نظریه خود تعیین گری
این مقاله، نظریه خود تعیین گری، اخیراً بهواسطهٔ فرایند ایجاد مقاله ایجاد شدهاست. بازبینیکننده در حال بستن درخواست است و این برچسب احتمالاً بهزودی برداشته میشود.
ابزارهای بازبینی: پیشبارگیری بحث اعلان به نگارنده |
خطای اسکریپتی: پودمان «AfC submission catcheck» وجود ندارد.
نظریهی خود تعيين گري بين دو نوع از انگيزه، بر اساس دلايل يا اهدافي كه منجر به عمل میشوند تفكيك قائل میشود: انگيزه دروني كه اشاره به انجام فعاليت به خاطر خود فعاليت است؛ زيرا شخص از فرايند كار لذت میبرد و انگيزه بيروني كه اشاره به انجام فعاليت به خاطر پيامدهاي مجزا از خود فعاليت است؛ مانند دستيابي به پاداش و يا اجتناب از مجازات [۱]. هسته مرکزی نظریه خود تعیین گری، تمایز بین انگیزش خودمختار و انگیزش کنترلشده است.خودمختاری شامل انجام دادن کارها همراه بااحساس اراده و داشتن تجربه انتخاب است. ازنظر فیلسوفانی مثل دورکین، خودمختاری به معنای تائید اقدامات خود در بالاترین سطح بازتاب است. انگیزش درونی نمونهای از انگیزشهای خودمختار است. زمانی که افراد در فعالیتی به خاطر جالب بودن آن شرکت میکنند، آن فعالیت را بهطور کامل با اختیار و اراده خود انجام میدهند. در مقابل تحت کنترل بودن شامل انجام کارهایی با داشتن احساس فشار و اجبار است. استفاده از پاداشهای بیرونی در آزمایشهای اولیه، بهنوعی نشاندهنده انگیزش کنترلشده بود. نظریه خود تعیین گری معتقد است که انگیزش خودمختار و کنترلشده ازلحاظ فرایندهای زیربنایی خود نظم دهی و تجربیات همراهشان با یکدیگر متفاوتاند و نشان میدهد که رفتارها را میتوان با توجه به درجهای که آن رفتار خودمختار یا کنترلشده است، توصیف نمود.
درونی سازی در نظریه خود تعیین گری[ویرایش]
انگیزش درونی مبنای بسیار مهمی برای یادگیری فراهم میکند. بااینوجود جنبههای مختلفی در آموزشوپرورش وجود دارند که رضایتبخش یا سرگرمکننده نیستند. برای مثال دانش آموزان دوره دبیرستان، مسائل دشوار ریاضیات را سرگرمی یا مطابق علاقه خود نمیدانند یا برای دانشجویان حفظ کردن نام قسمتهای مختلف بدن انسان لذتبخش نیست. در چنین مواردی، انگیزش درونی آشکار نیست، بنابراین دانش آموزان نیاز به دلایل دیگری برای یادگیری دارند.
انگیزش بیرونی به رفتارهایی اشاره دارد که برای کسب نتایج جدا از خود فعالیت انجام میشود[۲]. نظریه خود تعیین گری چهار نوع متمایز انگیزش بیرونی را مشخص کرده که در درجهای که بهعنوان خودمختار تجربه شوند باهم متفاوتاند و بهصورت متفاوتی با فعالیتهای کلاسی (حمایت خودمختار در برابر ساختار کنترلشده) و پیامدهای یادگیری (مثل یادگیری مفهومی در برابر حفظ طوطیوار) ارتباط دارند[۳].
انگیزش بیرونی چهار درجه ی نظم دهی دارد:
نظم دهی بیرونی: شکلی از انگیزش بیرونی است که کمترین مقدار خو پیروی را دارد و شامل رفتارهای کنترلشدهای است که دوام چندانی ندارد و با پیامدهای دیگران کنترل میشود.
نظم دهی درونفکنی شده: پرلز [۴] درون فکنی را «رفتارهایی که کاملاً قورت دادهشده اما هضم نشده اند» توصیف میکند.
