You can edit almost every page by Creating an account. Otherwise, see the FAQ.

شهرآورد استقلال و شاهین

از EverybodyWiki Bios & Wiki
پرش به:ناوبری، جستجو


شهرآورد استقلال و شاهین
شهر یا سرزمینتهران، ایران
تیم‌های درگیراستقلال تهران
شاهین تهران
نخستین دیدارجام باشگاه‌های تهران ۱۳۲۵
۱۳۲۵
آخرین دیداراستقلال ۱–۱ شاهین
جام باشگاه‌های تهران ۱۳۷۰
۱۰ دی ۱۳۷۰
آمار رقابت‌ها
تعداد بازی‌هارسمی: ۴۱
کل: ۴۵
بیشترین برداستقلال (۱۷)
دستاوردهااستقلال (۱۷)
شاهین (۱۳)
بزرگ‌ترین پیروزیشاهین ۴−۱ استقلال
جام باشگاه‌های تهران ۱۳۳۵
۱۳۳۵

شهرآورد استقلال و شاهین رویارویی تاریخی دو باشگاه فوتبال تهرانی است که نخستین شهرآورد تهران محسوب می‌شود.[۱] تاج (نام سابق استقلال) و شاهین در کنار باشگاه فوتبال دارایی سه قطب اصلی فوتبال تهران را تشکیل می‌دادند[۲] و به دلیل پرطرفدار بودن[۳] و خاستگاه‌های متفاوت دو تیم،[۴] دیدارهای رو در روی استقلال و شاهین همواره با حساسیت زیادی برگزار می‌شد به گونه‌ای که تا سال‌ها این بازی نقطه عطف جام باشگاه‌های تهران بود[۵] و تا پیش از انحلال شاهین در سال ۱۳۴۶ این بازی شهرآورد اصلی تهران بود.[۶] این رویارویی عموماً به جنجال و درگیری نیز کشیده می‌شد[۷] و کم کم موجودیتی فراتر از رقابت دو تیم در زمین فوتبال یافت و از دهه ۱۳۴۰ به بعد عامل رونق و شکوفایی فوتبال ایران شد.[۸]

نخستین رویارویی دو تیم در سال ۱۳۲۵ و در چارچوب جام باشگاه‌های تهران ۱۳۲۵ برگزار شد که بازی با نتیجه مساوی ۱-۱ پایان یافت، آخرین رویارویی دو تیم نیز ۴۵ سال بعد در سال ۱۳۷۰ و باز هم در چارچوب مسابقات جام باشگاه‌های تهران برگزار شد و دو تیم باز هم به نتیجه مساوی ۱-۱ دست یافتند.

پیشینه[ویرایش]

پرونده:Taj 1950s.jpg
باشگاه تاج در میانه‌های دهه ۳۰

باشگاه فوتبال شاهین در سال ۱۳۲۱ راه‌اندازی شد و باشگاه فوتبال دوچرخه‌سواران سه سال بعد و در سال ۱۳۲۴ شروع به کار کرد. دو تیم تقریباً از همان ابتدا جز تیم‌های قدرتمند و پرطرفدار تهران بودند[۹] و در کنار تیم دارایی تنها تیم‌های تهرانی بودند که هواداران را به ورزشگاه می‌کشاندند. تاج (نام دوچرخه‌سواران از ۱۳۲۸ به بعد) و شاهین از همان ابتدا از تیم‌های مدعی بودند به گونه‌ای که در سال ۱۳۲۵ که نخستین رویارویی مستقیم دو تیم در جام باشگاه‌های تهران می‌باشد به ترتیب عنوان‌های دوم و سوم را از آن خود کردند[۱۰] و بعد از آن نیز همواره در رده‌های بالای جدول حضور داشتند و در سال‌های بعد به ویژه در دهه ۱۳۳۰ خورشیدی به دفعات دیدارهای نهایی جام باشگاه‌ها و حذفی تهران را برگزار کردند. هم‌چنین با گذر زمان نوع و خاستگاه هواداران دو تیم از یکدیگر متمایز شدند و این خود کم‌کم بر حساسیت بازی‌های دو تیم افزود.[۱۰] از سوی دیگر خواستگاه‌های متفاوت بنیانگذاران دو تیم نیز بیش از پیش بر تمایز این دو باشگاه از یکدیگر می‌افزود، اکرامی یک معلم بود و خسروانی یک نظامی.[۸]

