طایفه قراچه ای
براساس منابع معتبر تاریخی ، طایفه قراچه ای یکی از طوایف هشت گانه فعلی ایل قشقایی: طایفه عمله، طایفه دره شوری، طایفه کشکولی کوچک، طایفه کشکولی بزرگ، طایفه شش بلوکی، طایفه فارسی مدان ، طایفه رحیملو وطایفه قراچه ای است.که قبل از تشکیل اتحادیه ایل قشقایی در دوره‌ی صفویه ، به عنوان یکی از طوایف ترک زبان در فارس مستقر بوده است و روسای این طایفه اتابکان قراچه از والیان فارس و خوزستان ، از مروجان شیعه گری در جنوب ایران در دوره سلجوقیان ( قرن پنجم ) بوده اند و آثار ارزشمندی نظیر باغهای چهارگانه شامل باغ تخت قراچه معروف به باغ تخت (شیراز) قراچه ( قلعه کریم خانی در بلوار جمهوری اسلامی شیراز ) ، باغ جهان نما ، باغ ارم ، مدرسه قراچه در شیراز و قنات قراچه در کازرون از خود به یادگار گذاشته اند .
( منبع: کتاب تاریخ ایران کمبریج ، از سلجوقیان تا فروپاشی دولت ایلخانان )
محتویات[ویرایش]
- ۱ تیره های طایفه قراچه ای
- ۲ وجه تسمیه و خاستگاه
- ۳ روابط قراچه ای ها با خاندان ایلخان
- ۴ تاریخچه طایفه قراچه
- ۵ اجاق (تمغا/دامغا)طایفه قراچه
- 6 کلانتران طایفه قراچه
- 7کدخداهای طایفه قراچه
- 8 ییلاق و قشلاق
- 9 طبابت در طایفه قراچه
- 10 شهدای دفاع مقدس طایفه قراچه
- 11 سازمانها و نهاد های ثبت شده
- 12 جستارهای وابسته
- 13 منابع
تیره های طایفه قراچه ای[ویرایش]
1- ولدان. 2- رکه. 3- بهادنلو. 4- قره قیرلو. 5- کردلو. 6- ددکه ای. 7- جلی. 8- مال احمدی. 9- کریم ابدالو. 10-یاخچی ابدالو. 11- طوس. 12- قورد . 13- گرمسیرلو. 14- کله لو . 15- پیرالو . 16- صمیمی. 17- کچلر. 18- خان احمدلو. 19- کریملو. 20- اولادخوانین یاکلانتر. 21-چهاردنگه. 22- بارپازلو. 23- کله پزلو. 24- چهاربنیچه. 25- مرکزی. 26- جیرانلو. 27- دیلگانلو. 28- شیروانلو. 29- باصری. 30- چککی. 31- اولادقاسم . 32- زرگر
وجه تسمیه و خاستگاه[ویرایش]
نام قراچه یا قره چای یا قره چای لو … احتمالاً بر گرفته این سه عنوان باشد .
- قره‌چای‌ها گروهی از مردمان ترک شمال قفقاز هستند.
- قره‌چای و چرکس یکی از جمهوری‌های خودمختار روسیه است.
- قره‌چای (رود) رودی است که از ارتفاعات شهرستان شازند سرچشمه می‌گیرد و تا دریاچه نمک امتداد دارد.
روابط قراچه ای ها با خاندان ایلخان[ویرایش]
مادر صولت الدوله قشقایی ،همسر داراب خان، یکی از مقتدرترین ایلخانان ایل قشقایی از طایفه قراچه ای بوده است .
اجاق (تمغا/دامغا)طایفه قراچه ای[ویرایش]
هر طایفه یک نشان و علامتی دارد که همان تمغا است (دامغا یا اجاق)؛ از ایام کهن نماد هر طایفه جهت شناسایی بر روی سنگ قبرها، راس گوسفندها و در ذیل نامه‌ها به صورت مهر استتفاده می‌گردیده‌است.
