یرالماکبابی
| Spherical fritters in a bowl یرالماکبابی[۱] | |
| وعده | صبحانه، ناهار و شام |
|---|---|
| منطقه یا ناحیه | آذربایجان |
| دمای سرو | گرم دمای اتاق |
| ترکیبات اصلی | سیب‌زمینی، ادویه، کره، سبزی، تخم‌مرغ (بصورت دلخواه)، گوجه، خیارشور، دوغ |
| انواع | به صورت ساندویچ با نان سنگگ |
| |
یرالماکبابی (به ترکی آذربایجانی: یئرالماکابابی) یکی از غذاهای محلی شهر ارومیه و برخی شهرهای منطقه آذربایجان می‌باشد و بعنوان برند غذایی این شهر (ارومیه) نیز مشهور است.[۲][۳][۴]
اگر شما ارومیه نیز سفر کرده باشید حتما در خیابان اصلی شهر کوچه یرالماکبابی را دیده‌اید و یا در نقاط مختلف شهر اغذیهفروشیهایی با عنوان یرالماکبابی و یا وانت‌بارهایی که در کابین خود «یئرالماکبابی» آماده می‌کنند مواجه شده‌اید. یئرالماکبابی معروفترین غذای خیابانی ارومیه است و ساندویچی است که با سیب‌زمینی کبابی و تنوری شده یا آبپز و (بصورت دلخواه بعضاً همراه با تخم مرغ آبپز) و سبزی خوردن و کره آب شده تهیه می‌شود.[۵]
واژه‌شناسی و پیشینه[ویرایش]
یرالما (نوشتار ترکی: یئرالما Yeralma) در زبان ترکی آذربایجانی به معنی سیب‌زمینی است که بدلیل پخت کبابی آن در تنور به یرالماکبابی مشهور شده است و یکی از تغزیههای سالم آذربایجانی است.[۶]
یرالماکبابی یکی از غذاهای محلی ارومیه است که از دیرباز در این شهر بصورت سنتی عرضه شده است. این غذا یک لقمه بزرگ سیب‌زمینی با سبزیجات و ادویه فراوان است که سیب‌زمینی آن در نمک داغ کباب شده است. این غذا را در کوچه‌پس‌کوچه‌های خیابان‌های قدیمی شهر ارومیه، مثل خیابان‌های اصلی پیدا می‌کنید. قدیمی‌ترین این مغازه‌ها مغازهای ۶۰-۷۰ ساله است که در کوچه‌ای معروف به یئرالماکبابای کوچه‌سی[۷] نرسیده به پیادهراه (به ترکی: دؤشمه) قرار دارد. حسن آیرانچی و میرعلی میری از یئرالماکبابی فروشیهای معروف این شهر بودند.[۸][۹]
ترکیبات[ویرایش]
یرالماکبابی معمولا در اغذیهفروشیهایی با عنوان یرالماکبابی ارائه می‌شود.
- سیب‌زمینی (یرالما) (که در تنور بصورت کبابی پخت شده است)
- کره محلی
- سبزی
- گوجه فرنگی
- خیارشور
- تخم‌مرغ بصورت دلخواه و همراه با یرالما داخل نان سنگک قرار داده می‌شود.
- دوغ محلی
- ادویه
طرز تهیه یرالماکبابی خانگی[ویرایش]
مرحله اول آدماده کردن یرالماها (سیب‌زمینی‌ها): سیب‌زمینی‌ها (به تعداد لازم) را بشویید و بعد از خشک کردن، داخل قابلهای آلومنیومی که داخل آن، به اندازه ۲-۳ سانتیمتر نمک یا قلوه سنگ ریختهاید قرار دهید. حرارت را متوسط کنید و ۲۰ تا ۳۰ دقیقه زمان نیاز است تا سیب‌زمینی‌ها نرم شوند و بپزند.
به دلخواه (اگر میخواهید همراه سیب‌زمینی، تخم‌مرغ هم سر کنید)، هم‌زمان تخم‌مرغ‌ها را هم آبپز کنید. تخم‌مرغ‌ها را در یک قابلمه کوچک بگذارید و روی آن‌ها را با آب بپوشانید. روی حرارت زیاد بگذارید تا آب بجوشد. حرارت را کم کنید و در قابلمه را به مدت ۴ تا ۵ دقیقه بگذارید. اگر ترجیح می‌دهید زرده‌تان خیلی نرم نباشد، آن را به مدت ۶ تا ۸ دقیقه بپزید. پس از این مدت، تخم‌مرغ‌ها را کنار بگذارید تا کمی خنک شوند؛ سپس پوست بگیرید.
بعد از آماده شدن یرالماکبابی، سنگکها را به اندازه‌های دلخواه و بصورت ساندیچی برش دهید و یرالماکبابی را رو آن قرار داده و روی قسمتی از نان پهن کنید. سپس نمک و فلفل و سبزیجات و ادویه و خیارشور و گوجه‌فرنگی و کره را به دلخواه به آن اضافه کنید. اکنون آماده سرو است.
ضمنا در برخی مواقع به جای پخت یرالما در داخل قابلمه و روی نمک و یا قلوه‌سنگ داخل آب آبپز کرده سرو می‌کنند.[۱۰]
منابع[ویرایش]
- ↑ ویکی‌پدیای ترکی؛ یئرالماکابابی
- ↑ یئرالماکابابی، برند غذایی ارومیه - حسین واحدی
- ↑ جاذبه‌های گردشگری ارومیه - حسین واحدی
- ↑ علی بابا؛ راهنمای سفر به ارومیه زیبا؛ شهر اولین‌ها
- ↑ روزنامه همشهری؛ معروفترین غذاهای خیابانی ایران
- ↑ ویکی‌ترکی؛ صفحه یرالما
- ↑ یئرالماکابابی کوچه‌سی/ قصه غذایی که یک کوچه را در ارومیه به نام خودش کرده است
- ↑ نوستالژی حسن آیرانچی و یئرالماکابابی - حسین واحدی
- ↑ داستان عجیب حسن آیرانچی - ارومیه
- ↑ طرز تهیه یرالماکبابی خانگی
