مسکن پلکس
مسکن پلکس
مسکن پلکس به ساختمان هایی گفته میشود که از لحاظ سازه و تأسیسات، همچنین فضای تعاملات اجتماعی نیمه خصوصی میباشد.این ساختمان ها میتوانند در گروه های 2 الی 6 واحدی ساخته شوند.نکته مثبت این مجموعه ها رویکرد زیستی آنها (صرفه جویی مصرف انرژی و همسویی با طبیعت)میباشد. رشد جمعیت و افزایش شهرنشینی موجب رواج راهبرد بلندمرتبه سازی گردیده است که متعاقباً تجمیع کاربران در سطح محدود و بهره گیری و مصرف زیاد انرژی را به دنبال داشته که با اهداف پایداری در تناقض میباشد که پلکس سازی در ایران میتواند راه حلی برای مسائل شهری و احیای معماری خانه های پایدار و مصرف انرژی باشد.در الگوی مسکن پلکس، توجه به مسائل محیط زیست و تغییرات اقلیمی کمک میکند که این بحران ها در الگوی این نوع بناها کاهش یابد، همچنین ساختمان های چند واحدی، با تأثیر کمی که بر روی زمین میگذارند، به عنوان یک روش بهینه در پاسخگویی به نیاز مسکن در مقیاس بالا بسیار حائز اهمیت هستند.با توجه به اینکه طیف وسیعی از بناهایی که ساخته میشوند کاربری مسکونی دارند و بیشترین ضریب تکرار را دارند، طیف وسیعی از مصرف انرژی را بناهای مسکونی به خود اختصاص میدهند. لذا این ساختمانها بایستی به گونه ای طراحی شوند که با قرارگیری چندین ساختمان در کنار یکدیگر بتوانند میزان اتلاف انرژی را کاهش دهند. همچنین با توجه به کمبود سرانه زمین شهری استفاده از فنون ساختی که بتوان میزان استفاده از سرانه زمین را کاهش دهد، ضرورت پیدا میکند. پلکس سازی به عنوان روشی که تقلیل انرژی و ارتباط اجتماعی قویتر و احترام به محیط و استفاده کمتر از زمین را در بردارد اهمیت پیدا میکند.
بررسی ها نشان میدهد تاکنون اثر مستقلی در این راستا به رشته تحریر در نیامده است. با این حال آثاری به صورت نمونه موردی به بررسی ویژگی های مسکن پلکس پرداخته اند. مقالهای با عنوان «ارزیابی ویژگی های مسکن پلکس در ارتباط با مسکن بومی اقلیم گرم و خشک مورد پژوهشی؛ شهر کرمان» توسط رضا سروش نیا به رشته تحریر در آمده است.او معتقد است انطباق مسکن با محیط و شرایط اقلیمی و منطقه ای و پاسخگوی به نیازهای محیطی متأثر از شرایط اقلیمی بوده است. از این رو احیاء ارزشهای معماری بومی که حاوی تجربیات معماران متبحر گذشته در امر ساخت مسکن اقلیمی بوده و انطباق آن با معماری مسکن معاصر میتواند منجر به ارتقا کیفی مسکن گردد(سروش نیا:1398، 159).
شهر شوش،ساکنان اولیه‌ی این منطقه 4200 سال پیش از میلاد مسیح در آن ساکن شدند.
مسکن
از بررسی مفهوم دو واژۀ سرپناه و خانه که معادل مسکن در نظر گرفته شده، میتوان نتیجه گرفت مسکن دارای مفهومی محیطی است که معنایی فراتر از سرپناه و خانه دارد و در این مرتبه نیازمند ابزاری است که به پیوند بین زندگی، خانواده و محیط منجر شود. سکونت کردن رابطهای است که توسط فعالیت خودآگاه و هدفمند انسان، میان کارکردهای حیاتی وی مانند اقتضائات معیشتی، رفتارهای اجتماعی و حیات شخصی او و یک مکان برقرار میگردد. این رابطه ظهور مفاهیم بنیادینی چون قلمرو، فضای شخصی و قابل دفاع را به دنبال میآورد که نیازمند دخالت در محیط و ایجاد فضا است (2012:56 ,Ghaznavian). به عبارتی مسکن تنها یک ساختار نیست بلکه نهادی است که برای پاسخگویی به مجموعهای پیچیده از اهداف ایجاد میشود (2015:41 ,Rapaport). از سوی دیگر مسکن پدیدهای اجتماعی است و انتظام و نوع فضاها و همچنین فرم ظاهری آن از عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تأثیر میپذیرد. هدف اصلی مسکن به وجود آوردن محیطی سازگار و منطبق بر روش زندگی انسان است. علاوه بر تأمین نیازهای فردی، مسکن باید قادر به برآورده ساختن نیازهای اجتماعی انسان نیز باشد (2011:48 ,Pourdiehimi).
