طریقت قادریه طالبانی
طالبان[ویرایش]
مدرسی چهاردهی می‌نویسد:[۱]
حاج محمود محمدی طالبانی قادریه[۲]می‌نویسد: «خواجه بهاءالدین نقش بند یکصد و پنجاه و هفت سال پس از درگذشت گیلانی متولد گردید و در اثر توجه معنوی گیلانی کلمه الله در قلب خواجه نقش بست و بدین جهت موسوم به نقش بند گردید. در زمان سید عبدالقادر گیلانی، سید احمد لاهوری به نزد شیخ محمود زنگنه رفته و طریقه طالبانیه را به وی تلقین نمود و طالبان محالی [محله‌هایی] از قصرشیرین است»[۳] در بانک اطلاعات رجال نیز عشیره طالبان را اینگونه معرفی می‌کند:
اکثر آن‌ها در کرکوک، سلیمانیه و گروهی از آن‌ها در ایران پراکنده هستند، آن‌ها سه قرن پیش از ایران مهاجرت کردند و در منطقه «قره داغ» سلیمانیه سکنی گزیدند و بخش دیگری از آن‌ها به روستای طالبانی در شهرستان چمچال رفته و در آن جا ساکن شدندو نام این روستا لقبی برای آن‌ها شد.[۴] به نقل از کتاب مشایخ ارشاد طالبانی:[۵]
طالبانیه یک خاندان هستند و از نسل شیخ احمد طلبانی می‌باشندنام طالبان از روستای طالبان گرفته شده که به وسیله جد اعلای آن‌ها بنیان نهاده شده و در زمان حکومت عثمانی از توابع کرکوک بوده در مورد نام‌گذاری این روستا به طالبان بعضی می‌گویند، درختی وجود دارد به آن (تاله) یا (تالوو) می‌گویند که در آن روستا زیاد است و در بلندی‌های آن منطقه روئیده می‌شود. در آن منطقه و در مناطق دیگر به بلندی (بان) می‌گویند؛ مانند (بانی مقان) که گفته می‌شوداین نام از ترکیب دو واژه تاله وبان درست شده‌است.
چند روستای کوچک دیگر در مناطق کویه و گرمیان هستند که این اسم را دارند از آنجاییکه این روستاها متعلق به مشایخ طالبانی است می‌توان گفت اسم آن‌ها از همان طالبان گرفته شده‌است. شیخ عبدالرحمن فرزند شیخ احمد طالبانی فرزند ملامحمود زنگنه است که بخاطر شهرتش بسیاری از نویسندگان او را از طایفه زنگنه می‌دانند خصوصاً اینکه مدت زیادی درمیان طایفه زنگنه زندگی کرده و دختر امیراسمعیل زنگنه را نیزبه عقد خود درآورده است. آقای چالاک طالبانی از زبان شیخ محمد قرداغی نقل می‌کند که در سال ۱۹۸۴ به او گفته‌است قبر جد اعلای خاندان طالبانی آغا رستم در قرداغ می‌باشد در زمان صفویان به او فشار آورده‌اند که شیعه شود پس به ناچار به کردستان عراق مهاجرت کرده‌است و در منطقه قرداغ مقیم شده‌است این نظریه شیخ محمد قرداغی تا اندازه ای بانظریه کسانی که اجداد این خاندان را از نسل کاکه سوری منطقه بوکان کردستان ایران می‌دانند، می‌گنجد. ملامحمود پسرآغا رستم، پسرآغا یوسف، از نوه کاکه سوری منطقه بوکان در کردستان ایران است.
ملا محمود سیصد سال پیش برای ادامه تحصیل به جنوب کردستان مسافرت نمود، تا نزد علمای مشهور آن منطقه به کسب علم بپردازد. این مسافرتها متداول بوده‌است. من خود به یاد دارم تا اواسط دهه پنجاه اغلب طلبه‌های حوزه تکیه طالبانی کرکوک اهل کردستان ایران بودند از هورامان گرفته تا سنندج و مریوان و منطقه موکریان.
