Cross-laminated timber

خطای اسکریپتی: پودمان «AfC submission catcheck» وجود ندارد.

پانلهای لایهای متقاطع/همبر (CLT)

پانلهای لایهای متقاطع/همبر(زیر دسته ای از محصولات چوبی مهندسی شده) یک پانل چوبی است که از چسباندن لایه های چوب بریده شده به هم،چوبهای بریده شده از یک الوار، ساخته شده است. جهت طولی هر لایه در تخته معمولا عمود بر لایه های مجاور قرار دارد و روی مقطع هر تخته معمولا به صورت متقارن چسبیده میشوند تا لایه های بیرونی جهات یکسانی داشته باشند. معمولا تعداد لایه های پانل فرداست؛

البته کد گذاریهایی برای تعداد لایه زوج نیز وجود دارد(که به صورت یک ساختار متقارن مرتب میشوند).الوار معمولی یک ماده هرسونایکسان میباشد به این معنی که خواص فیزیکی پانل وابستهبه جهت است. با جسباندن لایههای چوب در زوایای قائم پانل قادر است به استحکام ساختاری بهتر در هر دو جهت دست یابد. این پانل تقریبا شبیه به تخته لایه است اما با لایههای ضخیم تر.

تاریخچه[ویرایش]

پانلهای لایهای متقاطع/همبراولین بار در دهه 1990 در آلمان و اتریش توسعه یافت و مورد استفاده قرار گرفت. Gerhard Schickhofer محقق اتریشی تحقیق پایان نامه دکترای خود را در موردپانلهای لایهای متقاطع/همبردر سال 1994 ارئه کرد. اتریش اولین دستور العمل ملی CLTرا در سال 2002 و بر اساس تحقیقات گسترده Schickhoferمنتشر کرد. این دستور العملهای ملی برای هموار کردن مسیری پذیرش پانلهای لایهای متقاطع/همبربه عنوان عناصر مهندسی در ساختمانهای چند طبقه شناخته میشود.گرهارد شیکهوفر جایزه مارکوس وانبرگ 2019 را بدلیل مشارکتهای پیشگامانه خود در زمینه تحقیقات CLTدریافت کرد.

در دهه 2000 میلادی، پانلهای لایهای متقاطع/همبردر اروپا کاربرد بسیار گستردهتری یافتو در سیستمهای ساختمانی مختلف مانند مسکنهای تک و چند واحدی استفاده میشد. یکی از دلایل توجه بیشمار به محصولات مهندسی شده چوبی از جمله پانلهای لایهای متقاطع/همبر، دسترسی کمتر به الوار قطورتر بوده است.

الزامات کد های ساختمانی (ایالات متحده امریکا)[ویرایش]

سال2015 CLTدر کدهای ملی برای ساخت سازه های چوبی در آمریکا گنجانده شد. این کدها به عنوان مرجعی برای ایین نامه بین المللی ساختمان در سال 2015 مورد استفاده قرار گرفت و به نوبه خود به CLTاجازه داد تا به عنوان یک مصالح ساختمانی کد دار شناخته شود. این تحولات اجازه استفاده از CLT در ساخت دیوارهای خارجی / کف/دیوارهای جدا کننده وسقف در ساختمان را داد. همچنین پیش نیازهای لازم برای حفاظت در برابر آتش مخصوص CLTدر دستورالعمل IBC در سال 2015 ارائه شد.الزامات عملکرد سازهای پانلهای لایهای متقاطع/همبر نیز در استانداردهایANSI/APA PRG 320 ارائه شد.

ساخت[ویرایش]

فرآیند تولیدCLT را میتوان به 9 مرحله تقسیم کرد؛انتخاب اولیه چوب / گروه بندیچوب / تراش چوب / برش چوب / کاربرد چسب / چیدمان پانل / پرس / کنترل کیفیت / و در نهایت بازار یابی و حمل نقل.

نتخاب الوار اولیه شامل دو تا سه بخش شامل بررسی میزان رطوبت، درجه بندی بصری و گاهی اوقات بسته به کاربرد سازهای، انجام ازمونهای مقاومت است. بسته به نتایج این مرحله،چوبها یا برای CLT سازهای و یا برایCLT با درجه ظاهریاستفاده خواهد شد. الوارهایی که نمیتوانند در هر دو دسته قرار گیرند، ممکن است برای محصولات مختلف مانند تخته سه لا یا چوب چند لایه چسب دار استفاده شوند.

مرحله گروه بندی تضمین میکند الوار های یک شکل در یک گروه قرار میگیرند برای CLT های سازهای از الوارهای با مقاومت بالا به عنوان لایه درونی و برای CLTهای ظاهری از الوارهای با درجه کیفیت ظاهری بالا در همه ساختار تخته استفاده میشود.

در مرحله تمیزکاری،کیفیت سطوح چوب و عملکرد چسب بین لایه¬ها بهبود می¬یابد. تقریبا 5/2 میلی متر از سطح بالا و پایین و 8/3 میلی¬متر از دو کناره¬های پانل بریده می¬شود تا سطح صافی تضمین شود. مواردی وجود دارد که در آن فقط لبه¬های بالا و پایین بریدهمی¬شود. این معمولا زمانی اتفاق می افتد که لبه¬های کناری نباید به ماده دیگری بچسبند. البته ممکن است در این مرحله نیز رطوبت کلی پانل تغییر کند.