دوچرخه‌سواران و شاهین[ویرایش]

نخستین رویارویی شاهین در جریان مسابقات جام باشگاه‌های تهران در سال ۱۳۲۵ برگزار شد که دو تیم به نتیجه مساوی ۱-۱ رضایت دادند و تیم‌های دوچرخه‌سواران و شاهین در پایان مسابقات آن سال موفق شدند به ترتیب عنوان‌های دوم و سوم را از آن خود کنند.[۵] در مسابقات جام حذفی آن سال دو تیم یک بار دیگر در مقابل یکدیگر قرار گرفتند و تیم تاج شاهین را حذف کرد[۵] و در نهایت نائب قهرمان شد.

تاج و شاهین[ویرایش]

پرونده:Shahinfc.jpg
باشگاه شاهین در میانه‌های دهه ۴۰

از سال ۱۳۲۸ و با تغییر نام باشگاه دوچرخه‌سواران به تاج رقابت‌های دو تیم حساس‌تر هم شد[۵]. مسئولین شاهین هیچگاه در مراکز قدرت دست نداشتند و مسئولین فدراسیون فوتبال و گردانندگان فوتبال تهران هیچگاه از بین مسئولین شاهین نبودند حال آنکه تیم تاج مخصوصاً بعد از تغییر نام روز به روز بیشتر به مراکز قدرت نزدیک می‌شد و این بر حساسیت بازی‌های دو تیم می‌افزود.

اوج رقابت‌های دو تیم در دهه ۳۰ بود که دو تیم ۴ بار در فینال مسابقات جام باشگاه‌های تهران با یکدیگر رو در رو شدند که هر کدام دو بار موفق به پیروزی در بازی نهایی و قهرمانی در مسابقات آن سال شدند. رویارویی دو تیم دهه ۳۰ تا ۱۹ هزار طرفدار را به ورزشگاه امجدیه می‌کشاند که این برای فوتبال باشگاهی تهران در آن زمان یک رکورد محسوب می‌شد.[۹]

از ابتدای دهه ۴۰ تیم دارایی، دیگر تیم پرطرفدار تهران قدرتمندتر شد و تعدادی از مسئولین و مدیران فدراسیون فوتبال از بین نزدیکان به تیم دارایی انتخاب شدند، در عین حال تیم شهربانی با نام جدید پاس و اساس‌نامه‌ای متفاوت پا به مسابقات گذاشت. بر اساس اساس‌نامه جدید پاس بازیکنان نظامی موظف بودند در تیم پاس که متعلق به پلیس بود بازی کنند و این باعث شد تعدادی از بازیکنان نظامی تیم تاج به تیم جدید پاس بروند[۵][۱۱] و به این ترتیب از قدرت تیم تاج کاسته شد. مجموع این اتفاقات باعث شد تا حد زیادی از حساسیت بازی تاج و شاهین کاسته شود و حتی دو تیم که در دهه ۳۰ قدرت‌های اصلی فوتبال تهران بودند تا حدی احساس خطر کنند به گونه‌ای که اتحادی ظاهری بین دو تیم شکل گرفت و حتی منتخبی از تاج و شاهین بازی‌های دوستانه ای با تیم‌های خارجی همچون واشاش، ترنشین و فنرباغچه برگزار کرد که البته در تمامی این بازی‌های بازنده شد.[۵]

تاج و شهباز[ویرایش]

