حقوق جامعه ال جی بی تی در خاورمیانه
شهروندان همجنسگرا زن، همجنسگرا مرد، دوجنسگرا و تراجنسیتی معمولاً در بیشتر مناطق خاورمیانه از حقوق محدود یا بسیار محدود کننده برخوردارند. همجنسگرایی از میان ۱۸ کشوری که منطقه خاورمیانه را تشکیل می‌دهند در ۱۰ کشور غیرقانونی تلقی می‌شود و در شش کشور مجازات اعدام برای آن تعیین شده است. حقوق و آزادی شهروندان ال جی بی تی به شدت تحت تأثیر سنتهای غالب فرهنگی و مذهبی غالب مردم ساکن منطقه - به ویژه اسلام است.
تمام گرایش‌های جنسی در کشورهای بحرین، قبرس، لبنان، اسرائیل، اردن و ترکیه قانونی است. فعالیت همجنسگرایان زن در فلسطین (نوار غزه) و کویت قانونی است. با این حال همجنسگرایی زن در مصر نامشخص است.[۱] گرچه حساسیت کمتری در خصوص همجنسگرایی زنان وجود دارد، اما تعداد کمی از این کشورها تنها بخش کوچکی از حقوق و مقررات قانونی را به رسمیت می‌شناسند. در کشورهای کویت، مصر، عمان، قطر و سوریه فعالیت همجنسگرایان مرد با مجازات حبس روبرو می‌شود. در کشورهای ایران، عراق، عربستان سعودی، قطر، امارات و فلسطین (کرانه باختری) مجازات عمل همجنسگرایانه اعدام است. مجازات در یمن و فلسطین (نوار غزه) بسته به عمل شخص، مجازات بین مرگ و حبس، متغیر است.
چندین کشور خاورمیانه ای به دلیل آزار و اذیت همجنسگراها و تراجنسی‌ها به واسطه مجازات حبس و مرگ، با انتقادات جدی بین‌المللی روبرو شده‌اند.
تاریخچه[ویرایش]
شواهد همجنسگرایی در خاورمیانه را می‌توان حداقل از زمان مصر باستان[۲] و بین‌النهرین تا به امروز دنبال کرد. در آشور باستان، جرایم جنسی به‌طور یکسان مجازات می‌شدند، چه همجنسگرا باشند و چه دگرجنسگرا.[۳] فرد به واسطه عمل دخول جنسی با فردی دیگر از طبقه اجتماعی یکسان یا روسپی‌های فرقه ای (عمل جنسی برای امر مقدس و باروری) و یا افرادی که نقش جنسیتیشان مردانه مطلق در نظر گرفته نمی‌شده است، با مجازاتی روبرو نمی‌شد. در یک لوح اکدی، Šumma ālu، آمده است: «اگر مردی با فردی هم رده خود مقاربت جنسی مقعدی کند، در بین همسالان و برادران خود رهبر می‌شود».[۴][۵] با این حال، روابط همجنس گرایانه با سربازان تحت امر، برده‌ها، خدام سلطنتی یا کسانی که در خدمت جامعه بودند رابطه مطیعانه یا همراه با دخول بوده و به عنوان طالع بد تلقی می‌شد.[۶][۷] در قوانین آشوری، پادشاهی میانه مورخ ۱۰۷۵ قبل از میلاد مسیح، یک قانون نسبتاً سخت برای همجنسگرایی در ارتش وجود دارد که در آن آمده است: "اگر مردی با برادران هم رزم خود رابطه جنسی برقرار کند، باید او را به خواجه (جنسی)تبدیل کنند ."[۸][۹][۱۰]
در دوره قرون وسطی و اوایل دوران مدرن، جوامع خاورمیانه شاهد شکوفایی ادبیات همو اروتیک بودند. شمسی عصار (شوشا گوپی) از نشریه مکمل آموزش عالی تایمز معتقد است که اگرچه "مدتها پیش، فرض می‌شد که جوامع عرب-اسلامی همیشه نسبت به جوامع غربی در مقابل مقوله همجنس گرایی تسامح کمتری داشته‌اند" اما در "دوران قبل از عصر مدرن، مسافران غربی از یافتن اسلام به عنوان "دینی با دیدگاه مثبت در خصوص رابطه جنسی" و ابراز عشق آشکارا مردان در قالب کلمات و حرکات به پسران جوان شگفت زده شدند. "[۱۱]
در دوران طلایی اسلامی، سلسله عباسی در زمینه همجنسگرایی نسبتاً لیبرال و آزاداندیش شناخته شده است.[۱۲] این امر به موجب عوامل مختلفی صورت گرفته، به ویژه حرکت به سمت یک حکومت اسلامی دیوان سالارانه و دور از تبعیت مطلق از کتاب مقدس.