علامت و اجاق طایفه قراچه – قشقایی که برروی سنگ قبرهای منطقه پادنای علیا و سفلی شهرستان سمیرم از مرز چشمه‌ناز (اراضی به مالکیت تیره بهادنلو از طایفه قراچه هم‌مرز با خسروشیرین)، روستای کیفته‌قراچه و قنات، دیدگان و قره‌یر، شهر کمه، روستاهای دیلی، خینه، مورک، خاکدانه و عربشاه، ماندگان، رودآباد و چهارراه و مرز منطقه فلارد چهارمحال بختیاری، هفتگل استان خوزستان موجود است و قابل مشاهده. هر طایفه یک نشان و علامتی دارد که همان تمغا است (دامغا یا اجاق)؛ از ایام کهن نماد هر طایفه جهت شناسایی بر روی سنگ قبرها، راس گوسفندها و در ذیل نامه‌ها به صورت مهر استتفاده می‌گردیده‌است.
کلانتران طایفه قراچه[ویرایش]
- جمعه سلطان از تیره ولدان
- حاج فضلعلی بیگ
- حاج سلیمان خان
- حاج مسیح خان خسروانی
- احمدخان خسروانی
- حاج حبیب خان شیروانی
- غلامحسین خان خسروانی
- مشهدی سهراب عطایی قراچه
کدخداهای طایفه قراچه[ویرایش]
کدخدای تعدادی از تیره‌های طایفه قراچه:
- کدخدای تیره کردلو: ملاعباسعلی، نجف عطایی ، مشهدی سهراب عطایی قراچه ، قاسمعلی عطایی
- کدخدای تیره جلی: ملاسلیمان جاویدی، فتح‌الله جاویدی و شیرخان جاویدی
- کدخدای تیره مال احمدلو: حسین خان احمدی
- کدخدای تیره خان احمدلو: مهراب، شیرزاد و مشهدی شهباز احمدی قراچه
- کدخدای تیره چهاردانگه: ملااحمد و حسین خان همتی و ملاغلامعلی
- کدخدای تیره توس: آقای علی بیگ، بخشعلی بیگ، علی حسین بیگ و شاه حسین نوذری
- کدخدای تیره رکه: محمدقلی بیک و اله کرم، مشهدی مهدیقلی کرمی قراچه، سهراب کرمی قراچه
- کدخدای تیره قره قیرلو: محمدمیرزا، حاج مرادعلی (کدخدای قره قیرلوهای ساکن منطقه هفتگل) و حاج اسکندر مرادی (کدخدای روستای صفر بیک میشان)
- کدخدای تیره گرمسیرلو: مشهدی حسنعلی وعطاخان عباسی
- کدخدای تیره قورد: فتح اله نوذری
- کدخدای تیره پیرالو: سید سرفراز، سیدابوالفتح بهادری
- کدخدای تیره بهادنلو: امیرفرج بهادری
- کدخدای تیره ددکه ای: مشهدی خلیفه بهادری
- کدخدای تیره کریم ابدالو: مشهدی زینل. مشهدی حیدر. عزیزمحمدو…
- کدخدای تیره کله لو: باقرخان، کاکاقلی بیگ و سرفراز
- کدخدای تیره یاخچی ابدالو (ساکنین روستای ماندگان): براتعلی شهریاری، ارجقلی، ملاعسکر و ملانصراله محمدی و پنجعلی شهریاری
- کدخدای تیره کریملو: کهزاد کریمی … سایر تیره‌ها به دلیل انشقاق در چند منطقه اغلب توسط کدخدایان سایر تیره‌ها اداره می‌شدند، اما در تیره‌ها افراد شاخص و خوش‌نامی وجود داشته‌اند که جایگاه آنان در نزد خوانین کمتر از کدخدای دیگر تیره‌ها نبود به عنوان مثال حاج سهراب صمیمی، شاه میرزا بختیارزاده باصری. پس از ایجاد افسران انتظامات طوایف و عشایر برخی از کدخدایان مذکور با وجود حتی چند خانوار هم به عنوان کدخدای تیره خود زیر نظر افسر انتظامات (سروان حجازی، سروان شریفی، سرگرد خسروی، سرگرد بهمنی و سروان سهامی) انجام وظیفه می‌نمودند.
