آمل (شاهنامه)
 | برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. (اکتبر ۲۰۱۹) |
| آمل (شاهنامه) | |
|---|---|
| اطلاعات کلی | |
| نام | آمل |
| نوع | شهر دژ |
| نام‌های دیگر | آمول |
| پایتخت | نوذر |
| موقعیت | نامعلوم |
| ملیت | ایرانیان |
| شناخته شده | تسخیر توسط افراسیاب |
| دیرینگی | پیش از میلاد |
| نشان تمدنی | از شهرهای بسیار مهم ایرانیان باستان |
آمل (Amol) تحت این عنوان فقط در دوران نوذر مطرح شده و پایتخت وی نیز بوده‌است. چون پادشاهی نوذر فقط هفت سال بطول انجامید و در پایان کار از تورانیان به همراه قبایل صحراگرد از ایشان شکست خورده و گرفتار سپس توسط افراسیاب گردن زده‌شد؛ لذا گمان می‌رود افراسیاب پس از تصرف آمل آنجا را با خاک یکسان کرده‌باشد.
پیشنه آمل شاهنامه[ویرایش]
برای نخستین بار پشنگ هنگام ترقیب فرزندش افراسیاب جهت حمله به ایران از آمل در کنار دهستان و گرگان یاد می‌کند اشاره پادشاه توران به آمل حاکی از شهرت و معروفیت این شهر از گذشته‌های دور نزد سلاطین توران بوده همچنین آروزی تصرف این بلاد را همیشه در سر داشته و مترصد فرصت بودند که اینک در دوره نوذر آن فرصت بدست آمده‌بود.
به استناد متون شاهنامه پایتخت ایران و مقر حکومت نوذر آمل است گرچه تلویحاً به یکی بودن آمل و دهستان نیز اشاره می‌شود. افراسیاب پس از تصرف و ویرانی آمل بسوی ری می‌رود که مقر دولت قارن هم‌پیمان نوذر است. اینکه افراسیاب ری را مقر فرماندهی جنگ و کشورگشایی قرار داده‌است مبیّن این واقعیت است که ری را نیز از چنگ قارن درآورده است.
بار دوم زمانی از آمل در شاهنامه یاد می‌گردد که افراسیاب آمل را فتح کرده شاه ایران را به قتل رسانده اکنون در مرکز فرماندهی خویش در ری اطراق کرده‌است. ولی آمل را به همراه ۱۲۰۰ اسیر به برادرش اغریرث سپرده که ۱۲۰۰ تن اسیر خانواده سلطنتی در بند هستند. اغریرث تورانی معلوم نیست چرا از ابتدا از حمله به ایران مخالفت می‌کند ولی وقتی آمل به وی سپرده شد خیانت بارزی از او سر زد و در همکاری آشکار با زال و ایرانیان[۱] که اکنون در زابل پناهنده شده‌اند حاضر شد خاندان سلطنتی محبوس را از زندان رها و به پیک زال یعنی کشواد بسپارد:
| چو آرد به نزدیک ساری رمه | به دستان سپارم شما را همه | |
| بپردازم آمل نیایم به جنگ | سرم را ز نام اندر آرم به ننگ | |
| برزگان ایران ز گفتار اوی | به روی زمین بر نهادند روی | |
| چو از آفرینش به پرداختند | نوندی ز ساری برون تاختند[۲] |
پانویس[ویرایش]
- ↑ توس و گستهم در رأس ایرانیان پناهنده به زابل است
- ↑ بسختی می‌توان فهمید ساری پایتخت ایرانیان است یا آمل، ولی آمل در منابع آشور پیرامون ۷۰۰ (پیش از میلاد) آورده شده
منابع[ویرایش]
- شاهنامه فردوسی. از نسخه مسکو. نشر محمد. شابک ۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵
پیوند به بیرون[ویرایش]
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون شاهنامه است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
This article "آمل (شاهنامه)" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:آمل (شاهنامه). Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
