نورالدین کیا، (نورالدین کیانوری فرزند ضیاءالدین کیانوری) بخاطر شباهت نام با پسرعمویش نورالدین کیانوری (فرزند مهدی نوری (روحانی)) نامش را توسط خودش به نورالدین کیا تغییر داد. بعد از انزوا و مرگش در جمهوری اسلامی ایران نامش به‌صورت نورالدین فضل‌الله کیا نوشته می‌شود. وی وزیر مختار، مدیر کل وزارت امور خارجه و سفیر کبیر در کشور کانادا و مدت‌ها در دوران دکتر محمد مصدق و محمد رضا پهلوی، نمایندگی ایران در شورای امنیت و سفیرکبیری ایران در ژاپن بود.

خانواده[ویرایش]

وی فرزند ضیاءالدین کیانوری بود.

اسامی برادران: عمادالدین کیا، بهروز کیا خبرنگار بین‌المللی سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران

اسامی خواهران: دکتر خجسته کیا، ضیااشرف کیا (مادر دکتر سید حسین نصر)، خدیجه کیا (همسر محمدعلی کیا برادر بزرگتر دکتر نورالدین کیانوری و دکتر اختر کیانوری)، قمرالزمان، بدریه. دکتر زهرا کیا (نوری) دختر عموی او می‌باشد.

او نوهٔ پسری شیخ فضل‌الله نوری و دختر میرزا حسین نوری می‌باشد.

خلاصه زندگینامه[ویرایش]

نورالدین کیا در تاریخ ۱۲۹۶ در تهران متولد شد. وی تحصیلات خود را در تهران، پاریس و ایالات متحده آمریکا باتمام رسانید و درجهٔ فوق لیسانس دریافت کرد و به استخدام وزارت امور خارجه درآمد و مشاغلی را در ایران و خارج از کشور احراز نمود که اهم آنها عبارتند از: رایزن و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد، ریاست اداره چهارهم وزارت امور خارجه، سرکنسول ایران در استانبول با سمت وزیر مختاری، مدیر کل وزارت امور خارجه، وزیر مختار و بعداً سفیر کبیر در کشور کانادا. نورالدین کیا مدت‌ها در شورای امنیت نمایندگی ایران را عهده‌دار بود. آخرین سمت وی در وزارت امور خارجه، سفیر کبیری ایران در ژاپن بود. وی به زبان فرانسه و زبان انگلیسی تسلط داشت. تحقیقات و نوشتجاتی در رشته تخصصی خود دارد که در مطبوعات ایران و نشریهٔ یونسکو به چاپ رسیده‌است.

آثار[ویرایش]

===خاطرات فضل‌الله نورالدین کیا^[۱]

=[ویرایش]

نورالدین کیا
نورالدین کیا
محل زندگی	تهران (ایران)
ملیت	ایرانی
مذهب	شیعه اسلام
مکتب	سیاست خارجی

این کتاب شرح خاطرات «فضل‌الله نورالدین کیا» یکی از صاحب منصبان وزرات امور خارجه در رژیم سابق است که مدارج اداری را تا سفارت و معاونت وزارت امور خارجه طی کرده‌است. نورالدین کیا در سال ۱۳۱۹ به خدمت وزارت امور خارجه درآمد و نخستین مأموریت خارج از کشور را با عزیمت به سوئد آغاز کرد. او از سال۱۳۲۰ تا ۱۳۲۵ در مقام کنسول یار ایران در فلسطین تحت قیمومیت انگلستان و شرق اردن مأموریت داشت. کتاب حاضر به شرح خاطرات این دوره از خدمت او اختصاص دارد. در این خاطرات، بر گوشه‌هایی از تاریخ معاصر و سیاست خارجی ایران در دوران پهلوی در مورد فلسطین می‌پردازد.

