ویروس موزائیک هندوانه

ویروس موزاییک هندوانه (WMV) به انگلیسی watermelon mosaic virus روی گیاهان جالیزی در همه قارهها بیماری ایجاد می‌کند. در نواحی جنوبی، غربی و بخصوص نواحی غربی امریکا خسارت زیادی وارد می‌نمایند. در روی هندوانه میزان خسارت بیماری تا 60% در فلورایدا گزارش شده است و در بعضی از مزارع خسارت 100% بوده است. در سال 1961 در روی طالبی حدود 25% خسارت گزارش شده است.

در بعضی سالها در کدو زمستانه حدود 70% خسارت در برخی از مزارع گزارش شده است. در کدو تنبل بیماری حدود 49% خسارت وارد نموده است. این بیماری در سال 1351 از مناطق اصفهان و ورامین و 1361 از مناطق فارس گزارش شده است.

دو نژاد مشخص WMV در امریکای شمالی وجود دارد. نژاد 1 فقط به کدوئیان حمله می‌کند و نژاد 2 علاوه بر کدوئیان چند گیاه دیگر از جمله گیاهان خانواده بقولات و Euphorbiaceae را مورد حمله قرار می‌دهد. در ایران در مناطق ورامین و اصفهان فقط نژاد 2 وجود دارد و نژاد 1 دخالتی در بیماری نداشته است. در فارس فقط نژاد 2 گزارش شده است.

نشانه های بیماری:[ویرایش]

همه اندام گیاه به بیماری آلوده می‌شوند. نشانه‌های بیماری ارتباط به میزبان، سن گیاه و زمان آلودگی دارد. در روی هندوانه و طالبی علائم مشخصه شامل کوتولگی شدید یا متوسط گیاه می‌باشد. بدشکلی برگ، تاولی، لکه‌های سبز روشن در زمینه برگ و کلروز حاشیه آن از علائم مشخصه بیماری است.

اگر گیاهان جوان طالبی به بیماری مبتلا شوند، بوته‌ها کوچک باقی مانده، تعداد میوه کمی تولید می‌کنند. میوه‌های هندوانه تولید شده کوچک باقی مانده و لکه‌هائی در روی آنها مشاهده می‌شود. گیاهان ممکن است شدیداً شکل عادی خود را از دست بدهند و یا اینکه کمی تحت تأثیر قرار گیرند.

اخیراً نژاد 1 در روی خیار در لبنان علائم شدید لکه‌ای و تاولی در برگها ایجاد نموده و سبب بدشکلی برگها شده است.

زیست شناسی:[ویرایش]

مهمترین روش انتقال در طبیعت توسط شته‌ها صورت می‌گیرد که شامل:

Aphis nerii ، Aurqphis middletonii, Aphis gossypii ، Hyadaphis pseudobrassice ، Aphis spiraecola ، Macrosiphum euphorbiae ، Myzus persicae ، Lepaphis pseudobrassicae

می‌باشند، شته M.persicae می‌تواند به مدت 10 تا 20 ثانیه ویروس WMV را از گیاه آلوده کسب کند و بعد از حدود 3 تا 9 ثانیه بعد از تغذیه ویروس را انتقال دهد.

آلودگی اولیه معمولاً به وسیله شته‌ها که ویروس را از گیاه آلوده جذب می‌کنند انجام می‌شود و در بعضی از حالات آلودگی اولیه WMV از بذور جالیز آلوده ممکن است به مزارع وارد گردد. آلودگی ثانوی توسط شته از گیاهان جالیز آلوده به ویروس به گیاهان سالم انتقال می‌یابد. علائم معمولاً بعد از حدود 1 تا 2 هفته بعد از تلقیح ویروس ظاهر می‌شوند. اپیدمیولوژی ویروس مناطق مختلف با نژاد ویروس، جمعیت شته‌ها، تحرک شته‌ها و منابع اولیه آلودگی ارتباط دارد.

مبارزه[ویرایش]

مبارزه با بیماری شامل کاهش منبع اولیه، کاهش گسترش شته‌ها و استفاده از واریته(ارقام)های مقاوم می‌باشد. برای کاهش منبع اولَیه آلودگی، از بین بردن میزبانهای واسط بیماری لازم است. برای این کار استفاده از علف‌کشهای مناسب در کنار جاده‌ها، کنار نهرها و سایر نقاط که منبع علفای هرز هستند توصیه می‌شود. تاریخ کاشت در زمانی صورت گیرد که رشد محصول با تراکم زیاد شته‌های بالدار منطبق نشود، استفاده از مالچهای دور کننده حشرات و همچنین پاشیدن روغن و استفاده از محصولهای محافظ در اطراف مزارع خیار و ورقه‌های آلومینیم می‌تواند در کنترل بیماری مناسب باشد. استفاده از ورقه‌های آلومینیم در بعضی از نقاط سبب کاهش گسترش ویروس‌هائی می‌شود که شته‌ها در انتقال آنها دخالت دارند.

روغنهای معدنی مخصوص اخیراً به بازار آمده و فیتوتوکسیسیته کمی روی سبزیها دارند. پاشیدن روغن در روی گیاهان حساس، قدرت کسب و انتقال ویروس توسط شته‌ها را به حداقل می‌رساند. کاشت گندم در اطراف مزارع جالیز برای کنترل WMN مفید است. در یک آزمایش که در یکی از مزارع کالیفرنیا انجام گرفته، مشاهده شده است که در مزارعی که گندم در اطراف کاشته شده میزان آلودگی 4% و در سایر مزارع که گندم در اطراف آنها کاشته نشده میزان آلودگی 84% بوده است.

یکی از بهترین روشهای مبارزه با بیماریهای ویروسی همان طوری که قبلاً ذکر شده، استفاده از ارقام مقاوم می‌باشد.

This article "ویروس موزائیک هندوانه" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:ویروس موزائیک هندوانه. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.