مدرنیزم و پست مدرنیزم در غزل امروز ایران
| مدرنیزم و پست مدرنیزم در غزل امروز ایران | |
|---|---|
 | |
| نویسنده | محمود طیب |
| ناشر | زیتون سبز، فرهنگ مانا |
| تاریخ نشر | ۱۳۹۴ |
| موضوع | جریان شناسی غزل پست مدرن ایران |
| زبان | فارسی |
| قطع | وزیری |
مدرنیزم و پست مدرنیزم در غزل امروز ایران نام کتابی علمی-پژوهشی در نقد و جریان شناسی غزل پست مدرن ایران از محمود طیب شاعر، پژوهشگر و مدرس ادبیات دانشگاه است.
این کتاب، پنجمین اثر او و پژوهشی مفصل و تحقیقی در بررسی جریان‌های نوِ مدرنیسم و پست مدرنیسم در حوزۀ غزل فارسی امروز است و در آن جریان نوظهور پست مدرنیسم به طور تخصصی و علمی مورد تجزیه و تحلیل دقیق قرار گرفته است.
در پشت جلد کتاب آمده است:
جریان مدرنیسم حاصل دگرگونی‌های نوین در داخل کشور در حوزه‌های اندیشه و تا اندازه‌ای بافت‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی(تولید، مصرف و ...)؛ و جنبش پست‌مدرنیسم حاصل تحولات واقعیِ همه‌سویه در خارج از ایران(غرب) است و بدون هیچ زمینه و سابقه ای، هیچ‌گونه تناسبی با فرهنگ، اندیشه و بافت متفاوت فرهنگی، اجتماعی و... در ایران ندارد.
جریان مدرنیسم در غزل امروز ایران، اوج زیباییِ ساختاری و محتوایی غزل فارسی است که اتفاق افتاده است و در مسیر سالم و منطقی آن ـ جز با هنجارگریزی‌های ناسالم ـ از این حد فراتر نخواهد رفت. غزل فارسی از مرحلۀ گذار از مدرنیسم وارد ساختارشکنی‌های شکلی، بیانی و معنایی شد و با ظهور جریان «غزل پست مدرن» در آغاز دهۀ هشتاد خورشیدی در ایران، نوعی جنون و شیزوفرنی همه‌جانبه، گسترۀ زیبای غزل را از نظر ریخت، بیان و مفهوم در خود گرفت و شروع به نابودی پیشینۀ درخشان ادبی و ستیز با سنت، اخلاق، دین، فرهنگ و جامعه از منظر ادبیات کرد.
در این پژوهش به بررسی جریان‌های مدرنیسم و پست مدرنیسم در غزل امروز ایران پرداخته شده است و نویسنده تلاش کرده که با نگاهی زیبایی‌شناختی و آسیب‌شناختی، وضعیت کلی این جریان‌ها را برای خوانندۀ محترم روشن سازد.
بخش های کتاب[ویرایش]
مؤلف در آغاز کتاب، آن‌گونه که در پانوشت آن بخش آورده است؛ برای آشنایی خواننده و نمایندگان و شاعران این‌گونه جریان‌ها به معرفی دوره‌های ارزشمند کلاسیک و سنتی غزل فارسی پرداخته است و به طور تقریباً فشرده و بسنده این جریان‌ها را باز کرده و شرح داده است. دوره‌هایی مانند دورۀ خراسانی، دورۀ آذربایجانی، دورۀ عراقی، دورۀ هندی، دورۀ بازگشت و... .
پس از آن به ذکر دورۀ بیداری و سپس سبک کلاسیکِ بعد از آن و در ادامه به بیان سبک غزل نو پرداخته است.
در گفتار غزل نو، ابتدا به معرفی غزل نو و بیان ویژگی آن و سپس چندتن از شاعران پیشرو و جریان‌ساز غزل نو با نمونۀ شعر آن‌ها معرفی شده است.
پس از غزل نو و معرفی فشردۀ آن، مؤلف وارد بحث‌های اصلی کتاب شده است و به شرح جریان مدرنیسم و شاخۀ غربی آن که آبشخور شاعران تازه کار است پرداخته است.