بسیاری از حکما اسلامی پایبند به رابطه همجنسگرایانه بودند یا حداقل در تسامح با امر همجنسخواهی شناخته شده‌اند. به عنوان مثال، گفته می‌شود که ولید دوم یکی از خلفای اموی رابطه جنسی با مردان دیگر لذت می‌برد. ابونواس اهوازی، یکی از برجسته‌ترین شاعران عرب، به‌طور گسترده‌ای تحت حمایت خلیفه عباسی هارون الرشید آثار همواروتیک تولید کرده است. خلیفه الامین جانشین هارون الرشید، زنان و متعه را رد می‌کرد و به جای آن خواجه‌ها را ترجیح می‌داد.[۱۳]
در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم، فعالیت همجنسگرایانه در خاورمیانه نسبتاً متداول بود و بخشی از آن وامدار جداسازی جنسیتی گسترده بود که باعث دشواری روابط دگرجنسگرایانه خارج از ازدواج می‌شد. جورج کلاودا می‌نویسد: "نویسندگان و هنرمندان بی شماری مانند آندره ژید، اسکار وایلد، ادوارد مورگان فورستر و ژان ژنه در سده‌های نوزدهم و بیستم از اروپای همجنسگرا هراس قصد و آهنگ الجزایر، مراکش، مصر و سایر کشورهای عربی کردند جایی که رابطه جنسی همجنسگرایانه نه تنها با هیچگونه تبعیض یا محدودسازی اقلیتی و فرهنگی روبرو نمی‌شد، بلکه در نتیجه تفکیک جنسیتی سفت و سخت، در هر گوشه ای نیز موجود بود. "
امروز خاورمیانه[ویرایش]
در ایران، عربستان سعودی، قطر، امارات متحده عربی و یمن، قوانین تصریح می‌کنند که اگر فردی را بیابند که مرتکب فعلی همجنسگرایانه شده است برای او مجازات اعدام قابل اجرا می‌شود.[۱۴] براساس گزارش‌های وزارت خارجه آمریکا، در عربستان سعودی هیچ تشکیلاتی تثبیت شده‌ای مرتبط با دگرباشان جنسی وجود ندارد و علاوه بر این به دلیل فشارهای شدید اجتماعی بر عدم بحث در مورد مسائل دگرباشان جنسی همچنان وضعیت تبعیض رسمی و اجتماعی در قبال این افراد بر پایه گرایش جنسی شان غیر شفاف باقی مانده است[۱۵]
اردن، بحرین و عراق تنها کشورهای عربی هستندکه همجنسگرایی در آن قانونی است؛[۱۶] گرچه که در جامعه عراق ننگ محسوب شده و بعضی اوقات منجر به اعدام کیفرستانی می‌شود.[۱۷] داعش همجنسگرایی را تحمل نمی‌کند.[۱۸] برخی از ملل خاورمیانه از تسامح و حمایت‌های قانونی برای افراد تراجنسی و تراجنسیتی برخوردار هستند. به عنوان مثال، دولت ایران عملیات تطبیق جنسیت را تحت تأیید پزشکی قانونی تصویب کرده است، دولت سوریه نیز در سال ۲۰۱۱ عملیات مشابه را تصویب کرده است.[۱۹] جنبش‌های دگرباش جنسی در سایر ملل خاورمیانه از جمله ترکیه و لبنان وجود داشته است اما با این حال، در ترکیه و لبنان تغییرات کند بوده است و سرکوب‌های اخیر در مورد رویدادهای مرتبط با جامعه ال جی بی تی، باعث نگرانی در مورد آزادی بیان سازمانهای دگرباش جنسی و مشارکت آنها با افراد جامعه ال جی بی تی شده است.[۲۰][۲۱]
اسرائیل به شکل قابل توجهی یک استثناء است که مترقی‌ترین در زمینه حقوق دگرباشان جنسی و به رسمیت شناختن زندگی مشترک زوج‌های همجنسگرا است. فعالان ضد اشغالگری این موضوع را به عنوان پدیده ای تحت عنوان صورتی نمایی معرفی کرده‌اند.[۲۲] ازدواج همجنسگرا در کشور قانونی نیست اما حمایت عمومی برای به رسمیت شناختن و ثبت ازدواج‌های همجنس انجام شده در کشورهای دیگر وجود دارد.[۲۳] اسرائیل همچنین به افراد تراجنسیتی اجازه می‌دهد جنسیت خود را بدون عمل جراحی تغییر دهند.[۲۴] افراد تراجنسیتی می‌توانند در ارتش اسرائیل آشکارا خدمت کنند.[۲۵]
