نصیر بن مرشد
نصیر بن مرشد | |
---|---|
امام | |
امام عمان | |
سلطنت | ۱۶۲۴–۱۶۴۹ |
پیشین | امیر بن هیمیار |
جانشین | سلطان بن سیف |
سلسله | یاروبا |
پدر | راهنما بین سلطان بین مالک بین قرب پروردگار |
مرگ | ۱۴ آوریل ۱۶۴۹ |
نصیر بن مرشد (عربی: ناصر بن مرشد) (در ۱۴ آوریل ۱۶۴۹ درگذشت) بنیانگذار سلسله یاروبه امامان عمان، از اعضای فرقه اباضیه بود. او از سال ۱۶۲۴ تا ۱۶۴۹ حکومت کرد. او در یک دوره پر هرج و مرج قدرت را به دست گرفت، زمانی که سلسله سابق سقوط کرده بود و داخل کشور بی قانون بود، در حالی که پرتغالیها بنادر اصلی ساحلی را در اختیار داشتند. در یک سلسله مبارزات، او اقتدار خود را بر قبایل عمانی تثبیت کرد و پرتغالیها را از اکثر پایگاههای آنها اخراج کرد.
زمینه[ویرایش]
در اوایل قرن هفدهم، حکومت سلسله نبهانی عمان ضعیف شده بود و فقط نیمی از پادشاهی را تحت کنترل داشت.[۱]داخل عمان به چند ایالت کوچک تقسیم شده بود و مناطق قبیله ای[۲] قبایل اباضی که از یمن سرچشمه میگرفتند، زمانی اکثریت زیادی را تشکیل میدادند، اما به مرور زمان قبایل [[سنی] نزار از نظر قدرت، تا حدی به دلیل مهاجرت، برابر شدند.[۳] دو برادر نبهانی بر سر قدرت با هم رقابت میکردند، مخزوم بن فلاح بن محسن در یانقل و نبهان بن فلاح.[۱] در حدود سال ۱۶۱۵ مخزوم درگذشت و پسرعمویش عمیر بن هیمیار وارد میدان شد و نبهان بن فلاح را در یانقل در سال ۱۶۱۷ شکست داد. عمیر بن هیمیار در حوالی سال ۱۶۲۴ درگذشت که آخرین فرد سلسله خود بود و جنگ جانشینی درگرفت. نامزدهای پیشرو از یعربه، یکی از قویترین و باثباتترین قبایل بودند. مالک بن ابوالعرار یعاربی رستاق را کنترل کرد و سعی کرد قدرت را به دست گیرد.[۴] مجمع بزرگان در رستاق برای حل این موضوع تشکیل شد و شیخ نصیر بن مرشد یعاربی به اتفاق آرا به امامت برگزیده شد.[۵]
مبارزههای داخلی[ویرایش]
امام جدید مورد پذیرش جهانی قرار نگرفت و با خطر احتمالی قبایل نزار مواجه شد.[۳] ناصر بن مرشد بلافاصله شروع به اعمال کنترل بر داخل کرد.[۶] ناصر بن مرشد سپاه خود را ساخت و شهرهای اصلی و قلعههای رستاق و نخال را تصرف کرد.[۷] او به سرعت قلعه رستاق را که از زمان مرگ پدربزرگش مالک بن ابوالعرار در سال ۱۶۲۰ در اختیار پسرعموهایش بود، گرفت. در سال ۱۶۲۵، ناصر نیروهایی را جمعآوری کرد که به نخال هدایت کرد و آنها را از عموی بزرگ خود سلطان بن ابوالعرار گرفت. او در این موضع مورد حمله قرار گرفت، اما شکست و به رستاق بازگشت، سپس ازکی و نزوا را گرفت.[۳] نصیر پایتخت را به نیزوه، پایتخت سابق امامت اباضیه منتقل کرد.[۸] نصیر به مبارزات موفقیتآمیز خود ادامه داد و سرانجام به اندازه کافی قوی بود که به قبایل نزار که منطقه الظهیره را کنترل میکردند حمله کند. این کارزار طولانی شد و چندین سال به طول انجامید، اما از نظر نظامی موفقیتآمیز بود، اگرچه قبایل نزار همچنان متخاصم بودند. [۹]در دهه ۱۶۳۰، نصیر با چالش گروهی از قبایل نزار به رهبری بنی هلال به رهبری شیخ نصیر بن کتان هلالی مواجه شد. غزوههای بنی هلال برای بردن غلام و غنایم تهدیدی شد که امام از سرکوب آن عاجز بود. سرانجام ناچار به پرداخت باج هنگفتی به شیخ نصیر شد که مشکل را حل کرد.[۱۰]
کمپین علیه پرتغالیها[ویرایش]
نصیر توانست قبایل را با هدف مشترک بیرون راندن آنها متحد کند…