جریان مدرنیسم به عنوان مقدمه ای تخصصی بر بخش پست مدرنیسم کتاب نوشته شده و به عنوان فصلی جداگانه تعریف شده است.
در این بخش از آغاز دورۀ مدرن در اروپا تا شیوه‌ها و جنبه های نمود مدرنیسم در کشورهای درحال توسعه و توسعه نیافته به شکل کلی بحث شده و چهه های اصلی و پیشروِ مدرنیسم در ادبیات و فرهنگ اروپا معرفی شده است.
پس از بیان دورۀ مدرنیسم، شاخۀ افراطی جریان مدرنیسم و سپس دورۀ گذار از مدرنیسم در غزل امروز آورده شده است.
پس از آن مؤلف بر سر گفتار اصلی کتاب ـ یعنی جریان پست‌مدرنیسم ـ رفته است. بخشی که نیمی از حجم 520 صفحه ای کتاب را شامل شده است.
در این بخش ابتدا به معرفی شاخۀ غربی این جریان و جریان‌های افراطی مشابه در غرب ـ که مهمترین الگوهای شاعران این جنبش در ایران است ـ پرداخته شده است. یکی خرده‌جریان‌هایی که عموماً به عنوان منشأ پست‌مدرنیسم و الگوی شاعران این جریان در ایران امروز بوده و هست.
پس از گفتار جریان های افراطی گفتارهای مرتبط با این جریان ـ مانند بینامتنیت، بازی‌های زبانی، مرگ مؤلف و... ـ را به طور گویا و روشن بیان کرده است. در این خرده‌گفتارها، تلاش شده است که کلیدواژه های مورد استفادۀ جریان پست مدرنیسم معرفی شود تا پس از ورود خواننده به گفتار اصلی کتاب، ذهنیت و تعریف روشن و بسنده ای از این عناوین و اصطلاحات داشته باشد داشته باشد.
پس از بیان این ملزومات، مؤلف وارد مقولۀ اصلیِ جریان پسامدرنیسم شده و خودِ این جریان را در گسترۀ ادبیات فارسی و سپس غزل امروز ایران شرح و معرفی کرده است.
در این رابطه، پست مدرنیسم در شعر سپید و سرآغازهای بحران ـ در حوزۀ غزل امروز ـ از اهمیت خاصی برخوردار است.
در حوزۀ غزل امروز ابتدا به بیان ویژگی‌های ساختاری(شکل)، زبانی و سپس محتوایی(بیان) جریان پست مدرنیسم پرداخته است و در هر بخش به ذکر نمونه‌هایی زیر آن مفهوم بسنده کرده است.
دربارۀ نویسنده[ویرایش]
محمود طیب (پنجشنبه، 10 اردیبهشت1360 خورشیدی|30 آوریل 1981 میلادی) شاعر، پژوهشگر، فعال سیاسی، منتقد ادبی، صاحب امتیاز و مدیر مسئول هفته نامه سیاسی-فرهنگی تشان فردا(رسانۀ فرهنگی-خبری تشان)، صاحب بیانیه و سبک خاص غزلواژه در غزل فارسی و از منتقدان مدرنیزم[۱] و نظریه پردازان جریان غزل پست‌مدرن[۲] و استاد دانشگاه در ایران است.
ادبیّات[ویرایش]
فعالیت ادبی محمود طیب از دوران نوجوانی با انتشار غزل هایی از او در مجلات شعر و طنز ایران [۳] در دهۀ هفتاد آغاز شد. نخستین مجموعهٔ شعر او با عنوان «پرانتز باز، بنویس عشق»(۱۳۸۲ خورشیدی) به چاپ رسید.[۴] مجموعه‌ای که بیش‌تر از نیمی از حجم آن را غزل و ترانه تشکیل داده است.
دومین مجموعهٔ شعر محمود طیّب[۵] با عنوان «و تو را شنیدم... روزی که اتفاق افتادی»(۱۳۸۹ خورشیدی) در اواخر دههٔ هشتاد خورشیدی منتشر شد.[۶] این دفتر فقط در حوزهٔ محتوایی ادبیات پایداری است.
