موسوعه عبدالله بن عباس
موسوعه عبدالله بن عباس حبر الامه و ترجمان القرآن | |
---|---|
نویسنده | سید محمدمهدی موسوی خرسان |
ناشر | مرکز الابحاث العائدیه |
تاریخ نشر | ۱۳۹۴ |
موضوع | سیره معصومین |
موسوعه عبدالله بن عباس با نام کامل موسوعه عبدالله ب عباس حبرالامه و ترجمان القرآن شناخته میشود، از مهمترین آثار موجود دربارهٔ عبدالله بن عباس است. این کتاب در ۲۱ جلد، تألیفی از سید محمدمهدی خرسان میباشد که در سی و چهارمین جایزه کتاب سال، برنده جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد. به گفته مؤلف، تألیف این اثر، ۷۰ سال بطول انجامیدهاست.
شرح اثر[ویرایش]
موضوع کتاب[ویرایش]
موضوع کتاب، اطلاعاتی است که از عبدالله بن عباس در منابع مختلف موجود است میباشد. مؤلف در این اثر سعی نمودهاست تا علاوه بر بیان روایاتی که عبدالله بن عباس نقل کردهاست، به بیان گزارشهای تاریخی منقول از وی و همینطور اتفاقاتی که عبدالله در آن دخیل بودهاست بپردازد. در این اثر با بیان روایاتی از زندگانی عبدالله، تشیع و ارادت او به اهل بیت نبوت نتیجهگیری کرد. مؤلف در بخشهای پایانی کتاب به نظریات پژوهشگران دربارهٔ شخصیت عبدالله بن عباس پرداخته و از این دیدگاه به شرح جایگاه او پرداختهاست.[۱][۲]
کلیات[ویرایش]
این کتاب در ۲۱ جلد و چهار بخش کلی تدوین شدهاست که هر کدام از آنها با عنوان حلقه، نامگذاری شدهاند:[۱]
- حلقه اول: که بیشترین حجم کتاب را شامل میشود به بیان جایگاه قبیله قریش و اصل و نسب آنها و تأثیرگذاری عبدالله بن عباس در وقایع تاریخی زمان خود پرداختهاست.
- حلقه دوم: در این بخش نویسنده به بیان نظریات عبدالله پرداخته و کاری تحقیقی را دربارهٔ اعتقادات وی به صورت پژوهش در روایات منقول از وی شروع کردهاست. در این بخش نویسنده، تشیع عبدالله را اثبات میکند.
- حلقه سوم: که به نوعی منبعشناسی، کتابشناسی و نسخهشناسی اثر محسوب میشود، به بیان آثار منسوب به عبدالله بن عباس و اقدامات پژوهشی بر روی آن کتابها و موارد مشابه صورت گرفتهاست.
- حلقه چهارم: در این حلقه به بیان اختلافات دربارهٔ شخصیت و اعتقادات عبدالله بن عباس پرداخته شدهاست از دیدگاه جرح و تعدیل علماء رجال شیعه تا دیدگاه خاورشناسان غربی را شامل میشود. مؤلف دو جلد از این حلقه را به رفع اتهام دستبرد عبدالله بن عباس از بیت المال در زمان ولایت بر بصره اختصاص دادهاست.
مشخصات ظاهری و محتوایی[ویرایش]
این کتاب در چهار حلقه تدوین شده که مؤلف هر حلقه را در ۵ جلد جای دادهاست. تنها حلقه آخر کتاب یک جلد اضافه داشته که مجموعاً این موسوعه را ۲۱ جلدی کردهاست. جلد آخر کتاب به نوعی خاتمه و معرفی موسوعه محسوب میشود.[۳]
دلیل نگارش[ویرایش]
مؤلف دربارهٔ انگیزه و هدف از تألیف کتاب مینویسد: «خلفای اموی بهطور خاص با بنیهاشم، از جمله با ابنعباس دشمنی داشتند. بعدها هم که عباسیان به حکومت رسیدند علاوه بر امویان، عباسیانِ رقیب، حَسَنیان، خوارج و حتی یهودیان و مسیحیان و خلاصه تمام گروههای مخالف خلفای عباسی شروع کردند به دشنامدادن به کل خاندان عباس، از جمله عبدالله. اکنون من تلاش کردهام از ملغمهٔ گزارشهای لَه و علیه ابنعباس، صواب را از ناصواب جدا کنم.» باید توجه داشت که مؤلف در این اثر، تنها به دنبال بیان حقائق و یک گزارش بیطرفانه نیست و در این بین به هدف و انگیزه جاعلان نیز پرداختهاست.[۱] تألیف این کتاب نزدیک به ۷۰ سال به طول انجامیدهاست.[۴]
نویسنده[ویرایش]
سید محمدمهدی موسوی خِرسان، فقیه، تاریخدان و محدث شیعی است که در عراق به عنوان یک عالم سنتی شناخته میشود. از اساتید وی میتوان به سید ابوالقاسم خویی، سید عبدالهادی شیرازی و سید محسن حکیم اشاره کرد. وی را به عنوان پژوهشگر و مؤلف میشناسند و برخی از آثاری وی عبارتند از: موسوعه ابن ادریس حلی، موسوعه عبدالله بن عباس و تحقیق و تصحیح کتبی چون: بحارالانوار، عیون اخبارالرضا، خصال صدوق، امالی صدوق، اکمال الدین و تمام النعمة، توحید صدوق و…[۵]
وضعیت نشر[ویرایش]
این کتاب توسط انتشارات آل البیت قم به سال ۱۳۸۵ چاپ شدهاست و در سالهای بعد نیز چاپ مجدد گردیدهاست.[۶]
نقد[ویرایش]
علی کورانی نسبت به دفاع مؤلف کتاب نسبت به تشیع عبدالله، نقدهایی را مطرح کردهاست و آن را ناشی از نگاهی خوشبینانه به موضوع و تاریخ عبدالله بن عباس میداند.[۱]
جوایز و افتخارات[ویرایش]
این کتاب در سی و چهارمین همایش کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، برنده جایزه برگزیده در حوزه دین و سیره نویسی شد.[۷]
پیوند به بیرون[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ «کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران». historylib.com. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۴-۲۷.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «بستان (4) موسوعه ابنعباس: دانشنامه دفاع». www.civilica.com. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۴-۲۷.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «موسوعة عبدالله بن عباس حبر الأمة و ترجمان القرآن المجلد 16 ابن عباس فی المیزان بین الجرح و التعدیل، دلالة العنوان تکفی فی کشف ما فی الکتاب من بیان | کتابخانه مجازی الفبا». alefbalib.com. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۴-۲۷.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «گزارشی از انتشار کتاب 21 جلدی موسوعه ابنعباس». پایگاه جامع نسخ خطی. ۲۸ دی ۱۳۹۵.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ «حسب حال آیتالله حاج سید محمد مهدی خِرْسان/ عباسعلی مردی». www.ical.ir. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۴-۲۷.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- ↑ www.adinehbook.com https://www.adinehbook.com/gp/product/6007100413. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۴-۲۷. پارامتر
|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک)صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - ↑ «سی و چهارمین جایزه کتاب سال برگزیدگان خود را شناخت- اخبار فرهنگی - اخبار تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۴-۲۷.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
This article "موسوعه عبدالله بن عباس" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:موسوعه عبدالله بن عباس. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
This page exists already on Wikipedia. |