لهجه کاشمری

لهجه کاشمری
زبان بومی در	ایران
منطقه	استان خراسان رضوی
تبار	زبان‌های هندواروپایی هندوایرانی ایرانی ایرانی غربی جنوب غربی فارسی لهجه کاشمری; ; ; ; ; ;
سامانه نوشتاری	فارسی
کدهای زبان
ایزو ۶۳۹-۳	–

لهجه کاشمری یکی از لهجه های شمال شرقی ایران است و در گروه گویش های دیگر خراسانی قرار میگیرد.این لهجه در شهرستان کاشمر ، شهرستان خلیل آباد ، شهرستان بردسکن رواج دارد. لهجه کاشمری نیز به عنوان یکی از لهجه‌های زبان فارسی شناخته می‌شود و در آن، برخی از کلمات و عبارات با تلفظ و نحوه استفاده متفاوت با لهجه‌های دیگر فارسی دارند.این لهجه در گویش های مرکزی خراسان قرار می گیرد.این لهجه با لهجه مردمان تربت حیدریه ، نیشابور قرابت دارد. متاسفانه این لهجه امروزه بسیاری از ویژگی های خود را در بین مردم کاشمر از دست داده و این لهجه در دهستان بالا ولایت ، پایین ولایت ، دهستان رزق آباد و دهستان قلعه بالا ( به جز نای‌ و فرشه ) به شکل غلیظ تری استفاده می شود.

تبارشناسی[ویرایش]

لهجه کاشمری، از گونه‌های گویشی زبان فارسی دری است. ایران کلباسی لهجه کاشمری را در زمره گویش‌های منطقه خراسان و در گروه زبان‌های ایرانی نو جنوب غربی دسته‌بندی نموده‌است. اما بر پایه دیدگاه ایوانف (Gilbert Vladimir lvanov؛ خاورشناس روس در مقاله Notes on the ethnology of Khurasan منتشر شده در The Geographical journal در فوریه ۱۹۲۶م)؛ لهجه کاشمر و گناباد ، تشکیل‌دهنده گروه گویشی مرکزی خراسان است. او گویش‌های خراسانی را در سه گروه اصلی شمالی (نیشابور - جوین)، مرکزی (ترشیز - گناباد) و جنوبی (قائن - تون - بیرجند) تقسیم‌بندی نموده‌است.

ویژگی های لهجه کاشمری[ویرایش]

لهجه کاشمری دارای ویژگی‌های متفاوتی نسبت به سایر گویش‌های فارسی است. به عنوان مثال، در این گویش از صدای "پ" به جای "ف" و از صدای "چ" به جای "ج" استفاده می‌شود. همچنین در بعضی کلمات، حروف "ت" و "ث" به جای "س" و "ص" به کار می‌روند.

در لهجه کاشمری، برخلاف سایر گویش‌های فارسی، تلفظ بعضی حروف مانند "غ"، "ق" و "خ" با تلفظ عربی آن‌ها صورت می‌گیرد. همچنین در این گویش، برخی کلمات به صورت مخفف و با تغییراتی در تلفظ به کار می‌روند.

واژگان[ویرایش]

زبان فارسی	لهجه کاشمری	زبان فارسی	لهجه کاشمری
تمام	طی	ایستادن	ویستیدن
می‌خواستم	مییستوم	آرنج	زنگیچه
خواهد شد	خَ رف	خواهد بود	خَ بود
زنبور	مونج	خواهم کرد	خَ کردوم
خواهد	خَ	ذلیل شده	جنم مرگ
از دست دادن	بی دادن	تنها	یکه
له شده	بکروچیده	لیز خوردن	خلشیدن
کامل شده	بود رفته	غروب	نماشم
نماند	نمون	قل خوردن	گل خوردن

آواشناسی لهجه کاشمری[ویرایش]

در برخی واژگان کلمه ی ب تبدیل به و میشود.

زبان فارسی	لهجه کاشمری	زبان فارسی	لهجه کاشمری
سبز	سوز	چوب	چو

در برخی واژگان کلمه ی ا به ه تبدیل میشود.

زبان فارسی	لهجه کاشمری	زبان فارسی	لهجه کاشمری
هوا	هوه	غذا	غذه

شعری کاشمری[ویرایش]

شعری به‌ لهجه کاشمری:

این شعر شعری به لهجه کاشمری درباره ی انگور واکنی می باشد:

وَخِزن برِم به جه باغ انگورا ره وا کِنِم

گِلّه هار ُ کشمیشار از همدِگَ سوا کنم

وخِزِن برم که مِیما دِگَ چشم برا ماین

ما باید روزیمار از میما برم پیدا کنم

مِدَنُم که سختَ از صبح تا نِماشُم دِ جه باغ

دِ هوه گرم برِم ُ کارا رِ روبرا کنم

ولی ای روزا همَش لطف خدایه به ماها

ما باید صبر کِنِمُ کاره خدار نگا کنم

مین ِ ای باغا خودش بهشت مایه دِ زمین

چه قشنگَ دِ جه باغا هُم خدا خدا کنم

فصل انگور واکنی فصل بهاره بره ما

وخزن برم به جه باغ انگورا ره وا کنم

درگاه ها[ویرایش]

This article "لهجه کاشمری" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:لهجه کاشمری. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.