در همین مجموعه است که برای نخستین بار در ادبیات پارسی نوعی بافت نوین و بدون پیشینه برای غزل معاصر ارائه شده است. بافتی که طیّب آن را «غزلواژه»(غزلواژه) نامیده است و بیانیهٔ آن را با عنوان «غزلواژه، پیشنهاد فرم تازه‌ای در غزل امروز ایران» در آغاز کتاب قرار داد.[۷]
در سال 1394 کتاب مدرنیزم و پست مدرنیزم در غزل امروز ایران [۸] را منتشر کرد که در آن جریان غزل پست مدرن از منظر جریان شناسی ادبی مورد نقد و تحلیلِ و بیطرفانه موشکافانه قرار گرفته است. [۹]
کتاب عطر نام تو در دهان باد نیز گزیدۀ شعر معاصر خوزستان در دفاع مقدس است که به کوشش او در سال 1393 منتشر شد.
از محمود طیب آثار علمی و ادبی گوناگونی منتشر شده که شامل کتاب ها، مقالات و ویراست‌های علمی و ادبی کتاب‌های دانشگاهی، تاریخی و ادبی معاصر و کهن ایران است.
دیگر آثار محمود طیّب[ویرایش]
- پرانتزباز... بنویس عشق- ۱۳۸۲[۱۰]
- و تو را شنیدم... روزی که اتفاق افتادی- ۱۳۸۹[۱۱]
- مدرنیزم و پست مدرنیزم در غزل امروز ایران-1394
- عطر نام تو در دهان باد-1393
- و حالا که شده ایم مثل مترسکها...-1397
- ناگهان بال کبوترها شکست-1397
- شهرم در امان نیست، ستاره عرفانی راد(ویراست علمی و ادبی)- 1395
- گلزار ادب پارسی، سهیلا لویمی(ویراست علمی و ادبی)- 1397
- مقاله‌ها
- نقد ساختاری غزل دفاع مقدس، 1389
- غزل نو، در مرحله ی گذار به مدرنیزم،1389
- مدرنیزم در غزل فارسی،1389 [۱۲]
- گیتار زدن با پیانوی کاغذی،1389.[۱۳]
- روحی سرگردان، با میراثی از کلمات،1389.[۱۴]
- پست مدرنیزم در ادبیات و غزل فارسی، 1389.[۱۵]
- چند مقوله در پست مدرنیزم، 1389
- بررسی غزل نو فارسی،1389.[۱۶]
- مؤلفه های غزل پست مدرن ایران، 1388
- جریان مدرنیزم در غزل امروز، 1389
- بررسی جنبش های افراطی در ادبیات، 1389
جوایز و افتخارات کتاب[ویرایش]
- برگزیدۀ نخستین همایش پژوهش های بین رشته ای در زبان و ادبیات فارسی[۱۷]، دانشگله بیرجند، 1395
- تقدیر شده در نهمین همایش بین‌المللی استادان زبان فارسی[۱۸]، 1395.
- برگزیدۀ دومین همایش مدرنیزم ادبی در دانشگاه سبزوار[۱۹]، 1396.
پانویس[ویرایش]
- ↑ [http://www.piadero.ir/portal/index.php?do=post&id=654
«مدرنیسم در غزل امروز ايران / محمود طیب»] مقدار
|نشانی=را بررسی کنید (کمک). مجله ادبی پیاده رو. ۱۹ مرداد ۱۳۹۷. کاراکتر line feed character در|نشانی=در موقعیت 54 (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ طیب، محمود (مرداد ۱۳۸۹). «پست مدرنیسم در ادبیات و غزل فارسی» (PDF). کتاب ماه ادبیات (۴۰): ۳۰. دریافت‌شده در ۱۸ مرداد ۹۳. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=را بررسی کنید (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ «شناسنامه ماهنامه طنز و کاریکاتور». تارنمای بانک اطلاعات نشریات کشور. دریافت‌شده در ۲ اسفند ۱۳۹۶.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «پرانتز باز... بنویس عشق» مقدار
|نشانی=را بررسی کنید (کمک). آدینه بوک. ۷ خرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۸ می ۲۰۱۳.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ طیّب، محمود، پرانتز باز... بنویس عشق، تهران: مؤلف، ۱۳۸۲ ISBN ۹۶۴-۳۶۰-۷۸۸-۷. خانهٔ کتاب.