۴۲ روز با محمد مصدق در سازمان ملل متحد و واشینگتن^[۲][ویرایش]

کتاب «۴۲ روز با محمد مصدق در سازمان ملل متحد و واشینگتن» را فضل‌الله نورالدین کیا، دیپلمات پیشین و یکی از اعضای هیئت ایرانیِ همراه دکتر مصدق در سفر به سازمان ملل، به نگارش درآورده است. نویسنده که در آن زمان (سال ۱۳۳۰) سمت نمایندگی ایران در سازمان ملل را بر عهده داشته، در این کتاب با استفاده از یادداشت‌ها و خاطرات خود، وقایع آن دوره را مرور و به شرح حواشی مذاکراتی می‌پردازد که طی نزدیک به یک ماه و نیم اقامت دکتر مصدق در آمریکا، به طول انجامید.

سفر دکتر مصدق در مهرماه ۱۳۳۰ (برابر با اکتبر ۱۹۵۱ میلادی) به سازمان ملل در نیویورک و مذاکرات نسبتاً طولانی او در مورد مسایل نفت با مقامات آمریکایی، موضوع اصلی کتاب "۴۲ روز با محمد مصدق در سازمان ملل متحد و [[واشنگتن]" را تشکیل می‌دهد. آمریکایی‌ها در آن زمان، عملاً به عنوان «رابط» ایران با انگلیسی‌ها عمل می‌کردند.

حضور مقتدرانه مصدق در شورای امنیت سازمان ملل متحد و سخنرانی‌هایی او در مقام پاسخگویی به شکایات حقوقی انگلیس، کشوری که مدعی بودند ایران به صورت یک طرفه قرارداد شرکت سابق نفت را ملغا کرده و حاضر به پرداخت غرامت نیست، جای کوچک‌ترین شبهه و تردیدی در پایمردی مصدق برای استیفای حقوق ملت ایران، باقی نگذاشت.

در کتاب می‌خوانیم که دکتر مصدق با بیان این مطلب که «آزادی ملت ایران را نمی‌توان مورد معامله قرار داد» تأکید کرد که به هیچ وجه حاضر نیست بر سر منافع اقتصادی کشورش معامله کند. در واقع او با این حرف، تکلیف خود و ملتش را با دولت انگستان روشن ساخت!

این سفر یا بهتر بگوییم این مأموریت سیاسی و پیروزی قاطع برخاسته از آن، مقطعی حساس و تاریخی از تحولات چشمگیر معاصر ایران بوده‌است. یک پیروزی افتخارآمیز که نشانه صلابت و استواری شخصیتی است که در شرایطی دشوار، در مقام رویارویی با امپراتوری برآمد که بسیاری از ملت‌ها را تا آن هنگام، زیر یوغ استعمار خود داشت؛ مواجهه ای پیروزمندانه، همراه با پشتوانه نیرومند مردمی که به یک آرمان تاریخی بزرگ تبدیل شد و بسیاری از جنبش‌های آزادیبخش در دیگر کشورهای جهان سوم آن را الگوی خود قرار دادند.

کتاب «۴۲ روز با دکتر مصدق» مشتمل بر خاطرات و یادداشت‌های کوتاهی است که نویسنده از سفر رهبر ملی شدن نفت و هیئت همراه ثبت کرده و در نوع خود جالب و برای محققان و پژوهشگران تاریخ معاصر قابل استفاده است. برای مثال بیان برخی خاطرات از اقامت دکتر مصدق در سازمان ملل و نظرات ارایه شده از سوی اعضای هیئت دیپلماتیک ایران در مذاکرات، همین‌طور بحث‌هایی که میان آنها رخ می‌داد، از جمله این موارد است.

از اینها گذشته اسنادی در ارتباط با این سفر سیاسی، سخنرانی‌ها، مصاحبه‌ها، اظهار نظرها و توضیحات دکتر مصدق در مورد ملی کردن صنعت نفت، همچنین یادداشت‌های منتشر نشده از غلامحسین مصدق (فرزند ارشد محمد مصدق) از جمله ضمائم کتاب است. در بخشی از این یادداشت‌ها، فرزند مصدق در نامه ای خطاب به مؤلف، ماجرای حمله اوباش به منزل مصدق را در جریان کودتای بیست و هشتم مرداد ۱۳۳۲ همراه با جزییات شرح داده‌است.

