ایل بهمئی

الگو:حص-خرابکاری

ایل بهمئی
کل جمعیت
نواحی با بیشترین جمعیت
کهگیلویه و بویراحمد، فارس، خوزستان، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، اصفهان
زبان‌های رایج
لری بهمئی
ادیان و مذاهب
اسلام شیعه

ایل بهمئی یکی از بزرگ‌ترین ایلات ایران از لحاظ جمعیت و جغرافیا می‌باشد، بهمئی از ایلات لر بزرگ و از ایلات باستانی ایران است که در جنوب غرب ایران و به طور گسترده در استان‌های خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد زندگی می‌کنند. بهمئی‌ها به زبان لری و با گویش بهمئی صحبت می‌کنند.

طوایف

بهمئی از دو ایل ایل احمدی و ایل مهمدی تشکیل شده‌است که خود دارای زیر مجموعهٔ‌های بسیاری هستند. ایل احمدی به دو بخش جلالی و بیژنی تقسیم می‌شود.

تیره بیژنی از دوازده (۱۲) طایفه بندری، طایفه بتلی، طایفه غیبی، طایفه ویسی، طایفه گهرلی، طایفه شهروئی، طایفه بالیاوی، طایفه بلواسی، طایفه تاکائیدی، طایفه شه مصیری، طایفه مشهدی مهمدی و طایفه ایسوی تشکیل شده است.

تیره جلالی از چهار(۴) طایفه باولی، طایفه شوسنی، طایفه کمبری، طایفه شه نظری تشکیل شده است.

طوایف سادات وابسته به ایل احمدی از شش (۶) طایفه سادات عباسی، طایفه سادات میرسالاری ، طایفه سادات رضاتوفیق، طایفه سادات منگزوری، طایفه سادات بابااحمدی(شیوخ)، طایفه سادات یوسفی تشکیل شده است.

ایل مهمدی از نه(۹) طایفهٔ خلیلی، نری‌میسا، نارگ میسا، عالیمهمد، کمایی، مهمدمیسا، بناری، کلاه کج، نوروزی و علایدالدینی تشکیل شده‌است.

بهمئی سردسیر را ایل مهمدی و بهمئی گرمسیر را ایل احمدی تشکیل میدهد.

خاستگاه

ایل بهمئی یا بهمنی افرادی که نسب خود را از بهمن شاه درازدست کیانی - هخامنشی می‌دانند. تمامی ایلات بهمئی نسب خود را از نسل بهمن شاه می‌دانند. علائدین بهمن شاه موسس خاندان بهمنی خود را از نسل بهمن فرزند اسفندیار معرفی کرده است. در مناطق بهمئی نشین آثار باستانی زیادی از دوره هخامنشی و اشکانی موجود است از جمله قلعه «دژموک» واقع در دیشموک ، سنگ نگاره های تنگ «سولک» و و و...

بهمن فرزند اسفندیار-گشتاسپ-لهراسپ-اورند-کی پشین-کی اپیوه-کی قباد- کی کاووس-منوچهر-پشنگ-وهومتین. . .

وجه تسمیه نام

ایل بهمئی اسم خود را از اسم جد خود بهمن شاه کیانی-هخامنشی گرفته است.

در گذشته بین لرها حرف " ن ' اخر کلمات استفاده نمیشده و جای خود را به حرف « ه‍ » میداد. مثلا کلمه «بکن» شده «بکه» یا «بزن» شده «بزه» ، به همین دلیل بهمن شد «بهمه» و سپس به «بهمه ای یا بهمئی» یعنی افرادی از نسل بهمن تبدیل شده است. . .

فرهنگ

کوچ ایل بهمئی

اگر چه در دهه‌های آغازینِ قرن حاضر گروه‌های بسیاری از ایل بهمئی نیز همانند سایر ایل‌ها و عشایر ایران یکجانشین شدند، اما هنوز هم بخشی از طایفه‌های ایل بهمئی، کوچ‌رو هستند. کوچ‌روهای بهمئی زمستان را در دشت‌های خوزستان و تابستان را در بخش‌های کهگلویه و بویراحمد به سر می‌برند.

ضرب‌المثل‌ها

در گویش بهمئی ضرب‌المثل‌های زیادی وجود دارد که برای موقعیت‌های مختلف از آن استفاده می‌شود، از معروف‌ترین ضرب‌المثل‌های این ایل می‌توان به (داری که خل اوی مه ده راس ابو)، (سرش سر آدمیه)، (قلایه گدن گپ بزن گو گی گی)، (آربز و قلون اگو آل بورت دو سمه دوری) اشاره کرد.

موسیقی

موسیقی مردم بهمئی شاخه‌ای از موسیقی لری است. این موسیقی به وسیله سازهایی مانند سرنا، کُرنا و کوس و سازهای بادی کوچکتر از سرنا و کرنا نواخته می‌شود. مراسم عروسی در این ایل به این شکل است که همه روستا اعم از زن و مرد، پیر و جوان جمع شده و به شادی با رقص مخصوص به این ایل می‌پردازند تا اواخر دهه هشتاد رسم ترکه زنی و بیت‌خوانی در این جشن‌ها امری رایج بود که به مرور کمرنگ شد.

باورها

در بین بهمئی‌ها مانند دیگر اقوام، باورهای زیادی وجود دارند که با زندگی مردم عجین شده و تمام کارها و برخوردهای روزمره‌شان، بر اساس همین باورها صورت می‌گیرد. باورها (خرافی یا غیر خرافی) جزئی از فرهنگ هر قوم و منشأ حرکت و نشان دهندهٔ نحوهٔ زندگی افراد هستند.

عزاداری

در رسم بهمئی‌ها هرگاه کسی از دنیا می‌رود مثل اینکه همهٔ طایفه عضوی از خانواده را از دست داده و ماتم زده می‌شوند. مراسم عزاداری در بین بهمئی‌ها به شکل خاصی برگزار می‌شود و تقریبا تمام روستا و طایفه بر سر مزار شخص فوت شده جمع و به سینه‌زنی و عزادارای می‌پردازند، یک خواننده هم به سرود خوانی مشغول می‌شود که در زبان بهمئی به آن خطیر می‌گویند.

جمعیت

طبق آمار و سرشماری هایی که انجام شده است جمعیت ایل بهمئی در استان های نامبرده به‌ صورت پیوسته بین ۳۰۰،۰۰۰ تا ۴۰۰،۰۰۰ هزار و به صورت کلی تا ۵۰۰ هزار نفر می‌باشد.

جستارهای وابسته

• شهرستان بهمئی
• لرهای جنوبی

پانویس

This article "ایل بهمئی" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:ایل بهمئی. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.

📰 Article(s) of the same category(ies)

• الگو:آمار-نیاز

---

 Facebook Page

 Follow us on Twitter !

Read or create/edit this page in another language

• ایل بهمئی in English