مهدی مظفری ساوجی

مهدی مظفّری ساوِجی
زمینهٔ کاری	ادبیات و هنر
زادروز	۱۳۵۶ ساوه
ملیت	ایرانی
همسر(ها)	معصومه حلوی
فرزندان	امین و بهار
دلیل سرشناسی	شاعر، نویسنده و پژوهشگر
جوایز جایزهٔ قیصر امین پور(۱۳۸۷) جایزهٔ کتاب سال شعر ایران به انتخاب خبرنگاران(۱۳۹۷)

مهدی مظفّری ساوِجی (زادهٔ ۲۵ بهمنِ ۱۳۵۶ در ساوه) شاعر و پژوهشگر معاصر ایرانی است.

تألیفات

کتاب شعر

1. دلتنگی‌های نسیم، انتشارات اهل قلم، ۱۳۷۸.
2. آینه‌های رنگ‌پریده، انتشارات انجمن شاعران ایران، ۱۳۸۲.
3. رنگ‌ها و سایه‌ها، انتشارات مروارید، چاپ سوّم، ۱۳۹۰.
4. سایه‌ام را بر دیوار جا گذاشته‌ام، انتشارات چشمه، چاپ دوّم، ۱۳۹۴.
5. شب به شیشه می‌زند، انتشارات مروارید، ۱۳۹۰.
6. بیمارستان، انتشارات چشمه، ۱۳۹۴.
7. باران، با انگشت‌های لاغر و غمگین‌اش، انتشارات کوله‌پشتی، چاپ سوّم، ۱۴۰۰.
8. به: شکوفهٔ سیب، شعرهای کوتاه، انتشارات شهرستان ادب، ۱۳۹۷.
9. گزیدهٔ ادبیات معاصر، انتشارات نیستان، ۱۳۸۰.
10. زندگی چیزی کم دارد، به انتخاب سیمین بهبهانی، انتشارات نگاه، ۱۳۹۳.
11. گزینهٔ اشعار، انتشارات مروارید، چاپ دوّم ۱۴۰۳.
12. آه، درختِ کوچکِ یاس!، انتشارات سوره مهر، ۱۴۰۰.

این میان دفترهای شعر مظفری ساوجی، دو مجموعه (رنگ ها و سایه ها، باران با انگشت های لاغر و غمگینش) برنده کتاب سال شعر ایران شده است.

جواد مجابی، مظفّری‌ساوجی را شاعری دلبستهٔ عرصهٔ مفاهیم می‌داند که در روایتش از وضعیت انتزاعی جهان، نیستی بر هستی چیره است. به باور او، ساوجی شعر را تفنن قلمداد نکرده و در تلاش است به شناخت هویت پنهان زیست جهان خویش برسد؛ حرکتی از سطح حالات و حرکات روزانه به عمق چیستی و چگونگی آنچه شعر باید برای شاعر کشف کند. بهاءالدین خرمشاهی کتاب «باران، با انگشت‌های لاغر و غمگینش»، را شایسته این می‌داند که در کمتر از یک‌سال به چندین چاپ برسد. در حاشیه قرار گرفتن این کتاب بنا به دلایلی که برمی‌شمارد، او را یاد کتاب «زمستان» مهدی اخوان ثالث می‌اندازد. گروس عبدالملکیان شعر مظفّری ساوجی را عینی‌گرا و جزئی‌نگر و از این لحاظ، مُلهَم از خصوصیات بارز شعر مدرن می‌داند؛ هر چند به اعتقاد او این عینیت در پاره‌ای شعرها تجربی‌تر و در برخی ناملموس می‌نماید. اکبر اکسیر اندیشه والا در شاعرانگی مظفری ساوجی را به شاعر نام آشنا، سلمان ساوجی منتسب می‌کند. مسعود کیمیایی با اشاره این که مظفری ساوجی در سرایش اشعار قصد پیروی و تقلید از شاعران بزرگ را نداشته، بیان وی را مختص به خود او می‌داند.

مظفری ساوجی رمان مُردن که جُرم نیست، (انتشارات کوله‌پشتی، ۱۳۹۷) و کتاب طنز گردش در مدینه‌های فاضله، (انتشارات سورهٔ مهر، ۱۴۰۰) را نیز منتشر کرده است. در کتاب گردش در مدینه های فاضله با رویکردی انتقادی، به سوء استفاده‌هایی اشاره دارد که از دین، در طولِ تاریخ ایران و جهان شده است.

