مریم جهانگیری
| مریم جهانگیری | |
|---|---|
| |
| نام اصلی | مریم جهانگیری |
| زادروز | ۱۰ تیر ۱۲۹۶[۱] ارومیه |
| پدر و مادر | حسین جهانگیری |
| مرگ | ۷ شهریور ۱۳۳۱ (۳۴ سال)[۱] |
| ملیت | ایرانی |
| در زمان حکومت | پهلوی |
| لقب | بانوی شعر اورمیه |
| پیشه | شاعر، آموزگار و موسیقی دان |
| سالهای نویسندگی | ۱۳۳۱–۱۳۱۴ |
| مدرک تحصیلی | دبستان اناث |
مریم جهانگیری (۱۰ تیر ۱۲۹۶ – ۷ شهریور ۱۳۳۱)، شاعر و آموزگار ایرانی اهل ارومیه بود.[۱]
زندگی‌نامه[ویرایش]
تولد و کودکی[ویرایش]
مریم جهانگیری در سال ۱۲۹۶ خورشیدی در بحبوحه فجایع جیلولوق در اورمیه چشم به جهان گشود. حسین خان جهانگیری پدر او در پشت جلد قرآن، زمان دقیق تولد فرزندش را اینگونه یادداشت می کند: ساعت یازده و نیم صبح روز شنبه دهم شهر رمضان ۱۳۳۵ هجری قمری مطابق با دهم تیر ماه ۱۲۹۶ شمسی.[۱]
تولد وی همزمان با فجایع جیلوق و قتل و عام مردم اورمیه توسط جیلوها بود. طولی نمی کشد که با آمدن سال ۱۳۳۷ هجری قمری، ارومیه صحنه عملیات دولتهای بیگانه و استعمارگر میشود و این بار به نوعی دیگر و به شکلی بدتر توسط سیمیتتو و عشایر تحت فرمانش، که در پوشش مهمانان ناخوانده شهر اورمیه را با بازیگردانی پاکارد آمریکایی و کاپیتان گرد انگلیسی غارت می کنند. به گفته علا الدین تکش برادر مریم تمام این اعمال فجیع و اوضاع قبیح در آیینه مغز کودکانه او موثر و او را طوری حساس و پر مهر و محبت بار آورد که این خصایل عالیه تا آخرین دقایق حیات او را ترک نکرد.[۱]
تحصیلات[ویرایش]
دوران کوردکی وی با همه سختی ها و رنج ها سپری شده و وی به سال ۱۳۱۰ خورشیدی موفق به اخذ گواهینامه شش ساله ابتدایی از دبستان دولتی (اناث) می شود. بنا به گفته نزدیکانش، مریم در طول تحصیلاتش همواره شاگردی ممتاز بوده و این نشان از بهره هوشی است که وی داشته. در طول چند سال که وی به تحصیل اشتغال داشت اغلب در منزل مشغولیت خاطرش مطالعه مجلات و روزنامه هایی مانند علم وهنر چاپ برلین و حبل المتین معروف بود که به پدرش فرستاده می شد و اوقات دیگر خود را صرف تعلیم تربیت دختران کارکنان و مستخدمین منزل پدری که استطاعت مالی جهت تحصیل نداشتند می کرد.[۱]
طولی نمیکشید پدر وی با اصرار مداوم متصدی اداره فرهنگ آنروز با استخدام دخترش موافقت نموده و مریم در کودکستان شماره ۳ اورمیه که به مدیریت بانویی فعال اداره می شد به کار پرداخته و تعلیم و تربیت عده ای از کودکان را به عهده می گیرد.[۱]
ازدواج[ویرایش]
مریم جهانگیری در سال ۱۳۱۳ و در حالیکه هجده ساله بود، خواستگاران زیادی داشت ولی با صلاحدید خواهر بزرگ و موافقت مادر و رضایت پدرش با یکی از اقوام ازدواج می کند. او از این ازدواج رضایت نداشت و به قول خودش، خویشتن می سوخت و صد بزمی می افروخت.[۱]
فعالیت های هنری[ویرایش]
علاالدین تکش برادر مریم در اشاره به سالهای جوانی و علاقه مریم به شعر و شاعری می نویسد: ایام جوانی مریم به آرامی می گذشت و مریم در این موقع مدت دو سال بود که به زبان فرشتگان پی برده بود و همواره در آرزوی این بود که به زبان آنان سخن بگوید و تصورات خود را به قالب سخن موزون و منظوم در آورد طولی نکشید در اثر تشویق پدر اشعار او ارزش پیدا کرده و در برخی از جراید از جمله شاهین چاپ تبریز و کانون شعرا چاپ تهران به طبع رسید. همچنین در آن موقع بود که او، اپرای گلها و نمایشنامه های فرشتگان و سرباز میهن را نوشت و سروده هایی را که تا آن وقت سابقه نداشت را برای دوشیزگان به نظم آورد.[۱]
متأسفانه مقدار زیادی از مقالات و یادداشت های ادبی و خاطرات شیرین او با اشعار نغزی که داشته و یادگار اواخر حیاتش بوده در اثر اهمال اطرافیانش از میان رفته. او علاوه بر ادبیات در موسیقی نیز دستی داشت و همچنان از حسن نظر بهره کافی و از حنجره دلنشین نصیب وافر داشت.[۱]
پایان زندگی[ویرایش]
مریم جهانگیری در عنفوان جوانی در حالی که ۳۴ سال بیشتر نداشت، بیمار شد و به سرعت درگذشت. او در شهریور ۱۳۳۱ بیمار می شود و بنا به گفته برادرش در اثر تجویز نادرست دارو توسط پزشکان بیماریش به سختی می گراید و در روز هفتم شهریور ۱۳۳۱ چشم از جهان فرو می بندد. دفتر شعر مریم پس از مرگش با عنوان «به یاد مریم» چاپ و منتشر شد هر چند که بسیاری از اشعارش در نتیجه اهمال اطرافیانش هرگز روی چاپ شدن به خود ندیدند. از او دو دختر و دو پسر باقی ماند.[۱]
مزار او در صحن آرامگاه عرب باغی قرار دارد که در این اواخر با مسطح کردن محوطه آرامگاه، سنگ مزار مریم جهانگیری که اشعار زیبایی توسط آقای فخرایی سروده و بر سنگ مزار حک شده بود از میان رفته و تنها قطعه سنگ کوچکی که نامش بر آن حک شده بود به جای آن قرار گرفته است.[۱]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
پیوند به بیرون[ویرایش]
خطای لوآ در پودمان:Authority_control در خط 381: attempt to index field 'wikibase' (a nil value).
This article "مریم جهانگیری" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:مریم جهانگیری. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.