حدود سال ۱۶۳۳ نصیر ارتش بزرگی را تشکیل داد که در تلاشی ناموفق برای تصرف مسقط اعزام کرد.[۹] ناصر سپس لشکری را به جلفار (اکنون رأس الخیمه) اعزام کرد. این بندر توسط دو قلعه دفاع میشد که یکی توسط ایرانیها و دیگری توسط پرتغالیها سرنشین بود. هر دو قلعه تسخیر و ایرانیان بیرون رانده شدند.[۱۱] پرتغالیها نیز مجبور به ترک جلفار شدند. در سال ۱۶۳۳، ناصر لشکری را علیه سوهار که در اختیار پرتغالیها بود فرستاد، اما شکست خورد. یک آتشبس موقت با پرتغالیها ترتیب داده شد، اما نصیر سپس سور و قریات را از پرتغالیها گرفت که اکنون به شدت ضعیف و تضعیف شده بودند.[۱۲] در سال ۱۶۴۳ قلعه سوهار را تصرف کرد.[۱۳] در سال ۱۶۴۶ قرارداد تجاری با بریتانیا امضا کرد.[۱۴] در سال ۱۶۴۸ جنگ علیه بریتانیا از سر گرفته شد. پرتغالی که حالا فقط مسقط را در اختیار داشت. قراردادی در اکتبر ۱۶۴۸ به نفع عمان منعقد شد.[۱۰] ناصر بن مرشد در ۱۴ آوریل ۱۶۴۹ درگذشت و در نیزوه به خاک سپرده شد.[۱۵] جانشین او پسر عمویش، سلطان بن سیف شد که قرار بود به زودی پرتغالیها را بهطور کامل از کشور بیرون کند.[۱۶]
منابع[ویرایش]
اسناد
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Miles 1919, p. ۲۰۱.
- ↑ Thomas 2011, p. ۲۲۱.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Miles 1919, p. ۲۰۲.
- ↑ مایلز 1919, p. ۲۰۱.
- ↑ مایلز 1919, p. ۲۰۲.
- ↑ توماس 2011, p. ۲۲۱.
- ↑ Agius 2012, p. ۷۰.
- ↑ ربیع 2011, p. ۲۵.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ Miles 1919, p. ۲۰۳.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Miles 1919, p. ۲۰۴.
- ↑ Miles 1919, pp. ۲۰۳–۲۰۴.
- ↑ مایلز 1919, p. ۲۰۴.
- ↑ بک ۲۰۰۴.
- ↑ Thomas 2011, p. ۲۲۲.
- ↑ Miles 1919, p. ۲۰۵.
- ↑ توماس 2011, p. ۲۲۲.
- Agius, Dionisius A. (2012-12-06). Seafaring in the Arabian Gulf and Oman: People of the Dhow. Routledge. ISBN 978-1-136-20182-0. Retrieved 2013-11-11.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- Beck, Sanderson (2004). "East Africa, Portuguese, and Arabs". Middle East & Africa to 1875. Retrieved 2013-11-11.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- Davies, Charles E. (1997-01-01). The Blood-red Arab Flag: An Investigation Into Qasimi Piracy, 1797-1820. University of Exeter Press. ISBN 978-0-85989-509-5. Retrieved 2013-11-11.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- Miles, Samuel Barrett (1919). The Countries and Tribes of the Persian Gulf. Garnet Pub. ISBN 978-1-873938-56-0. Retrieved 2013-11-15.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- Rabi, Uzi (2011). Emergence of States in a Tribal Society: Oman Under Sa'Id Bin Taymur, 1932-1970. Apollo Books. ISBN 978-1-84519-473-4. Retrieved 2013-11-11.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
- Thomas, Gavin (2011-11-01). The Rough Guide to Oman. Penguin. ISBN 978-1-4053-8935-8. Retrieved 2013-11-11.صفحه پودمان:Citation/CS1/en/styles.css محتوایی ندارد.
خطای لوآ در پودمان:Authority_control در خط 381: attempt to index field 'wikibase' (a nil value).
This article "نصیر بن مرشد" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:نصیر بن مرشد. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.