طبقه‌بندی ویروس‌ها
از EverybodyWiki Bios & Wiki
طبقه‌بندی ویروس‌ها فرایند نام گذاری ویروس‌ها و قرار دادن آن‌ها در یک سیستم طبقه‌بندی مشابه سیستم‌های طبقه‌بندی مورد استفاده برای سایر موجودات مانند یوکاریوت‌ها و پروکاریوت‌ها می‌باشد.
از زمان کشف ویروس‌ها روش‌های مختلفی برای نام گذاری و طبقه‌بندی آن‌ها پیشنهاد شده‌است. ویروس‌ها بر اساس ویژگی‌های مختلف فنوتیپی، مانند مورفولوژی، نوع اسید نوکلئیک، نحوهٔ تکثیر، ارگانیسم‌های میزبان و نوع بیماری ایجاد شده توسط ویروس طبقه‌بندی شده‌اند. طبقه‌بندی و نام گذاری رسمی ویروس‌ها بر عهدهٔ کمیته بین‌المللی طبقه‌بندی ویروس‌ها (ICTV) است.
به دلیل تفاوت‌های بارز ویروس‌ها با سایر اشکال حیات تا کنون استاندارد مشخصی برای نام گذاری ویروس‌ها مشابه نام‌های دو قسمتی موجوداتی مثل جانوران و گیاهان و باکتری‌ها تعیین نشده‌است.[۱]
سیستم طبقه‌بندی بالتیمور[ویرایش]
این سیستم در سال ۱۹۷۱ توسط دانشمند برندهٔ جایزه نوبل به نام دیوید بالتیمور معرفی شده‌است و یکی از بهترین و معتبرترین روش‌های طبقه‌بندی ویروس‌ها است. در این روش طبقه‌بندی، ویروس‌ها بر اساس نوع محتوای ژنتیکی (دی‌ان‌ای یا آران‌ای) و تعداد و آرایش رشته‌های آن‌ها و نحوهٔ سنتز آران‌ای پیام‌رسان (mRNA) آن‌ها در هفت گروه مختلف قرار می‌گیرند.[۲]
ویروس‌های دارای DNA[ویرایش]
- گروه I: ویروس‌های این گروه دارای DNA دو رشته‌ای هستند. مانند ویروس آبله مرغان و تبخال
- گروه II: ویروس‌های این گروه دارای DNA تک رشته‌ای هستند.[۳]
| خانوادهٔ ویروس | مثال‌ها (نام‌های عمومی) | برهنه / پوشیده شده | تقارن | نوع ژنوم | گروه |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ آدنوویریدا | ویروس هپاتیت سگ، برخی از انواع سرماخوردگی | برهنه | آیکوزاهدرال | ds | من |
| 2 Papovaviridae | ویروس JC، HPV | برهنه | آیکوزاهدرال | ds دایره ای | من |
| 3 Parvoviridae | پاروویروس انسانی B19، پاروویروس سگ | برهنه | آیکوزاهدرال | ss | دوم |
| ۴ Herpesviridae | ویروس هرپس سیمپلکس، ویروس واریسلا-زوستر، سیتومگالوویروس، ویروس Epstein-Barr | پوشیده شده | آیکوزاهدرال | ds | من |
| 5 Poxviridae | ویروس آبله، آبله گاو، ویروس میکسوما، آبله میمون، ویروس واکسین | پیچیده | مجتمع | ds | من |
| 6 Anelloviridae | ویروس گشتاور تنو | برهنه | آیکوزاهدرال | ss دایره ای | دوم |
| 7. Pleolipoviridae | HHPV1، HRPV1 | پوشیده شده | ss / ds خطی / دایره ای | I / II |
ویروس‌های دارای RNA[ویرایش]
- گروه III: ویروس‌ها دارای ژنوم RNA و دو رشته‌ای هستند. به عنوان مثال روتا ویروس
- گروه IV: ویروس‌ها دارای ژنوم RNA تک رشته‌ای با جهت مثبت هستند. ویروس‌های شناخته شده زیادی در این گروه جای دارند از جمله پیکورناویروس‌ها (خانواده ای از ویروس‌ها که شامل ویروس‌های شناخته شده‌ای مانند ویروس هپاتیت A، انتروویروس‌ها، راینو ویروس‌ها، ویروس فلج اطفال و ویروس پا و دهان)، ویروس نشانگان تنفسی حاد، هپاتیت سی، ویروس تب زرد و ویروس سرخچه.[۴]
- گروه V: ویروس‌ها دارای ژنوم RNA تک رشته‌ای با جهت منفی هستند. ویروس‌های ابولا و ماربورگ به همراه ویروس آنفلوانزا، سرخک، اوریون و هاری از اعضای شناخته شده این گروه هستند.
