این حروف منسوب است و طرز نوشتن این حروف در کتاب ریحانه الادب در ذیل نام «ابو البدر» از عالمان قدیم شهر اردبیل آمده‌است.[۸][نیازمند منبع] در قرن هفتم در کتاب مصباح کفعمی، این حدیث شرف شمس را می‌آورد البته بدون ذکر سند حدیثی و بیان می‌کند در بعضی از کتاب‌های علمای شیعه دیدم که این شکل از علی بن ابی طالب نقل شده‌است.[۹][نیازمند منبع]
تضاد سعد و نحس ایام با سیره امام امامان شیعه[ویرایش]
مرتضی مطهری می‌گوید که امامان شیعه نه تنها به این حرفها عمل نکرده‌اند بلکه دقیقاً خلافش را عمل کرده‌اند.
در نهج البلاغه هست که وقتی که علی علیه السلام تصمیم گرفت برود به جنگ خوارج، اشعث قیس … آمد، یا امیر المؤمنین! خواهش می‌کنم صبر کنید، حرکت نکنید، برای اینکه یکی از خویشاوندان من که منجم ست یک حرفی دارد و می‌خواهد به عرض شما برساند. فرمود: بگو بیاید. آمد. گفت: یا امیر المؤمنین! من منجمم و متخصص شناختن سعد و نحس ایام. من در حسابهای خودم به اینجا رسیده‌ام که اگر شما الآن حرکت کنید بروید به جنگ قطعاً شکست می‌خورید، … فرمود: هر کس که تو را تصدیق کند پیغمبر را تکذیب کرده، این مزخرفات چیست که می‌گویی؟! اصحاب من! «سیروا علی اسم‌الله» بگویید به نام خدا، به خدا اعتماد و توکل کنید و حرکت کنید بروید. … و می‌دانیم که در هیچ جنگی علی علیه السلام به اندازه این جنگ فاتح نشد.[۱۰]
همچنین مطهری در روایتی از وسایل الشیعه از امام ششم شیعیان ذکر می‌کند که به فردی که گرفتار نجوم احکامی شده بود می‌گوید به خانه برو و همه این کتابها را آتش بزن و بدان عمل نکن.[۱۰] عملی که از سوی امامان و علما انجام نشده‌است حتی برای یک دفعه احتمال دارد ریشه در خرافات داشته باشد.[۱۱]
مکارم شیرازی از مراجع تقلید شیعه در توایی بر سند بودن و بی‌اعتباری شرف الشمس تأکید کرده‌است.
سؤال:آیا حرز شرف الشمس که به صورت اشکال مبهمی است و می‌گویند روز نوزدهم فروردین روی کاغذ زرد رنگی نوشته شود و آثار فراوانی دارد صحیح است؟
جواب:حرز مزبور اعتبار ندارد و در روایات معتبر نیامده است و محتوای آن هم محتوای قابل ملاحظه ای نیست و سزاوار است مؤمنین و مومنات برای حفظ خود از آیات و روایاتی که از معصومین علیهم السلام در کتب معتبر وارد شده‌است استفاده نمایند.[۱۲]
منابع[ویرایش]
- ↑ «کتاب مجموعه آثار شهید مطهری جلد 16 سعد و نحس ایام». بگاه حوزه.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «آیا شرف الشمس با دیدگاه اسلام سازگار است و واقعیت دارد؟ / انگشتر شرف الشمس، خرافه یا واقعیت؟». رجا نیوز.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «دیدگاه علمای عصر صفوی دربارهٔ احکام نجومی و سعد و نحس ایام (مروری بر رساله انوار مشْرقَه خاتون آبادی)» (PDF). خاتون ابادی.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج 54، ص 226، انتشارات الوفاء، بیروت.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ سجادی، سید جعفر، فرهنگ معارف اسلامی، ج2، ص 1053، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «سایت ایسنا / شرف الشمس چقدر واقعیت دارد؟».صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ توضیح چند تن از عالمان در مورد شرف شمس که در سایت لبیک منتشر شده. «سایت پاسخگو / دعای شرف شمس».صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ ریحانه الادب، مدرس تبریزی، ج7، ص23-24، چ چهارم، تهران.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ کفعمی؛ جنةالوافیه یا مصباح.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ «مجموعه آثار شهید مطهری جلد 16 سعد و نحس ایام». وبگاه حوزه.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «بررسی سندیت حکاکی «شرف الشمس در روز ۱۹ فروردین».صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «فتاوای آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله)». وارث.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
This article "شرف شمس" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:شرف شمس. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
|
This page exists already on Wikipedia. |