شیخ رضا درقطعه شعری بزبان فارسی در ستایش اجدادش، این مسئله رابرای ما روشن ساخته و گفته‌است:
مشهور جهان به غوث الثانی
محمود جدش و احمدش باب
هر سه ولی اند و قطب الاقطاب محمود مرید پیر لاهور
هرچند به زنگنه ست مشهور در اصل و نسب گلی است سوری
از گلین باغ کاک سوری[۶]
معرفی طریقت[ویرایش]
بنیان‌گذار این طریقت شیخ عبدالرحمن طالبانی (۱۲۷۵٫۱۲۱۲ق) ملقب به پیر خالص فرزند شیخ احمد طالبانی فرزند شیخ محمود زنگنه می‌باشد.[۷] طریقت طالبانیه از شاخه‌های طریقت قادریه منسوب به غوث الاعظم عبدالقادر گیلانی می‌باشد. خانقاه مرکزی طریقت طالبانیه شیخ عبدالرحمن خالص در کرکوک قرار دارد[۸] و مسولیت ارشاد آن بر عهده شیخ محمد یوسف طالبانی ابن شیخ علی الثانی ابن شیخ محمد جمیل ابن شیخ محمد علی ابن شیخ علی محدث ابن شیخ عبدالرحمن خالص قدس الله اسرار هم می‌باشد. شیخ محمد آشنا طالبانی ابن شیخ عبدالرحمن ثانی ابن حاج شیخ جمیل نیز به جای پدر بزرگوارشان ارشاد می‌کنند.[۹]
این طریقت اصالتاً متعلق به اهل سنت کردستان می‌باشد و از شاخه‌های اصلی و بزرگ طریقت قادریه اهل سنت می‌باشد اما در میان مسلمانان جهان غیر کرد نیز پیروان بسیاری دارد. پیروان مکتب قادری طالبانی قائل به سماع و وجد هستند و شادی جسم را سبب پاکی روح می‌دانند. پایندی به شریعت و احکام قران و سنت از اصول این طریقت می‌باشد.
شیخ عبدالرحمن خالص[ویرایش]
شیخ عبدالرحمن خالص طالبانی ۱۲۷۵٫۱۲۱۲ق کرد فرزند شیخ احمد طالبانی عارف، شاعر و مؤسس طریقت علیه قادری طالبانی ملقب به پیر خالص می‌باشد. ایشان در سال ۱۲۷۵ هجری مصادف با ۱۹۵۸ میلادی وفات کرده و در یکی از اتاق‌های نزدیک مرقد پدر وجدش درداخل تکیه طالبانی کرکوک به خاک سپرده شده‌است. ایشان هم عصر با بزرگانی چون مولوی تاوگوزی، شیخ عثمان تویله ای و علامه نودشیبوده‌اند. شیخ عبدالرحمن پدر شاعر بزرگ و نامی‌کرد شیخ رضا طالبانی کرکوکی می‌باشد.[۱۰]
منابع[ویرایش]
- شیخان ارشادی طالبانی ،استاد نوری ،جمیل محمد علی
- بنمالهٔ زانیاران، ملا عبدالکریم مدرس،انتشارات کردستان /باسی شیخانی تاله بانی
- سلسله‌های صوفیه ایران، مدرسی چهاردهی، ص۱۲۷
نقل قول[ویرایش]
- ↑ سلسله‌های صوفیه ایران، مدرسی چهاردهی، ص127
- ↑ جذبه عشق، دیوان مولانا شیخ عبدالرحمن خالصی القادری طالبانی کرد…، [به اهتمام] حاج محمود محمدی طالبانی القادری، ناشر محمدصدیق محمدی، مشهد، ۱۳۷۳٫
- ↑ دایرة المعارف فرق اسلامی
- ↑ بانک اطلاعات رجال
- ↑ شیخان ارشادی طالبانی، استاد نوری، جمیل محمد علی
- ↑ خال، شیخ محمد و آشنا، امید؛ دیوانی شیخ رضا طالبانی، اربیل، آراس ۲۰۰۳.
- ↑ روزنامه اطلاعات https://www.ettelaat.com/کردها-پرچمداران-ادب-فارسي-در-ايران-و-م-23/
- ↑ محمدعلی سلطانی، جغرافیای تاریخی و تاریخ مفصل کرمانشاهان، ج۹، ص۲۵۶، ج ۹: تاریخ تصوف در کرمانشاه، تهران ۱۳۸۰ ش.
- ↑ اسرار العلانیه ترجمه الحکم الطالبانیه ساسان رحمانی.
- ↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/شیخ_عبدالرحمان_خالصی_طالبانی ویکی پیدیا
This article "طریقت قادریه طالبانی" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:طریقت قادریه طالبانی. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
