سازمان ورزشی و فرهنگی تاج
| پرونده:Taj Logo.svg | |
| نوع | مؤسسه[۱] |
|---|---|
| سرنوشت | واگذاری کلیه دارایی‌ها و پرسنل به سازمان تربیت بدنی |
| بنا نهاده | ۳ مرداد ۱۳۴۶[۱] |
| بنیانگذاران | پرویز خسروانی میرزایی نواب خشایی جانان‌پور |
| دفتر مرکزی | تهران، خیابان سپه، شمارهٔ ۱۴[۱] |
| افراد کلیدی | پرویز خسروانی پرویز شیخان |
سازمان فرهنگی و ورزشی تاج تشکیلاتی سازمان‌یافته از رشته ها و دسته‌های گوناگون ورزشی بود که مرکز آن در شهر تهران قرار داشت و دارای شعبه‌های فراوانی در سراسر ایران و حتی خارج از کشور بود.[۲] به دنبال انقلاب ۱۳۵۷، این سازمان مصادره و تمامی اموال، دارایی‌ها و پرسنل این شرکت به سازمان تربیت بدنی ایران واگذار گردید.[۳] باشگاه تاج تهران که شعبهٔ اصلی این سازمان در شهر تهران به شمار می‌آمد، بعد از انقلاب تحت مالکیت سازمان تربیت بدنی و با نام استقلال در رقابت‌های ورزشی حضور یافت.[۴]
تأسیس[ویرایش]
در سال‌های پایانی جنگ جهانی دوم جمعی از ورزشکاران دوچرخه‌سواری برای سامان‌دهی امور مربوط به این رشتهٔ ورزشی در تهران گرد هم آمده و یک تشکل صنفی را پایه‌گذاری نمودند. این کانون دوچرخه‌سواری به تدریج ساختار باشگاهی پیدا کرد و در روز ۴ مهر ۱۳۲۴ با نام «باشگاه دوچرخه‌سواران» در خیابان فردوسی تهران اعلام موجودیت نمود. بنیان‌گذاری این باشگاه به فاصلهٔ کمتر از یک ماه از پایان جنگ جهانی دوم رخ می‌داد و ایران که در جریان جنگ مورد اشغال نیروهای متفقین قرار گرفته بود، در آن هنگام تحت تأثیر رویدادهای پس از جنگ و خروج نیروهای متفقین قرار داشت.[۵] پرویز خسروانی از جملهٔ بنیانگذاران باشگاه بود و در سال‌های بعد با در اختیار گرفتن امتیاز باشگاه نقش پررنگی در رشد و توسعه آن ایفا نمود. در ۴ سال نخست حیات دوچرخه‌سواران دامنهٔ فعالیت‌های باشگاه گسترش پیدا کرد و در رشته‌های گوناگون ورزشی صاحب تیم شد. از این رو در اواخر سال ۱۳۲۸ نام باشگاه با تصمیم هیئت مدیره از دوچرخه‌سواران به «تاج» تغییر یافت و تا هنگام وقوع انقلاب ۱۳۵۷ ایران با همین نام به فعالیت ادامه داد.
تغییر نام به تاج[ویرایش]
چهار سال پس از تشکیل تیم فوتبال دوچرخه‌سواران، پرویز خسروانی در سال ۱۳۲۸ امتیاز باشگاه دوچرخه‌سواران را خریداری کرد[۶] و نام آن را با تصویب هیئت مدیرهٔ باشگاه به تاج تغییر داد.[۷] نام «دوچرخه‌سواران» برای باشگاهی که به دست گروهی از ورزشکاران دوچرخه‌سواری پایه‌گذاری شده بود و به‌طور اختصاصی در این رشته فعالیت می‌کرد، از هر جهت مناسب بود. اما دوچرخه‌سواران طی چهار سال رشد شتابان خود در رشته‌های گوناگون ورزشی صاحب تیم شده بود و با توجه به گسترش دامنهٔ فعالیت‌ها و افزایش هواداران تغییر نام باشگاه اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسید. پرویز عمواوغلی، گرائیلی، ناصر ملکی، علی دانایی‌فرد و سید آقا جلالی اعضای گروه تصمیم‌گیرنده‌ای بودند که در بهمن ۱۳۲۸ با تغییر نام باشگاه از دوچرخه‌سواران به تاج موافقت کردند. طبق مدارک موجود، تاریخ تغییر نام باشگاه یکم اسفندماه سال ۱۳۲۸ هجری خورشیدی بوده‌است. لازم به یادآوری است که در بعضی از منابع ۲۲ بهمن سال ۱۳۲۸ روز تغییر نام به تاج بوده است که تیم فوتبال تاج در تاریخ بیست و هشتم بهمن همین سال با نام جدید در برابر تیم شهباز با نتیجه ۱ بر ۰ برنده شده است.[۸]
رشته‌های ورزشی[ویرایش]
سازمان فرهنگی ورزشی تاج ابتدا تنها در رشته دوچرخه‌سواری فعال بود اما رشته‌های دیگر به سرعت به مجموعه فعالیت‌های این سازمان اضافه شدند. این سازمان در زمان اوج فعالیتش در نوزده رشته ورزشی مردان و سیزده رشته ورزشی بانوان فعالیت داشت و در چهارده رشته ورزشی قهرمان باشگاه‌های ایران شده بود. رشته‌های ورزشی مردان عبارت بودند از: فوتبال، کشتی آزاد، کشتی فرنگی، جودو، وزنه‌برداری، بوکس، پرورش اندام، والیبال، بسکتبال، بدمینتون، دو و میدانی، تنیس، تنیس روی میز، شنا و شیرجه، دوچرخه‌سواری، شمشیربازی، کوهنوردی، اسکی و ورزش‌های رزمی. رشته‌های ورزشی بانوان نیز شامل: فوتبال، والیبال، بسکتبال، بدمینتون، دو و میدانی، تنیس، تنیس روی میز، شنا و شیرجه، دوچرخه‌سواری، شمشیر بازی، کوهنوردی، اسکی و ورزش‌های رزمی می‌شدند. از میان موفق‌ترین تیم‌های سازمان فرهنگی ورزشی تاج می‌توان به تیم‌های والیبال زنان و مردان تاج اشاره کرد. تیم والیبال زنان تاج در سال ۱۳۴۲ و در هنگام تشکیل تیم ملی والیبال زنان ایران و برگزاری نخستین بازی تیم ملی، به عنوان تیم قهرمان والیبال زنان باشگاه‌های تهران اسکلت اصلی تیم ملی را تشکیل داد و تیم ملی بر پایه بازیکنان تیم تاج شکل گرفت.