| خانوادهٔ ویروس | مثال‌ها (نام‌های عمومی) | برهنه / پوشیده شده | تقارن کپسید | نوع ژنوم | گروه |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. Reoviridae | Reovirus, rotavirus(⎘ روتاویروس) | Naked | Icosahedral | ds | III |
| 2. Picornaviridae(⎘ پیکورناویروس) | Enterovirus(⎘ انتروویروس), rhinovirus(⎘ راینوویروس), hepatovirus, cardiovirus(⎘ کاردیوویروس), aphthovirus, poliovirus(⎘ پولیوویروس), parechovirus, erbovirus, kobuvirus, teschovirus, coxsackie | Naked | Icosahedral | ss | IV |
| 3. Caliciviridae(⎘ ویروس کالیسی) | Norwalk virus(⎘ نوروویروس) | Naked | Icosahedral | ss | IV |
| 4. Togaviridae | Eastern equine encephalitis | Enveloped(⎘ پوشش ویروس) | Icosahedral | ss | IV |
| 5. Arenaviridae | Lymphocytic choriomeningitis virus, Lassa fever | Enveloped(⎘ پوشش ویروس) | Complex | ss(-) | V |
| 6. Flaviviridae | Dengue virus(⎘ ویروس تب دنگی), hepatitis C(⎘ هپاتیت سی) virus, yellow fever(⎘ تب زرد) virus, Zika virus(⎘ ویروس زیکا) | Enveloped(⎘ پوشش ویروس) | Icosahedral | ss | IV |
| 7. Orthomyxoviridae(⎘ ارتومیکسوویریده) | Influenzavirus A(⎘ ویروس آنفلوانزای A), influenzavirus B, influenzavirus C, isavirus, thogotovirus(⎘ ویروس کنه) | Enveloped(⎘ پوشش ویروس) | Helical | ss(-) | V |
| 8. Paramyxoviridae | Measles virus, mumps virus(⎘ ویروس اوریون), respiratory syncytial virus(⎘ ویروس سین‌سیشیال تنفسی), Rinderpest(⎘ طاعون گاوی) virus, canine distemper virus(⎘ هاری سگ‌سانان) | Enveloped(⎘ پوشش ویروس) | Helical | ss(-) | V |
| 9. Bunyaviridae(⎘ بانیاویرالز) | California encephalitis virus, Sin nombre virus | Enveloped(⎘ پوشش ویروس) | Helical | ss(-) | V |
| 10. Rhabdoviridae(⎘ ویرویس‌های میله‌ای) | Rabies virus, Vesicular stomatitis | Enveloped(⎘ پوشش ویروس) | Helical | ss(-) | V |
| 11. Filoviridae | Ebola virus(⎘ ویروس ابولا), Marburg virus(⎘ ویروس ماربورگ) | Enveloped(⎘ پوشش ویروس) | Helical | ss(-) | V |
| 12. Coronaviridae(⎘ کروناویریده) | SARS-CoV-2(⎘ کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲), MERS(⎘ نشانگان تنفسی خاورمیانه) | Enveloped(⎘ پوشش ویروس) | Helical | ss | IV |
| 13. Astroviridae | Astrovirus | Naked | Icosahedral | ss | IV |
| 14. Bornaviridae | Borna disease virus | Enveloped(⎘ پوشش ویروس) | Helical | ss(-) | V |
| 15. Arteriviridae | Arterivirus, equine arteritis virus | Enveloped(⎘ پوشش ویروس) | Icosahedral | ss | IV |
| 16. Hepeviridae | Hepatitis E virus | Naked | Icosahedral | ss | IV |
ویروس‌های رونوشت بردار معکوس[ویرایش]
- گروه VI: این ویروس‌ها دارای RNA تک رشته‌ای هستند و از طریق یک DNA واسط تکثیر می‌شوند. این دسته شامل خانوادهٔ رتروویروس‌ها بوده و ویروس اچ‌آی‌وی نیز در همین خانواده طبقه‌بندی می‌شود.
- گروه VII: این ویروس‌ها دارای ژنوم DNA دو رشته‌ای هستند و با رونوشت‌برداری معکوس تکثیر می‌شوند. ویروس هپاتیت B را می‌توان در این گروه یافت.[۵]
| خانوادهٔ ویروس | مثال‌ها (نام‌های عمومی) | برهنه / پوشیده شده | تقارن کپسید | نوع ژنوم | گروه |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ Retroviridae | اچ‌آی‌وی | پوشیده شده | RNA دیمر | ششم | |
| 2 Caulimoviridae | ویروس کالیموویرو، Cacao swollen-shoot virus (CSSV) | برهنه | هفتم | ||
| 3. Hepadnaviridae | ویروس هپاتیت B | پوشیده شده | آیکوزاهدرال | دایره ای، تا حدی ds | هفتم |
یادداشت[ویرایش]
- ↑ خطای لوآ در پودمان:Citation/CS1/fa/Identifiers در خط 47: attempt to index field 'wikibase' (a nil value).
- ↑ «Baltimore Classification of Viruses». www.web-books.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۴.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Taxonomy". talk.ictvonline.org (به English). Retrieved 2020-12-04.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Taxonomy". talk.ictvonline.org (به English). Retrieved 2020-12-04.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «ICTV». talk.ictvonline.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۴.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
پیوند به بیرون[ویرایش]
- وب سایت ICTV
- کمیته بین‌المللی ICTV در طبقه‌بندی ویروس‌ها لیست گونه‌های اصلی ۲۰۰۹ نسخه ۱۰ (این نسخه در ۲۴ اوت ۲۰۱۱ منتشر شد)
- روش بالتیمور
- منبع ویرایش و ویروس پاتوژن (ViPR)
- چگونه ویروس‌ها طبقه‌بندی می‌شوند؟
This article "طبقه‌بندی ویروس‌ها" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:طبقه‌بندی ویروس‌ها. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
