علی محمد زهما

علی محمد زهما، (۱۳۹۶ قندهار ـ۱۳۰۶ش وین) (۲۰۱۸-۱۹۲۸م) نویسنده، مترجم و استاد سابق دانشگاه کابل بود.

تولد و مرگ

علی محمد زهما در ۱۳۰۶ خورشیدی (۱٩٢٨م) در قندهار زاده شد. خانواده او از آوارگان هزاره بودند که پس از تهاجم عبدالرحمن به هزارستان (۱۲۶۹ش/۱۸۹۰م)، از ارزگان به قندهار تبعید شده بودند. زهما در سال ۱۳۶۴ش/۱۹۸۵م، از طریق بوداپست، پایتخت هنگری/مجارستان به شهر ویانا، پایتخت اتریش رفت و تا زمان مرگش در ۲۴سرطان/تیر ۱۳۹۷ش (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۸م) در این شهر مقیم بود.

تحصیلات

زهما دوره ابتدایی را در قندهار و دوره ثانوی (متوسطه) را در لیسه حبیبیه شهر کابل به پایان رساند. او تحصیل را در دانشکده زبان و ادبیات دانشگاه کابل ادامه داد. پس از فارغ التحصیلی، زهما در وزارت معارف افغانستان استخدام شد. او در ۱۳۳۴ش/۱۹۵۵م، با بورسیه این وزارت، به لندن رفت.

فعالیت علمی

زهما در سال ۱۳۵۱ش/۱۹۷۲م، از لندن برگشته، در دانشکده ادبیات و زبان فارسی دانشگاه کابل به عنوان استاد تاریخ و ادبیات فارسی، پذیرفته شده، و به تدریس پرداخت. زهما از سال ۱۳۵۱ش/۱۹۷۲م تا ۱۳۵۳ش/۱۹۷۴م، برای تدریس زبان و ادبیات فارسی، عازم دانشگاه پیکنگ/پکن شد. او در سال ۱۳۵۸ش/۱۹۷۹م، به عضویت آکادمی علوم افغانستان درآمد و پس از یکماه و نیم انجام وظیفه، با کودتای کمونیستها، به زندان رفت. زهما بعد از رهایی از زندان، از نیمه ۱۳۵۹ش/۱۹۸۰م، تا ۱۳۶۴ش/۱۹۸۵م، در عنوان مشاور آکادمی علوم افغانستان خدمت کرد.

واصف باختری و اکرم عثمان از چهره های ادبیات فارسی افغانستان، شاگردان وی بودند.

فعالیت سیاسی

علی محمد زهما، از نخستین فعالان حزب دموکراتیک خلق افغانستان بود، که بعداً بنا به دلایلی از این حزب کناره گرفت. زهما بعد از کودتای محمدداوود خان، در سال ۱۳۵۲ش/۱۹۷۳م، از تدریس در فاکولته/دانشکده ادبیات محروم شد. او پس از کودتای کمونیستها در ۱۳۵۷ش/۱۹۷۸م، به دستور نور محمدترکی به زندان پلچرخی منتقل و شکنجه شد.

آثار

1. مقالات اجتماعی، کابل، دانشکده زبان و ادبیات
2. فردریک دانکاف، کارل لوتوس بکر، «سرگذشت تمدن»، ترجمه: علی محمد زهما، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۸۰ش.
3. زهما، علی‌محمد، طنین (مجموعه شعر)، ویانا (وین)، انتشارات هولس هاوزن، ۲۰۰۵م.
4. لودویک، دبلیو، آدمک، «تاریخ روابط سیاسی افغانستان از زمان امیر عبدالرحمن تا استقلال»، ترجمه: علی محمد زهما، کابل، افغان کتاب، ۱۳۴۹ش.
5. علی محمد زهما، محمدعلی کهزاد، علی احمد نعیمی، محمدابراهیم خان صفا، میرغلام محمدخان غبار، «تاریخ ادبیات افغانستان»، کابل، کتاب خانه رشیدیه، ۱۳۸۳ش.
6. واسیلی بارتولد، «تاریخ سیاسی و اجتماعی آسیای مرکزی تا قرن ۱۲م»، ترجمه: علی محمد زهما، کابل، چاپ پوهنی، ۱۳۴۴ش.

منابع

1. خبرگزاری شفقنا، «علی محمد زهما درگذشت، نمونه کامل یک هزاره آواره+زندگینامه مختصر»
2. خبرگزاری فارس، «علی‌محمد زهما، استاد سابق دانشگاه کابل در شهر وین درگذشت»
3. بامیان نیوز، «شاخهٔ ارغوان شکست»
4. یورونیوز، «علی محمد زهما، قدیمی ترین مترجم افغانستان درگذشت»

This article "علی محمد زهما" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:علی محمد زهما. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.

This page exists already on Wikipedia.

📰 Article(s) of the same category(ies)

• حسن پولادی
• سید حسن حسینی (اخلاق)
• عزیز رویش
• علی پیام
• منوچهر برومند (سها)
• فهرست شاعران فارسی‌گوی معاصر افغانستان

---

 Facebook Page

 Follow us on Twitter !

Read or create/edit this page in another language

• علی محمد زهما in English