کتاب همچنین به مقدمات سفر دکتر مصدق به قاهره که در مدت اقامت در آمریکا بنا به درخواست مقامات مصری، فراهم شد اشاره دارد. دکتر مصدق به این دعوت پاسخ مثبت داد. این در شرایطی بود که مصر بر سر مسئله کانال سوئز با انگلستان درگیر بود. در کتاب به نقل از مصدق نقل شده‌است که حضور ما در کنار مردم مصر در چنین شرایطی بسیار حیاتی بود و خوشحالم که توانستم چنین اقدامی را بجا آورم.

شایان ذکر است که نورالدین کیا هنگام سفر مصدق به نیویورک در سازمان ملل، مسئول «سامان بخشی» به امور دفتری ایشان و گروه همراه وی در مدت ۴۲ روز توقف آنها در آمریکا بوده‌است و همین مسئله بر سندیت کتاب به عنوان روایتی از یک شاهد دست اول می‌افزاید. اما علاه بر اینها، تعداد ۲۵ برگ سند ارزشمد و نزدیک به ۲۰ عکس تاریخی در کتاب آمده که می‌تواند برای پژوهشگران در عرصه سیاست و تاریخ معاصر ایران، قابل توجه باشد.

البته برخی از این اسناد شاید صرفاً از جنبه ثبت در تاریخ اهمیت داشته باشند و اطلاعات مهم و معنی داری را ارائه نکنند، مانندکارت شناسایی دکتر مصدق برای ورود به سالن سخنرانی در سازمان ملل یا حتی شماره اتاق هتل یا اقامتگاه برخی از اعضای هیئت همراه. شاید از برخی جنبه‌ها، این گونه اطلاعات، مفید باشد.

خاطرات استانبول[ویرایش]

کتاب حاضر، خاطرات او مربوط به سال‌های ۱۳۳۵ تا ۱۳۳۹ است که در این زمان در استامبول سمت سرکنسول ایران را داشت. این خاطرات علاوه بر این که متضمن اطلاعاتی دربارهٔ روابط ایران و ترکیه در آن زمان است، در بر دارنده مطالبی است دربارهٔ اوضاع ایران، دربار، بسیاری از رجال سیاسی و نظامی ایران در زمان پهلوی.

منابع[ویرایش]

↑ فروردین و اردیبهشت 1382 - شماره 66 و 67 (1 صفحه - از 137 تا 137) این کتاب شرح خاطرات «فضل‌الله نورالدین کیا» یکی از صاحب منصبان وزرات امور خارجه در رژیم سابق است که مدارج اداری را تا سفارت و معاونت وزارت امور خارجه طی کرده‌است. معرفی کتاب: خاطرات خدمت در فلسطین (1325-1320)نوشته: فضل‌الله نورالدین کیا نشر: آبی شمارگان: 3000 نسخه چاپ: 1377
↑ تاب خاطرات مأموریت استانبول 1339 - 1334 شمسی فضل‌الله نورالدین کیا "۴۲ روز با دکتر مصدق در سازمان ملل متحد و واشنگتن " / فضل‌الله نور الدین کیا، شماره مدرک: ۹۹۷۲۳ , شماره شناسایی: 82581, مبدأ اصلی: کتابخانه مرکزی، سرشناسه: ن‍ورال‍دی‍ن ک‍ی‍ا، ف‍ض‍ل‌ال‍ل‍ه، ۱۲۹۶ , عنوان و نام پدیدآور: ۴۲ روز با دکتر مصدق در سازمان ملل متحد و واشینگتن [کتاب]/ فضل‌الله نور الدین کیا وضعیت نشر: تهران: نشر آبی، ۱۳۷۹ مشخصات ظاهری: [۱۵۸] ص. : مصور ۲۱/۵ س مزبان، یادداشتهای کلی: فارسی موضوع: نفت -- ایران -- صنعت و تجارت -- ملی‌شدن: کیا، فضل‌الله نورالدین کیا، 1296 - خاطره‌ها: مصدق، محمد

This article "نورالدین کیا" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:نورالدین کیا. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.