نقد شاه ایران

تغییرمسیر به:

نقد محمدرضا شاه

تغییرمسیر به:

نقد محمدرضا شاه

نقد محمدرضا شاه در این مقاله به کلیه انتقاداتی گفته میشود که عملکرد شاه ایران در زمان حکومت وی را نشان می‌دهد. اما در واقع نقد شاهنشاه ایران برای طرفداران او باعث ناراحتی و نارضایتی آنها میشود؛ یا حتی در مواقعی این انتقادات را قبول نداشته باشند.

محمدرضا شاه فرزند رضا شاه از تاریخ 28 مرداد 1332 که به عنوان کودتای ۲۸ مرداد هم یاد برده میشود بر سر تخت پادشاهی خود، که به نظر خود محمدرضا شاه در کتاب ماموریت برای وطنم به عنوان معجزه الهی که ایران را از چنگال کمونیست و مصدق رها کرد. سالهای حکومت او در ایران از سال 1332 تا 1357 بود.

پرونده:IMGshahandsadam.png

دیدار محمدرضا شاه با صدام

او در طی این مدت با عملکرد خود باعث نارضایتی عموم مردم شد تا جایی که برای بیرون انداختن شاه به تظاهرات در بیشتر نقاط کشور روی آوردند. طرفدارن حکومت پهلوی ادعا دارند که در زمان پادشاهی محمدرضا شاه اوضاع اقتصادی کشور مطلوب بوده اما در حقیقت و به اسناد و مدارک که رجوع میکنیم نتیجه‌ای بلعکس آن را مشاهده میکنیم؛ بطور مثال در تاریخ بهمن ۱۳۵۰، روزنامه اطلاعات تیتر می زند؛ «گرانفروشی، قدم به قدم بدنبال یک کیلو سیب زمینی!» بعضی از رسانه های امروزی این حقایق را منتشر نمی‌کنند، که به گفته بعضی ها چون به ضرر شان تمام میشود چیزی در این باره نمی‌گویند.

در دوران حکومت محمد رضا شاه همانطور که پیشتر گفته شد کشور در اوضاع نابسامان اقتصادی به سر می‌برد، یکی از آن موردها تحت عنوان فساد مالی در دوران پهلوی است.

منابع[ویرایش]

https://www.ettelaat.com/#gsc.tab=0

فساد مالی در دوران پهلوی[ویرایش]

یکی از پایه‌های اصلی نارضایتی‌های مردم در انقلاب ۵۷، فساد مالی قدرتمندان در دوران پهلوی بود.^[۱] گونه‌ای که در سال ۱۳۵۷ فساد مالی به یکی از مسایل سیاسی عمده ایران بدل شده و بخش اعظم انتقاد از شاه به قالب انتقاد از فعالیت‌های غیرقانونی اطرافیان نزدیک و حتی اعضای خانواده اش درآمده بود.^[۲]

دوران رضاشاه[ویرایش]

هامبلی نوشته‌است که رضاشاه، در بین ایرانیان، هم محبوب و هم منفور است. سال‌های ابتدایی پادشاهی او، اقدامات بسیار مهمی برای کشورش انجام داد، اما با گذشت زمان، همانند سایر حکومت‌های خودکامه، حرص و ولع، سوظن و عیب‌جویی او، فزونی یافت. مخالفان فکری‌اش، منتقدانش، یا کسانی که با او هم‌دل نبودند را، مورد حمله شخصیتی قرار داده، به زندان انداخت یا تبعید کرد یا اعدام کرد.^[۳] ا. میلسپو دربارهٔ رضاشاه نوشت: «او روی هم رفته، مملکت را پاک دوشید؛ روستاییان، عشایر و زحمتکشان را بیچاره کرد و از زمین‌داران باج‌های هنگفت، گرفت. در عین آنکه اقداماتش طبقه جدید «سرمایه‌داران-تجار»، انحصارگران، پیمانکاران و مقربین سیاسی را غنی ساخت؛ تورم، مالیات‌های سنگین و دیگر عوامل، سطح زندگی مردم را کاهش دادند.»^[۴]

به نوشته عباس میلانی، هر چه به قدرت رضاشاه افزوده می‌شد، بر اشتهای سیری ناپذیری جمع‌آوری مال و ثروت از راه غیرمجاز و نامتعارف، نیز افزوده می‌شد. به گفته سفارت بریتانیا در چند سال پس از کودتا، رضاشاه از قدرت نویافتهٔ خود برای خرید املاک متعدد استفاده کرد و اغلب این املاک را به مراتب پائین‌تر از نرخ واقعی آنها خریداری می‌کرد. ابعاد این خریدها، شگفت‌آور بود. برای نمونه در مارس ۱۹۲۵ (۱۳۰۴ شمسی) سفارت بریتانیا خبر داد که رضاشاه با خرید املاکی به ارزش هشتصد هزار تومان در مازندران (که در آن روزگار رقمی بالا به‌شمار می‌رفت) ابعاد تازه ای به املاک و دارایی خود در آن منطقه بخشیده بود.^[۵]

رضاشاه در دوران حکومتش، آن قدر ثروت تصاحب کرد که به ثروتمندترین فرد ایران تبدیل شد. بر اساس برآوردها، ثروت وی به هنگام مرگ سه میلیون پوند و حدود ۱٫۵ میلیون هکتار زمین بوده‌است. بیشتر این زمین‌ها در منطقه اجدادی‌اش مازندران قرار داشت. وی همچنین صاحب مزارع گندم در همدان، گرگان و ورامین بود. بخشی از این املاک با مصادره مستقیم، دیگری از طریق نقل و انتقال مشکوک اموال دولتی و بخشی دیگر از طرق آبیاری زمین‌های بایر و سرانجام بخشی نیز با مجبور کردن زمین داران بزرگ و کوچک برای فروش زمین‌هایشان به قیمت اسمی، به دست آمده بود.^[۶]^[۷] سفارت آمریکا در گزارشی از فعالیت‌های اقتصادی رضاشاه نوشته بود: «... رضاشاه،...

This article "نقد شاه ایران" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:نقد شاه ایران. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.