- ↑ «و تو را شنیدم... روزی که اتفاق افتادی» مقدار
|نشانی=را بررسی کنید (کمک). آدینه بوک. ۷ خرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۸ می ۲۰۱۳.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ و تو را شنیدم... روزی که اتفاق افتادی، ۱۹ ـ ۲۲.
- ↑ «گامی‌نو در شناخت غزل امروز(نقدی بر کتاب مدرنیزم و پست‌مدرنیزم در غزل امروز ایران، محمود طیب)». روزنامۀ اطلاعات (روزنامه). دریافت‌شده در ۱۰ اسفند ۱۳۹۶.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ طیّب، محمود، مدرنیزم و پست مدرنیزم در غزل امروز ایران (با مقدمه‌ای بر غزل فارسی از آغاز تا دورهٔ مدرن)، تهران، فرهنگ مانا، ۱۳۹۴
- ↑ طیّب، محمود (۱۳۸۲)، پرانتزباز... بنویس عشق، تهران: مؤلفصفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ طیّب، محمود (۱۳۸۹)، و تو را شنیدم... روزی که اتفاق افتادی، تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدسصفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «مدرنیزم در غزل امروز ایران». سیویلیکا(مرجع دانش). ۷ تیر ۱۳۹۳.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «گیتار زدن با پیانوی کاغذی، کتاب ماه ادبیات». www.magiran.com. ۱۰ دی ۱۳۹۳.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «روحی سرگردان، با میراثی از کلمات، در نقد مجموعه شعر شاعر در امتداد هزاره ی چندم،اکرم شجاع زاده، کتاب ماه ادبیات». www.magiran.com. ۴ آذر ۱۳۹۴.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «پست مدرنیزم در ادبیات و غزل فارسی» مقدار
|نشانی=را بررسی کنید (کمک). www.magiran.com. ۸ اردیبهشت ۱۳۹۳.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ «بررسی غزل نو فارسی«از پایان دهه چهل تا پایان دهه هفتاد»». دانشگاه سیستان و بلوچستان. ۹ بهمن ۱۳۹۱. از پارامتر ناشناخته
|نشانی http://astaff.usb.ac.ir/Default.aspx?ID=صرف‌نظر شد (کمک); پارامتر|پیوند=ناموجود یا خالی (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ «پرتال جامع علوم انسانی-محمود طیب» مقدار
|نشانی=را بررسی کنید (کمک). پرتال جامع علوم انسانی. ۱۹ مرداد ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۱۰ آگوست ۲۰۱۸.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ «چکیده ی مقالات هفتمین همایش بین‌المللی استادان زبان فارسی». شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی. ۷ مرداد ۱۳۹۶.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ علوی مقدم، مهیار. (۱۳۸9) پرنیان سخن(پنجمین همایش پژوهش های زبان وادبیات فارسی)، سبزوار: انتشارات دانشگاه سبزوار
منابع[ویرایش]
- کتاب‌ها
- اسرافیلی، حسین. (۱۳۸۵) زخم سیب. مجموعه اشعار برگزیده پانزدهمین کنگرهٔ سراسری شعر دفاع مقدس (گردآوری). تهران: صریر. شابک ۹۶۴−۶۱۷۴−۲۸−۰. خانهٔ کتاب.
- اکسیر، اکبر.(1395) گامی‌نو در شناخت غزل امروز، روزنامۀ اطلاعات، سه شنبه، 8 تیر، صفحۀ 5.
- امیری خراسانی، احمد. (۱۳۸9) نامۀ پایداری(مقالات سومین کنگرۀ ادبیات پایداری)، کرمان: انتشارات دانشگاه کرمان.
