چیچکا؛ قصهی شب
این مقاله سبک یادکرد و شیوه منبعدهی مشخصی ندارد. |
چیچکا؛ قصهٔ شب Chicheka Lullaby | |
---|---|
پرونده:پوستر چیچکا.jpg | |
کارگردان | رها فریدی |
تهیهکننده | رها فریدی |
داستان | زندگی ابراهیم منصفی |
موسیقی | هرمزگان |
فیلمبردار | رها فریدی |
تدوین | رها فریدی |
توزیعکننده | Raha Films |
تاریخهای انتشار | نوامبر ۲۰۱۸ - آذر ۱۳۹۸ |
مدت زمان | ۹۷ دقیقه |
کشور | ایران |
زبان | فارسی - بندرعباسی |
چیچکا قصهٔ شب عنوان مستندی موزیکال و مردمنگار از رها فریدی است که به روایت زندگی پرچالش ابراهیم منصفی، ترانهسرای هرمزگانی میپردازد. چیچکا قصهٔ شب، پنجرهای به جنوب ایران باز میکند، معرف موسیقی محلی و معاصر بندرعباس است، و آداب و رسوم مردمان این منطقه را به تصویر میکشد.
فیلمبرداری، صدابرداری، تدوین، و کارگردانی این فیلم توسط رها فریدی انجام شدهاست. فیلم تاکنون در فستیوالها و مراکز فرهنگی در کشورهای آلمان، کانادا، سوئد و مصر شرکت داشتهاست.
هزینهٔ پساتولید فیلم از طریق کمپین کیکاستارتر[۱] و حمایت مردمی تأمین شدهاست. این مستند که یک تولید کاملاً مستقل و تجربی است، از آذرماه ۱۳۹۸ در سینماهای هنروتجربه سراسر ایران اکران شد.
دربارهٔ فیلمساز[ویرایش]
رها فریدی، هنرمند تجربی و فیلمساز مستقل، متولد آبان ۱۳۵۹ و بزرگ شدهٔ تهران از مادری هرمزگانی و پدری فارسی است.
او در دو دانشگاه تئاتر و مترجمی انگلیسی تحصیل کرد. اما بیشترین آموختههایش از خارج از دانشگاه بوده.
از سال ۱۳۸۰ تا به امروز ۱۷ فیلم کوتاه، مستند و تجربی ساختهاست که همه بازیگوشیهایی بودند برای پاسخ به کنجکاویهایش.
از ۱۳۸۱ به مدت ۸ سال به عنوان تهیهکنندهٔ رادیو و محقق موسیقی در زمینههای فرهنگی، هنری و اجتماعی بهطور مستقل فعال بود. فریدی در سال ۱۳۸۸ این اولین مستند بلندش را کلید زد.
دستاندرکاران[ویرایش]
نام | نقش |
---|---|
رها فریدی | تهیهکننده و کارگردان |
رها فریدی | تصویر، صدا، تدوین |
کامبیز صفاری | مشاور تدوین |
امیرحسین قاسمی | صداگذاری و میکس |
فرهاد قدسی، آرش مالکی | اصلاح رنگ و نور |
نوید قائم مقامی | گرافیک |
پوریا صدر | زیرنویس |
ابراهیم منصفی | ترانهها و نقاشیها |
یادداشت کارگردان[ویرایش]
چیچکا قصهٔ شب ادای دینی است به سرزمین مادریام و به هنرمندان مستقلی که در زمان حیاتشان شناخته نشدند. خانهٔ مادربزرگ در بندرعباس، قبل ازاینکه جاده و بلواری باشد، چند قدمی شن و ماسه و صدف بود تا برسد به دریا. در و پنجرههای فیروزهای، نون ریخته رو تاوه، بوی کُنار و انبا، لکههای قرمز توت رو زمین حیاط خانه، موسیقی بندری، چمک، سرکنگیِ اقوام و گیتار، که وارد شده بود با منصفی به این دیار. ثبت و ضبط باقی ماندهٔ این فرهنگ آبا اجدادی آرزویم بود، فرهنگی که مثل تمام آداب قدیم جهان کمکم دستخوش تغییر و زندگانی مدرن میشود و روز به روز طعم و بویش را بیشتر میبازد.
