مکوندی
مکوندی، یا طایفه مکوند، طایفه‌ای از ایل بختیاری هست، که با توجه به ساختار اجتماعی بختیاری، در شاخه چهارلنگ و از باب کیان ارثی (یا کیانرسی) و جانکی گرمسیر شناخته می شود. این طایفه در بخش‌هایی از استان خوزستان سکونت دارد.
پیشینه[ویرایش]
مکوندی‌ها قریب به چهار قرن پیش (اواخر قرن دهم، تا اوایل قرن یازدهم ه. ق) به سرزمین بختیاری (محل سکونت فعلیشان) عزیمت نموده، و در آن زمان (قرن دهم ه. ق) یکی از قدرتمندترین طوایف بختیاری محسوب می‌شدند.
در اواخر قرن دهم و اوایل قرن یازدهم میلادی، طایفه مکوند به همراه برخی طوایف دیگر، از جمله: ممبینی، بتوندی، گتوندی، تمبی و گلگیری، به دعوت یکی از علمای معروف کهگیلویه به نام میرعلی اسماعیلی، برای حمایت از نواده دروغین شاه سلطان حسین صفوی، یعنی صفی میرزا، جهت جنگ وارد دهدشت شدند.
تقسیمات[ویرایش]
طایفه مکوند شامل تیره های زیر میباشد
- قائد(در گویش محلی کاید): سمت کلانتری طایفه مکوند را عهده‌دار بوده‌اند. محل سکونتشان در روستای جارو و رودزرد کاید رفیع بوده است(کاید به معنی مکار و حیله گر است).
- کپنبور: محل سکونت این تیره روستاهای دیمه و طوله است.
- کله‌ای: این تیره در روستای شاه‌نشین سکونت دارند.
- کاردآهن: محل سکونت این تیره روستای آب‌لشکر سفلی است.
- بوالفریسی: یا ابوالفارسی، این تیره در شاه‌نشین و پاپر سکونت داشته‌اند.
- کاداری: این تیره در روستای قلعه گاری یا قلعه گبری ساکن بوده‌اند.
- چهاربنیچه: این تیره در منطقه سی میلی ساکن هستند.
- اولاله: یا اولاد له. محل سکونت این تیره روستای سرتیوک سفلی و سرتیوک علیا است.
- کته بری: محل سکونت این تیره روستای گور کرد است.
- تنبی: محل سکونت این تیره روستای آب لشکر وسطی است.
محل زندگی[ویرایش]
مکوندی‌ها در این مدت، با طوایفی چون بهمئی از ایلات لر بزرگ، زنگنه، ممبینی، گلگیری و کردزنگنه هم‌جوار بودند، لذا وصلت‌های متعددی بین آن‌ها صورت گرفته‌است.که بیشترین قرابت،اتحاد و برادری را با بهمئی ها داشته اند تا جاییکه در برخی جنگها کنار هم بوده اند. برخی از دست نوشته‌ها و اسناد حاکی از آن است، که جایگاه اولیه طایفه مکوند، در سردسیر، حدود دژسپید ممسنی و گرمسیر آن‌ها در ماهور میلاتی، قلعه گل و قلعه جلادکان بوده. (ناحیه‌ای در نزدیکی شمال سردشت زیدون).
این قوم که در گذشته به شجاعت و تیراندازی و خوش نامی معروفیت داشته اند.پیشه برخی از بزرگان این طایفه بازرگانی و معامله گری بوده است در هشتاد کیلومتری شرق اهواز و در سایه صبحگاهی کوهساران آسماری و کوهپایه‌های مکوند و مابین دو شهر نفتی مسجد سلیمان و هفتکل به زیبایی روزگار می‌گذرانند. بعد از کمتر از یکصد و پنجاه سال پیش که خان بختیاری قسمتی از خاک مکوند در هفتکل (طوف سفید یا دشت بهار) را به مهاجران قشقایی داد، ترک‌های قشقایی نیز به یکی از همسایگان غربی این طایفه تبدیل شدند.
هنری فیلد در کتاب مردم‌شناسی می‌گوید: شیرالی‌ها در سال ۱۲۵۶ه. ق از بهبهان به طرف رامهرمز کوچیده و در ناحیه جانکی گرمسیر مستقر شدند.[۱]
جهانگیر قائم مقامی در مجله یادگار و مجله ژاندارمری می‌نویسد:
مکوندی‌ها بین قرن دهم و یازدهم ه. ق از منطقه ممسنی به این حدود مهاجرت کرده.[۲]
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- افشار سیستانی، ایرج. تاریخ خوزستان، اهواز
- عکاشه، اسکندر. تاریخ ایل بختیاری، تهران، ۱۳۶۵
This article "مکوندی" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:مکوندی. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