- جوانبخت، محمود. بازگشت از فلوریدا. بر اساس زندگی شهید هدایت الله طیّب. تهران، روایت فتح، ۱۳۸۸.. ISBN ۹۷۸-۶۰۰-۵۱۸۲-۰۴-۰. خانهٔ کتاب.
- خورهای احساس، ویژه‌نامهٔ جشنواره دوسالانه انتخاب کتاب برتر شعر خوزستان.
- رومزی پور، عبدالصاحب(1395)شهرم در امان نیست، دو جلد، خاطرات زنان رزمنده دفاع مقدس خوزستان(گردآوری)، ویراست علمی و ادبی: محمود طیّب، تهران: نشر صریر.
- ساکی، بهمن. (۱۳۸۸) از حنجرة کارون. مجموعه شعر دفاع مقدس شاعران استان خوزستان (گردآوری). تهران، نیلوفران. شابک ۹۷۸−۶۰۰−۵۵۱۳−۲۲−۶. خانهٔ کتاب.
- ساکی، بهمن. (۱۳۹۷) فرهنگ گونه های نوپدید در شعر معاصر. تهران، عصر داستان.
- سراجی، محسن (۱۳۸۸) برای روزهای مبادا ۳، چاپ نخست، مشهد، انتشارات سخن گستر. شابک ۹۷۸−۹۶۴−۴۷۷۷−۶۳−۹. خانهٔ کتاب.
- صحرايي، رضا.(1386). گريه روي شانه‌ي تخم مرغ. مجموعه‌ي آثار برگزيده‌ي اولين جشنواره‌ي غزل پست‌مدرن، بي‌جا: بي‌نا.
- کتاب ماه ادبیات. (1389) «پست مدرنیزم در ادبیات و غزل فارسی»، شماره ۴۰، مرداد، شمارهٔ پیاپی ۱۵۴. صص ۲۷ـ۳۴.
- کتاب ماه ادبیات. (1389) روحی سرگردان، با میراثی از کلمات، شمارهٔ پیاپی ۱۶۱. صص ۵۲ـ۶۰.
- کتاب ماه ادبیات. (1389) گیتار زدن با پیانوی کاغذی، شمارهٔ ۳۶، فروردین ۱۳۸۹؛ شمارهٔ پیاپی ۱۵۰. صص ۳۱ـ۴۰.
- لویمی، سهیلا و حسن خانجانی توچایی. (1397) گلزار ادب پارسی، درسنامۀ دانشگاهی، ویراست علمی و ادبی: محمود طیّب، اهواز: نشر ارگ نواندیش. شابک ۹۷۸−۶۰۰−۷۰۸۹−۴۰−۸. خانهٔ کتاب
- عرفانی راد، ستاره. (1394) در جستجوی شهادت، زندگی نامۀ شهید سید حمید تقوی فر، ویراست علمی و ادبی: محمود طیّب، اهواز، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس. شابک ۹۷۸−۶۰۰−۷۵۷۱−۱۴−۹. خانهٔ کتاب
- علوی مقدم، مهیار. (۱۳۸9) پرنیان سخن(پنجمین همایش پژوهش های زبان وادبیات فارسی)، سبزوار: انتشارات دانشگاه سبزوار شابک ۹۶۴−۳۶۰−۷۸۸−۷. خانهٔ کتاب.
- نامهٔ بیداری(۱۳۸۹) مجموعهٔ مقالات برگزیدهٔ سومین کنگره ادبیات پایداری، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس کرمان و دانشگاه شهید باهنر کرمان، جلد نخست، صص: ۲۱۴–۲۳۸.
پیوند به بیرون[ویرایش]
- بخشی از کتاب پست مدرنیزم محمود طیّب[۱]
- هنگام نابه‌هنگامی، گذري به پست مدرنيزم در غزل امروز / محمود طيب
- "خورهای احساس" برترین‌های خود را شناخت
- گامی‌نو در شناخت غزل امروز (به قلم اکبر اکسیر)
This article "مدرنیزم و پست مدرنیزم در غزل امروز ایران" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:مدرنیزم و پست مدرنیزم در غزل امروز ایران. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