تفاوت پلکس مسکونی و مجموعه های آپارتمانی
تفاوت پلکس مسکونی و مجموعه های آپارتمانی در نوع تعاملات اجتماعی می باشد و طراحی فضاهای سبز و باز عمومی شکل گیری مسیرهای حرکت و مکان قرارگیری خدمات مشترک تعامل اجتماعی مردم را تحت تأثیر قرار میدهد. این موضوع به این دلیل مهم است که با تعاملات اجتماعی و همبستگی مردم در محیط های اجتماعی ساخته شده ارتباط تنگاتنگی دارد و حتی در پیکره بندی محلات، ارتباطات غیررسمی ساکنان را به حداکثر میرساند. میزان وقوع جرم کاهش مییابد، کودکان تحت نظارت بیشتری قرار میگیرند و مردم در ارتباط با محیط فیزیکی خود علاقه و رضایت بیشتری نشان میدهند. همچنین وجود فضاهای فیزیکی از شیوه های افزایش ارتباط و نشاط اجتماعی در فضاهای محله ای است. برخی از اصول طراحی فضاهای پیاده و سالم شهری با اصول طراحی محیطی به منظور پیشگیری از وقوع جرم همخوانی دارد.روحیات و فرهنگ ها نیز در این زمینه بسیار تأثیرگذار هستند(صدیقی89:1388،). پلکس علاوه بر اینکه به ساکنان خود محلی برای زندگی میدهد، فرصتی نیز برای اجتماعی شدن به آنها اعطا میکند.
.jpg)
دوبلکس یا پلکس
جهت بررسی مسکن پلکس، انواع آن و روشن شدن ماهیت این نوع مسکن، در ابتدا تعریفی از مسکن دوبلکس به عنوان یکی از انواع مسکن پلکس ارائه میشود؛ دوبلکس به یک سازه ی متشکل از دو واحد مسکونی مجزا برمیگردد. این سازه ممکن است یک ساختمان دوطبقه باشد که در آن یک واحد مسکونی روی دیگری واقع شده و دسترسی به آپارتمان بالایی به وسیله ی یک پلکان خصوصی است، یا میتواند سازهای با دو واحد مسکونی واقع در کنار هم باشد درحالیکه هر دو واحد در یک یا چندطبقه قرار دارند (دوبلکس برای توصیف آپارتمانی با دوطبقه در یک ساختمان چندطبقه مورداستفاده قرار میگیرد). از کلمه ی دوبلکس خانواده ی کاملی از پلکس ها به وجود آمده؛ تریپلکس، فورپلکس، ایتپلکس . پیشوند تعداد، واحدهای مسکونی در ساختمان را شناسایی میکند که معمولاً دوطبقه ارتفاع دارد (2007:489 Joseph)
انواع مسکن پلکس
دوبلکس (دو واحدی)
دوبلکس خانه ی نیمه جداشده، متشکل از یک بلوک مستقل است که در یکطرف به یک خانه ی مشابه، در بلوک مجاور متصل شده است. اتصال در طول یک دیوار مشترک صورت گرفته که مالکیت مشترک دارد. مزیت اصلی این نوع مسکن صرفه ی اقتصادی در ساخت وساز حاصل از ساخت دیوار مشترک است. به این دلیل که حیاط یکطرفه حذف میشود، ساخت یک محوطه ی باریک تر نسبت به یک خانه ی جدا ممکن است. این نوع خانه میتواند برای یک یا دو خانوار مورداستفاده قرار گیرد. معمولاً این نوع خانه دوطبقه ارتفاع دارد ولی میتواند یک طبقه هم با شد( Last ,2007:490Name). از طراحی دوبلکس تقریباً از فضای دوطبقه برای ساخت یک واحد ساختمان استفاده می شود.