پژوهش ادبی

1. نغمه‌های رود عطش، گزیدهٔ غزل عاشورایی شاعران معاصر، انتشارات کتابخانهٔ تخصّصی ادبیات، ۱۳۸۰
2. اشتیاق اطلسی‌ها، گزیدهٔ غزل انتظار، انتشارات موعود، ۱۳۸۱
3. شهد امّا شوکران، بررسی غزل فارسی از ابتدا تا امروز، انتشارات کتابسرای تندیس، ۱۳۸۳
4. غزل اجتماعی معاصر، انتشارات نگاه، ۱۳۹۳، انتشارات دیدآور، چاپ ششم، ۱۴۰۳ (چهار جلد)
5. از نو غزل، بررسی و گزیدهٔ غزل جوان امروز، چاپ سوّم، انتشارات سورهٔ مهر، ۱۳۹۳
6. همهٔ آینه‌ها، انتشارات سوره مهر، ۱۳۹۱
7. سفرنامهٔ باد، (گزینه شعر سیّد رضا محمّدی،) انتشارات کوله‌پشتی، ۱۳۹۶
8. متافیزیک شعر، انتشارات دیدآور، ۱۴۰۲ (سه جلد)

ادب و هنر شفاهی

علاوه بر کتاب‌های شعر و آثاری که مظفری ساوجی در زمینهٔ پژوهش‌های ادبی و هنری، از جمله «غزل اجتماعی معاصر» (در چهار جلد) و «متافیزبک شعر» (در سه جلد) منتشر کرده، گفت‌وگوهای درازدامن وی با چهره‌های مطرح ادبیات و هنر در قالب کتاب منتشر شده که هر کدام نوعی «تاریخ شفاهی» به‌شمار می‌آیند.

1. از بامداد، گفت‌وگو با منوچهر آتشی، آیدین آغداشلو و دیگران دربارهٔ احمد شاملو، انتشارات مروارید، چاپ دوّم، ۱۳۹۵.
2. گفت‌وگو با نجف دریابندری، انتشارات مروارید، چاپ ششم، ۱۴۰۲.
3. یادداشت‌های روزانه، سی‌روز با نجف دریابندری، انتشارات نگاه، ۱۳۹۳، چاپ چهارم، با عنوان روزنوشت یک گفت‌وگو با نجف دریابندری، انتشارات مروارید، ۱۳۹۹.
4. پشت صحنهٔ آبی، گفت‌وگو با اکبر رادی، انتشارات مروارید، چاپ سوّم، ۱۴۰۲.
5. سبز و بنفش و نارنجی، گفت‌وگو با سیمین بهبهانی، انتشارات نگاه، چاپ دوّم، ۱۳۹۳.
6. آفاق و اسرار عزیز شب، گفت‌وگو با مفتون امینی، رضا براهنی و دیگران دربارهٔ مهدی اخوان ثالث، انتشارات نگاه، ۱۳۹۳.
7. یادداشت‌های روزانه، صد و ده روز با سیمین بهبهانی، انتشارات نگاه، ۱۳۹۴.
8. مطلب از این قرار است، گفت‌وگو با طاهره صفّارزاده، علی موسوی گرمارودی و دیگران، انتشارات سوره مهر، ۱۳۹۴.
9. پنهان در آینه، گفت‌وگو با ضیاء موحد، انتشارات هرمس، چاپ دوّم (ویراست جدید) ۱۴۰۲.
10. گفت‌وگو با عباس کیارستمی، ، نشر کتاب آبان، چاپ چهارم، ۱۴۰۱.
11. گفت‌وگو با ایران دَرودی، انتشارات ثالث، چاپ هفتم، ۱۴۰۲.
12. آنجا که وطن بود، گفت‌وگو با شمس لنگرودی، دربارهٔ زندگی، چاپ دوّم، انتشارات دیدآور، ۱۴۰۳.
13. جایی پشت واژه‌ها، گفت‌وگو با شمس لنگرودی، دربارهٔ ادبیات و هنر، انتشارات دیدآور، چاپ دوّم، ۱۴۰۳.
14. گفت‌وگو با مفتون امینی، انتشارات مروارید، چاپ دوّم، ۱۴۰۰.
15. نقّاشی با نور، گفت‌وگو با ایران دَرودی دربارهٔ شاعران، انتشارات دیدآور، چاپ دوّم، ۱۴۰۲.

ساوجی، در کتاب‌های گفت‌وگومحور خود، با نظر به دیالوگ‌گرایی و پرهیز از مونولوگ‌محوری، با طیف‌های فکری و فرهنگی متفاوت و بعضاً متضادی از نظر سیاسی یا اعتقادی و آیینی گفت‌وگو کرده و در تلاش بوده تا در پیوند با مسائل معطوف به روشنفکری و روشنگری اعم از «دموکراسی»، «آزادی بیان»، «دیالکتیک»، «گفت‌وگو» و… چراغی روشن نماید. محمّدرضا شفیعی کدکنی کتاب‌های گفت‌وگومحورِ مهدی مظفّری ساوجی را «کارهای خیلی مهم» و «اسناد تاریخ ادبیات عصر ما برای آیندگان» قلمداد کرده است. بهاءالدّین خرّمشاهی نیز آثار پژوهشی مظفّری ساوجی را خواندنی و ماندنی می‌داند و بر آن است که این کتاب‌ها یکی‌دو دههٔ دیگر ارزش و ارج مرجع پیدا خواهد کرد و دانشجویان و مخاطبان آثار این هنرمندان، ناگزیر از مراجعه به کتاب‌هایی هستند که او در قالب مقاله و گفت‌وگو یا شناخت‌نامه از این هنرمندان منتشر کرده است.