ییلاق و قشلاق[ویرایش]
طایفه قراچه زمستان‌ها در نورآباد ممسنی و کازرون بخش ماهور میلاتی (سلبیز، دشت کلاغی، دشت چاپو، شکستان)، چنار شاهیجان، پیرامون کازرون و باباکلان، تنگ ارم بوشهر به سر می‌برند. ییلاق آنان، کوه آبنو، بنرود، خرک، چهل چشمه، دشت ارژن، خان زنیان، زنگنه؛ و بخشی از طایفه هم به استان اصفهان شهرستان سمیرم و استان چهار محال و بختیاری شهرستان بروجن کوچ می‌کنند که در حال حاضر اکثریت یکجانشین شده‌اند در روستاهای و شهرهاهستند. لازم به ذکر است حدود بیش از 600 خانوار بالغ بر جمعیتی بالای 2 هزارنفر از این طایفه عشایر و هنوز زندگی کوچ نشینی دارند و بیش از (21500) خانوار در شهرستانهای کوهچنار ، کازرون ،ممسنی، شیراز ،بوشهر ، تنگ ارم ، سمیرم ، شهرضا ، اصفهان ، تهران ، گچساران ، اهواز، هفت کل ، رامهرمز ، امیدیه و ... با جمعیتی بالغ بر (60 ) هزار نفر ساکن شده اند .
طبابت در طایفه قراچه ای[ویرایش]
طب سنتی در ایل قشقایی جایگاه خاصی داشته است . یکی از طبیبان حاذق طایفه قراچه کشور بی بی بوده است .
شهدای دفاع مقدس طایفه قراچه[ویرایش][ویرایش]
طایفه قراچه ای همانند تمام مردم ایران در دفاع از کیان مرزو بوم خود در دهه شصت در جنگ ایران و عراق که بنام دفاع مقدس معروف شد بیش از 50 شهید تقدیم ایران اسلامی کرد نام برخی از این شهدا : زالی جاویدی ، عوض کرمی قراچه ، کرم اله عطایی قراچه ، رسول حیدری ،باباجان پیرالو ،سادات نوذری ،عنایت جاویدی قراچه ،جهانشیر جاویدی قراچه ،فضل الله عبداالهی ،کرامت بهادری ،نصرت میرزائی ، حجت اله عطایی قراچه ،فاضل عطایی ،غلام عطایی ،رضا عبدالی، سید رجبعلی موسوی ،علی اکبر کیانی ،صفرعلی عبدالی و ...
سازمانها و نهاد های ثبت شده[ویرایش]
سازمان مردم نهاد اجاق طایفه قراچه ای یک نهاد غیر دولتی به شماره ثبت 4109 در مهر ماه 1398 در استانداری فارس ثبت شده است که موضوع فعالیت آن فرهنگی ، اجتماعی و حفظ منابع طبیعی می باشد .
هیئت مذهبی ابوالفضل العباس طایفه قراچه به عنوان یک هیئت مذهبی در شهرستان کوهچنار ثبت شده است .
جستارهای وابسته[ویرایش]
- طایفه‌های ایل قشقایی
- زبان قشقایی
- ترک‌های ایران
منابع[ویرایش][ویرایش]
- درداری، نوروز. تاریخ اجتماعی و سیاسی ایل بزرگ قشقایی. شیراز: نشر، ۱۳۹۰.
- خاطرات ملک منصور خان قشقایی چاپ دوم 1391ه.ش
- سالهای بحران ،خاطرات روزانه محمد ناصر صولت قشقایی از فر.ردین 1329 تا آذر 1332
- ایل قشقایی کی و از کجا به فارس آمده است ؟سیروز پرهام
- کوچ نشینان قشقایی فارس مولف دکتر پیرابر لینگ
- فارس نامه ناصری مولف حاج میرزا حسن فسائی
- شورش عشایر فارس سالهای 1307-1309 ه . ش دکتر کاوه بیات
- تاریخ ایران کمبریج ، از سلجوقیان تا فرو پاشی دولت ایلخانان )
- تاریخ ایران کمبریج ، از سلجوقیان تا فروپاشی دولت ایلخانان
- نصیری طیبی، منصور (۱۳۸۲). «نقش قشقایی‌ها در نهضت ملی شدن نفت و کودتای ۲۸ مرداد»
- شاکری، پرویز (۱۳۸۹). سفرنامه حاج ایاز خان قشقایی. تهران: کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
- ↑ سازمان سیاسی - اجتماعی ایل بزرگ قشقائی
Wikipedia contributors، "Karachays،" Wikipedia، The Free Encyclopedia، http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Karachays&oldid=420469914 (accessed April ۲۵، ۲۰۱۱).
This article "طایفه قراچه ای" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:طایفه قراچه ای. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