[۹] تیم والیبال مردان تاج نیز از موفق‌ترین تیم‌های سازمان تاج بود و در دوره دوم و سوم جام پاسارگاد قهرمان ایران شده بود.[۱۰][۱۱]
| نام | تصویر | افتخارات |
|---|---|---|
| فوتبال | ||
| کشتی آزاد | ||
| کشتی فرنگی | ||
| جودو | ||
| وزنه‌برداری | ||
| بوکس | ||
| پرورش‌اندام | ||
| والیبال | ||
| بسکتبال | ||
| بدمینتون | ||
| دو و میدانی | ||
| تنیس | ||
| تنیس روی میز | ||
| شنا و شیرجه | ||
| دوچرخه‌سواری | ||
| شمشیربازی | ||
| کوهنوردی | ||
| اسکی | ||
| ورزش‌های رزمی |
| نام | تصویر | افتخارات |
|---|---|---|
| فوتبال | ||
| والیبال |  |
|
| بسکتبال |  |
|
| بدمینتون | ||
| دو و میدانی | ||
| تنیس | ||
| تنیس روی میز | ||
| شنا و شیرجه | ||
| دوچرخه‌سواری | ||
| شمشیربازی | ||
| کوهنوردی | ||
| اسکی | ||
| ورزش‌های رزمی |
دارایی‌ها[ویرایش]
مجموعه ورزشی تاج تا پیش از انقلاب ایران دارای ۵ باشگاه ورزشی در تهران و ۶۶ باشگاه در شهرستان‌ها بود.[۱۲] تاج همچنین در کشورهای ترکیه (با نام باشگاه تاج‌اسپور)[۱۳] و قطر نیز دارای باشگاه‌هایی بود که با انقلاب ایران این اماکن از مالکیت باشگاه خارج شدند.[۱۴] باشگاه‌های تاج در تهران شامل کاخ مرکزی تاج در خیابان بهارستان، باشگاه ورزشی پله در خیابان نظام آباد، کلوپ بانوان تاج در خیابان لس‌آنجلس (حجاب کنونی)، کلوپ تنیس تاج در خیابان پهلوی (ولی‌عصر فعلی) و کلوپ رضا پهلوی در نازی‌آباد بودند. تاج همچنین دارای دو فروشگاه ورزشی در تهران در خیابان‌های شاه‌رضا و بهارستان بود. با انقلاب ایران و در روز ۲۸ بهمن ماه ۱۳۵۷ کاخ مرکزی تاج و سایر اماکن متعلق به باشگاه تاج به تصرف کمیته‌های انقلاب درآمدند[۱۲] مکان‌های ورزشی در اختیار سازمان تربیت بدنی قرار گرفت و اماکن اداری یا خدماتی دیگر همچون فروشگاه ورزشی باشگاه به ارگان‌هایی مانند سازمان تبلیغات اسلامی واگذار گردید.[۱۵]
گفته میشود سازمان تاج در سال‌های پیش از انقلاب به لحاظ امکانات و زیرساخت‌ها در زمرهٔ بزرگترین تشکیلات ورزشی جهان قرار داشت.[۱۶][۱۷]
سرنوشت[ویرایش]
به دنبال وقوع انقلاب ۱۳۵۷ در ایران دفتر مرکزی سازمان تاج توسط نیروهای انقلابی اشغال وغارت شد و مالکان باشگاه دست‌شان از اموال و دارایی‌های باشگاه کوتاه ماند. در نهایت در ۸ مهر ۱۳۵۸ بر اساس یکی از لوایح دولت موقت که به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، کلیه اموال منقول و غیر منقول و مطالبات و دیون سازمان ورزشی و فرهنگی تاج همراه با پرسنل و واحدهای سازمان مذکور به سازمان تربیت بدنی ایران واگذار شد.[۳] در این میان باشگاه تاج تهران که شعبهٔ اصلی سازمان تاج در شهر تهران بود، به دستور دولت موقت به «استقلال» تغییر نام داد و از آن پس تحت مالکیت سازمان تربیت بدنی در رقابت‌های ورزشی شرکت نمود.[۴] گفته میشود در تاریخ ۲۰ فروردین ۱۳۵۸ نام این تیم رسما به استقلال تغییر یافت و این تیم در تاریخ ۲۸ فروردین برای اولین با این نام در مسابقات جام اسپندی در برابر بانک ملی تهران به میدان رفت.[۱۸]
نگارخانه[ویرایش]
-
-
-
تیم فوتبال مردان تاج مسجد سلیمان