در سال ۱۳۴۶ با دستور سازمان ورزش و تفریحات ایران باشگاه شاهین برای همیشه منحل شد و این انحلال باعث توقف رویارویی دو تیم شد.[۱۲] اما رایزنی‌های مسئولین شاهین با سازمان ورزش و جوانان سرانجام باعث شد تا در دهه ۵۰ تیم شاهین با شروطی دوباره به مسابقات سراسری بازگردد که از جمله آن شروط تغییر نام شاهین بود.[۱۲] بدین ترتیب مسئولین شاهین تیم را با نام شهباز که یکی از تیم‌های زیر مجموعه شاهین بود در مسابقات شرکت دادند[۵] و رقابت دو تیم تحت عنوان تاج و شهباز در قالب جام تخت جمشید ادامه پیدا کرد. هر چند با حضور تیم پرسپولیس در سطح نخست فوتبال ایران و تغییر جهت عمده بازیکنان و به تبع آن هواداران شاهین به این تیم، رقابت تاج و شهباز هیچ‌گاه اهمیت و حساسیت سابق را نیافت و حالا شهرآورد اصلی تهران بین دو تیم تاج و پرسپولیس برگزار می‌شد.

استقلال و شاهین[ویرایش]

در سال ۵۷ با حساس شدن شرایط کشور لیگ تخت‌جمشید بعد از ۱۲ هفته نیمه کاره رها شد و به طبع آن رقابت‌های دو تیم یک بار دیگر متوقف شد. بعد از انقلاب و به خاطر شرایط جنگی کشور مسابقات سراسری برگزار نمی‌شدند و فقط مسابقات استانی در جریان بودند که این امر باعث از سرگیری دوباره جام باشگاه‌های تهران شد و از سال ۱۳۶۰ و در قالب جام باشگاه‌ها و حذفی تهران دو تیم دوباره رو در روی یکدیگر قرار گرفتند و این‌بار شاهین بود که با نام اصلی‌اش در مسابقات شرکت می‌کرد اما تیم تاج مجبور بود با نام جدید خود، استقلال، در مسابقات شرکت کند. دو تیم این بار به مدت یک دهه در مسابقات باشگاهی و حذفی تهران با یکدیگر رقابت کردند تا اینکه در نهایت از اواخر دهه ۶۰ با تاسیس لیگ سراسری ایران و افول قدرت شاهین که در اثر کوچ بازیکنان اصلی این تیم به تیم‌های دیگر (به ویژه استقلال و پرسپولیس) و همچنین قدرت گرفتن تیم‌های دیگر همچون پاس، تیم شاهین که از صحنه نخست فوتبال ایران دور شد[۵] و نتوانست در جام آزادگان شرکت کند و دو تیم دیگر هیچ‌گاه با یکدیگر رو در رو نشدند.

بازی‌های مهم[ویرایش]

دیدار نهایی جام باشگاه‌های تهران ۱۳۳۵[ویرایش]

در سال ۱۳۳۵ مسابقات جام قهرمانی باشگاه‌های تهران به صورت دو حذفی برگزار شد، بدین معنی که هر تیم باید دو بار بر تیم حریف پیروز می‌شد تا آن تیم را حذف کند. در عین حال در آن زمان برای تعیین تیم برنده ضربات پنالتی استفاده نمی‌شد و اگر بازی‌ای مساوی می‌شد ۴۸ ساعت بعد بازی تکراری برگزار می‌شد تا برنده مشخص شود. در مرحله گروهی مسابقات تیم شاهین موفق شد با نتیجه ۴ بر ۱ تاج را شکست دهد و به طور مستقیم و بدون بازی در مرحله حذفی به دیدار نهایی رفت. تیم تاج نیز با تیم نیروی هوایی بازی کرد تا تکلیف دیگر فینالیست مشخص شود. تیم نیروی هوایی آن بازی را یک بر صفر برد اما بعد مشخص شد که به طور غیر قانونی از یک بازیکن خارجی استفاده کرده است و این مسئله باعث شد تیم تاج به جای نیروی هوایی به دیدار نهایی برود و یک بار دیگر برابر شاهین قرار بگیرد. بازی نخست دو تیم ۱ - ۱ مساوی شد و بازی تکراری دو تیم با نتیجه ۳-۳ مساوی شد. بازی سوم را تاج ۳-۱ برد تا یک برد کسب کرده باشد و در بازی چهارم تیم تاج موفق شد با نتیجه ۲-۰ شاهین را شکست بدهد تا قهرمان مسابقات آن سال بشود. بدین ترتیب دو تیم ۴ بار دیدار فینال مسابقات را برگزار کردند تا چهره قهرمان آن سال مشخص شود[۱۳].