نظم دهی همسانسازی شده: در این فرایند افراد به ارزش رفتارها و قوانین پی برده و آن را بهعنوان بخشی از خود میپذیرند.
نظم دهی یکپارچه: این مرحله نهتنها دربرگیرندهی همسانسازی بااهمیت رفتارهاست بلکه انسجام رفتارهای همسانسازی شده با دیگر جنبه های وجود را نیز در برمیگیرد.
حوزههای کاربرد نظریه خود تعیین گری[ویرایش]
تحقیقات مختلف کاربرد نظریه خود تعیین گری را در حوزههای مختلفی مثل آموزش، سازمانها، ورزش و فعالیتهای بدنی، مذهب، بهداشت و پزشکی، فرزند پروری، محیطهای مجازی و رسانهها، روابط نزدیک و رواندرمانی نشان دادهاند. در همه این حوزهها، پژوهشها به بررسی تأثیرات محیطهای حمایت از خودمختاری در برابر محیطهای حامی کنترل بر عملکرد و بهزیستی افراد پرداختهاند. بهعلاوه تعلق و شایستگی در موقعیتهای خاص و حوزه فعالیتهایی که از اراده و خواست افراد در پرورش ارزشها حمایت میکنند، مشاهده میشود.
نیازهای بنیادین روانشناختی[ویرایش]
نیازهای بنیادین روانشناختی در قلب هر شش تئوری منشعب از نظریه خود تعیین گری قرارگرفته است و تحقق این سه نیاز روانشناختی، شایستگی، خود پیروی و تعلق برای ایجاد انگیزش خودمختار، رشد شخصی و روانشناختی مطلوب ضروری است [۵].
نیاز خود پیروی[ویرایش]
درجهای است که فرد بر اساس علایق و ارزشهای شخصی، مسئولیت و میل در انجام رفتارهای خود تجربه میکند (دی چارم[1]،1968؛ به نقل از ارل[2]،2017[۶]) نیاز به خود پیروی به نیاز برای ادراک احساس کنترل، عامل بودن یا خودمختاری در تعاملات با محیط و یا از دیدگاه اسنادی به یک مکان علیت درونی ادراکشده اشاره دارد [۷].
نیاز شایستگی[ویرایش]
شامل تجربه فرد از احساس مؤثر بودن خود در تعاملات جاری با زمینه اجتماعی میشود. دانشآموزانی که احساس توانایی در انجام تکالیف و احساس موفقیت در مدرسه دارند، ارضای نیاز شایستگی را تجربه میکنند.
نیاز تعلق[ویرایش]
تجربه تعلق بعدها بهعنوان یک تجربه روانشناختی ضروری به نظر میرسید که شامل روابط بین فردی نزدیک، اعتماد داشتن در روابط و احساس ارتباط داشتن با دیگران بود. دانشآموزانی که در مدرسه با معلمان و همسالان پیوندهای عاطفی و حمایتی دارند بهاحتمالزیاد ارضای نیاز تعلق را تجربه خواهند نمود.
- ↑ خطای لوآ در پودمان:Citation/CS1/en/Identifiers در خط 47: attempt to index field 'wikibase' (a nil value).
- ↑ Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The “what” and “why” of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227-268.
- ↑ خطای لوآ در پودمان:Citation/CS1/en/Identifiers در خط 47: attempt to index field 'wikibase' (a nil value).
- ↑ خطای لوآ در پودمان:Citation/CS1/en/Identifiers در خط 47: attempt to index field 'wikibase' (a nil value).
- ↑ Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The “what” and “why” of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227-268.
- ↑ خطای لوآ در پودمان:Citation/CS1/en/Identifiers در خط 47: attempt to index field 'wikibase' (a nil value).
- ↑ خطای لوآ در پودمان:Citation/CS1/en/Identifiers در خط 47: attempt to index field 'wikibase' (a nil value).
This article "نظریه خود تعیین گری" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:نظریه خود تعیین گری. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.