در فلسطین سیستم‌های حقوقی متفاوتی وجود دارد. گزارشی از دیده‌بان حقوق بشر در رابطه با گرایش جنسی و هویت جنسیتی در خاورمیانه خاطر نشان می‌کند:
دستورالعمل قانون کیفری حقوقی انگلیس، شماره ۷۴ سال ۱۹۳۶ در غزه قابل اجرا است. در کرانه باختری، از جمله بیت‌المقدس شرقی، قانون مجازات سال ۱۹۶۰ اردن، اعمال می‌شود و حاوی مقررات منع رفتار همجنسگرایانه مبتنی بر رضایت طرفین برای بزرگسالان نیست. در غزه، داشتن «رابطه غیر طبیعی» با ماهیت جنسی که روابط جنسی همجنسگرا را نیز شامل می‌شود، جرم است و مجازات تا ۱۰ سال زندان دارد. در فوریه سال ۲۰۱۶، نیروی مسلح حماس یکی از مبارزان خود را ظاهراً به دلیل «نقض رفتاری و اخلاقی» اعدام کرد، که مقامات حماس تصدیق کردند که به معنای روابط همجنسگرایانه بوده است.[۲۶]
دیدگاه‌های عربی و اسلامی دربارهٔ همجنسگرایی به عنوان یک پدیده صرفاً «غربی» در فیلم مستند زندگی پرخطر: آشکارسازی در جهان در حال توسعهمورد بررسی قرار گرفته است. گفتگو آغازین که توسط یک مرد همجنسگرا که هنوز آشکارسازی نکرده است نقل می‌شود، بیان می‌کند «من متهم شدم به غربی شدن».[۲۷] نادیة لابی در سال ۲۰۰۷ در مجله آتلانتیک نوشت: علیرغم وجود ممنوعیت‌های قانونی و شرعی علیه فعالیت جنسی همجنس گرایانه در عربستان، به دلیل تفکیک جنسیتی و این دیدگاه که رابطه جنسی با همجنس هویت فرد را تعیین نمی‌کند، همچنان رابطه همجنسگرایانه مرسوم بود. اگرچه دیدگاه غربی از هویت دگرباشان جنسی در آن کشور شروع به ظهور کرده بود. گزارشی از دیده‌بان حقوق بشر در رابطه با حقوق دگرباشان جنسی در خاورمیانه خاطر نشان می‌کند:
در چند کشور، مانند مصر و مراکش، گرایش‌های جنسی و مسائل مربوط به هویت جنسی شروع به ورود به برنامه‌های برخی جنبش‌های اصلی حقوق بشر کرده است. اکنون برخلاف سالهای گذشته، وکلایی وجود دارند که هنگام دستگیری از افراد دفاع کنند و در مطبوعات نیز صداهایی برای بیان مسائل وجود دارد. این تحولات حیاتی از طریق سیاست‌های هویتی به دست نیامده است، شیوه ای برای مطالبه حقوق که در بسیاری از نقاط خاورمیانه به شکل فجیعی بی ثمر مانده است. خواست برخی از فعالان ال جی بی تی غربی برای کشف و تقویت سیاست هویتی «همجنسگرا» در منطقه، به شکل بالقوه ای ضد تولید است. در عوض دستاوردهای جریان اصلی، به‌طور عمده با چارچوب بندی و مشاهده پذیر کردن موقعیت‌های نقض حقوق و حمایت جامعه ال جی بی تی، که جنبش‌های حقوق بشر موجود آن را درک می‌کنند بدست آمده است. (دیده‌بان حقوق بشر ۲۰۰۹، صفحه ۱۱۸)[۲۸]
