فرضیه ایرانی
بر پایه این نظریه، که به تازگی نیز یافته های ژنتیکی همراستای آن بدست آمده است[۱]، خاستگاه آریایی‌ها _که به راهنمایی یک خاورشناس و زباندان انگلیسی با نام ویلیام جونز (۱۷۹۲–۱۷۴۶)، و نامگذاری یک پزشک و فیزیکدان انگلیسی، توماس یانگ، هندواروپایی نامیده شدند_ سرزمین باستانی ایران(فلات ایران و مردمان بومی آن) است و تیره‌های گوناگون از هندیان و اروپاییان و ایرانیان از همین پهنه به هر سو مهاجرت کرده و با بومیان آن جا همزیستی و آمیزش نموده و جایگزین شده‌اند.
هفته نامه معتبر نیو ساینتیست در دو شماره پیاپی خود به این نظریه پرداخته است. کالین باراس در مقاله ای با این نام: پرگویشورترین زبانهای جهان شاید از ایران باستان برخاسته باشند؛ به دستاوردهایی که به تازگی درباره ژنتیک جنوب قفقاز بدست آمده است می پردازد. در شماره نخست (۱۳ می ۲۰۱۸) به کلیاتی دراین باره پرداخته[۲] و در شماره دیگر (۳۰ می ۲۰۱۸) به شواهدی از ژنتیک می پردازد.[۳] در اعتبار و سرشناسی این نظریه همین یک مقاله هم بسنده است؛ چرا که از سرشناس ترین مجله های جهان است که به گونه هفتگی چاپ شده، دانش بنیان است و نزدیک به یک میلیون خواننده در جهان دارد.[۴]این یافته ها نشانگر آن است که بیش از ۸۰۰۰ سال است که آمیزه ژنتیکی بنیادی در شمال غرب فلات ایران همچنان دست نخورده و یکسان است و چنانکه پیشتر گمان می شد آریایی ها (هندوارپاییان) از شمال قفقاز و فرهنگ یمنا (گورچالی) که برخاسته از فرهنگ سامارا [۵] پنداشته می شد به این جا مهاجرت ننموده اند، که به وارون آن از جنوب قفقاز به آنجا مهاجرت روی داده است.
بر پایه گزارش مجله علمی سرشناس نیچر، تازه ترین یافته های ژنتیکی[۶][۷][۸] که در این باره به دست آمده است، مایه بازنگری برخی از هواداران نامدار نظریه کورگان (استپ) در اروپا گشته است. از پیشگامان مکتب باستان شناسی پیش از تاریخ و عصر برنز در اروپا، کریستین کریستینسن[۹]فرهنگ گورچالی (یمنا) را پس از فرهنگ جنوب قفقاز می داند، و فرهنگ شمال غرب فلات ایران را زادگاه زبان پیشا-پوروا-هندواروپایی (نیا-آریایی) می داند. گرچه همه اعضای مکتب دانمارکی[۱۰](گروه کپنهاگ) دیدگاه کورگان را یکسره کنار نگذاشته اند ولی آن را تنها گامی پس از خاستگاه جنوب قفقاز دانسته و زبان مادر خانواده زبان های به اصطلاح هندواروپایی (آریااروپایی) _که دانمارکی ها آن را هندوآناتولیایی نامیده اند_ را در جنوب قفقاز و همچنین فراگیری راز رام کردن اسب را نیز به آنها پیوند می دهد[۱۱].[۱۲][۱۳][۱۴]
در بنیادگذاری این نظریه فریدون جنیدی سرپرست و پایه‌گذار بنیاد نیشابور نقشی بنیادی دارد. وی که از شاهنامه پژوهان و پژوهشگران زبان های اوستایی، پهلوی و پارسی باستان است، نخستین بار (۱۳۵۸) در کتابی به نام «زندگی و مهاجرت آریایی‌ها بر پایه گفتارهای ایرانی»، این نظریه را با شواهد و دلایلی از زبان-رویدادشناسی[۱۵]، باستانشناسی، دیرین-اقلیم‌شناسی[۱۶]و تاریخ مستند نموده، و آریابوم را ایران بزرگ می‌خواند و از کهن‌ترین زبان های نیاآریایی (اوستایی و سانسکریت) برای کندوکاو و نشان دادن درستی این نظریه بیشترین بهره را می‌گیرد. نزدیک به ۲۰ سال پس از پایه‌ریزی این نظریه، جهانشاه درخشانی (۱۳۹۰_۱۳۲۳) در سال ۱۹۹۸ کتابی با نام «آریاییان، مردم کاشی، اَمَرد، پارس و دیگر ایرانیان» نگاشته، در دسترس خوانندگان گذاشت و تا سال ۱۳۸۲ بازنویسی و ترجمه آن از آلمانی به درازا کشید. در این کتاب وی، نظریه ایرانی را می‌پرورد.