از سال ۱۳۸۲ سفرهای تحقیقیام به جنوب ایران آغاز شد. محقق و عاشق موسیقی بودم و ثبت و ضبط هر نوای تازه و هر استعداد کشف نشدهای شغلم شده بود. تهیهکنندهٔ یک برنامه موسیقی بودم که هر هفته به معرفی موزیسینی شنیده نشده میپرداخت. زمانی که تصمیم به ساخت فیلم گرفتم تقریباً بیشتر تحقیق در طول سالها انجام شده بود و با فضای موسیقی هرمزگان آشنا بودم. در هرمزگان به هر سویی سفر کنید، ترانههای ابرام به گوش میخورد. پخش میشود، آموخته میشود، زمزمه و اجرا میشود. امروز منصفی برای هرمزگانیها اسطوره ایست و افسانهاش شنیدنی. این گستردگی و تاثیرش بر نسل نو، ثبت این قصه را ضروریتر کرد.
برای رسیدن به قصهٔ زندگی ابراهیم منصفی، گوش سپارِ روایتگران بسیاری شدم. روایتگرانی که یارش بودند و هر یک دورهای کنارش بودند. هر کدام با حسن نیت، روایت خود را از برداشتها و خاطراتشان بیان کردند. باور دارم که هرگز نمیتوان زندگی هیچکس را حتی از زبان خودش به صحت کامل بازگو کرد. در این فیلم تلاش کردم نکاتی را که از زبان بسیاری تکرار شد، نزدیکترین به حقیقت فرض کنم و در این روایت جای دهم. خوشبختانه منصفی نویسنده بود و در بیان و ثبت حالات، احساسات و افکارش هیچ کمکاری نکردهاست. ارزشمندترین اسناد دستنوشتههایش بودند که شاعر را به بهترین شکل نمایان میکنند. منصفی را خواندم و شنیدم، همچنین نزدیکانش را و پایههای اصلی قصه شکل گرفت. حقیقت هیچ زندگی قابل بیان نیست. یک اتفاق واحد از منظر هر یک از ما، خود قصهایست مجزا. چیچکا قصهٔ شب فقط تلاشی است برای روایتِ قصهای از یک زندگی.
دربارهٔ ابراهیم منصفی[ویرایش]
ابراهیم منصفی، شاعر و خنیاگر هرمزگانی در سال ۱۳۲۴ در بندرعباس متولد شد. پدرش مینابی و مادرش اهل صحراباغ لار بود. ابراهیم به قول خود زادهٔ عشق زنی بود به مردی که آوازش او را سحر کرده بود که پس از تولدش زندگی پایداری نداشتند. پس از جدایی آن دو از هم ابراهیم دوران کودکی و نوجوانیاش را با پدربزرگ و مادربزرگ پدری خود در بتکده هندوهای بندرعباس، بت گورون گذراند.
آواز خواندن را در کودکی با تعزیهخوانی آغاز کرد و در دبیرستان وارد گروههای تئاتر دانشآموزی شد. در همان دوران اولین مجموعه شعرش به نام مروارید ساحل را در بندرعباس در شمارگان اندک به چاپ رساند. از سال ۱۳۴۷ بود که مجلات معتبری مانند خوشه[۲] و فردوسی نسبت به درج شعرهای آزاد او اقدام کردند. در سه فیلم کوتاه سینمای آزاد[۳] آن سالها به کارگردانی حسن بنیهاشمی به عنوان بازیگر حضور داشت و جایزهٔ اول بازیگری سینمای آزاد برای فیلم نهنگ[۴] را دریافت کرد.
منصفی با موسیقی ملتهای مختلف آشنایی داشت و توانست ترانههای ماندگاری به گویشهای محلی بندرعباسی، بستکی و مینابی خلق کند. منصفی با سرودن ترانههای بومی و اجرای ساده چند آکورد گیتار، به مضامینی چون عشق، رنج و آزادی پرداخت و تأثیر قابل توجهی بر نسلهای پس از خود گذاشت. امروز هنرمندان بسیاری آثار او را بازخوانی میکنند. در هرمزگان منصفی را با عنوان نیمای هرمزگان میشناسند. در واقع منصفی و چند تن از هم دورههای خود جزء اولین نفراتی بودند که به سرودن شعر نو نیمایی و آزاد در این منطقهٔ جنوبی روی آوردند. زندگی سراسر پرفراز و نشیب تأثیر عمیقی بر اشعارش گذاشتهاست. ابراهیم منصفی دههٔ پایانی عمر خود را با فقر و اعتیاد و دشواریهای فراوانی گذراند. او در شب اول تیرماه ۱۳۷۶ در سن پنجاه و دو سالگی بر اثر سکتهٔ مغزی از دنیا رفت.