شناختنامه و شرح حال

1. قصّهٔ انسان و پایداری‌اش، شناختنامهٔ ایران درودی، انتشارات سخن، ۱۳۸۸.
2. شناختنامهٔ مسعود کیمیایی، دو جلدی، انتشارات مروارید، چاپ دوّم، ۱۳۹۵.
3. کتابِ مسعود کیمیایی، انتشارات آبان، ۱۳۹۶.
4. نقش سعید، شناختنامهٔ سعید کشن‌فلاح، انتشارات سورهٔ مهر، چاپ دوّم، ۱۳۹۹.
5. محمد دبیرسیاقی، احوال و آثار، انتشارات سازمان اسناد و کتابخانهٔ ملّی ایران، ۱۴۰۳.
6. مستند شنیداری گفت‌وگو با نجف دریابندری، انتشارات ماه‌آوا، ۱۴۰۰.

ترجمهٔ آثار

1. گفت‌وگو با عباس کیارستمی (ترجمه به زبان ترکی)، توسط مهمت آکیف، ترکیه، انتشارات آلفا، ۲۰۲۳
2. مَا سطَّرتْهُ بُرعُمَةٌ عَلَی الْآجُر، مُنتَخَبَاتٌ شِعرِیَّةُ، مهدی مظفّری ساوجی، بغداد، میزُوبُوتَامیا، ۲۰۲۴.

شب‌های بخارا به مناسبت انتشار آثار

به اهتمام علی دهباشی، به مناسبت انتشار کتاب «گفت‌وگو با مفتون امینی»، اثر مهدی مظفری ساوجی، مجلهٔ فرهنگی و هنری بخارا، چهارشنبه، ۷ دی ۱۴۰۱، ششصدوچهل‌ونهمین شبِ خود را با عنوان «شب مفتون امینی» با سخنرانی بهاالدین خرمشاهی، علی دهباشی برگزار کرد. همچنین به مناسبت انتشار کتاب «غزل اجتماعی معاصر»، این مجله با همکاری خانهٔ اندیشمندان علوم انسانی، یکشنبه، ۷ اسفند ۱۴۰۱، جلسه ای با عنوان «شب غزل اجتماعی معاصر» با حضور و سخنرانی علی نصیریان، شمس لنگرودی، علی دهباشی و عبدالحمید ضیایی برگزار کرد. هفتصدوهفدهمین شب از «شب‌های بخارا» در سه‌شنبه، چهاردهم آذرماه ۱۴۰۲، در تالار فردوسی خانهٔ اندیشمندان علوم انسانی به مناسبت انتشار کتاب «متافیزیک شعر»، اثر این شاعر، «شب متافیزیکِ شعر» نام گرفت. این شب، با حضور و سخنرانی میرجلال‌الدّین کزّازی، بهاءالدّین خرّمشاهی، مسعود کیمیایی، شمس لنگرودی، احمد پوری و ابوالفضل جلیلی برگزار شد.

جوایز

• سال ۱۳۸۷، جایزهٔ کتاب سال شعر ایران (قیصر امین‌پور) به مجموعه‌شعر «رنگ‌ها و سایه‌ها»، اثر مهدی مظفّری ساوجی اهدا شد.
• سال ۱۳۹۷ جایزهٔ سیزدهمین دورهٔ «کتاب سال شعر ایران به انتخاب خبرنگاران»، به مجموعه‌شعر «باران، با انگشت‌های لاغر و غمگینش» اثر مهدی مظفّری ساوجی اهدا شد.

مطالب وابسته

• شعرخوانی در سومین فستیوال بین‌المللی هایکو و شعر کوتاه ۲۰۲۳ مظفری ساوجی به همراه شاعرانی از دیگر کشورهای جهان در فستیوال بین‌المللی هایکو و شعر کوتاه که شامگاه ۱۷ دسامبر ۲۰۲۳، در آماره، مرکز همایش‌های فرهنگی و هنری شهر لاههٔ هلند (Amare | huis voor cultuur) برگزار شد، به شعرخوانی پرداخت.
• شعرخوانی در چهارمین جشنواره شعر لاهه هلند ۲۰۲۴ مهدی مظفری ساوجی در چهارمین جشنواره بین‌المللی شعر لاهه که با ادای احترام به عمر خیام با همکاری مشترک «آماره» و «بنیاد بین‌النهرین» برگزار شد، در کنار شاعران مطرح کشورهای دیگر اشعاری را قرائت کرد.

منابع

This article "مهدی مظفری ساوجی" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:مهدی مظفری ساوجی. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.

---

 Facebook Page

 Follow us on Twitter !

Read or create/edit this page in another language

• مهدی مظفری ساوجی in English