دیدار نهایی جام باشگاه‌های تهران ۱۳۳۷[ویرایش]

در سال ۱۳۳۷ دو تیم تاج و شاهین یک بار دیگر در فینال جام باشگاه‌های تهران رو در روی یکدیگر قرار گرفتند. بازی اول فینال ۱-۱ مساوی شد، در بازی تکراری تیم تاج ۳-۲ جلو بود که داور به دلیل تاریکی هوا بازی را نیمه‌کاره متوقف کرد، بازیکنان تیم تاج که خود را قهرمان می‌دانستند تصمیم داور را قبول نکردند و جام باشگاه‌های تهران را از روی میز جوایز برداشتند و با خود به بیرون از ورزشگاه امجدیه بردند که اینکار باعث درگیری هواداران دو تیم در بیرون ورزشگاه شد. سرانجام مسئولان فدراسیون فوتبال مجبور شدند از فدراسیون بین‌المللی فوتبال، فیفا استعلام بگیرند و بر طبق رای فیفا یک بازی تکراری برای مشخص شدن قهرمان جام باشگاه‌های تهران برگزار کردند که تیم شاهین بازی تکراری را با نتیجه ۲-۰ برد و قهرمان آن سال جام باشگاه‌های تهران شد[۱۴].

دیدار نهایی جام باشگاه‌های تهران ۱۳۶۴[ویرایش]

بعد از ۲۶ سال دو تیم یک بار دیگر در دیدار نهایی جام باشگاه‌های تهران در مقابل یکدیگر قرار گرفتند که بازی این دو تیم بعد از ۱۲۰ دقیقه مساوی شد تا در ضربات پنالتی تیم استقلال با درخشش ناصر حجازی از سد شاهین بگذرد و قهرمان تهران شود[۱۵].

نتایج بازی‌ها[ویرایش]