فستیوالها[ویرایش]
- جشن تصویر سال، تهران، ایران، اسفند ۱۳۹۷
- فستیوال فیلمهای ایرانی مونیخ، آلمان، تیر ۱۳۹۸[۵] – Iranisches Filmfestival München, July 2019, Munich, Germany
- فستیوال تیرگان، تورنتو، کانادا، مرداد ۱۳۹۸ - Tirgan Festival, July 2019, Toronto, Canada
مصاحبهها[ویرایش]
- Sveriges Radio: رادیو سوئد مصاحبهٔ محمد عقیلی با رها فریدی، سوئد، استکهلم، خرداد ۱۳۹۰[۶]
- هفتهنامه ماراک: هشت سال صرف ساخت فیلم زندگی رامی شد، ۱ تیر ۱۳۹۶[۷]
- روزنامه صبح ساحل: «چیچکا قصهی شب» سرنخی برای وصل به کیفیتهای گذشتهٔ این دیار، ۲۹ آذر ۱۳۹۷[۸]
- هنروتجربه: نقش دریا در این مستند انکارناپذیر است، ۳۰ بهمن ۱۳۹۸[۹]
- روزنامه اعتماد: ابراهیم منصفی قلابی نبود، اصل اصل بود، ۴ اسفند ۱۳۹۸[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳]
اخبار و نشریات[ویرایش]
- ایسنا هرمزگان: منصفی بهانهای برای معرفی موسیقی هرمزگان، ۱۷ آذر ۱۳۹۷
- تلویزیون ایراناینترنشنال: چیچکا قصهی شب در فستیوال تیرگان، ۲۷ ژوئیه ۲۰۱۹
- روزنامه صبح ساحل: سیمای زن هرمزگانی در سینمای مستند ایران، ۳۱ امرداد ۱۳۹۸
- ایسنا: فیلم«چیچکا قصهی شب» ۱۶ آذرماه در بندرعباس اکران میشود، ۹ آذر ۱۳۹۸
- Tehran Times International Daily: Chronicles life of a musician[۱۴]
- ایرنا: اکران مستندی موزیکال درباره زندگی یک شاعر، ۷ دی ۱۳۹۸
- ایلنا: مستندی ریتمیک روایتگر زندگی پرچالش ابراهیم منصفی، ۷ دی ۱۳۹۸
- خانه مستند: اکران مستند موزیکال ایرانی «چیچکا قصهی شب»، ۷ دی ۱۳۹۸
- موسیقی ما: روایت موزیکال زندگی ابراهیم منصفی در «چیچکا قصه شب»، ۸ دی ۱۳۹۸
- ایمنا: قصهای موزیکال از ترانهسرای هرمزگانی، ۸ دی ۱۳۹۸
- آریا نیوز: روایت موزیکال زندگی ابراهیم منصفی در «چیچکا قصه شب»، ۹ دی ۱۳۹۸
- آرت تاکس: معرفی مستند چیچکا، مردی که تنها رفت و تنها ماند،[۱۵] بهمن ۱۳۹۸
- Magiran: گفتگو با رها فریدی کارگردان فیلم مستند «چیچکا قصهی شب»، ۴ اسفند ۱۳۹۸
- درامانقد: رامی رام نشد، علیرضا نراقی درباره “چیچکا قصهی شب”، ۱۱ فروردین ۱۳۹۹
با حضور[ویرایش]
نام | نقش |
---|---|
رحمان رکنی | روانکاو و راوی |
حسام نقوی | پژوهشگر و راوی |
غلام توسلی | درامر و راوی |
منصور نعیمی | پژوهشگر، فیلمساز و راوی |
ابراهیم شهدوستی | موزیسین و راوی |
مسعود پاکدامن | گیتاریست و راوی |
محمد عقیلی | پژوهشگر، فیلمساز و راوی |
سهراب حسنی پور | موزیسین و راوی |
شرف حسینی | موزیسین و راوی |
حسین گردین | بیسیست |
رضا کولغانی | خواننده و بازیگر |
فرشید فرهت | مترجم و راوی |
حسن کرمی | شاعر و راوی |
حمید سعید | موزیسین و راوی |
ناصر منتظری | موزیسین و راوی |
محمد محترم پناه | گیتاریست |
ابراهیم علوی | گیتاریست |
هادی آرمین | موزیسین |