سپس چوب بسته به کاربرد و نیاز مشتری به طول معینی برش داده میشود.

سپس چسب معمولا از طریق ماشین روی چوب اعمال میشود. در استفاده از چسب باید اطمینان حاصل شود که هیچ سوراخ یا انقطاعی در چسب وجود ندارد و چسب با میزان ثابتی اعمال شود

.مطابق استاندارد ANSI/APA PRG 320، حداقل 80 درصد سطح بین لایهها در مرحله چسب زنی باید به هم متصل شوند.

در مرحله پرس فرآیند چسبندگی به طور کامل تکمیل میشود. دو نوع اصلی سیستم پرس وجود دارد؛ پرس خلا و پرس هیدرولیک.در پرس خلا میتوان بیش از یک پانل CLT را در یک زمان فشرده کرد که باعث میشود فرآیند کارایی و اثربخشی بیشتری در زمان و انرژی داشته باشد. مزیت دیگر پرس خلا این است که میتواند به پانلهای CLT منحنی شکل نیز فشار وارد کند زیرا فشار در کل ساختار پانل توزیع میشود.مزایای پرس هیدرولیک عبارت است از؛ قابلیت اعمال فشارهای بالاتر و همچنین اعمال فشار بر لبههای پانل.

در نهایت مرحله کنترل کیفیت پانلهایCLT انجام میشود.معمولا برای ایجاد سطح بهتر از دستگاه سمباده استفاده میشود.پانلهایCLT نیز متناسب با طراحی خاص خود برش داده میشوند.اغلب اگر پانلها برای تشکیل سطوح طولانی تر به هم متصل شوند از اتصال انگشتی استفاده میشوند.

چسب ها[ویرایش]

چسب غالب مورد استفاده ملامین اوره فرمالدهید(MUF) است هر چند از چسب بدون فرمالدهید مانند پلی اوروتان و رزین فنل فرمالدهید(PRF) نیز استفاده میشود.

مزایا[ویرایش]

CLTبه عنوان مصالح ساختمانی دارای مزایای زیر است؛

- انعطاف پذیری در طراحی: CLT کاربردهای زیادی دارد. میتوان از آن در دیوار، سقف و کفپوش استفاده کرد. ضخامت پانلها را میتوان به راحتی با افزودن لایههای بیشتر افزایش داد و با اتصال پانلها به یکدیگر طول پانلها را ^{[ نیازمند منبع ]}افزایش داد.
- سازگار با محیط زیست:CLT یک ماده تجدید پذیر سبز و پایدار است زیرا از چوب ساخته شده است که میتواند کربن را ذخیره کند.
- پیش ساخته: کف یا دیوارههای ساخته شده ازCLT را میتوانبه طور کامل قبل از رسیدن به محل^{[ نیازمند منبع ]} کار ساخت که زمان انجام کار را کاهش میدهد و به طور بالقوه میتواند هزینههای کلی ساخت ساز را کاهش دهد.
- عایق حرارتی: از آنجا^{[ نیازمند منبع ]}یی که از چندین لایه چوب ساخته شده است عایق حرارتیCLT می¬تواند بسته به ضخامت پانل بالا باشد.
- مصالح ساختمانی نسبتا سبک:CLT نیاز به فوندانسیون بزرگ بدلیل سبکی ندارد و ماشین آلات مورد نیاز د^{[ نیازمند منبع ]}ر محل نیز بدلیل سبکی بسیار کوچکتر از ماشین آلات مورد نیاز برای بلند کردن مصالح ساختمانی سنگین تر خواهد بود.
این جن^{[ نیازمند منبع ]}بهها همچنین ظرفیت اضافی برای برپایی ساختمانهایCLT در مکانهایی را فراهم میکند که در غیر این صورت ممکن است قادر به پشتیبانی از پروژههای سنگینتر نباشند و تکمیل پروژهها را در جایی که در ساخت ساز به دلیل ساختمانها^{[ نیازمند منبع ]}ی از پیش موجود در اطراف سایت سخت یا دشوار است تسهیل میکند.

معایب[ویرایش]

CLT همچنین دارای معایب مختلفی به شرح زیر است:

- هزینههای تولید بالاتر:CLT به عنوان یک ماده نسبتا جدید در بسیاری از کشورها تولید انبوه نمیشود. همچنین تولید پانلهایCLTبه مقدار قابل توجهای چوب با کیفیت نیاز دارد که در مقایسه با دیوارهای پیش ساخته معدنی هزینهبرتر است.
- سابقه محدود: CLT یک ماده نسبتا جدید است. بنابراین در بسیاری از پروژههای ساختمانی استفاده نشده است. تحقیقات فنی و کاربردی قابل توجهای در مورد CLT انجام شده است، اما همچنان نیاز به تجربههای عینی بیشتری برای توسعه کاربردهای آن میباشد.
- عملکرد اکوستیک: برای دستیابی به عملکرد اکوستیک قابل قبول باید از پانلهایCLT بیشتری استفاده شود. طبق کتابچه راهنمای CLT دو پانلCLT با مواد معدنی در بین آنها پیش نیاز بین المللی ساختمان برای عایق صدا در دیوارها برآورده میشود.

رده:کامپوزیت‌ها رده:چوب صنعتی

This article "Cross-laminated timber" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Cross-laminated timber. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.