اگرچه بسیاری از کشورهای خاورمیانه دارای قوانین مجازات علیه اعمال همجنسگرایانه هستند، این موارد به دلیل دشواری در اثبات به ندرت اجرا می‌شوند، مگر اینکه در حین عمل دستگیر شوند. در خاورمیانه امروزه بسیاری از کشورها هنوز همجنسگرایی یا هویتکوئیر را به عنوان گرایش جنسی به رسمیت نشناخته‌اند.[۲۹] در عربستان سعودی، تفکیک جنسیتی به منظور تقویت عفت زنان انجام می‌شود، در نتیجه این تفکیک جنسیتی، برخی از زنان و مردان آشکارا در فضاهای بازمانند کافی شاپ‌ها، دستشویی‌های عمومی، اتومبیل و خانه‌هایشان به دنبال رابطه با همجنس خود هستند. برای حرکت در سکسوالیته خود، بسیاری از مردانی که در عربستان سعودی به انجام اعمال همجنس گرایانه اقدام می‌کنند، این اعمال را همجنس گرایانه تلقی نمی‌کنند مگر اینکه در نقش مفعول (پذیرنده آلت جنسی منتسب به مردانه) بوده باشند، موقعیت جنسی که (به غلط و در اذهان عموم) زنانه تر قلمداد می‌شود، در حالی که فاعل بودن (انجام دخول) مردانه محسوب می‌شود.
در ایران تقسیم نقش‌های جنسینی به شکل سختگیرانه وجود دارد. دولت با سرکوب اطلاعات در مورد همجنسگرایی افراد را وادار به زیر سؤال بردن هویت جنسی شان و تن دادن به عمل جراحی تغییر جنسیت (از روی عدم شناخت درست در مورد هویت جنسی شان) می‌کند و اینگونه مطلق گرایی نقش‌های جنسیتی را اعمال می‌کند. از آنجایی که عمل جراحی تطبیق جنسیت توسط دولت و نهادهای مذهبی (به همراه دریافت بودجه از دولت برای این عمل جراحی) پذیرفته شده است، بسیاری از ایرانیانی که به همجنس جذب می‌شوند این را راهی می‌دانند که در مورد گرایش جنسی خود آشکارا عمل کنند بدون آن که مورد آزار و اذیت دولت قرار بگیرند. .[۲۹] از آنجایی که گزینه ای برای همجنسگرا بودن در اختیار ایرانیان نیست، موجی از افزایش میزان ایرانیانی که تحت تمایل جنسی خود به همجنس، تحت عمل جراحی تغییر جنسیت قرار می‌گیرند به وجود آمده است. جراحی تطبیق جنسیت توسط روحانیون، روانشناسان و دولت تشویق می‌شود زیرا همجنسگرایی در ایران غیرقانونی است و با شلاق یا اعدام مجازات می‌شود.[۳۰] این امر موجب رشد جامعه تراجنسیتی در ایران شده و حذف همجنسگرایی به عنوان یک هویت از جامعه باعث شده که هم سو با افراد تراجنسینی که عمل تطبیق جنسیت انجام می‌دهند همجنسگرایان نیز به عمل تغییر جنسیت روی آورند. افرادی که تحت این جراحی‌ها قرار می‌گیرند، توسط دولت کاملاً پذیرفته شده‌اند، اما خانواده‌ها اغلب، اعضایی از خانواده را که تحت عمل جراحی تطبیق یا تغییر جنسیت قرار می‌گیرند، نمی‌پذیرند. اعضای خانواده یک منبع اصلی برای دستیابی به شغل در ایران هستند. بدون داشتن روابط اجتماعی برای درخواست شغلی، یافتن کار به‌طور فزاینده ای دشوار است، و افراد تراجنسیتی در بازار کار با تبعیض روبرو می‌شوند و این امر برخی از آنها را مجبور به تن دادن به کار جنسی می‌کند.[۳۱]
سازمانهای مردم نهاد ال جی بی تی کیو و گروه‌های همبستگی[ویرایش]
در ادامه نام چند سازمان آمده است که هدف آنها کمک و پشتیبانی از افراد جامعه ال جی بی تی در خاورمیانه است. سازمانهای دیگری هم با همین هدف وجود دارند، با این حال این سازمان‌ها، آن‌هایی هستند که تاکنون بیشترین اثرگذاری را در منطقه داشته‌اند.