فاضل پیش | گیتاریست و راوی |
محسن آزادبخش | گیتاریست و خواننده |
حسین قدسی نژاد | خواننده و راوی |
ناصر عبداللهی | موزیسین |
نازنین عبداللهی | موزیسین |
سمیرا نقشبندی | خواننده |
فوزیه پیش | بیسیست |
گلی بندرعباسی | درامر |
شیخ علی علوی | موزیسین |
آرین علوی | گیتاریست و خواننده |
فاطمه تابدار | گیتاریست و خواننده |
پیوند به بیرون[ویرایش]
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به چیچکا؛ قصهی شب در ویکیگفتاورد موجود است. |
- Chicheka Lullaby on IMDb
- اینستگرام chicheka_movie@
- فیسبوک چیچکا قصهی شب
- Chicheka Lullaby KickStarter Campaign
- www.vimeo.com/rahafaridi
- وبسایت رسمی رها فریدی
- چیچکا قصهی شب در سینما تیکت
منابع[ویرایش]
- ↑ کمپین کیکاستارتر چیچکا قصهی شب، پاییز ۱۳۹۳
- ↑ هفتهنامه کتاب هفته و خوشه از تأثیرگذارترین هفتهنامههای ادبی دههٔ ۴۰ بودند. احمد شاملو در سال ۱۳۴۶ سردبیری قسمت ادبی و فرهنگی هفتهنامهٔ خوشه را به عهده میگیرد. همکاری او با نشریهٔ خوشه تا ۱۳۴۸ که نشریه به دستور ساواک تعطیل میشود، ادامه دارد.
- ↑ سینمای آزاد در دورهای از مهمترین مراکز فیلمسازی تجربی به حساب میآمد و بسیاری از فیلمسازان آیندهٔ سینمای ایران، تجربههای نخستین خود را در این مرکز انجام دادند. سینمای آزاد توسط حسن بنیهاشمی، بصیر نصیبی، همایون پایور و ابراهیم فروزش، تأسیس شد. سینماگرانی چون کیانوش عیاری و بهروز افخمی از دانشآموختگان این کلاسها هستند.
- ↑ فیلم نهنگ ساخت حسن بنیهاشمی در بندرعباس ۱۳۵۲، با بازی ابراهیم منصفی، علی حبیبزاده، حسین پیلافکن، احمد نقوی و … است. نهنگ بر اساس قصهای از سید شرفالدین حسینی به نام «روزی که بُمُن با درد خویش آشنا شد» ساخته شدهاست. فیلم برندهٔ چهار مجسمهٔ طلا از فستیوال فیلمهای کوتاه سینمای آزاد و فرهنگ و هنر و اتحادیه تلویزیونهای آسیا و اقیانوسیه A.B.U گردید.
- ↑ تهران-ایرنا:ششمین دوره جشنواره فیلمهای ایرانی در مونیخ آلمان، ۵ تیر ۱۳۹۸
- ↑ رادیو سوئد (Sveriges Radio International)
- ↑ هفتهنامه ماراک: مصاحبهٔ عباس رفیعی با رها فریدی
- ↑ روزنامه صبح ساحل: مصاحبهٔ صدف محمودی با رها فریدی
- ↑ هنروتجربه: مصاحبهٔ علیاصغر کشانی با رها فریدی
- ↑ روزنامه اعتماد: مصاحبهٔ تینا جلالی با رها فریدی
- ↑ Magiran مگایران: بانک اطلاعات نشریات کشور
- ↑ همه نیوز: گفتگو روزنامه اعتماد با رها فریدی
- ↑ فرادید: گفتگو روزنامه اعتماد با رها فریدی
- ↑ Tehran Times International Daily PDF, December 29, 2019
- ↑ آرت تاکس: معرفی مستند چیچکا
This article "چیچکا؛ قصهی شب" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:چیچکا؛ قصهی شب. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.