وی خاستگاه این قوم را بستر کنونی خلیج فارس می‌داند که در دوران یخبندان بی آب بوده و پس از بالا آمدن آبهای دریای آزاد آریاییان، دوباره اندک اندک به بخش های جنوبی و غربی فلات ایران و پهنه‌های میانرودان تا فلسطین کوچ کرده‌اند و تمدن‌های آغازین آن سرزمین‌ها را بنیاد گذارده‌اند. بر پایهٔ همین دیدگاه، با توجه به داده های کنونی رشته باستان اقلیم شناسی درباره دوره های یخبندان پیاپی و طولانی، پهنه‌های شمالی نمی‌توانسته‌اند خاستگاه آریاییان بوده باشند زیرا هوای سرد دوران یخبندان آن سرزمین ها را زیست ناپذیر نموده است.
این دیدگاه نشان می‌دهد که برای نمونه پارسیان ( نیاکان هخامنشیان) پیش از رفتن به سوی انشان، در کرمان و گستره پیرامون آن می زیسته اند.[۱۷]
او با یادآوری این نکته که حلقه میانی زنجیر در نامگذاری زبانهای آریایی به نام هندواروپایی و نظریه‌های خاستگاه هندواروپاییان به فراموشی سپرده شده است، ایران را هم از دیدگاه منطق جغرافیایی، و هم از دیدگاه زبانشناختی خاستگاه هندواروپاییان (آریایی‌ها) دانسته و زبان اوستایی را از روی مستندات زبانشناختی و داده‌های جغرافیایی و تاریخی، نیای زبانهای نیاهندواروپایی می‌خواند.
پرویز رجبی از ایران شناسان برجسته نیز دربارهٔ اثر وی چنین می‌نگارد:
در کتاب گران‌مایهٔ درخشانی به نشانه‌های فراوانی دربارهٔ تبار ایرانیان امروز برمی‌خوریم. اگر هم برخی از این نشانه‌ها هنوز شناورند، قابل تأمل و جالب توجه هستند. در هر حال درخشانی راه‌های نزدیک شدن به هزاره‌های گمشده را به‌خوبی و با موفق‌ترین وجه ممکن نشان داده‌است. من به نام کسی که منتسب به ایران‌شناسی است به این اثر گران‌مایه ارجی بسیار می‌نهم و اگر هم اغراق تلقی شود آن را از نخستین کارهای جدی ایرانیان در زمینهٔ ایران‌شناسی می‌دانم.
از دیگر نویسندگان وتاریخ‌دانان هم‌راستا با این نظریه رضا مرادی غیاث آبادی است. او نیز در کتاب «مهاجرت‌های آریاییان و چگونگی آب‌وهوا و دریاهای باستانی ایران» نظریهٔ مهاجرت بزرگ آریاییان از سرزمین‌های شمالی را رد می‌کند و ایرانیان را ساکنان همیشگی همین سرزمین می‌داند.
در تحقیقات جدید سال ۲۰۲۳، ریشه مشترک تمام زبانهای هندواروپایی (از جمله فارسی و انگليسی) به حدود ۸ هزار سال پیش در شمال غرب ایران بازمیگردد. بر اساس این یافته ها ریشه‌های زبان انگلیسی را می‌توان در حدود 8 هزار سال بین کشاورزان ماقبل تاریخ در جنوب قفقاز در منطقه شرقی ترکیه امروزی و شمال غربی ایران جستجو کرد.[۱۹][۲۰][۲۱][۲۲]
جستارهای وابسته[ویرایش]
- فریدون جنیدی
- جهانشاه درخشانی
- رضا مرادی غیاث‌آبادی
- زبانهای آریایی
- زبانهای آریا_اروپایی
- ایرانویج
- فرضیه‌های مهاجرت آریاییان
منابع[ویرایش]
- ↑ "Genetic evidence from the South Caucasus region shows surprising long-term stability". phys.org (به English). Retrieved 2019-12-12.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «World's most-spoken languages may have arisen in ancient Iran | New Scientist». www-newscientist-com.cdn.ampproject.org. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «World's most-spoken languages may have arisen in ancient Iran | New Scientist». www-newscientist-com.cdn.ampproject.org. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «New Scientist Media Centre». mediacentre.newscientist.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ کاوشگاه باستانشناسی در خمیدگی رود ولگا در نزدیکی شهر سامارا کنونی در روسیه امروزی، که روستاهایی سکایی تا ۷۰۰۰ سال پیش در آن یافت شده است و خاستگاه نظریه ماریا گیمبوتاس با نام کورگان (گوردخمه یا گورپشته) گشته است.