رنگ نتیجه
برد استقلال
برد شاهین
تساوی
هم‌آوردی تاریخ استقلال
-
شاهین
گل دوچرخه‌سواران/تاج/استقلال گل شاهین/شهباز/شاهین مسابقات توضیحات منبع
۱ ۱۳۲۵ ۱–۱ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران نخستین شهرآورد تاج و شاهین [۵]
۲ ۱۳۲۵ ۰-۲ ؟ - جام حذفی تهران [۵]
۳ ۱۳۲۶ ۲-۰ - ؟ جام باشگاه‌های تهران [۵]
۴ ۱۳۲۸ ۰-۱ ؟ - جام باشگاه‌های تهران نخستین هم‌آوردی دو تیم که بعد از تغییر نام تیم دوچرخه‌سواران به تاج برگزار می‌شد. [۵]
۵ ۱۳۳۰ ۲-۱ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران این بازی دیدار فینال جام باشگاه‌های تهران بود که با برد و قهرمانی شاهین پایان یافت. [۵]
۶ ۱۳۳۱ ۱–۱ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران [۵]
۷ ۱۳۳۳ ۳-۰ - ؟ جام باشگاه‌های تهران [۵]
۸ ۱۳۳۵ ۴-۱ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران این بازی در مرحله گروهی جام باشگاه‌های تهران برگزار شد و تیم شاهین موفق شد به عنوان سرگروه و به شکل مستقیم به دیدار نهایی راه یابد. [۵]
۹ ۱۳۳۵ ۱-۱ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران بازی فینال مسابقات باشگاه‌های تهران که در آن سال در مراحل حذفی به صورت دو حذفی برگزار می‌شد بدین معنی که هر تیم باید دو بازی را می‌برد تا برنده شود. این دیدار اول فینال بین دو تیم بود که مساوی شد. [۵]
۱۰ ۱۳۳۵ ۳-۳ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران دیدار تکراری فینال که باز هم مساوی شد. [۵]
۱۱ ۱۳۳۵ ۱-۳ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران برد نخست تیم تاج در دیدار فینال [۵]
۱۲ ۱۳۳۵ ۰-۲ ؟ - جام باشگاه‌های تهران برد دوم تیم تاج در فینال که باعث قهرمانی این تیم و نائب قهرمانی شاهین شد. [۵]
۱۳ ۱۳۳۷-۲ ۱-۱ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران دیدار فینال مسابقات جام باشگاهی تهران در سال ۱۳۳۶ که به اردیبهشت ۱۳۳۷ موکول شده بود. [۵]
۱۴ ۱۳۳۷ ۲-۰ - ؟ جام باشگاه‌های تهران دیدار تکراری فینال مسابقات جام باشگاهی تهران که با برد و قهرمان شاهین به پایان رسید. [۵]
۱۵ ۱۳۳۸ ۲-۲ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران دیدار فینال مسابقات جام باشگاهی تهران. [۵]
۱۶ ۱۳۳۸ ۰-۰ - - جام باشگاه‌های تهران دیدار تکراری فینال مسابقات جام باشگاهی تهران. [۵]
۱۷ ۱۳۳۸ ۰-۲ ؟ - جام باشگاه‌های تهران دیدار سوم فینال مسابقات جام باشگاهی تهران که با برد و قهرمانی تاج به پایان رسید. [۵]
۱۸ ۱۳۳۸ ۱-۱ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران دیدار در مرحله گروهی جام باشگاه‌های تهران که با قهرمانی تاج پایان یافت. [۵]
۱۹ ۱۳۳۹ ۰-۱ ؟ - دیدار دوستانه [۵]
۲۰ ۱۳۴۰-۱ ۰-۱ ؟ - جام باشگاه‌های تهران [۵]
۲۱ ۱۳۴۱ ۴-۳ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران [۵]
۲۲ ۱۳۴۱ ۱-۰ - ؟ دیدار خیریه دیدار خیریه که به نفع زلزله زدگان زمین‌لرزه ۱۳۴۱ بوئین‌زهرا برگزار شد. [۵]