تریپلکس
تریپلکس (سه واحدی)
آپارتمان تریپلکس همانطور که از نامش پیداست در سه طبقه ی مختلف تعریف شده است. آشپزخانه، پذیرایی و اتاق نشیمن عموماً در طبقات پایینی قرار دارند درحالیکه اتاق خواب ها در طبقات بالایی هستند که جدایی فعالیت ها، حریم خصوصی و قابلیت زندگی بهتری فراهم میکند.این آپارتمان ها تنها در ساختمان های لوکس خصوصی پشتیبانی میشوند. (Name Last,2007:570)
مسکن فورپلکس
فورپلکس(چهار واحدی)
ترکیب چهارخانه تک خانواری در یک سازه با استفاده از دیوارهای مشترک که نیازی به از بین بردن حریم خصوصی خانه ها ندارد و ا ستفاده بیشتر از کل محل را برای زندگی بیرون ممکن میسازد. دیوارهای بتنی عایق صدای بهتری را ایجاد میکنند و ترتیب پشت به پشت واحدها، تمرکز لوله کشی را ممکن می سازد و صرفه جویی بیشتر در کاهش هزینه های سوخت و نگهداری ورودی ها و مسیرهای مشترک را به دنبال دارد. همه ی تسهیلات در هم ترکیب شده و به صورت اقتصادی در زیرزمین قرار میگیرند. حذف حیاط پشتی و جانبی حداکثر استفاده از محل را ممکن میسازد. این نوع مسکن جهت گیری دقیق حریم خصوصی هر خانه را تضمین میکند. پارکینگ خودرو متمرکز است و به هر چهار واحد خدمت میکند و بنابراین نیاز به مساحت کمتری دارد.
نتیجه
بررسی های انجام شده نشان میدهد که پلکس سازی تأکید بسیاری بر زندگی پایدار دارد و درعین حال این محیط ساخته شده میتواند تأثیرات شایانی در محیط رفتاری و تعاملات اجتماعی افراد ساکن در این مجموعه ها داشته باشد.خانه ها در عین اتصال به هم دارای استقلال کامل میباشند.معماری همساز با اقلیم و صرفه ی اقتصادی ازجمله ی پارامترهایی است که در مسکن پلکس تعریف شده است. پایداری اجتماعی مسکن پلکس از طریق ارتقاء تعاملات اجتماعی و فضاهای جمعی مشترک و حس تعلق به محیط و مکان و به واسط ارتباط نزدیک با محیط ارتقاء مییابد. صرفه جویی در مصرف انرژی در مسکن پلکس به واسطه یکپارچگی سازه و خدمات مشترک ایجاد میشود.
"درود، به سبب خرابکاری شدید توسط IP ها و برخی کاربران درخواست محافظت کامل دارم. با سپاس"
منایع:
بررسی اصول و معیارهای مسکن پلکس/رضا سروش نیا،سید مجید مفیدی شمیرانی،ایرج اعتصام/یکم شهریور1399
مقاله پژوهشی ارزیابی ویژگیهای مسکن پلکس در ارتباط با مسکن بومیِ اقلیم گرم و خشک مورد پژوهی؛ شهر کرمان/رضا سروش نیا،سیدمجیدمفیدی شمیرانی،ایرج اعتصام/شهریور1398
GETTING BEYOND THE DETACHED HOUSE IN VANCOUVER, BC/Author: Daniel Oleksiuk Bryn Davidsonon June 7, 2023
Standardized fourplex designs a ‘logical step’: Langley City mayor/Matthew Claxton
Nov 18, 2023 8:00 PM
Staff report on Vancouver multiplexes/RUSSIL WVONGJUL 25, 2023
This article "مسکن پلکس" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:مسکن پلکس. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
