دیوان بلخ
دیوان بلخ | |
---|---|
نویسنده | بهرام بیضایی |
ناشر | انتشارات امیرکبیر، انتشارات نگاه |
محل نشر | تهران |
زبان | فارسی |
از سلسله مقالات دربارهٔ |
فهرستهای کارها |
---|
دیـگر |
|
دیوان بلخ نمایشنامهای از بهرام بیضایی است، نوشتهٔ سال ۱۳۴۷.
نقد و نظر[ویرایش]
محمود دولتآبادی به یاد آورده که:[۱]
شاید سال ۶-۱۳۴۵ بود که بیضایی نمایشنامهی دیوان بلخ را در گروه ملی روخوانی کرد. صرف نظر از شگردهای اجرایییی که او نو آورده بود، من شیفتهی زبان و بیانِ نمایشنامه شده بودم و از شوق در خود نمیگنجیدم. در باورِ من یک سعدی دیگر در زبان فارسی متولد شده بود، اما نه لزوماً با آن پیچها که در نثر سعدی هست، بل کسی که زبانِ نیاکان را امروزی کرده است، آن هم برای صحنه، برای نمایش. بله، چنین بود در نظر من؛ و در پایان روخوانی به او گفتم و تبریک گفتم پدید آمدن هنرمندی نواندیشِ کهنشناس را!
قاسم هاشمینژاد شخصیتپردازی نمایشنامه را تنکمایه دانسته است.[۲]
منابع داستان و تأثرات بیضایی[ویرایش]
حکایتهای دیوان بلخ در کتابهای فضلالله مهتدی صبحی و دیگران بارها نقل شده.[۳] هاشمینژاد همچنین به تأثّر بیضایی از برتولت برشت اشاره کرده است: «دیوان بلخ از «تئاتر هوشمندانه»ی برشت، از «تئاتر آموزنده»ی برشت، و از «تئاتر متعهد» برشت بهرهها برده است . . . .»[۴]
به زبانهای دیگر[ویرایش]
محمّد آلتونجی دیوان بلخ را به عربی ترجمه و با نام محكمة العدل في بلخ منتشر کرده است.[۵]
نمایش[ویرایش]
بیضایی دیوان بلخ را به نمایش درنیاورده است. سال ۱۳۴۷ قرار بود گروه هنر ملی این نمایشنامه را به کارگردانی عباس جوانمرد برای جشن هنر شیراز آماده کند، ولی برای صرفهجویی در هزینهٔ تولید پیشنهاد شد هشتمین سفر سندباد بیضایی یا سگی در خرمنجای نصرتالله نویدی جایگزین شود - که سرانجام هیچ کدام نشد.[۶]
پانویس[ویرایش]
- ↑ دولتآبادی، «میم و آنِ دیگران»، ۱۱۰-۱۱۱.
- ↑ هاشمینژاد، «بوته بر بوته»، ۲۱۳-۲۱۸.
- ↑ https://www.asrenow.com/literature-and-socity/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9-%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%84%D8%AE.html
- ↑ هاشمینژاد، «بوته بر بوته»، ۲۱۷.
- ↑ در وبسایت کتابخانه ملّی ایران
- ↑ لشکری، «تئاتر و سینمای آربی اُوانسیان»، ۱: ۸۴.
منابع[ویرایش]
- دولتآبادی، محمود (۱۳۹۱). [۱۰۷-۱۱۴ «بهرام بیضایی»] مقدار
|نشانی فصل=
را بررسی کنید (کمک). میم و آنِ دیگران. تهران: نشر چشمه.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد. - لشکری، مجید (۱۳۹۳). تئاتر و سینمای آربی اُوانسیان از ورای نوشتهها، گفتگوها و عکسها. مؤلف.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
- هاشمینژاد، قاسم (۱۳۹۳). [۲۱۳-۲۱۸ «بهرام بیضایی: دیوان بلخ»] مقدار
|نشانی فصل=
را بررسی کنید (کمک). در مدرس صادقی، جعفر. بوته بر بوته. تهران: نشر هرمس.صفحه پودمان:Citation/CS1/fa/styles.css محتوایی ندارد.
This article "دیوان بلخ" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:دیوان بلخ. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
This page exists already on Wikipedia. |