۲۳ ۱۳۴۱-۷ ۱-۲ ؟ ؟ دیدار دوستانه [۵]
۲۴ ۱۳۴۲ ۳-۰ - ؟ دیدار دوستانه دیدار تشریفاتی در مراسم افتتاحیه مسابقات قهرمانی کشور که در حضور شاه برگزار می‌شود و تیم شاهین در ۳۵ دقیقه موفق شد ۳ بار دروازه تیم تاج را باز کند. با شعار هواداران شاهین که بخشی فریاد می‌زدند «شا» و بخش دیگری پاسخ می‌دادند «هین» شاه ورزشگاه را ترک می‌کند و مسابقه نیمه‌کاره رها می‌شود.[۱۰] [۱۶][۵]
۲۵ ۱۳۴۴ ۲-۱ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران [۵]
۲۶ ۱۳۴۴ ۱-۳ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران آخرین دیدار دو تیم پیش از انحلال شاهین در سال ۱۳۴۶ [۵]
۲۷ ۱۳۵۵-۵-۲۲ ۲-۴ حسن روشن (۱۰)، هادی نراقی (۳۱ و ۵۰)، مسعود مژدهی (۴۴) مجد تیموری (۴۷)، علی حیدری (۵۹) جام تخت‌جمشید نخستین دیدار دو تیم بعد از بازگشت شاهین به فوتبال ایران در دهه ۵۰. مقامات وقت به تیم شاهین اجازه دادند به فوتبال ایران بازگردد اما بدون استفاده از نام شاهین. مسئولین تیم شاهین نیز تیم را با نام شهباز در مسابقات شرکت دادند. نخستین بازی دو تیم در ورزشگاه آزادی. [۱۷]
۲۸ ۱۳۵۵-۹-۵ ۲-۱ هادی نراقی (۹) غلام‌حسین مظلومی (۴)، علی حیدری (۳۱) جام تخت‌جمشید [۱۷]
۲۹ ۱۳۵۶-۵-۳۰ ۳-۱ هادی نراقی نصرالله عبدالهی، غلام‌حسین مظلومی، علی حیدری جام تخت‌جمشید
۳۰ ۱۳۵۶-۱۱-۱ ۰-۲ ایرج دانایی‌فرد (دو گل) - جام تخت‌جمشید
۳۱ ۱۳۵۶-۱۲-۱۹ ۱-۲ پرویز مظلومی (دو گل) رضا عادل خانی جام تخت‌جمشید آخرین بازی دو تیم پیش از پیروزی انقلاب. [۱۸]
۳۲ ۱۳۶۰-۶-۲۶ ۱-۱ ؟ ؟ جام حذفی تهران نخستین دیدار دو تیم بعد از پیروزی انقلاب. تیم تاج با نام جدید استقلال و تیم شاهین مجدداً با نام اصلی شاهین در مسابقات حاضر شدند. بعد از ۲۲ سال دو تیم به نتیجه مساوی رسیدند.
۳۳ ۱۳۶۰-۱۱-۱ ۲-۱ ؟ ؟ جام حذفی تهران
۳۴ ۱۳۶۱-۱۱-۵ ۱-۲ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران
۳۵ ۱۳۶۱-۱۲-۶ ۰-۱ ؟ - جام حذفی تهران
۳۶ ۱۳۶۲-۹-۱۱ ۰-۱ ؟ - جام باشگاه‌های تهران
۳۷ ۱۳۶۳-۷-۶ ۱-۳ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران
۳۸ ۱۳۶۴-۵-۱۵ ۳-۱ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران این بازی در مرحله گروهی جام باشگاه‌های تهران برگزار شد. آخرین پیروزی شاهین در برابر استقلال.
۳۹ ۱۳۶۴-۱۰-۲۴ ۱-۱ ضربات پنالتی (۴-۲) ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران دو تیم بعد از ۲۶ سال یک بار دیگر در دیدار نهایی جام باشگاه‌های تهران در مقابل یکدیگر صف‌آرایی کردند که تیم استقلال در ضربات پنالتی پیروز و قهرمان تهران شد.
۴۰ ۱۳۶۵-۲-۹ ۱-۱ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران
۴۱ ۱۳۶۶-۱-۲۵ ۰-۰ - - جام باشگاه‌های تهران
۴۲ ۱۳۶۷-۷-۲۹ ۰-۱ ؟ - جام باشگاه‌های تهران آخرین برد استقلال در برابر شاهین
۴۳ ۱۳۶۸-۵-۱۳ ۰-۰ - - جام باشگاه‌های تهران
۴۴ ۱۳۶۹-۳-۲۰ ۱-۱ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران
۴۵ ۱۳۷۰-۱۰-۱۰ ۱-۱ ؟ ؟ جام باشگاه‌های تهران