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «سازمان ورزشی و فرهنگی تاج». سامانه شناسه ملی اشخاص حقوقی کشور. ۱۰۱۰۰۱۰۷۷۷۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ مه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۳ آبان ۱۳۹۸.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «گفتگو با پرویز خسروانی بنیانگذار باشگاه تاج». کانال وی اُ ای در یوتیوب. دریافت‌شده در ۲۴ مرداد ۱۳۹۷.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ «لایحه قانونی واگذاری سازمان ورزشی و فرهنگی تاج به سازمان تربیت بدنی ایران». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ اوت ۲۰۱۸.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ««تاج» چگونه «استقلال» شد؟». ایسنا. ۱۶ آبان ۱۳۹۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ اوت ۲۰۱۸.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «بازخوانی خروج ارتش شوروی از ایران پس از جنگ جهانی دوم». مرکز اسناد انقلاب اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ ژوئن ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۵ بهمن ۱۳۹۲.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ راسخون (۱۳۹۰-۰۴-۲۸). «از صاحب منصب طاغوت تا دروازه بان ذخيره». راسخون. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۲۲.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «آشنایی با باشگاه استقلال تهران». www.hamshahrionline.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۲۲.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ احمدی، علی‌اکبر (۱۳۸۸). تاریخچه کامل باشگاه از دوچرخه سواران و تاج تا استقلال. تهران: انتشارات پایگان. صص. ۲۸۱ تا ۲۸۵. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۵۰۹۶-۵۷-۶.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ User، Super. «نخستین بازی 1342». takhtejamshidcup.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۲.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ User، Super. «تاج 1355». takhtejamshidcup.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۲.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ User، Super. «تاج 57 - 1356». takhtejamshidcup.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۲.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ «https://www.peykeiran.com/Content.aspx?ID=39599». www.peykeiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۴-۲۲. پیوند خارجی در
|title=وجود دارد (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ «راز کمپ ۲ هزار میلیاردی استقلال در ترکیه». ایسنا. ۲۰۱۵-۰۵-۰۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۱۰.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «ماجرای زمین ۲ هزار میلیاردی استقلال این بار به روایت سفیر پیشین ایران در ترکیه». www.khabaronline.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۱-۱۰.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «ساختمان پرماجرای تربیت‌بدنی استان تهران». افکارنیوز. ۱۳۸۹/۱۱/۲۳–۱۶:۳۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ «استقلال بعد از رئال مادرید ثروتمندترین باشگاه دنیا؟!» مقدار
|نشانی=را بررسی کنید (کمک). جام نیوز. ۹ مرداد ۱۳۹۲.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ «جعفر کاشانی: استقلال پیش از انقلاب اموال زیادی داشت». خبرگزاری فارس. ۲۱ دی ۱۳۹۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ اوت ۲۰۱۸.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ احمدی، علی‌اکبر (۱۳۸۸). تاریخچه کامل باشگاه از دوچرخه سواران و تاج تا استقلال. تهران: انتشارات پایگان. صص. ۴۹۳ تا ۴۹۶. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۵۰۹۶-۵۷-۶.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
| پیشینه |
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ورزشگاههای خانگی | |||||||
| زمینهای تمرین |
| ||||||
| بازیکنان | |||||||
| دیگر تیمها |
| ||||||
| دیگر ورزشها | |||||||
| رسانه |
| ||||||
| هواداری | |||||||
| همآوردیها | |||||||
This article "سازمان ورزشی و فرهنگی تاج" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:سازمان ورزشی و فرهنگی تاج. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
|
This page exists already on Wikipedia. |