خیابان رنگین کمان
خیابان رنگین کمان یک سازمان مردم‌نهاد (NGO) است که مصمم است در هر زمینه ای که نیاز باشد به افراد جامعه ال جی بی تی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (منا) کمک کند. این کمک‌ها شامل موارد زیر می‌شود، اما به این موارد محدود نمی‌شود:
- "همکاری با ارائه دهندگان خدمات بهداشت محلی برای ارتقاء سلامت روان و جسمی اعضای بومی جامعه ال جی بی تی
- تأمین کمک مالی منظم به افراد فوق‌العاده آسیب‌پذیر برای کاهش چالش‌هایی از قبیل بی خانمانی، نداشتن امنیت غذایی و سایر موانع عزت نفس و بی نیازی این افراد».[۳۲]
اقدام بی درنگ بین‌المللی
آوترایت یک سازمان غیردولتی است که حقوق بشر در زمینه افراد جامعه ال جی بی تی را در سراسر جهان، از جمله در خاورمیانه ترویج می‌کند. این سازمان بیشتر به عراق، ایران و ترکیه متمرکز است، اما همچنین با گروه‌های دیگر در منطقه نیز به منظور شنیدن فعالان بومی جامعه ال جی بی تی، و حمایت از آنها به عنوان نماینده آنها در سازمان ملل متحد همکاری می‌کند.[۳۳]
حلم یک سازمان غیردولتی مستقر در لبنان است که هدف اصلی آن را لغو ماده ۵۳۴ قانون مجازات لبنان است که «رابطه جنسی غیرطبیعی» را شامل می‌شود، که معمولاً برای هدف قرار دادن افرادی استفاده می‌شود که با الگوی نقش جنسیتی مطلق، موجود در جامعه مطابقت ندارند. اهداف دیگر حلم شامل آگاهی سازی بیشتر جامعه لبنانی در زمینه اپیدمی ایدز و سایر بیماریهای مقاربتی در کشور و حمایت از حقوق افراد جامعه ال جی بی تی لبنان است. حلم همچنین به متحدین خود اجازه دسترسی و عضویت در این سازمان را می‌دهد.[۳۴]
قوانین[ویرایش]
این بخش به هیچ وجه جامع نیست و هر قانون خاصی راجع به حقوق دگرباشان جنسی را شامل نمی‌شود. این امر تا حدودی به دلیل عدم وجود این قوانین در برخی از کشورهای خاورمیانه و همچنین به دلیل موجود بودن قوانینی به زبان عربی است.
منابع[ویرایش]
- ↑ "EGYPT (Law) - ILGA". 2014-07-11. Retrieved 2018-04-18.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Williams, Sean (2010-02-22). "Alternative sexuality in ancient Egypt? Follow the LGBT Trail at the Petrie Museum - History - Life & Style". The Independent. Retrieved 2014-06-30.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Homoeroticism in the Biblical World: A Historical Perspective, by Martti Nissinen, Fortress Press, 2004, p. 24–28
- ↑ The Construction of Homosexuality, authored by David Greenberg, University of Chicago Press, 1990
- ↑ "Homosexuality in the Ancient Near East, beyond Egypt by Bruce Gerig in the Ancient Near East, beyond Egypt". epistle.us.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Pritchard, p. 181.