آمار و رکوردها[ویرایش]

آمار نتیجه‌ها[ویرایش]

رتبه تیم بازی برد مساوی باخت زده خورده تفاضل امتیاز
۱ استقلال ۴۵ ۱۷ ۱۵ ۱۳ ۵۸ ۵۶ ۲+ ۶۶
۲ شاهین ۴۵ ۱۳ ۱۵ ۱۷ ۵۶ ۵۸ ۲- ۵۴
جام بازی برد استقلال تساوی برد شاهین
جام باشگاه‌های تهران ۳۲ ۱۰ ۱۴ ۸
جام حذفی تهران ۴ ۲ ۱ ۱
دوستانه ۴ ۲ ۰ ۲
لیگ تخت جمشید ۵ ۳ ۰ ۲
مجموع ۴۵ ۱۷ ۱۵ ۱۳

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. «روزگاران تلخ و شیرین دو باشگاه تاج و شاهین. (م. گئومات)». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۱-۰۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  2. جهان|TABNAK، سایت خبری تحلیلی تابناک|اخبار ایران و. «چرا هوادار پرسپولیس بیشتر از استقلال است؟». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۱-۰۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  3. ورزش ۳ (09-11-2017). «تماشاگردارهای غیرسرخابی فوتبال تهران». تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  4. «همشهری ورزشی | اصغر تهرانی و تاج ابوالحسن!». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۱-۰۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  5. ۵٫۰۰ ۵٫۰۱ ۵٫۰۲ ۵٫۰۳ ۵٫۰۴ ۵٫۰۵ ۵٫۰۶ ۵٫۰۷ ۵٫۰۸ ۵٫۰۹ ۵٫۱۰ ۵٫۱۱ ۵٫۱۲ ۵٫۱۳ ۵٫۱۴ ۵٫۱۵ ۵٫۱۶ ۵٫۱۷ ۵٫۱۸ ۵٫۱۹ ۵٫۲۰ ۵٫۲۱ ۵٫۲۲ ۵٫۲۳ ۵٫۲۴ ۵٫۲۵ ۵٫۲۶ ۵٫۲۷ ۵٫۲۸ ۵٫۲۹ ۵٫۳۰ ۵٫۳۱ ۵٫۳۲ ۵٫۳۳ «تاریخ شاهین». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۱-۰۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  6. «همشهری ورزشی | اصغر تهرانی و تاج ابوالحسن!». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۱-۱۰.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  7. ورزشی، مهدی رستم‌پور خبرنگار و مفسر. «تاریخ‌نگاری فحاشی در ورزشگاه‌های ایران». دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۸. از پارامتر ناشناخته |وب‌گاه= صرف نظر شد (|وبگاه= پیشنهاد می‌شود) (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ «فوتبال ایران؛دوران رشد و شکوفایی/سیدعلی پورحسینی - شهروند». شهروند. ۲۰۱۴-۰۳-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۸.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ تبیان (09-11-2017). «داستان پیدایش دو قطب پرطرفدار فوتبال ایرانی چرا قرمز؟ چرا آبی؟». کاراکتر line feed character در |عنوان= در موقعیت 44 (کمک); تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ «روزگاران تلخ و شیرین دو باشگاه تاج و شاهین  (2)     (م. گئومات)». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۱-۰۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  11. «همشهری آنلاین». ۲۰۰۸-۰۸-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۱-۰۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ Entekhab.ir، پایگاه خبری تحلیلی انتخاب |. «بازمانده نسل اول فوتبال ایران از "افسانه شاهین" می‌گوید». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۱-۰۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  13. «یک حادثه نادر در سال ۱۳۳۵». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۱-۰۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  14. «همشهری ورزشی | اصغر تهرانی و تاج ابوالحسن!». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۱-۰۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  15. «90tv.ir | وبسایت رسمی برنامه ۹۰ - نوستالژی/ استقلال 5-3 شاهین (فینال جام باشگاه های تهران 1364)». دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۱-۰۹.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  16. «روزنامه اعتماد86/7/22: ظهور آبي و قرمز در تاريکخانه سياست». دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۴. از پارامتر ناشناخته |وب‌گاه= صرف نظر شد (|وبگاه= پیشنهاد می‌شود) (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ User، Super. «شهباز». دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۸. از پارامتر ناشناخته |وب‌گاه= صرف نظر شد (|وبگاه= پیشنهاد می‌شود) (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
  18. User، Super. «تاج ( استقلال )». دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۰۸. از پارامتر ناشناخته |وب‌گاه= صرف نظر شد (|وبگاه= پیشنهاد می‌شود) (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.

This article "شهرآورد استقلال و شاهین" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:شهرآورد استقلال و شاهین. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.

Page kept on Wikipedia This page exists already on Wikipedia.


Read or create/edit this page in another language[ویرایش]