- ↑ "Genetic evidence from the South Caucasus region shows surprising long-term stability". phys.org (به English). Retrieved 2019-12-13.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ خطای لوآ در پودمان:Citation/CS1/en/Identifiers در خط 47: attempt to index field 'wikibase' (a nil value).
- ↑ «Maykop culture». www.danel.com.hr. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۲.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «استوارنامه و پیشینه پژوهشی دانشگاهی کریستینسن در زمینه باستانشناسی پیش از تاریخ اروپا».صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Danish school of archeology
- ↑ Quiles، Carlos (۲۰۱۸-۰۵-۲۲). «Copenhagen group: Germanic and Balto-Slavic from Bell Beaker; Indo-Anatolian homeland in the Caucasus». Indo-European.eu (به English). دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Quiles، Carlos (۲۰۱۷-۱۱-۱۸). «The renewed 'Kurgan model' of Kristian Kristiansen and the Danish school: "The Indo-European Corded Ware Theory"». Indo-European.eu (به English). دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۱.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «Story of most murderous people of all time revealed in ancient DNA | New Scientist». www-newscientist-com.cdn.ampproject.org. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۲.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «languagehat.com : Indo-European and the Yamnaya». languagehat.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۲.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Glottochronology
- ↑ Paleoclimatology
- ↑ محسنی، محمد رضا ۱۳۸۹: «پان ترکیسم، ایران و آذربایجان» انتشارات سمرقند، ص ۸۴
- ↑ رجبی، پرویز، هزاره‌های گمشده، انتشارات توس، ویرایش اول، چاپ سوم، پاییز ۱۳۸۷، جلد دوم، صفحهٔ ۱۰۳. به نقل از امیر حسین رسائل در مصاحبه با جهانشاه درخشانی. روزنامه شرق، شماره ۲۲۱، ۲ تیر ۱۳۸۳، ص ۷. یاد شده در تارنمای ایران بوم.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ https://www.auckland.ac.nz/en/news/2023/07/28/english-language-traced.html
- ↑ https://www.farsnews.ir/news/14020510000691/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%86%DB%8C%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%84%D9%86%D8%AF-%D8%B1%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%B2-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%AF
- ↑ https://www.zoomit.ir/fundamental-science/407707-origin-of-indo-european-languages/
- ↑ https://techrato.com/2023/08/02/common-root-all-indo-european-languages/
- جنیدی، فریدون، زندگی و مهاجرت نژاد آریا بر اساس روایات ایرانی، نشر بلخ، چاپ نخست (۱۳۵۸)
- جنیدی، فریدون، داستان ایران بر بنیاد گفتارهای ایرانی، دفتر نخست: از آغاز تا خاموشی دماوند، نشر بلخ، چاپ نخست (۱۳۹۲) شابک: 7_81_6337_964_978
- متن کتاب روانشاد دکتر جهانشاه درخشانی:دانشنامه کاشان پوشینه سوم: آریاییان، مردم کاشی، اَمَرد، پارس و دیگر ایرانیان:در تارنمای:https://archive.org/details/diaeko2716_gmail_1/page/n434
- متن کتاب روانشاد دکتر جهانشاه درخشانی:دانشنامه کاشان پوشینه چهارم: آریاییان، مردم کاشی، اَمَرد، پارس و دیگر ایرانیان:در تارنمایhttps://archive.org/stream/diaeko2716_gmail_1/دانشنامه%20کاشان%201#page/n21/mode/2up
- برخی از کهن‌ترین ردپاهای آریاییان: اسنادی از هزاره‌های چهارم و سوم پیش از میلاد (مقاله‌ای به زبان انگلیسی از جهانشاه درخشانی) در تارنمای:
- گفتگوی روزنامه شرق با دکتر جهانشاه درخشانی بخش نخست ۱ - آریایی‌ها از شمال نیامدند. در تارنمای:
- گفتگو با دکتر جهانشاه درخشانی ۲ - تمدنی که از نو باید شناخت:
- به زبان آلمانی:
- "Materialien und Industrien aus dem Iranischen Hochland in den nahöstlichen Märkten des 4. bis 2. Jahrtausends v. Chr.", IRAN & CAUCASUS (2000) vol. III-IV: 33-58
برای آگاهی بیشتر[ویرایش]
درخشانی، جهانشاه، دانشنامه کاشان: مردم کاشی، امرد، پارس و دیگر ایرانیان، در تارنمای:
This article "فرضیه ایرانی" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:فرضیه ایرانی. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