- ↑ Gay Rights Or Wrongs: A Christian's Guide to Homosexual Issues and Ministry, by Mike Mazzalonga, 1996, p.11
- ↑ Halsall, Paul. "The Code of the Assura". Internet History Sourcebooks Project. Fordham University. Archived from the original on 11 September 2015. Retrieved 16 November 2015.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ The Nature Of Homosexuality, Erik Holland, page 334, 2004
- ↑ Wilhelm, Amara Das (2010-05-18). Tritiya-Prakriti: People of the Third Sex. ISBN 978-1-4535-0316-4.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Guppy, Shusha. "Veiled might of the harem.(American University Press)(Before Homosexuality in the Arab-Islamic World, 1500-1800)(Book review)" (Archive only available to researchers and legal). Times Higher Education Supplement, June 9, 2006, Vol.0(1746), p.33(1). ISSN 0049-3929. Source: Cengage Learning, Inc.
- ↑ خطای لوآ در پودمان:Citation/CS1/en/Identifiers در خط 47: attempt to index field 'wikibase' (a nil value).
- ↑ Habib, Samar (2010). Islam and Homosexuality (به English). ABC-CLIO. pp. 467–470. ISBN 978-0-313-37905-5.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Linda A. Mooney; David Knox; Caroline Schacht. Understanding Social Problems, 8th ed. Cengage. p. 373.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Country Reports on Human Rights Practices for 2009, p. 2414
- ↑ "Despite legality, Jordan's LGBT communities are still facing backlash". 28 May 2015.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Victims in hiding". BBC News.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "The Islamic State's Views on Homosexuality". www.washingtoninstitute.org. Retrieved 2018-04-19.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Syria: Cleric saves transsexual".صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Activists: Lebanese officials try to shut gender conference". AP NEWS. 2018-10-02. Retrieved 2018-10-31.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Lebanon votes against international gay rights bill - Georgi Azar". An-Nahar. 2018-10-18. Retrieved 2018-10-31.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Israel: The Mythical Safe Space For Palestinian LGBTQ Community Members". رصیف 22. 2019-12-22. Retrieved 2020-06-27.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Three-in-Five Israelis Back Same-Sex Marriage". Angus Reid Public Opinion. Retrieved 1 June 2011
- ↑ Hovel, Revital (2015). "Israel Recognizes Sex Changes Without Operation". Haaretz. Retrieved 2017-07-04.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Aviv, Yardena Schwartz/Tel. "What the U.S. Is Learning From How Israel Treats Transgender Soldiers". Time. Retrieved 2017-07-04.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Human Rights Watch Country Profiles: Sexual Orientation and Gender Identity". Human Rights Watch. 2017-06-23. Retrieved 2018-03-14.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ Pullen, Christopher (2012). LGBT Transnational Identity and the Media. Palgrave Macmillan. p. 44.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "The use of equality and anti-discrimination law in advancing LGBT rights", by Dimitrina Petrova. PDF (Archive) - Chapter 18, Human Rights, Sexual Orientation, and Gender Identity, p. 477-505
- ↑ ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ Ali Hamedani (2014-11-13), BBC World- Iran's "sex-change" solution (long version), retrieved 2019-05-17صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Despite Fatwa, Transgender People in Iran Face Harassment". VOA. Retrieved 2019-05-17.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ خطای لوآ در پودمان:Citation/CS1/en/Identifiers در خط 47: attempt to index field 'wikibase' (a nil value).
- ↑ "Rainbow Street". Rainbow Street. Retrieved 2019-11-04.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "Middle East and North Africa". Global LGBT Human Rights. Retrieved 2019-11-04.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ "HELEM". www.helem.net. Retrieved 2019-11-04.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
This article "حقوق جامعه ال جی بی تی در خاورمیانه" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:حقوق جامعه ال جی بی تی در خاورمیانه. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
